耶魯拼音

學 而 篇

子曰:「學而時習之,不亦說乎?

zi2 joek6 :「hok6 ji4 si4 zaap6 zi1 ,bat1 jik6 syut3 fu4 ?

有朋自遠方來,不亦樂乎?

jau5 pang4 zi6 jyun5 fong1 loi4,bat1 jik6 lok6 fu4 ?

人不知而不慍,不 亦 君 子 乎?」

jan4 bat1 zi1 ji4 b at1 wan3 ,bat1 jik6 gwan1 zi2 fu4 ?」

有 子 曰:其 為 人 也 孝 弟 ,而 好 犯 上 者 ,鮮 矣;

jau5 zi2 joek6 : kei4 wai4 jan4 jaa5 haau3 dai6 ,ji4 hou2 faan6 soeng5 ze2 ,sin1 ji5

不 好 犯 上,而 好 作 亂 者,未 之 有 也。

bat1 hou2 faan6 soeng5 ,ji4 hou2 zok3 lyun6 ze2 ,mei6 zi1 jau5 jaa5 。

君 子 務 本,本 立 而 道 生。

gwan1 zi2 mou6 bun2 ,bun2 lap6 ji4 dou6 saang1 。

孝弟也者,為仁之本與。

haau3 dai6 jaa5 ze2 , wai4 jan4 zi1 bun2 yu 。

子 曰:「巧言令色,鮮 矣仁!」

zi2 joek6 :「 haau2 jin4 ling6 sik1 ,sin1 ji5 jan4 !

曾 子 曰 :「吾 日 三 省 吾 身:

cang4 zi2 joek6 :「 ng4 jat6 saam1 saang2 ng4 san1 :

為 人 謀 而 不 忠 乎?

wai4 jan4 mau4 ji4 bat1 zung1 fu4 ?

與 朋 友 交 而 不 信 乎?傳 不 習 乎?」

jyu5 pang4 jau5 gaau1 ji4 bat1 seon3 fu4 ?cyun4 bat1 zaap6 fu4 ?」

子曰:「道 千乘 之 國:敬事而信,

zi2 joek6 :「 dou6 cin1 sing4 zi1 gwok3 :ging3 si6 ji4 seon3 ,

節用而愛人,使民以時。」

zit3 jung6 ji4 ngoi3 jan4 ,sai2 man4 ji5 si4 。

子曰:「弟子 入 則 孝,出 則 弟,謹 而 信,

zi2 joek6 :「 dai6 zi2 jap6 zak1 haau3 ,ceot1 zak1 dai6 ,gan2 ji4 seon3

汎 愛 眾,而 親 仁。行 有 餘 力,則 以 學 文。」

faan6 ngoi3 zung3 ,ji4 can1 jan4 。hang4 jau5 jyu4 lik6 ,zak1 ji5 hok6 man4

子 夏 曰 :「賢 賢 易 色,事 父 母 能 竭 其 力,

zi2 haa6 joek6 :「 jin4 jin4 ji6 sik1 ,si6 fu6 mou5 nang4 kit3 kei4 lik6

事君能致其身,與朋友交言而有信。

si6 gwan1 nang4 zi3 kei4 san1 , jyu5 pang4 jau5 gaau1 jin4 ji4 jau5 seon3 。

雖 曰 未 學,吾 必 謂 之 學 矣。」

seoi1 joek6 mei6 hok6 ,ng4 bit1 wai6 zi1 hok6 ji5

子 曰:「君 子 不 重 則 不 威,學 則 不 固。

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 bat1 cung4 zak1 bat1 wai1 ,hok6 zak1 bat1 gu3 。

主 忠 信,無 友 不 如 己 者,過 則 勿 憚 改。」

zyu2 zung1 seon3 ,mou4 jau5 bat1 jyu4 gei2 ze2 ,gwo3 zak1 mat6 daan6 goi2 。

曾 子 曰:「慎 終 追 遠, 民 德 歸 厚 矣。」

cang4 zi2 joek6 :「 san6 zung1 zeoi1 jyun5 , man4 dak1 gwai1 hau5 ji5 。」

子禽問於子貢曰:「夫子至於是邦也,必聞其政,

zi2 kam4 man6 jyu1 zi2 gung3 joek6 :「 fu1 zi2 zi3 jyu1 si6 bong1 jaa5 ,bit1 man4 kei4 zing3 ,

求 之 與?抑 與 之 與?」

kau4 zi1 jyu5 ?jik1 jyu5 zi1 jyu5 ?」

ciou jhih yu ?yi yu jhih yu ?」

子 貢 曰:「夫 子 溫、良、恭、儉、讓 以 得 之。

zi2 gung3 joek6 :「 fu1 zi2 wan1 、loeng4 、gung1 、gim6 、joeng6 ji5 dak1 zi1 。

夫子之求之也,其諸異乎人之求之與?」

fu1 zi2 zi1 kau4 zi1 jaa5 ,kei4 zyu1 ji6 fu4 jan4 zi1 kau4 zi1 jyu5 ?」

子 曰:「父在,觀 其 志;父 沒,觀 其 行;

zi2 joek6 :「 fu6 zoi6 ,gun1 kei4 zi3 ;fu6 mut6 ,gun1 kei4 hang4 ;

