CHS Ngô Quyền
Chuyến xe cuối cùng của đời người - Nguyễn Trần Diệu Hương
Nguyễn Xuân Hoàng - Bên Kia Bờ Sinh Tử - Tưởng Dung
Kính Cẩn Nghiêng Mình... - Nguyễn Ngọc Xuân
Nói Gì, Thầy Ơi! - Cung Trầm
Tiễn Thầy - Võ Quách Thị Tường Vi
Thay Lời Tưởng Nhớ - ntb
Tháng tám, thăm Thầy Nguyễn Xuân Hoàng - ChâuHà
Tưởng Nhớ Thầy Nguyễn Xuân Hoàng - Nguyễn Thị Thêm
Tưởng Niệm Thầy Nguyễn Xuân Hoàng - Kiều Oanh Trịnh
Tiễn Đưa Thầy - Nguyễn Thị Thêm
Thưa Thầy Lần Cuối - Nguyễn Trần Diệu Hương
Chuyến xe cuối cùng của đời người
Sáng nay một lần nữa tôi lại cảm nghiệm được lẽ vô thường của đời sống khi vào thăm Thầy Nguyễn Xuân Hoàng, Thầy dạy Triết của các đàn anh đàn chị Ngô Quyền , Thầy dạy văn chương của tôi.
Tôi đến Mission De La Casa vào lúc 11:00 giờ, giờ cho visitors vào thăm.
Hình như tôi là người khách đầu tiên sign up ngày 13 tháng 9, vậy mà vẫn không kịp chào Thầy lần cuối.
Cũng phòng số 115 ở Mission De La Casa, anh chị em chúng tôi đã đến thăm Thầy và từng người đã cúi xuống chào Thầy lần cuối chủ nhật tuần rồi. Hôm nay (13 tháng 9) chỉ có Cô Vy (người bạn đời của Thầy) và 3 cô con gái của Thầy Cô ngồi quanh giừong , Thầy nằm đó mền đắp đến cằm, mắt nhắm nghiền, bình thản như đang ngủ.
Tôi chạm tay vào trán Thầy, vầng trán hãy còn ấm, thì thầm trong đầu , "Thầy ơi em biết Thầy vẫn còn ở quanh đây, em đến thăm Thầy lần cuối".
Ngoài Cô Vy, các con và các cháu ngoại của Thầy còn có vài học trò của Thầy ở Ngô Quyền, ở Petrus Ký, vài người bạn trong giới viết văn làm báo của Thầy.
Chúng tôi dưới sự hướng dẫn của Thầy Pháp Chân, trụ trì Chùa Liễu Quán đọc kinh tiếp dẫn cho Thầy, Nhà Văn Nhà giáo Nguyễn Xuân Hoàng, Phật tử Nguyên Tâm.
Đầu óc tôi lùng bùng chỉ nhớ loáng thoáng "đạo hữu Nguyễn Xuân Hoàng, Phật tử Nguyên Tâm yên lòng về bờ bến mới , không còn khổ đau bệnh tât..." để an ủi tang quyến, và tự an ủi mình là Thầy đã được giải thoát.
Ai đó đã kịp đưa cho Cô hai cái hoa hồng tươi màu đỏ để cài theo Thầy về OakHill. Chúng tôi (TH và DH) , hai CHS Ngô Quyền đi theo sau "chiếc giừong dài có bánh xe đẩy" được hai ngưoi Mỹ cao lớn đẩy , đi sau Thầy Pháp Chân cùng Cô Vy, và vài người thân tiễn Thầy ra chuyến xe cuối cùng của đời người do một người Mỹ cầm lái, Thầy nằm phía sau trong túi nylon có cài hai hoa hồng đỏ (quà tặng tình yêu cuối đời Cô tặng cho Thầy).
Hai người Mỹ đến đưa Thầy về đồi OakHill, rất lịch sự, chắp tay chào cô Vỵ và chúng tôi. Cô khóc nghẹn ngào, tụi em xin thay Thầy Cô chắp tay cúi đầu trả lễ "thank you for your kindness"
Xin vĩnh biệt Thầy, mãi mãi em không còn có thêm một lần nào được ngồi bên ly cà phê Peets với Thầy, được nghe Thầy truyền dạy kinh nghiệm viết văn .
Cuối tuần tới cùng với các đàn anh đàn chị Ngô Quyền, em sẽ đến viếng Thầy lần cuối không phải bên giừong bệnh mà ở nơi Thầy an ngủ bình yên .
Thầy đi bình yên, tụi em (đặc biệt là các chị HH, ND) hứa giữ gìn gia sản văn chương của Thầy ở Thư quán Nguyễn Xuân Hoàng trên www.ngo-quyen.org. Thầy yên lòng ra đi phải không thưa Thầy?
Nguyễn Trần Diệu Hương
Thung lũng Hoa vàng, 09/13/14
NGUYỄN XUÂN HOÀNG - BÊN KIA BỜ SINH TỬ
(Thay lời tiễn biệt Thầy Nguyễn Xuân Hoàng và lời chúc lành đến cô Vy)
Tưởng Dung
Dù biết tình trạng sức khỏe của Thầy Nguyễn Xuân Hoàng từ hơn một năm nay đang được tính từng giờ, từng ngày theo lời chuẩn đoán của bác sĩ nhưng sáng thứ Bảy ngày 13 tháng 9 vừa qua, được tin Thầy mất tôi vẫn thảng thốt, lặng người.
