Việt Hải & NXH

Nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, 1986

Sáng nay Petrus Ký Đàm Quang Trung gửi cho các anh chị em Petrus Ký bài viết về nhà văn, nhà báo, nhà giáo Nguyễn Xuân Hoàng. Ông giáo dạy môn triết, có biệt tài giảng bài trong lớp học với sức quyến rủ văn chương lưu loát như phong văn của ông. Tôi học Petrus Ký nên gặp ông nhiều lần, vị thầy vui tánh, cởi mở, da trắng muốt như hoa bưởi, nhân dáng điển trai,...

Ảnh chụp từ trái quý giáo sư Dương Ngọc Sum,

Nguyễn Xuân Hoàng,

Nguyễn Thanh Liêm (đứng giữa mặc complet nâu)

cùng các thầy khác và bao quanh bởi các học trò cũ.

Vào 2009 hôm chúng tôi, các bạn bè văn nghệ, họp mặt nhau tại tư gia của nhạc sĩ Nguyễn Thiện Doãn (San Jose) có niên trưởng chưởng môn Hà Thượng Nhân, KQ Dallas Phan Đình Minh, Vân Khanh, Cát Biển, Yên Sơn, Tú Minh, Vĩnh Thanh Thảo, Mạc Phương Đình, Đào Nguyên,... Petrus Ký có Nguyễn Ngọc Linh PK-12B4, Phan Tấn Đạt 12B4, Việt Hải 12B4, và nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, các anh em PK ngồi chung dãy bàn tiệc với ông giáo môn triết và ôn lại không gian có những ngày vui Petrus Ký, nhắc nhau cái quá khứ của những kỷ niệm một thuở VNCH bay theo phong vân lãng đãng đã qua rồi. Tôi nhắc về chuyện triết học của thầy Hoàng, có những existentialisme, hay psychanalyse, với approche psychanalytique của Sigmund Freud, cha đẻ ra môn phân tâm học,... Psychanalyse vốn khô khan, khó hiểu đối với thuở học trò nhập môn của chúng tôi. Phân tâm học do Sigmund Freud đưa ra những ý tưởng nguyên thủy, những từ ngữ chuyên môn mà ngày nay đã được hòa nhập vào cuộc sống thường nhật của chúng ta như sự tất nhiên, nhất là tại xứ Huê Kỳ này. Thực vậy, tất cả mọi phạm trù về trí tuệ hay về tri thức của con người như văn chương, nghệ thuật, âm nhạc, hội họa, bói toán, tôn giáo, nhân chủng học, giáo dục, luật pháp, xã hội học, sử học, nhất là môn y khoa và những môn học về xã hội tôi nghĩ đều ít nhiều chịu ảnh hưởng của học thuyết Sigmund Freud. Nói chuyện với thầy Hoàng trong cái tâm tình văn chương thật vui vui. Ngày nhà văn Cao Xuân Huy qua đời, tôi viết bài tiễn đưa. Tôi dùng trích đoạn văn chương của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, bài ông viết về tác giả "Tháng Ba Gãy Súng" Cao Xuân Huy. .

Hàng đứng: Anh chị nhà văn Nguyễn Vy Khanh,

hai con trai của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng,

nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, Song Thao.

Hàng ngồi: anh chị nhà báo Trường Kỳ,

nhà văn Trang Châu, nhà thơ Lưu Nguyễn,

nhà thơ Bắc Phong. Montréal, tháng 9, 2003.

Ngày các cựu học sinh Petrus Ký Nam Bắc Cali nhóm họp với chủ đề "30 Năm Nhìn Lại", 1975-2005, các học trò Petrus Ký hàn huyên thân mật với các giáo sư, thầy Hoàng trên sân khấu kề chuyện 22 tuổi khởi sự ra làm thầy trong vui vẻ. Tôi hiểu vì hôm nay con trai đầu lòng cùa chúng tôi được một trường tư thuê dạy môn computer applications kèm cho các em học sinh trung tiểu học, cháu Nam muốn kiếm tiền hè, tôi từ bên ngoài lớp học len lén nhìn vị thầy 20 tuổi đứng lớp giảng bài sao mà giống thầy Hoàng ngày xưa quá vậy nhỉ <?>