三 年 無 改 於 父 之 道,可 謂 孝 矣。」

saam1 nin4 mou4 goi2 jyu1 fu6 zi1 dou6 ,ho2 wai6 haau3 ji5 。」

有 子 曰:「禮之用,和為貴。

jau5 zi2 joek6 :「 lai5 zi1 jung6 ,wo4 wai4 gwai3 。

先王之道斯為美,小大由之。

sin1 wong4 zi1 dou6 si1 wai4 mei5 ,siu2 daai6 jau4 zi1 。

有所不行,知和而和,不以禮節之,亦不可行也。」

jau5 so2 bat1 hang4 ,zi1 wo4 ji4 wo4 ,bat1 ji5 lai5 zit3 zi1 ,jik6 bat1 ho2 hang4 jaa5 。」

有 子 曰:「信 近 於 義,言 可 復 也;

jau5 zi2 joek6 :「 seon3 gan6 jyu1 ji6 ,jin4 ho2 fuk6 jaa5

恭 近 於 禮,遠 恥 辱 也;

gung1 gan6 jyu1 lai5 ,jyun5 ci2 juk6 jaa5

因 不 失 其 親,亦 可 宗 也。」

jan1 bat1 sat1 kei4 can1 ,jik6 ho2 zung1 jaa5

子 曰:「君 子 食 無 求 飽,居 無 求 安,

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 sik6 mou4 kau4 baau2 ,geoi1 mou4 kau4 ngon1

敏 於 事 而 慎 於 言,

man5 jyu1 si6 ji4 san6 jyu1 jin4

就 有 道 而 正 焉,可 謂 好 學 也 已。」

zau6 jau5 dou6 ji4 zing3 jin1 ,ho2 wai6 hou2 hok6 jaa5 ji5 。

子貢曰:「貧而無諂,富而無驕,何如?」

zi2 gung3 joek6 :「 pan4 ji4 mou4 cim2 ,fu3 ji4 mou4 giu1 ,ho4 jyu4 ?」

子曰:「可也。未若貧而樂,富而好禮者也。」

zi2 joek6 :「 ho2 jaa5 。mei6 joek6 pan4 ji4 lok6 1 ,fu3 ji4 hou2 lai5 ze2 jaa5 。

子貢曰:「《詩》云:『如切如磋,如琢如磨。』其斯之謂與?」

zi2 gung3 joek6 :「 《si1 》wan4 :『 jyu4 cit3 jyu4 co1 ,jyu4 doek3 jyu4 mo4 。』 kei4 si1 zi1 wai6 jyu5 ?

子曰:「賜也,始可與言詩已矣!告諸往而知來者。」

zi2 joek6 :「 ci3 jaa5 ,ci2 ho2 jyu5 jin4 si1 ji5 ji5 !gou3 zyu1 wong5 ji4 zi1 loi4 ze2 。」

子曰:「不患人之不己知,患不知人也。」

zi2 joek6 :「 bat1 waan6 jan4 zi1 bat1 gei2 zi1 ,waan6 bat1 zi1 jan4 jaa5 。」


為政篇

孟懿子問孝。子曰:「無違。」樊遲御,

maang6 ji3 zi2 man6 haau3 。zi2 joek6 :「 mou4 wai4 。」 faan4 ci4 jyu6

子告之曰:「孟孫問孝於我,我對曰『無違』。」

zi2 gou3 zi1 joek6 :「 maang6 syun1 man6 haau3 jyu1 ngo5 ,ngo5 deoi3 joek6 『 mou4 wai4 』 。」

樊遲曰:「何謂也?」

faan4 ci4 joek6 :「 ho4 wai6 jaa5 ?」

子曰:「生事之以禮;死葬之以禮,祭之以禮。」

zi2 joek6 :「 saang1 si6 zi1 ji5 lai5 ;sei2 zong3 zi1 ji5 lai5 ,zai3 zi1 ji5 lai5 。」

孟武伯問孝。子曰:「父母唯其疾之憂。」

maang6 mou5 baak3 man6 haau3 。zi2 joek6 :「 fu6 mou5 wai4 kei4 zat6 zi1 jau1 。」

子游問孝。子曰:「今之孝者,是謂能養。

zi2 jau4 man6 haau3 。zi2 joek6 :「 gam1 zi1 haau3 ze2 ,si6 wai6 nang4 joeng5 。

至於犬馬,皆能有養;不敬,何以別乎?」

zi3 jyu1 hyun2 maa5 ,gaai1 nang4 jau5 joeng5 ;bat1 ging3 ,ho4 ji5 bit6 fu4 ?」

子夏問孝。 子曰:「色難。有事弟子服其勞,

zi2 haa6 man6 haau3 。zi2 joek6 :「 sik1 naan4 。jau5 si6 dai6 zi2 fuk6 kei4 lou4 ,

有酒食先生饌 ,曾是以為孝乎?」

jau5 zau2 sik6 sin1 saang1 zaan6 ,cang4 si6 ji5 wai4 haau3 fu4 ?」

子曰:「溫故而知新,可以為師矣。」

zi2 joek6 :「 wan1 gu3 ji4 zi1 san1 ,ho2 ji5 wai4 si1 ji5 。」

子貢問君子。子曰:「先行其言,而後從之。」

zi2 gung3 man6 gwan1 zi2 。zi2 joek6 :「 sin1 hang4 kei4 jin4 ,ji4 hau6 cung4 zi1 。」

子曰:「君子周而不比,小人比而不周。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 zau1 ji4 bat1 bei2 ,siu2 jan4 bei2 ji4 bat1 zau1 。」

