1η διαλυτότητα

1. Τι ονομάζουμε διαλυτότητα;

Διαλυτότητα είναι το μέγεθος που δίνει τη μέγιστη ποσότητα ουσίας που μπορεί να διαλυθεί σε ορισμένη ποσότητα διαλύτη. Η ποσότητα αυτή είναι ένα όριο και περιγράφει την μεγαλύτερη δυνατή ποσότητα ουσίας που μπορεί να διαλυθεί. Αν σε ένα διάλυμα έχει την μέγιστη ποσότητα τότε το διάλυμα λέγεται κορεσμένο. Αν έχει μικρότερη ποσότητα τότε το διάλυμα λέγεται ακόρεστο.

.διαλυτότητα

ΤΕΣΤ ΣΤΗ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ

Βίντεο YouTube

Η διαλυτότητα εξαρτάται :

Α. από τη φύση του διαλύτη. Τα όμοια διαλύουν όμοια. Αυτό σημαίνει ότι αν ο διαλύτης και η διαλυμένη ουσία έχουν παραπλήσια χημική δομή τότε διαλύονται μεγάλες ποσότητες ουσίας και έχουμε μεγάλη διαλυτότητα. (Ιοντικοί διαλύτες διαλύουν ιοντικές ενώσεις και μοριακοί διαλύτες διαλύουν μοριακές ουσίες.)

Β. από τη θερμοκρασία. Η αύξηση της θερμοκρασίας αυξάνει τη διαλυτότητα των στερεών σωμάτων σε υγρούς διαλύτες. Αντίθετα μειώνει τη διαλυτότητα των αερίων σωμάτων.

Γ. από την πίεση. Η αύξηση της πίεσης αυξάνει τη διαλυτότητα των αερίων σωμάτων σε υγρούς διαλύτες

* Η διαλυτότητα των στερεών στο νερό συνήθως αυξάνει με την αύξηση της θερμοκρασίας. Αυτό δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Για παράδειγμα, η διαλυτότητα του αλατιού μεταβάλλεται ελάχιστα με την αύξηση της θερμοκρασίας ή ο γύψος και ο κοινός ασβέστης διαλύονται πιο εύκολα στο ψυχρό νερό.

Η διαλυτότητα των αερίων στα υγρά αυξάνει με την αύξηση της πίεσης. Είναι γνωστό ότι με αυτό τον τρόπο διοχετεύεται και διαλύεται το αέριο διοξείδιο του άνθρακα στα διάφορα αεριούχα ποτά π.χ πορτοκαλάδα με ανθρακικό.

Η διαλυτότητα των αερίων στο νερό ελαττώνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας. Είναι γνωστό ότι στην αρχή της θέρμανσης του νερού παρατηρούνται φυσαλίδες στα τοιχώματα του δοχείου. Αυτές οι φυσαλίδες περιέχουν αέρα ο οποίος είναι διαλυμένος στο νερό και αρχίζει να βγαίνει με μορφή φυσαλίδων λόγω μείωσης της διαλυτότητας του με την αύξηση της θερμοκρασίας.

Ακόρεστο ονομάζεται το διάλυμα στο οποίο μπορεί να διαλυθεί και άλλη ποσότητα ουσίας ενώ κορεσμένο ονομάζεται το διάλυμα που περιέχει τη μέγιστη ποσότητα διαλυμένης ουσίας για ορισμένη ποσότητα διαλύτη και σε ορισμένες συνθήκες. Για να κάνουμε ένα κορεσμένο διάλυμα ακόρεστο, μπορούμε είτε να αυξήσουμε την ποσότητα του διαλύτη είτε να αυξήσουμε την θερμοκρασία του διαλύματος.

Ευδιάλυτη ονομάζεται η ουσία που μεγάλη ποσότητα αυτής μπορεί να διαλυθεί σε ορισμένη ποσότητα διαλύτη π.χ αλάτι στο νερό.