Nha Trang là một thành phố ven biển đẹp tuyệt vời của xứ Việt

Tôi là người có hai quê: cha tôi ở bên Thành, mẹ tôi ở N.H. Nhatrang nằm ở giữa. Đường đi lên Thành-Citadelle gần, nhưng đường từ Nhatrang đi N.H. xa hơn, cách nhau tới hai ngọn đèo, đèo Rù Rì và đèo Rọ Tượng. Mẹ tôi người Minh Hương. Và N.H. có thể nói là thị trấn của những người Minh Hương. Tính chất Minh Hương ấy hiện lên rất rõ trong những ngày lễ lạc. Cả một thị trấn chiếm một khúc ngắn trên quốc lộ Một và tỉnh lộ Hai Mươi Mốt này gặp ngày lễ lớn người ta thấy bay rợp trời những lá cờ Trung Hoa, họa hoằn lắm mới thấy một vài lá cờ Việt Nam. Và ngay cả những người dân sống trên con lộ chính này cũng là những người Hoa. Bà dì tôi đúng là một người Hoa, Hoa một trăm phần trăm, Hoa từ mái tóc ngắn kiểu "bôm bê" đến giọng nói, từ cách sống đến lối nghĩ, từ quần áo của bà mặc đến lối trang trí nhà cửa ... Thế nhưng mẹ tôi, lạ thay không có chút mảy may Tàu. Trái lại bà có cái vẻ bề ngoài của một phụ nữ tây phương hơn là một người Á đông. Chỉ có y phục, cách ăn uống, cách dạy con, sự xuề xòa, giọng nói của bà là Việt Nam mà thôi. Bà giống một phụ nữ Việt nghèo khổ hơn là một người Hoa giàu có...."

Văn phong của Nguyễn Xuân Hoàng nhắc nhớ tâm hồn tôi về chốn đẹp quê hương, văn chương của ông cho tôi chút xao xuyến, chút bâng khuâng, và chút bồi hồi khi moi góc nhớ quê hương từ tiềm thức cũ mà hinh như đã chìm sâu vào quên lãng. Bài viết "Nha Trang Trong Mắt Tôi" ghi nhận tiếp:

"Tôi hiểu vì sao tôi yêu những khóm dương trên biển hơn ngôi nhà, yêu bãi cát trên biển hơn chiếc giường tôi nằm chung với một đứa khác mỗi đêm... Nhatrang, thành phố của biển xanh, và cát trắng, của rừng dương, rừng dừa, của Hòn Chồng, Cầu Đá, của cầu Hà Ra, Xóm Bống, của Tháp Bà, của Lương Sơn, Đồng Ðế, ...Nhatrang, thành phố ấy bao giờ cũng dính chặt vào trí nhớ tôi.... Ngôi trường tiểu học là thiên đường của tuổi thơ, nơi đã cho tôi những tình bạn trong sáng mà giờ đây khi hồi tưởng lại tôi vẫn thấy ấm áp cả trái tim...", hay

"Nhatrang, thành phố đó đã dạy cho tôi bài học đầu tiên về lòng nhân ái. Ông chú bà thiếm tôi là những người nhân ái như thế. Những người con của chú thiếm tôi cũng là những người nhân ái như thế. Nhưng tôi giống như một con vật bị săn đuổi vì thiếu cha, thiếu mẹ, chui rúc vào những hang động của tuổi thơ. Bãi biển đẹp nhất trên thế giới là nơi tôi tìm đến những ngày trốn học. Núp dưới bóng những gốc cây dừa, nằm giữa lùm cây trong rừng dương, hay ẩn mình trong hốc đá Hòn Chồng, tôi khám phá ra đời sống là một chuỗi những hạnh phúc và đớn đau, hay những đớn đau-hạnh phúc. Tôi thấy sự cô đơn trong đám đông và thấy cả nỗi ấm áp tình người trong sự cô độc..."

"Mỹ miều kỷ niệm Nha Trang

Người xa hồn tưởng mơ màng nơi đâu?"

VHLA