子曰:「學而不思則罔, 思而不學則殆。」

zi2 joek6 :「 hok6 ji4 bat1 si1 zak1 mong5 ,si1 ji4 bat1 hok6 zak1 toi5 。」

子曰:「由!誨女知之乎?知之為知之,

zi2 joek6 :「 jau4 !fui3 neoi5 zi1 zi1 fu4 ?zi1 zi1 wai4 zi1 zi1 ,

不知為不知,是知也。」

bat1 zi1 wai4 bat1 zi1 ,si6 zi1 jaa5 。」

子曰:「人而無信,不知其可也。大車無輗,

zi2 joek6 :「 jan4 ji4 mou4 seon3 ,bat1 zi1 kei4 ho2 jaa5 。daai6 ce1 mou4 ngai4 ,

小車無軏,其何以行之哉?」

siu2 ce1 mou4 jyut6 ,kei4 ho4 ji5 hang4 zi1 zoi1 ?」


八與篇

子曰:「人而不仁,如禮何?」人而不仁,如樂何?」

zi2 joek6 :「 jan4 ji4 bat1 jan4 ,jyu4 lai5 ho4 ?」 jan4 ji4 bat1 jan4 ,jyu4 lok6 ho4 ?」 (耶魯)

林放問禮之本。子曰:「大哉問!禮,與齊奢也,寧儉;

lam4 fong3 man6 lai5 zi1 bun2 。zi2 joek6 :「 daai6 zoi1 man6 !lai5 ,jyu5 cai4 ce1 jaa5 ,ning4 gim6 ;

喪,與其易也,寧戚。」

song3 ,jyu5 kei4 ji6 jaa5 ,ning4 cik1 。」

子曰:「君子無所爭。必也射乎!揖讓而升,下而飲。其爭也君子。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 mou4 so2 zang1 。bit1 jaa5 se6 fu4 !jap1 joeng6 ji4 sing1 ,haa6 ji4 jam2 。kei4 zang1 jaa5 gwan1 zi2 。」

子曰:「夏禮,吾能言之,杞不足微也;殷禮,吾能言之

zi2 joek6 :「 haa6 lai5 ,ng4 nang4 jin4 zi1 ,gei2 bat1 zuk1 mei4 jaa5 ;jan1 lai5 ,ng4 nang4 jin4 zi1

,宋不足微也。文獻不足故也。足,則吾能微之矣。」

,sung3 bat1 zuk1 mei4 jaa5 。man4 hin3 bat1 zuk1 gu3 jaa5 。zuk1 ,zak1 ng4 nang4 mei4 zi1 ji5 。」

子入大廟,每事問。或曰:「孰謂鄹人之子知禮乎?

zi2 jap6 daai6 miu6 ,mui5 si6 man6 。waak6 joek6 :「 suk6 wai6 zau1 jan4 zi1 zi2 zi1 lai5 fu4 ?

入大廟,每事問。」子聞之,曰:「是禮也。」

ap6 daai6 miu6 ,mui5 si6 man6 。」 zi2 man4 zi1 ,joek6 :「 si6 lai5 jaa5 。」

子曰:「居上不寬,為禮不敬,臨喪不哀,吾何以觀之哉?」

zi2 joek6 :「 geoi1 soeng5 bat1 fun1 ,wai4 lai5 bat1 ging3 ,lam4 song3 bat1 oi1 ,ng4 ho4 ji5 gun1 zi1

zoi1 ?」


里仁篇

子曰:「里仁為美。擇不處仁,焉得知?」

zi2 joek6 :「 leoi5 jan4 wai4 mei5 。zaak6 bat1 cyu3 jan4 ,jin1 dak1 zi1 ?」

子曰:「唯仁者,能好人,能惡人。」

zi2 joek6 :「 wai4 jan4 ze2 ,nang4 hou2 jan4 ,nang4 ngok3 jan4 。」

子曰:「苟志於仁矣,無惡也。」

zi2 joek6 :「 gau2 zi3 jyu1 jan4 ji5 ,mou4 ngok3 jaa5 。」

子曰:「富與貴,是人之所欲也;不以其道得之,

zi2 joek6 :「 fu3 jyu5 gwai3 ,si6 jan4 zi1 so2 juk6 jaa5 ;bat1 ji5 kei4 dou6 dak1 zi1 ,

不處也。貧與賤,是人之惡也;不以其道得之,

bu chu ye 。pin yu jian ,shih ren jhih e ye ;bu yi ci dao de jhih ,

不去也。君子去仁,惡乎成名。

bat1 heoi3 jaa5 。gwan1 zi2 heoi3 jan4 ,ngok3 fu4 sing4 ming4 。

君子無終食之間違仁,造次必於是,顛沛必於是。」

gwan1 zi2 mou4 zung1 sik6 zi1 gaan1 wai4 jan4 ,zou6 ci3 bit1 jyu1 si6 ,din1 pui3 bit1 jyu1 si6 。」

子曰:「朝聞道,夕死可矣!」

zi2 joek6 :「 ciu4 man4 dou6 ,zik6 sei2 ho2 ji5 !」

子曰:「士志於道,而恥惡衣惡食者,未足與議也!」

zi2 joek6 :「 si6 zi3 jyu1 dou6 ,ji4 ci2 ngok3 ji1 ngok3 sik6 ze2 ,mei6 zuk1 jyu5 ji5 jaa5 !」