Bởi lẽ, tôi vẫn còn nợ Thầy 2 lời hứa. Một là sẽ mời Thầy đi uống cà phê Starbucks khi có dịp đến SanJose. Hai là sẽ viết một bài về những ấn tượng, hình ảnh nhà văn NXH trong tôi sau lần thăm viếng, vấn an sức khỏe của Thầy trước buổi họp mặt Truyền Thống Ngô Quyền kỳ thứ 13 tổ chức tại San Jose hồi đầu tháng 7, mà tôi vẫn chưa thực hiện được.
Tôi không có duyên làm học trò của Thầy như các khóa đàn anh, đàn chị vì lúc Thầy về dạy trường Ngô Quyền tôi chỉ mới là con bé học trò lớp một bậc tiểu học và sau này khi lên bậc trung học đệ nhị cấp tôi mới biết Thầy còn là một nhà văn, nhà báo nổi tiếng ở Sài Gòn.
Sau 75, có lần tình cờ nghe chị bạn đồng nghiệp, - cháu của ông Nguyễn Đình Vượng, có nhà in ở đường Phạm Ngũ Lão, và cũng là tòa soạn báo Văn ngày trước - cho biết chị là láng giềng khá thân với gia đình nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, nên hễ có dịp lên Sài gòn đến chơi nhà chị, tôi lại nhìn sang căn nhà đối diện để mong một lần gặp nhà văn mà tôi hằng ngưỡng mộ đang bước ra cửa hoặc vừa đi đâu về, biết đâu lại được gặp nhân vật ''Vy'' trong ''Bất cứ nơi nào bất cứ ở đâu'' của NXH, - bài tùy bút lãng mạn, với những cảm xúc tình yêu thật mãnh liệt đã làm rung động tâm hồn hay mơ mộng của tôi dạo ấy biết bao! - Vì thế, căn nhà có cái cổng sắt bên ngoài, trước bậc thềm dẫn đến cánh cửa gỗ vào nhà, nằm trong con hẽm nhỏ bên hông rạp Quốc Thanh luôn là cái cớ để tôi ngó, ngóng, và chờ mỗi lần đến thăm chị. Thế mà cho đến khi tôi từ bỏ nghề giáo, tìm đường vượt biên cũng chưa lần nào được ''chạm trán'' với nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng.
Đến lúc sang Mỹ, lần đầu gặp Thầy là khi tôi có việc ngang qua tòa soạn báo Người Việt ở Cali, khoảng năm1994, rất tình cờ Thầy cũng vừa từ tòa soạn bước ra. Với dáng dấp trẻ trung, gương mặt hiền hòa, trắng trẻo, áo polo, quần short, trông Thầy giống một nhà thể thao hơn là một nhà văn, nhà giáo. Thấy tôi đang nhìn chăm chú Thầy nở ngay nụ cười thân thiện. Lúc đó, vì thấy gương mặt khá quen mà chưa nhớ là ai nên tôi cứ nhìn Thầy lặng thinh, đến khi sực tỉnh cảm thấy mình vô duyên quá, tôi vội gật đầu chào Thầy rồi bước đi. Tới chỗ đậu xe, trong trí tôi mới bật lên tiếng reo: A! nhà văn NXH. Tôi vội quay lại thì thấy Thầy đã lên xe với một người đàn ông, chắc là bạn nhà văn, nhà báo. Lần gặp đầu tiên, tình cờ, nhanh như chớp đó dù không nói được câu nào nhưng đã cho tôi hình ảnh khá ấn tượng về Thầy: đẹp trai, nhã nhặn, lịch sự và trẻ trung hơn hình ảnh tôi đã tưởng tượng trong trí.
Đến năm 2008, khi tôi bắt đầu tham gia sinh hoạt và phụ trách trang web của trường, mới biết được Thầy cũng từng là giáo sư dạy Triết ở Ngô Quyền, vừa ngạc nhiên vừa hãnh diện tôi liên lạc ngay với Thầy để xin bài post trên trang nhà và thỉnh thoảng cũng gửi đến Thầy những bài viết ''amateur'' của tôi để nhờ Thầy... chấm điểm. Thầy luôn hồi âm với những lời ân cần khích lệ về những bài viết còn vụng về văn chương chữ nghĩa của tôi. "... những bài viết của em mang đầy tính văn học. Em viết hay lắm! Mong đọc tiếp những sáng tác mới của em. Học sinh Ngô Quyền, Biên Hòa sao nhiều tài năng thế?". Chỉ với vài câu ngắn gọn trong email nhưng cũng đã khiến lòng tôi đầy ắp niềm vui, hạnh phúc. Sau lần gửi cho Thầy đọc bài thơ ''Tháng Tư nắng'' trong có đoạn:
''Đêm thật sâu và nỗi buồn rất lạ.
Như buổi chiều góc phố tình cờ qua.