υσδιάλυτη ονομάζεται η ουσία που διαλύεται ελάχιστα στο διαλύτη π.χ κιμωλία ή άργιλος σε νερό.

Το πόσο πολύ ή λίγο διαλύεται μία ουσία στο διαλύτη, σε ορισμένες συνθήκες μας το δείχνει η διαλυτότητα της σε αυτόν.

Έτσι η διαλυτότητα μιας ουσίας σε κάποιο διαλύτη είναι το μέγεθος που εκφράζει τη μέγιστη ποσότητα μιας ουσίας που μπορεί να διαλυθεί σε ορισμένη ποσότητα του διαλύτη, κάτω από ορισμένες συνθήκες.

Παρόγοντες που επηρεάζουν την διαλυτότητα

Βίντεο YouTube

Εύρεση ποσότητας ιζήματος

Έστω 200gr διαλύματος ΝaCl, το οποίο περιέχει 20gr NaCl, και το οποίο είναι κορεσμένο και μάλιστα υπάρχει μέσα σε αυτό ίζημα 8gr NaCl στους 20οC. Εάν στους 10οC η διαλυτότητα είναι 5gr στα 100gr διαλύτη και στους 40οC είναι 20gr στα 100gr διαλύτη, να βρεθεί σε κάθε περίπτωση αν το διάλυμα θα είναι κορεσμένο ή όχι καθώς και η ποσότητα του ιζήματος αν υπάρχει.

Λύση

Στους 20οC η διαλυτότητα του NaCl είναι 10gr στα 100gr διαλύτη, και το διάλυμα είναι κορεσμένο, γι’ αυτό υπάρχει ίζημα μέσα σ’ αυτό. Στους 10oC, αφού η διαλυτότητα είναι 5gr αντί 10gr στα 100gr διαλύματος,

θα καθιζήσουν 5gr NaCl για κάθε 100gr διαλύματος.

Άρα θα καθιζήσουν χ gr NaCL στα 200gr διαλύματος

που έχουμε θα καθιζάνουν x=5*200/100=10gr NaCl και 8gr που υπήρχαν αρχικά, 18gr συνολικού ιζήματος. Άρα το διάλυμα είναι πάλι κορεσμένο.

Στους 40οC η διαλυτότητα είναι 20gr NaCl στα 100gr διαλύτη, δηλαδή

15gr NaCl περισσότερο από τους 20οC για κάθε 100gr διαλύματος ή 30gr NaCl περισσότερο από τους 20οC για τα 200gr διαλύματος που έχουμε. Άρα τα επιπλέον 8gr του ιζήματος που είχαμε στους 20oC, δεν επαρκούν για να κορέσουν το διάλυμα, να φτάσει δηλαδή στη μέγιστη διαλυτότητά του. Συνεπώς είναι ακόρεστο και δεν έχουμε σχηματισμό ιζήματος.

προσομοιώσεις

διδασκαλία διαλυτότητας με την βοήθεια του vlab

dialitotita alaton sto nero me vlab

διαλυτότητα αερίων

κουφοπουλος

παγάκι σε λάδι

εξεταση διαλυτότητας ουσιών στο νερό

διαλυση ουσιων στο νερό

παγάκι σε λάδι και νερό

Διάχυση υπερμαγγανικού καλίου σε νερό

πως διαλύονται οι ουσίες στο νερό

μη διάλυση νερού και βενζίνης και διάλυση Ι2 και διαχωρισμός μίγματος απο Λ Τζιανουδάκη

Συμπεριφορά σταγόνων μελάνης σε λάδι και σε νερό

απο Λ Τζιανουδάκη

επίδραση της θερμοκρασίας στη διαλυτότητα αερίων

πως μεταβάλεται διαλυτότητα αερίων με την θερμοκρασια πως μεταβάλεται διαλυτότητα στερων με την θερμοκρασια

φτιάχνοντας μια lava lamp

υδρόφοβη άμμος

υδρόφοβη άμμος