子曰:「君子懷德,小人懷土;君子懷刑,小人懷惠。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 waai4 dak1 ,siu2 jan4 waai4 tou2 ;gwan1 zi2 waai4 jing4 ,siu2 jan4 waai4 wai6 。」

子曰:「能以禮讓為國乎,何有!不能以禮讓為國,如禮何!」

zi2 joek6 :「 nang4 ji5 lai5 joeng6 wai4 gwok3 fu4 ,ho4 jau5 !bat1 nang4 ji5 lai5 joeng6 wai4 gwok3 ,jyu4 lai5 ho4 !」

子曰:「不患無位,患所以立;不患莫己知,求為可知也。」

zi2 joek6 :「 bat1 waan6 mou4 wai2 ,waan6 so2 ji5 lap6 ;bat1 waan6 mok6 gei2 zi1 ,kau4 wai4 ho2 zi1 jaa5 。」

子曰:「參乎!吾道一以貫之。」曾子曰:

zi2 joek6 :「 sam1 fu4 !ng4 dou6 jat1 ji5 gun3 zi1 。」 cang4 zi2 joek6 :

「唯。」子出。門人問曰:「何謂也?」

「 wai4 。」 zi2 ceot1 。mun4 jan4 man6 joek6 :「 ho4 wai6 jaa5 ?」

曾子曰:「夫子之道,忠恕而已矣。」

cang4 zi2 joek6 :「 fu1 zi2 zi1 dou6 ,zung1 syu3 ji4 ji5 ji5 。」

子曰:「見賢思齊焉;見不賢而內自省也。」

zi2 joek6 :「 gin3 jin4 si1 cai4 jin1 ;gin3 bat1 jin4 ji4 noi6 zi6 saang2 jaa5 。」

子曰:「事父母几諫,見志不從,又敬不違,勞而不怨。」

zi2 joek6 :「 si6 fu6 mou5 gei2 gaan3 ,gin3 zi3 bat1 cung4 ,jau6 ging3 bat1 wai4 ,lou4 ji4 bat1 jyun3 。」

子曰:「父母在,不遠游,游必有方。」

zi2 joek6 :「 fu6 mou5 zoi6 ,bat1 jyun5 jau4 ,jau4 bit1 jau5 fong1 。」

子曰:「父母之年,不可不知也:一則以喜,一則以懼。」

zi2 joek6 :「 fu6 mou5 zi1 nin4 ,bat1 ho2 bat1 zi1 jaa5 :jat1 zak1 ji5 hei2 ,jat1 zak1 ji5 geoi6 。」

子曰:「古者言之不出,恥躬之不逮也。」

zi2 joek6 :「 gu2 ze2 jin4 zi1 bat1 ceot1 ,ci2 gung1 zi1 bat1 dai6 jaa5 。」

子曰:「君子欲訥於言,而敏於行。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 juk6 nat6 jyu1 jin4 ,ji4 man5 jyu1 hang4 。」

子曰:「德不孤,必有鄰。」


公冶長篇

或曰:「雍也仁而不佞。」子曰:「焉用佞?

waak6 joek6 :「 jung1 jaa5 jan4 ji4 bat1 ning6 。」 zi2 joek6 :「 jin1 jung6 ning6 ?

禦人以口給,屢憎於人。不知其仁,焉用佞?」

yu ren yi kou gei ,lyu zeng yu ren 。bu jhih ci ren ,yan yong ning ?」

子曰:「朽木不可雕也,糞土之牆不可朽也。

zi2 joek6 :「 nau2 muk6 bat1 ho2 diu1 jaa5 ,fan3 tou2 zi1 coeng4 bat1 ho2 nau2 jaa5 。

於予與何誅?」子曰:「始吾於人也,

jyu1 jyu5 jyu5 ho4 zyu1 ?」 zi2 joek6 :「 ci2 ng4 jyu1 jan4 jaa5 ,

聽其言而信其行;今吾於人也,

ting3 kei4 jin4 ji4 seon3 kei4 hang4 ;gam1 ng4 jyu1 jan4 jaa5 ,

聽其言而觀其行。於予與改是。」

ting3 kei4 jin4 ji4 gun1 kei4 hang4 。jyu1 jyu5 jyu5 goi2 si6 。」

子路有聞,未之能行,唯恐有聞。

zi2 lou6 jau5 man4 ,mei6 zi1 nang4 hang4 ,wai4 hung2 jau5 man4 。

子貢問曰:「孔文子何以謂之『文』也?」

zi2 gung3 man6 joek6 :「 hung2 man4 zi2 ho4 ji5 wai6 zi1 『 man4 』 jaa5 ?」

子曰:「敏而好學,不恥下問,是以謂之『文』也。」

zi2 joek6 :「 man5 ji4 hou2 hok6 ,bat1 ci2 haa6 man6 ,si6 ji5 wai6 zi1 『 man4 』 jaa5 。」

子曰:「晏平仲善與人交,久而敬之。」

zi2 joek6 :「 ngaan3 ping4 zung6 sin6 jyu5 jan4 gaau1 ,gau2 ji4 ging3 zi1 。」

季文子三思而後行。子聞之,曰:「再,斯可矣。」

gwai3 man4 zi2 saam1 si1 ji4 hau6 hang4 。zi2 man4 zi1 ,joek6 :「 zoi3 ,si1 ho2 ji5 。」