Chỗ ngồi quen, Starbucks nắng nhạt nhòa.
Cà phê đắng hay tình yêu hóa đắng?".
Thầy hỏi tôi: ''Chắc em cũng thích uống cà phê lắm nhỉ. Tôi thì ghiền lắm. Không có không được. Khi nào lên San Jose báo một tiếng tôi sẽ mời em uống cà phê Starbucks nhé.'' Tôi hứa với Thầy : ''Chắc chắn, nhưng để Dung mời Thầy nha."
Năm 2012, dự định lên San Jose họp mặt truyền thống NQ lần thứ 11 sẽ gặp và mời Thầy đi Starbucks như lời hứa nhưng đến gần ngày đi thì em gái tôi mất, tang lễ của em cùng thời gian với ngày họp mặt đã khiến tôi phải hủy bỏ chuyến đi và thất hứa với Thầy.
Từ dạo đó, tôi chưa có dịp lên San Jose lần nào nữa thì được tin Thầy lâm trọng bệnh. Căn bệnh quái ác, hiểm nghèo ''ung thư ác tính Sarcoma'' đã hành hạ Thầy từ tháng 6 năm ngoái khiến mọi người hay tin đều bàng hoàng, lo lắng.
Ba tháng sau khi biết tin Thầy bệnh, đọc bài ''Trang Nhật Ký'' trên facebook của cô Vy, tim tôi như ai bóp nghẹn, lòng đầy thương cảm. Không những chỉ Thầy mà cả Cô Vy đã phải chịu đựng, trải qua những giai đoạn khổ đau, cùng cực đến vậy. Tôi không giữ được nước mắt khi đọc đến câu "Trời ơi! có cách nào tôi thế mạng được chồng con! Trời già cay nghiệt! Ông nghĩ là tôi mạnh mẽ đến nhường này sao?!''.
Tôi thương Thầy và càng cảm phục cô Vy nhiều hơn. Sức chịu đựng của cô thật kiên cường, mãnh liệt vừa đương đầu, chống trả với định mệnh khắc nghiệt đang phủ ập xuống người thân yêu vừa phải chiến đấu với 2 căn bệnh trầm kha của chính mình nên càng thấm thía, xót xa khi cô chấm dứt ''Trang nhật ký'' với những lời vỗ về, an phận: ''Phùng Quán vịn vào câu thơ mà đứng vững. Mình dựa vào tình thương của mọi người, nghiến răng, đứng lên mĩm cười với số phận. Cám ơn tình bạn, cám ơn thương yêu và thông cảm. I love you all! ''
Tôi nhủ lòng phải cố thu xếp đi thăm Thầy kẽo quá trễ. Và tôi đã có lần thứ hai gặp Thầy, không ngờ cũng là... lần cuối.
Hôm đó là thứ Bảy ngày 5 tháng 7, nhân dịp cùng phái đoàn từ Nam Cali lên San Jose dự họp mặt NQ lần thứ 13, tôi tháp tùng với anh chị Tuấn-Hiền, cùng Thầy Võ, Thấy Phúc, Cô Trí, cô Ngọc Lan đến thăm Thầy. Đã chuẩn bị tinh thần là sẽ gặp Thầy trong tình trạng rất xấu, một người bệnh trong hoàn cảnh đau khổ trăm điều, đang ở cạnh bờ sinh tử, chắc cũng chỉ được nắm tay, đứng nhìn. Vì qua tin tức trên báo chí, internet, bệnh tình Thầy ngày càng tệ hơn và ngay trước đó 1 tuần, DH còn báo là : ''Chị D. ơi, Thầy Hoàng yếu lắm rồi, có thể đi bất cứ lúc nào'' nên tôi bước vào phòng với tâm trạng rất hồi hộp, sửa soạn chứng kiến cảnh não lòng.
Nhưng không ngờ trước mắt tôi lúc bấy giờ là một người đang bình thản, nghỉ ngơi. Mái tóc bạc trắng, da mặt vẫn còn nét hồng hào khiến Thầy toát ra vẻ đẹp thần thái phiêu diêu, thoát tục. Khi nghe tôi và anh Tuấn giới thiệu mục đích hôm nay ngoài việc vấn an sức khỏe là việc báo tin: ''Thư quán Nguyễn Xuân Hoàng'' đã được thành lập trên trang web NQ và sẽ được giới thiệu rất trang trọng đến Đại Gia Đình NQ trên toàn thế giới ngay buổi tối hôm nay ở tiệc họp mặt NQ, Thư quán này sẽ là nơi lưu trữ, lưu truyền đầy đủ, vĩnh viễn những bài viết, hình ảnh, tài liệu về nhà văn, nhà giáo Nguyễn Xuân Hoàng cho thế hệ mai sau.'' Gương mặt Thầy bỗng linh hoạt hẳn lên. Đến khi thấy anh Tuấn cầm tập hình ảnh của Thầy mà anh đã cất công sưu tầm, chỉnh sửa, phác họa để làm thành bộ Album ''Chân Dung Nguyễn Xuân Hoàng'', Thầy tự ngồi dậy, cầm lấy ngắm nghía từng tấm, mặt lộ vẻ hân hoan, xúc động, khen anh Tuấn không ngớt lời, vừa xem vừa trò chuyện với chúng tôi bằng một giọng từ tốn, nhưng thật rõ ràng, mạch lạc. Sau đó còn ký tặng chúng tôi mỗi đứa hai quyển sách mới tái bản của Thầy là quyển '' Bụi và Rác'', ''Người Đi Trên Mây'' và quyển Đặc San ''NXH trên dòng sông Petrus Ký".