子曰:「伯夷、叔齊不念舊惡,怨是用希。」

zi2 joek6 :「 baak3 ji4 、suk1 cai4 bat1 nim6 gau6 ngok3 ,jyun3 si6 jung6 hei1 。」

子曰:「巧言、令色、足恭,左丘明恥之,丘亦恥之。

zi2 joek6 :「 haau2 jin4 、ling6 sik1 、zuk1 gung1 ,zo2 jau1 ming4 ci2 zi1 ,jau1 jik6 ci2 zi1 。

匿怨而友其人,左丘明恥之,丘亦恥之。」

nik1 jyun3 ji4 jau5 kei4 jan4 ,zo2 jau1 ming4 ci2 zi1 ,jau1 jik6 ci2 zi1 。」

子曰:「已矣乎!吾未見能見其過,而自訟者也。」

zi2 joek6 :「 ji5 ji5 fu4 !ng4 mei6 gin3 nang4 gin3 kei4 gwo3 ,ji4 zi6 zung6 ze2 jaa5 。」

子曰:「十室之邑,必有忠信如丘者焉,不如丘之好學也。」

zi2 joek6 :「 sap6 sat1 zi1 jap1 ,bit1 jau5 zung1 seon3 jyu4 jau1 ze2 jin1 ,

不如丘之好學也。」

bat1 jyu4 jau1 zi1 hou2 hok6 jaa5 。」


雍也篇

哀公問:「弟子孰為好學?」孔子對曰:「

oi1 gung1 man6 :「 dai6 zi2 suk6 wai4 hou2 hok6 ?」 hung2 zi2 deoi3 joek6 :「

有顏回者好學,不遷怒,不貳過。不幸短命

jau5 ngaan4 wui4 ze2 hou2 hok6 ,bat1 cin1 nou6 ,bat1 ji6 gwo3 。bat1 hang6 dyun2 ming6

死矣,今也則亡,未聞好學者也。」

sei2 ji5 ,gam1 jaa5 zak1 mong4 ,mei6 man4 hou2 hok6 ze2 jaa5 。

子曰:「回也,其心三月不違仁,

zi2 joek6 :「 wui4 jaa5 ,kei4 sam1 saam1 jyut6 bat1 wai4 jan4 ,

其餘則日月至焉而已矣。」

kei4 jyu4 zak1 jat6 jyut6 zi3 jin1 ji4 ji5 ji5 。」

冉求曰:「非不說子之道,力不足也。」

jim5 kau4 joek6 :「 fei1 bat1 syut3 zi2 zi1 dou6 ,lik6 bat1 zuk1 jaa5 。」

子曰:「力不足者,中道而廢。今女畫。」

zi2 joek6 :「 lik6 bat1 zuk1 ze2 ,zung1 dou6 ji4 fai3 。gam1 neoi5 waa2 。」

子曰:「質勝文則野,文勝質則史。

zi2 joek6 :「 zat1 sing3 man4 zak1 je5 ,man4 sing3 zat1 zak1 si2 。

文質彬彬,然後君子。」

man4 zat1 ban1 ban1 ,jin4 hau6 gwan1 zi2 。」

子曰:「知之者不如好之者,

zi2 joek6 :「 zi1 zi1 ze2 bat1 jyu4 hou2 zi1 ze2 ,

好之者不如樂之者。」

hou2 zi1 ze2 bat1 jyu4 lok6 zi1 ze2 。」

子曰:「知者樂水,仁者樂山。

hou2 zi1 ze2 bat1 jyu4 lok6 zi1 ze2 。」

知者動,仁者靜。知者樂,仁者壽。」

zi1 ze2 dung6 ,jan4 ze2 zing6 。zi1 ze2 lok6 ,jan4 ze2 sau6 。」

子曰:「君子博學於文,約之以禮,

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 bok3 hok6 jyu1 man4 ,joek3 zi1 ji5 lai5 ,

亦可以弗畔矣夫!」

jik6 ho2 ji5 fat1 bun6 ji5 fu1 !」


述而篇

子曰:「志於道,據於德,

zi2 joek6 :「 zi3 jyu1 dou6 ,geoi3 jyu1 dak1 ,

依於仁,游於藝。」

ji1 jyu1 jan4 ,jau4 jyu1 ngai6 。」

子曰:「我非生而知之者,

zi2 joek6 :「 ngo5 fei1 saang1 ji4 zi1 zi1 ze2 ,

好古,敏以求之者也。」

hou2 gu2 ,man5 ji5 kau4 zi1 ze2 jaa5 。」

子曰:「三人行,必有我師焉:

zi2 joek6 :「 saam1 jan4 hang4 ,bit1 jau5 ngo5 si1 jin1 :

擇其善者而從之,其不善者而改之。」

zaak6 kei4 sin6 ze2 ji4 cung4 zi1 ,kei4 bat1 sin6 ze2 ji4 goi2 zi1 。」

子以四教:文,行,忠,信。

zi2 ji5 sei3 gaau3 :man4 ,hang4 ,zung1 ,seon3 。

子曰:「仁遠乎哉?我欲仁,斯仁至矣。」

zi2 joek6 :「 jan4 jyun5 fu4 zoi1 ?ngo5 juk6 jan4 ,si1 jan4 zi3 ji5 。」

子曰:「君子坦蕩蕩,小人長戚戚。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 taan2 dong6 dong6 ,siu2 jan4 coeng4 cik1 cik1 。」


泰伯篇

曾子曰:「以能問於不能,以多問於寡,

cang4 zi2 joek6 :「 ji5 nang4 man6 jyu1 bat1 nang4 ,ji5 do1 man6 jyu1 gwaa2 ,

有若無,實若處,犯而不校,昔者吾友

jau5 joek6 mou4 ,sat6 joek6 cyu3 ,faan6 ji4 bat1 haau6 ,sik1 ze2 ng4 jau5

,嘗從事於斯矣。」

,soeng4 cung4 si6 jyu1 si1 ji5 。」

曾子曰:「士,不可以不弘毅,

cang4 zi2 joek6 :「 si6 ,bat1 ho2 ji5 bat1 wang4 ngai6 ,

任重而道遠。仁以為己任,不亦

jam6 cung4 ji4 dou6 jyun5 。jan4 ji5 wai4 gei2 jam6 ,bat1 jik6

重乎,死而後已,不亦遠乎。」

cung4 fu4 ,sei2 ji4 hau6 ji5 ,bat1 jik6 jyun5 fu4 。」

子曰:「興於詩。立於禮。成於樂。」

zi2 joek6 :「 hing1 jyu1 si1 。lap6 jyu1 lai5 。sing4 jyu1 lok6 。」

子曰:「如有周公之才之美,

zi2 joek6 :「 jyu4 jau5 zau1 gung1 zi1 coi4 zi1 mei5 ,

使驕且吝,其餘不足觀也已。」

sai2 giu1 ce2 leon6 ,kei4 jyu4 bat1 zuk1 gun1 jaa5 ji5 。」

子曰:「學如不及,猶恐失之。」

zi2 joek6 :「 hok6 jyu4 bat1 kap6 ,jau4 hung2 sat1 zi1 。」


子罕篇

子絕四,毋意,毋必,毋固,毋我。

zi2 zyut6 sei3 ,mou4 ji3 ,mou4 bit1 ,mou4 gu3 ,mou4 ngo5 。

子在川上曰:「逝者如斯夫!不舍晝夜。」

zi2 zoi6 cyun1 soeng5 joek6 :「 sai6 ze2 jyu4 si1 fu1 !bat1 se3 zau3 je6 。」

子曰:「譬如為山,未成一簣;止,吾止也

zi2 joek6 :「 pei3 jyu4 wai4 saan1 ,mei6 sing4 jat1 gwai6 ;zi2 ,ng4 zi2 jaa5

!譬如平地,雖覆一簣;進,吾往也!」

pei3 jyu4 ping4 dei6 ,seoi1 fuk1 jat1 gwai6 ;zeon3 ,ng4 wong5 jaa5 !」

子曰:「歲寒,然後知松柏之後彫也。」

zi2 joek6 :「 seoi3 hon4 ,jin4 hau6 zi1 cung4 paak3 zi1 hau6 diu1 jaa5 。」

子曰:「知者不惑;仁者不憂;勇者不懼。」

zi2 joek6 :「 zi1 ze2 bat1 waak6 ;jan4 ze2 bat1 jau1 ;jung5 ze2 bat1 geoi6 。」


鄉黨篇

問人於他邦,再拜而送之。

man6 jan4 jyu1 taa1 bong1 ,zoi3 baai3 ji4 sung3 zi1 。

康子饋藥,拜而受之,曰:「丘未達,不敢嘗。」

kang zih kuei yao ,bai er shou jhih ,yue :「ciou wei da ,bu gan chang 。」


先進篇

季路問事鬼神。子曰:「未能事人,焉能事鬼?」

gwai3 lou6 man6 si6 gwai2 san4 。zi2 joek6 :「 mei6 nang4 si6 jan4 ,jin1 nang4 si6 gwai2 ?」

「敢問死?」曰:「未知生,焉知死?」

「 gam2 man6 sei2 ?」 joek6 :「 mei6 zi1 saang1 ,jin1 zi1 sei2 ?」


顏淵篇

齊景公問政於孔子。

cai4 ging2 gung1 man6 zing3 jyu1 hung2 zi2 。

孔子對曰:「君,君;臣,臣;

hung2 zi2 deoi3 joek6 :「 gwan1 ,gwan1 ;san4 ,san4 ;

父,父;子,子。」

fu6 ,fu6 ;zi2 ,zi2 。」

公曰:「善哉!信如君不君,

gung1 joek6 :「 sin6 zoi1 !seon3 jyu4 gwan1 bat1 gwan1 ,

臣不臣,父不父,子不子,

san4 bat1 san4 ,fu6 bat1 fu6 ,zi2 bat1 zi2 ,

雖有粟,吾得而食諸?

seoi1 jau5 suk1 ,ng4 dak1 ji4 sik6 zyu1 ?