Thật không ngờ! Tôi đứng nhìn Thầy nói cười vui vẻ với anh Tuấn mà lòng suy nghĩ miên man. Thầy khiến tôi liên tưởng đến hình ảnh của một vị Thiền Sư đã ''đạt'', đã ''ngộ'' được ý nghĩa ''Sinh Tử'' của đời người. Từ những hạnh phúc, vui thỏa bước qua những đau khổ, bệnh tật mà Thầy đã trải nghiệm, đã thấu đáo, đã vượt qua... quá đầy đủ, đến tận cùng... nên giờ đây không còn gì có thể làm cho Thầy phải băn khoăn, lo lắng hay sợ hãi nữa. Có lẽ cũng vì đã cảm nghiệm hết mọi hệ lụy và cái lẽ vô thường của cuộc đời, đã sống và chấp nhận chúng hàng ngày nên Thầy mới có được cái thần thái trong sáng, ung dung, thân tâm an lạc như vậy.
Lúc bước vào nhà, người mở cửa cho chúng tôi là cô Vy, tôi vẫn ao ước được gặp cô từ lúc cô chỉ là một nhân vật trong bài tùy bút của Thầy Hoàng mà giờ mới được dịp. Đúng như tôi nghĩ Cô gầy ốm, ẻo lã như một chiếc lá, nhưng nét đẹp thời con gái vẫn còn tiềm ẩn dịu dàng trong sắc diện, dáng dấp của cô. Tôi chào cô và nhắc chuyện về người bạn láng giềng của cô trong lúc chờ các Thầy Cô vào phòng thăm người bệnh trước. Cô vẫn nhớ và hỏi thăm sốt sắng đến bà cụ Thanh, mẹ của chị.
Nhìn cô Vy hôm nay, qua tấm ảnh ngày cô còn trẻ và đọc bài ''Thơ tình cuối đời'' của cô viết cho Thầy, tôi nhận ra rằng Thầy đúng là người đàn ông hạnh phúc nhất trần gian, vì đã có được một ''hồng nhan tri kỷ'' thương yêu hết mực, luôn tận tụy, đồng hành, sắt son với Thầy cho đến cuối đời.
''Chung đời tình, có hạnh phúc, có đớn đau, với em anh vẫn hoài là trái núi che mất mọi người, để em dù có những phút cuồng ngông vẫn không thấy được ai cả, ngoài anh.
Em cùng anh, có nước mắt có nụ cười, có đắng cay có điều phải chọn, có bao giờ ta tiếc là đã chọn cùng nhau đi hết đường đời, có bao giờ ta ân hận là đã phải cùng nhau xẻ chia ngày tháng của anh, của em.''
(Trương Gia Vy)
Nhìn cô gầy guộc, mong manh với biết bao sóng giật bão giông quanh mình mà vẫn giữ nét thản nhiên, linh động mới biết cô đã kiên cường, mạnh mẽ tới mức nào. Tôi thật vô cùng ngưỡng mộ khi đọc những lời Cô ân cần, nhắn nhủ Thầy trong thơ, những giờ phút sắp chia lìa:
''Dậy đi anh, một ngày trời đẹp.
Hương tóc em vẫn là của anh khi anh cần mùi hương quen ru ngủ.
Và tay em, đưa sẳn, đợi anh, lúc anh mong được những sẻ chia.''
(Trương Gia Vy)
Lẽ ra tôi đã viết bài này để Thầy đọc khi còn tỉnh táo nhưng những tất bật của đời thường khiến tôi cứ lần lữa mãi đến giờ Thầy đã vĩnh viễn ra đi. Thôi thì mượn làn hương khói, nương áng mây trời gửi đến ''Người đi trên mây'' những lời chưa nói hết thay cho lòng tri ân và thương tiếc vô vàn.
''Sinh ký tử quy'' là định luật của đất trời. Nơi ''cõi tạm'' Thầy đã sống xứng đáng với vai trò là một Nhà Văn, Nhà Giáo bằng nhân cách và những cống hiến của mình cho văn học Việt Nam thì hôm nay, trên đường đến ''cõi về'' tôi tin rằng Thầy cũng sẽ thanh thản, an nhiên như lần chúng tôi đến thăm Thầy hồi đầu tháng 7 vừa qua, để Thầy sẽ mĩm cười nơi ''cõi tịnh'' vì biết rằng chúng tôi đã hứa gìn giữ ''Thư Quán Nguyễn Xuân Hoàng'' trên trang ngo-quyen.org như một gia sản văn học quý báu cho thế hệ mai sau.