子曰:「君子成人之美,

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 sing4 jan4 zi1 mei5

不成人之惡;小人反是。」

bat1 sing4 jan4 zi1 ngok3 ;siu2 jan4 faan2 si6 。」

子貢問「友」。

zi2 gung3 man6 「 jau5 」 。

子曰:忠告而善道之,

zi2 joek6 :zung1 gou3 ji4 sin6 dou6 zi1 ,

不可則止,毋自辱焉。」

bat1 ho2 zak1 zi2 ,mou4 zi6 juk6 jin1 。」

曾子曰:「君子以文會友;以友輔仁。」

cang4 zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 ji5 man4 wui2 jau5 ;ji5 jau5 fu6 jan4 。」


子路篇

樊遲問仁。子曰:「居處恭,執事敬,

faan4 ci4 man6 jan4 。zi2 joek6 :「 geoi1 cyu3 gung1 ,zap1 si6 ging3 ,

與人忠;雖之夷狄,不可棄也。」

jyu5 jan4 zung1 ;seoi1 zi1 ji4 dik6 ,bat1 ho2 hei3 jaa5 。」

子曰:「君子和而不同;小人同而不和。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 wo4 ji4 bat1 tung4 ;siu2 jan4 tung4 ji4 bat1 wo4 。」

子貢問曰:「鄉人皆好之,何如?」

zi2 gung3 man6 joek6 :「 hoeng1 jan4 gaai1 hou2 zi1 ,ho4 jyu4 ?」

子曰:「未可也。」「鄉人皆惡之,

zi2 joek6 :「 mei6 ho2 jaa5 。」 「 hoeng1 jan4 gaai1 ngok3 zi1 ,

何如?」子曰:「未可也。

ho4 jyu4 ?」 zi2 joek6 :「 mei6 ho2 jaa5 。

不如鄉人之善者好之,其不善者惡之。」

bat1 jyu4 hoeng1 jan4 zi1 sin6 ze2 hou2 zi1 ,kei4 bat1 sin6 ze2 ngok3 zi1 。」

子曰:「君子泰而不驕;小人驕而不泰。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 taai3 ji4 bat1 giu1 ;siu2 jan4 giu1 ji4 bat1 taai3 。」

子曰:「剛、毅、木訥,近仁。」

zi2 joek6 :「 gong1 、ngai6 、muk6 nat6 ,gan6 jan4 。」


憲問篇

子曰:「有德者,必有言;有言者,不必有

zi2 joek6 :「 jau5 dak1 ze2 ,bit1 jau5 jin4 ;jau5 jin4 ze2 ,bat1 bit1 jau5

德。仁者,必有勇;勇者,不必有仁。」

dak1 。jan4 ze2 ,bit1 jau5 jung5 ;jung5 ze2 ,bat1 bit1 jau5 jan4 。」

子曰:「貧而無怨,難;富而無驕,易。」

zi2 joek6 :「 pan4 ji4 mou4 jyun3 ,naan4 ;fu3 ji4 mou4 giu1 ,ji6 。」

子曰:「君子上達;小人下達。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 soeng5 daat6 ;siu2 jan4 haa6 daat6 。」

子曰:「古之學者為己;今之學者為人。」

zi2 joek6 :「 gu2 zi1 hok6 ze2 wai4 gei2 ;gam1 zi1 hok6 ze2 wai4 jan4 。」

子曰:「君子恥其言而過其行(姓)。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 ci2 kei4 jin4 ji4 gwo3 kei4 hang4 (sing3 )。」

子曰:「不患人之不己知,患其不能也。」

zi2 joek6 :「 bat1 waan6 jan4 zi1 bat1 gei2 zi1 ,waan6 kei4 bat1 nang4 jaa5 。」

或曰:「以德報怨,何如?」子曰:「何以

waak6 joek6 :「 ji5 dak1 bou3 jyun3 ,ho4 jyu4 ?」 zi2 joek6 :「 ho4 ji5

報德?以直報怨,以德報德。」

bou3 dak1 ?ji5 zik6 bou3 jyun3 ,ji5 dak1 bou3 dak1 。」


衛靈公篇

子貢問為仁。

zi2 gung3 man6 wai4 jan4

子曰:「工欲善其事,必先利其器。

zi2 joek6 :「 gung1 juk6 sin6 kei4 si6 ,bit1 sin1 lei6 kei4 hei3 。

居是邦也,事其大夫之賢者,

geoi1 si6 bong1 jaa5 ,si6 kei4 daai6 fu1 zi1 jin4 ze2

友其士之仁者。」

jau5 kei4 si6 zi1 jan4 ze2 。」

子曰:「人無遠慮,必有近憂。

zih yue :「ren wu yuan lyu ,bi you jin you 。

子曰:「君子求諸己,小人求諸人。」

zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 kau4 zyu1 gei2 ,siu2 jan4 kau4 zyu1 jan4 。」