Xin chia sẻ nỗi đau buồn, mất mát lớn lao này với cô Vy. Từ nay, dù không còn Thầy bên cạnh nhưng tôi tin rằng với tấm lòng, nghị lực sẵn có bên cạnh sự thương yêu, nâng đỡ của các con và bạn bè, cô Vy sẽ luôn ''chân cứng đá mềm'' để tiếp tục bước những bước thật vững chãi trên con đường thực hiện và hoàn thành những ý nguyện của Thầy trước lúc ra đi.
Cali, ngày 17 tháng 9, 2014
Tưởng Dung
Kính Cẩn Nghiêng Mình...
Nguyễn Ngọc Xuân
NÓI GÌ, THẦY ƠI!
*Kính dâng hương hồn Thầy Nguyễn Xuân Hoàng.
Nghe tin Thầy mới ra đi,
Bàng hoàng em biết nói gì, Thầy ơi!
Cõi trần giờ đã thảnh thơi,
Về miền miên viễn đời đời thỏa vui.
Thầy đi để lại ngậm ngùi
Vợ con thân quyến...Thầy ơi! thật buồn.
Nhưng Thầy đâu có đi luôn,
Thầy đâu hư mất, Thầy còn mãi đây.
Thơ Văn Thầy để lại đời,
Trên kệ sách ở nhiều nơi dương trần.
Hậu sinh, bè bạn xa gần,
Mở từng trang sách để gần Thầy hơn.
Hồng trần Thầy để lại tên,
Nguyễn Xuân Hoàng, viên gạch nền văn chương.
Người Việt ở khắp bốn phương,
Quê nhà, hải ngoại, phố phường, nông thôn...
Văn Thơ Thầy đọng tâm hồn
Của từng người đọc vẫn chôn giấu hoài.
Hôm qua Thầy đã về trời,
Người đời đọc sách gặp Thầy trong tim.
Từ nay nơi cõi bình yên,
Thỏa vui vĩnh cửu quên phiền phù vân.
Cung Trầm
(14-9-2014)
Tiễn Thầy
“Chị ơi Thầy đã đi rồi…”
Giọng rưng rưng lệ ngậm ngùi trò thương
Thầy đi bỏ bảng bỏ trường
Bỏ luôn bút mực con đường năm xưa
Tiếc thương nói mấy cho vừa
Hoen mi lệ chảy trò đưa tiễn Thầy
Cuộc đời một thoáng mây bay
Tên Thầy vẫn mãi đong đầy trong tim
Xin Thầy bình lặng ngủ yên
Nhân sinh thế sự nay quên tháng ngày
Hồng trần dứt áo từ đây
Xác thân thanh thản hồn bay nhẹ nhàng
Tiễn Thầy đến chốn Vãn An
Trăm năm tên tuổi Thầy Nguyễn Xuân Hoàng không phai.
Võ Quách Thị Tường Vi kính tiễn
9/16/14
THAY LỜI TƯỞNG NHỚ
Phải chi tôi ở Cali,
Có thể bạn rủ, cùng đi tiễn Thầy,
Dẫu sao ở chốn nơi đây,
Bụi vương mắt đỏ, dạ cay cay lòng,
Thầy Hoàng đã vượt dòng sông,
Khổ đau trần lụy, mênh mông... vô thường,
Bạn ơi! Thắp hộ nén hương,
Phận tôi "vô học", nhưng thương kính Thầy.
ntb 62-69
Tháng tám, thăm Thầy Nguyễn Xuân Hoàng
Email tâm sự: - Chị Hạnh ơi, em đi San Jose, thăm gia đình, bà con bên chồng.
Chị Hạnh, chị và em qua những năm, những tháng đồng nghiệp "gõ đầu trẻ"; cùng chia sẻ những miếng đường thẻ tặng nhau, nuôi chồng, nuôi chàng trong lao tù cộng sản sau 1975. Cùng qua Mỹ theo diện HO IOM (International Organization of Migration).
Được chị Hạnh giới thiệu "làm quen" Nguyễn Trần Diệu Hương, người em, người bạn, chung một ngôi trường trung học xa xưa, Diệu Hương và chị Hạnh là cựu học sinh Ngô Quyền, tỉnh Biên Hòa, Việt Nam; cùng biết Thầy Nguyễn Xuân Hoàng dạy môn Triết . Châu Hà hân hạnh được Diệu Hương chở đến thăm nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng dùm chị Hạnh.
Xin cùng chị Hạnh và Diệu Hương được gọi nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng là Thầy, dù Châu Hà không là học trò của Thầy.
Tấm check, lẵng hoa cùng thiệp chúc sức khoẻ của chị Hạnh, với nét chữ nắn nót của chị (Kính Thầy, vợ chồng em ở xa, rất muốn đi thăm Thầy nhưng không xin phép nghỉ được. Sẵn dịp, Hà là bạn dạy chung trường với em ngày xưa, Hà đến San Jose, Hà giúp em đến thăm và vấn an Thầy. Kính chúc Thầy Cô được bình an... HạnhHợi).
Buổi chiều tháng tám, 2014. San Jose California còn nắng nóng, từ chợ Safeway thành phố Milpitas chờ Diệu Hương, giữ lẵng hoa trong tay, lẵng hoa có chị Hạnh hiện diện thăm Thầy, có Diệu Hương trên tay ly cà phê theo Diệu Hương nói Thầy rất thích. Cả ba chị em (chị Hạnh nữa ) vội vã, nóng lòng, nao nao, xôn xao... đến thăm Thầy.