子曰:「其恕乎!己所不欲,勿施於人。」

zi2 joek6 :「 kei4 syu3 fu4 !gei2 so2 bat1 juk6 ,mat6 si1 jyu1 jan4 。

子曰:「巧言亂德,小不忍則亂大謀。」

zi2 joek6 :「 haau2 jin4 lyun6 dak1 ,siu2 bat1 jan2 zak1 lyun6 daai6 mau4 。」

子曰:「過而不改,是謂過矣。」

zi2 joek6 :「 gwo3 ji4 bat1 goi2 ,si6 wai6 gwo3 ji5 。」

子曰:「吾嘗終日不食,終夜不寢

zi2 joek6 :「 ng4 soeng4 zung1 jat6 bat1 sik6 ,zung1 je6 bat1 cam2

,以思,無益,不如學也。」

ji5 si1 ,mou4 jik1 ,bat1 jyu4 hok6 jaa5 。」


季氏篇

孔子曰:「益者三友,損者三友。

hung2 zi2 joek6 :「 jik1 ze2 saam1 jau5 ,syun2 ze2 saam1 jau5 。

友直,友諒,友多聞,益矣。

jau5 zik6 ,jau5 loeng6 ,jau5 do1 man4 ,jik1 ji5 。

友便辟,友善柔,友便佞,損矣。」

jau5 bin6 pik1 ,jau5 sin6 jau4 ,jau5 bin6 ning6 ,syun2 ji5 。」

孔子曰:「君子有三戒:少之時,

hung2 zi2 joek6 :「 gwan1 zi2 jau5 saam1 gaai3 :siu2 zi1 si4 ,

血氣未定,戒之在色;及其壯也,

hyut3 hei3 mei6 ding6 ,gaai3 zi1 zoi6 sik1 ;kap6 kei4 zong3 jaa5 ,

血氣方剛,戒之在鬭;及其老也,

hyut3 hei3 fong1 gong1 ,gaai3 zi1 zoi6 dau3 ;kap6 kei4 lou5 jaa5 ,

血氣既衰,戒之在得。」

hyut3 hei3 gei3 seoi1 ,gaai3 zi1 zoi6 dak1 。」


陽貨篇

子張問仁於孔子。

zi2 zoeng1 man6 jan4 jyu1 hung2 zi2 。

孔子曰:「能行五者於天下,為仁矣。」

hung2 zi2 joek6 :「 nang4 hang4 ng5 ze2 jyu1 tin1 haa6 ,wai4 jan4 ji5 。」

請問之。曰:「恭、寬、信、敏、惠。

cing2 man6 zi1 。joek6 :「 gung1 、fun1 、seon3 、man5 、wai6 。

恭則不侮,寬則得眾,信則人任焉,

gung1 zak1 bat1 mou5 ,fun1 zak1 dak1 zung3 ,seon3 zak1 jan4 jam6 jin1 ,

敏則有功,惠則足以使人。」

man5 zak1 jau5 gung1 ,wai6 zak1 zuk1 ji5 sai2 jan4 。」

子曰:「道聽而塗說,德之棄也。」

zi2 joek6 :「 dou6 ting3 ji4 tou4 syut3 ,dak1 zi1 hei3 jaa5 。」

子曰:「巧言令色,鮮矣仁。」

zi2 joek6 :「 haau2 jin4 ling6 sik1 ,sin1 ji5 jan4 。」

子曰:「飽食終日,無所用心,難矣哉!

zi2 joek6 :「 baau2 sik6 zung1 jat6 ,mou4 so2 jung6 sam1 ,naan4 ji5 zoi1 !

不有博弈者乎,為之猶賢乎已。」

bat1 jau5 bok3 jik6 ze2 fu4 ,wai4 zi1 jau4 jin4 fu4 ji5 。」


微子篇

周公謂魯公曰:「君子不施其親,不使大臣怨乎不以。

zau1 gung1 wai6 lou5 gung1 joek6 :「 gwan1 zi2 bat1 si1 kei4 can1 ,bat1 sai2 daai6 san4 jyun3 fu4 bat1 ji5 。

故舊無大故,則不棄也。無求備於一人。」

gu3 gau6 mou4 daai6 gu3 ,zak1 bat1 hei3 jaa5 。mou4 kau4 bei6 jyu1 jat1 jan4 。」


子張篇

子張曰:「士見危致命,見得思義,祭思敬,喪思哀,其可已矣。」

zi2 zoeng1 joek6 :「 si6 gin3 ngai4 zi3 ming6 ,gin3 dak1 si1 ji6 ,zai3 si1 ging3 ,song3 si1 oi1 ,kei4 ho2 ji5 ji5 。」

子夏曰:「日知其所亡,月無忘其所能,可謂好學也已矣。」

zi2 haa6 joek6 :「 jat6 zi1 kei4 so2 mong4 ,jyut6 mou4 mong4 kei4 so2 nang4 ,ho2 wai6 hou2 hok6 jaa5 ji5 ji5 。」

子夏曰:「博學而篤志,切問而近思,仁在其中矣。」

zi2 haa6 joek6 :「 bok3 hok6 ji4 duk1 zi3 ,cit3 man6 ji4 gan6 si1 ,jan4 zoi6 kei4 zung1 ji5 。」

子夏曰:「百工居肆以成其事,君子學以致其道。」

zi2 haa6 joek6 :「 baak3 gung1 geoi1 si3 ji5 sing4 kei4 si6 ,gwan1 zi2 hok6 ji5 zi3 kei4 dou6 。」

子夏曰:「小人之過也必文。」

zi2 haa6 joek6 :「 siu2 jan4 zi1 gwo3 jaa5 bit1 man4 。」

子貢曰:「君子之過也,如日月之食焉:過也,

zi2 gung3 joek6 :「 gwan1 zi2 zi1 gwo3 jaa5 ,jyu4 jat6 jyut6 zi1 sik6 jin1 :gwo3 jaa5 ,

人皆見之;更也,人皆仰之。」

jan4 gaai1 gin3 zi1 ;gang3 jaa5 ,jan4 gaai1 joeng5 zi1 。」


堯曰篇

子曰:「不知命,無以為君子也。不知禮,無以立也。

zi2 joek6 :「 bat1 zi1 ming6 ,mou4 ji5 wai4 gwan1 zi2 jaa5 。bat1 zi1 lai5 ,mou4 ji5 lap6 jaa5 。

不知言,無以知人也。」

bat1 zi1 jin4 ,mou4 ji5 zi1 jan4 jaa5 。」