Diệu Hương đã gọi hẹn giờ thăm. Người bạn đời của Thầy mở cửa, Cô Vy nét nhìn trẻ đẹp. Góc nhìn phía trái, trong nhà ngay cửa chính là giải lụa vàng rất đẹp. Giải lụa được quàng trên cổ tượng Phật bằng đồng. Cảm giác xúc động khi nghe Cô tâm sự -giải lụa vàng là do anh chị Trần Dạ Từ và Nhã Ca tặng, để lỡ sau này... sẽ lo hậu sự cho Thầy...
Viết đến đây, giờ này... giải lụa vàng đã cùng Thầy bên nhau (hôm qua, chiều thứ bảy 13 tháng 9, nghe tin từ chị Hạnh cho biết:Thầy đã ra đi).
Tháng tám, 2014 thăm Thầy hôm đó, khẽ nhẹ cùng Diệu Hương, cùng Cô Vy dẫn vào căn phòng , nơi "không gian hạn hẹp" của Thầy. Viết đến đây, thời gian nầy Thầy đã thênh thang, buông xả, (Bụi và Rác, Trên Bục Gỗ của Ngôi Trường Yêu Quý, nhiều và nhiều những tác phẩm văn chương của Thầy biết bao người hâm mộ, Thầy để lại cho đời).
Được bắt tay Thầy, tự giới thiệu lý do em được hân hạnh đến thăm Thầy. Ánh mắt của Thầy và Cô như thầm cám ơn chị Hạnh (Seattle), đường xa và vì công việc không đến thăm Thầy được. ChâuHà do dự, nói gì với Thầy lúc đó điều gì được? Chúc Thầy sức khoẻ, với hy vọng cuộc sống mong manh níu kéo Thầy, cho Cô Vy dù thêm phần bận rộn nhưng an tâm Thầy còn đó bên Cô? “Thầy vẫn còn đó bên Cô”, Cô tâm sự:- Đáng lẽ Thầy là người tiễn Cô trước...". Bệnh tật của Thầy, của Cô làm cho tuổi đời mong manh như sợi chỉ . Nhưng nhìn ánh mắt của Thầy cho ChâuHà biết được Thầy đã vững vàng chịu đựng căn bệnh mà không ai muốn nó đến .
Xin chia sẻ nỗi niềm cùng Cô Vy. Kính chúc Thầy luôn thanh thản, bình an. Một lần gặp Thầy Cô duy nhất, một cảm giác luôn nghĩ về cái bàn viết giữa căn phòng gia đình của Thầy, giấy bút còn đó ngả nghiêng theo căn bịnh, trên tường phía sau bàn là bức chân dung thời trẻ của Thầy, khung hình Cô Vy tươi trẻ nơi phòng khách và nơi cửa chính, giải lụa vàng, tất cả cùng Thầy cùng các bạn viết văn của Thầy và các học sinh Ngô Quyền của Thầy, gia đình người thân và nhiều độc giả quý mến những tác phẩm của Thầy, luôn nghĩ về Thầy một đời bục giảng và văn chương.
Trân trọng xin được thắp nén nhang tiễn Thầy ra đi thanh thản.
ChâuHà
14/9/14
TƯỞNG NHỚ THẦY NGUYỄN XUÂN HOÀNG
"Thầy đã ra đi, đã về với cát bụi".
Không hiểu sao trong đầu tôi cứ nghĩ hoài về câu trên kể từ khi nghe Hội Ái Hữu Biên Hòa báo tin thầy đã ra đi.
Thầy bệnh cũng lâu, đã vào ra viện nhiều lần. Trên diễn đàn, những nhà văn lớn, những người bạn tên tuổi của Thầy đã viết rất nhiều bài về Thầy, về một một vì sao văn chương sắp sửa ra đi. Về một người tên tuổi và đạo đức sắp rời xa nhân thế. Những bài viết thật hay, thật cảm động và có giá trị.
Tôi chỉ là một ngòi bút học trò còn vướng nhiều lỗi lớn, lỗi nhỏ. Viết ra chỉ để làm trò cười, nhưng sao trong tôi cứ muốn viết. Viết về Thầy để cám ơn, viết một lời tiễn biệt ông Thầy đáng kính.
"Thầy Nguyễn Xuân Hoàng đã ra đi".
Tôi nói với con với gia đình tôi như vậy, và thật bùi ngùi lặng yên để buồn một mình.
Thật ra tôi chưa một lần được thăm Thầy hay gặp thầy dù Thầy cũng ở Cali như tôi.
Ngày họp mặt Ngô Quyền tôi cũng không nằm trong ban chấp hành để đến thăm Thầy. Tôi chỉ chờ các bạn về để hỏi thăm và rất vui khi nghe các bạn kể là thầy rất minh mẫn và tỉnh táo. Nhất là Thầy có một nhân sinh quan rất tốt để đối diện với bệnh tật.
Thế mà bây giờ Thầy đã ra đi. Thầy trở về với khoảng không yên bình bao la, không vẫn đục bởi bụi trần và rác rưởi thối tha của trò đời gian trá.
Nhìn hình Thầy với dáng vẻ bụi đời lãng tử, bất cần, tôi thấy Thầy thật như là một nghệ sĩ. Người nghệ sĩ đã dùng phím nhạc rung lên những tơ lòng. Thầy dùng ngòi bút để viết bao nhiêu chuyện hay, những nhận định, những ý tưởng thật nhẹ nhàng mà cao siêu biết mấy!
Thầy là một nhà giáo, một nhà mô phạm. Thầy đã để lại bao nhiêu là hồi ức cho biết bao thế hệ học trò Ngô Quyền và Petrus Ký.
Thầy là một nhà báo chuyên nghiệp. Mà nhà báo phải có một nhận định tinh tế, sâu sắc để ngòi bút trung thực gửi đến độc giả những tin tức tài liệu giá trị.
Thầy là một nhà văn nên tâm hồn Thầy khoáng đạt lẫn sâu sắc để diễn tả những điều mình thấy, mình nghĩ và mình muốn tỏ bày. Nên văn chương Thầy luôn làm say mê độc giả.
Thầy trong xã hội hay trong gia đình luôn có một sức hấp dẫn đặc biệt khiến ai tiếp xúc một lần cũng giữ lại một ấn tượng không thể quên.
Cám ơn Thầy đã một lần về Ngô Quyền dạy, để trên bảng đen ngôi trường xưa yêu dấu của tôi có những bụi phấn của Thầy. Những bụi phấn trên bục giảng đã bay đi muôn hướng. Và chúng tôi hãnh diện đã có một giáo sư Nguyễn Xuân Hoàng trong danh sách những người Thầy.
Thầy là một vì sao sáng trên vòm trời văn nghệ. Thầy ra đi là một mất mát lớn cho văn đàn hải ngoại.
Thương tiếc Thầy là lẽ dĩ nhiên, nhưng ở một góc nhìn nào đó tôi cũng cầu nguyện Thầy ra đi thanh thản. Để thân thể Thầy không chịu đựng những đau đớn do cơn bệnh dày vò.
Bây giờ Thầy không còn nữa, Thầy đã bình yên tự tại về một nơi có nhiều bạn hữu đợi chờ. Nơi đó chắc hẳn Thầy sẽ mở lại trang sách còn trinh nguyên và bắt đầu viết. Câu chuyện, bài viết chắc hẳn sẽ thật hay và thật nhẹ nhàng.
Thành thật chia buồn cùng Cô và tang quyến. Xin đốt một nén hương tiễn biệt Thầy. Đường quá xa, điều kiện không cho phép để tôi có thể cùng các bạn đến tận nơi nhìn mặt Thầy một lần cuối.
Nguyện Thầy sẽ được thật an bình, vui vẻ trong cõi vĩnh hằng.
Nguyện hương linh Thầy được phiêu diêu về nơi thanh tịnh.
Nguyễn Thị Thêm
Và đây là hai clip video nhỏ để tưởng nhớ đến Thầy:
Tưởng Niệm Thầy Nguyễn Xuân Hoàng
Kiều Oanh Trịnh
Tiễn Đưa Thầy
Thưa Thầy Lần Cuối
Với độc giả, Thầy là Nhà Văn Nguyễn Xuân Hoàng, với các anh chị chs Ngô Quyền, Petrus Ký và một số trường khác Thầy là giáo sư Triết , với riêng em, Thầy là thầy dạy văn chương.
Lớp học của thầy trò mình không có bục giảng, phấn trắng, bảng đen như ở Ngô Quyền, ở Petrus Ký.... năm xưa. Mà Thầy dạy em trên E mail, đôi khi ở cái bàn trong góc của tiệm Peets Coffee & Tea trên đường Calaveras . Em nhớ nhất một điều "viết truyện ngắn đừng dùng nhiều tỉnh từ, không lạm dụng ngôn ngữ".
Lần đầu tiên, cũng đã vài năm trước, Thầy cho học trò "thử lửa" trên blog của Thầy, Thầy đã chuẩn bị tư tưởng trước cho em : "Người ta sẽ khen chê, bình phẩm đủ điều trên blog. mình viết bằng cảm xúc thật , cẩn thận trong chữ nghĩa thì mọi chuyện sẽ tốt đẹp"
Thầy có thói quen gởi cho các tác giả góp bài cho blog của Thầy trên VOA bài Thầy sẽ cho phổ biến. Em học được cách đánh số, theo dõi bài và mang áp dụng ngay vào các trang báo giấy hay online mà em có được hân hạnh góp phần vào việc "vác ngà voi".
Là cựu giáo sư Triết nhưng chẳng bao giờ Thầy nói chuyện Triết với em vì biết em chưa bao giờ được học "Đạo đức học", "Tâm lý học" hay "Siêu hình học" thời trước năm 1975 nên Thầy không muốn phí thì giờ cho "nước đổ đầu vịt". Ngược lại Thầy hỏi em học Triết ở San Jose State University ra sao? Em kể về chuyện ông giáo sư người Mỹ dạy Triết mà dành cả một nửa thời gian nói về Of Mice and Men của John Steinbeck như một giáo sư dạy văn chương.
Thầy đã giúp em được hân hạnh biết Nhà Thơ/ Nhà Văn Trần Mộng Tú. Em "thừa thắng xông lên", xin được có một lần gặp mặt Nhà Văn/ Nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn , tác giả của "Giờ ra chơi", thì Thầy trở bệnh nặng và em không dám nhắc lại yêu cầu.
Em thì còn nợ Thầy lời hứa "Thầy gắng ăn uống để khỏe lại, em sẽ chở Thầy đi Salinas thăm mộ của Nhà Văn John Steinbeck". Lời hứa không bao giờ được thực hiện. Nhưng bây giờ thì Thầy đã có thể gặp tác giả của "Chuột và Người" để học hỏi kinh nghiệm viết văn của người đã nhận giải Nobel văn chương năm 1962. Thầy cũng đã có thể thong dong nhẹ nhàng về nằm dài trên bãi biển Nha Trang, gối đầu lên hai bàn tay đan ngửa vào nhau nhìn trời xanh mây trắng như Thầy, như em, và nhiều người Nha Trang đã làm khi vẫn còn ở thời Trung học.
Nếu Thầy có về thăm trường Võ Tánh, nơi Thầy đã học Pháp Văn với giáo sư Cung Giũ Nguyên, chắc Thầy sẽ ngỡ ngàng vì cái sân sau có hai hàng dương rất đẹp của trường đã biến mất, thay vào đó là "trại giáo binh", nơi ở của những ông bà "kỹ sư tâm hồn" của nền giáo dục sau năm 1975, không dạy học trò môn Công dân giáo dục. Chắc là Thầy không buồn lắm vì Thầy đã dạy em "Nỗi buồn luôn hiện diện khắp nơi, không tìm cũng thấy, niềm vui thì mỏi mắt kiếm mà hiếm khi gặp được".
Bây giờ thì chắc hẳn Thầy ở một nơi thênh thang,"thoát vòng tục lụy", không còn những vui buồn, hệ lụy của trần gian
Và Thầy có ghé thăm Ngô Quyền, hay Petrus Ký thì chắc Thầy sẽ tưởng là mình đến lầm địa điểm. Không còn có một chỗ trú chân an vui cho Thầy ở trường xưa, nơi ông thầy dạy Triết ở tuổi trên dưới 30 được rất nhiều nữ sinh "ái mộ” trên mức cần thiết. Đúng là "không ai có thể tắm hai lần trên cùng một dòng sông" phải không thưa Thầy?
Hôm đến tiễn Thầy lần cuối ở Oak Hill, em thấy , cạnh bên di ảnh Thầy vẫn có cái bánh Almond Crossant từ tiệm Peets , loại bánh Thầy thích nhất và có cả một ly Peets Coffee đã nguội ngắt .
Em chợt nhớ có một lần em định nhờ người bán hàng ở Peets bỏ ly cà phê vô microwave vì hôm đó là mùa đông, uống cà phê nóng sẽ ấm hơn, Thầy ngăn ngay lập tức :
- Ai lại đi hâm cà phê, làm như vậy đâu còn mùi cà phê nữa !
Ly cà phê trên bàn thờ của Thầy dù không còn nóng nhưng vẫn còn nguyên mùi cà phê như ý Thầy.
Tận bên Vỉginia, ở dưới Riverside CA, học trò Ngô Quyền xưa của Thầy đã cấp tốc làm slide show có đủ ba bài hát Thầy thích (như Cô đã cho tụi em biết) nhưng ở tang lễ, tụi em chỉ có thể cho chạy hình mà không có âm thanh. Dù sao tụi em cũng giúp những người viếng Thầy lần cuối thấy một phần đời của Nhà Văn/ Nhà Giáo Nguyễn Xuân Hoàng. Đó là một cách để học trò NQ trả nghĩa cho Thầy
Dù Thầy không còn trên đời để đọc nhưng học trò của Thầy ở Ngô Quyền xưa vẫn lưu giữ Thư quán Nguyễn Xuân Hoàng ít nhất là cho đến lúc nào trang web của trương Ngô Quyền vẫn còn tồn tại. Hy vọng ít nhất là một phần tư thế kỷ nữa .
Cuộc đời vốn mong manh nhưng tình nghĩa Thầy trò dù vô hình nhưng khá vững chắc nên Thầy yên lòng ra đi, gia sản văn chương của Thầy, bầy con tinh thần của Thầy sẽ được tụi em lưu giữ cẩn thận.
Thầy đi bình yên. Chữ nghĩa của em còn vụng về, thô thiển nên xin được tiễn Thầy bằng thơ của cụ Nguyễn Du "mai sau còn có bao giờ"
Và bằng thơ của học trò thi sĩ Đông Hồ khóc Thầy ngày trước "
“Ân sâu nghĩa nặng tình dài
Khóc Thầy khóc mãi biết đời nào nguôi”
Nguyễn Trần Diệu Hương
Thung lũng hoa vàng
Cuối tháng 9/ 2014
