Du lịch MICE - Việt Nam vẫn đang chờ bùng nổ

Giá trị thu được từ du lịch MICE trên toàn thế giới hàng năm khoảng 30 tỉ USD và nó có mối quan hệ với các lĩnh vực kinh tế khác, tạo ra giá trị gần 5.490 tỉ USD - chiếm hơn 10% GDP thế giới.

Các Cty Du lịch Việt Nam đã nhìn ra nguồn lợi này, nhưng vẫn chưa tìm ra những biện pháp khai thác xứng tầm giá trị.

Tiềm năng lớn

MICE là từ viết tắt của Meeting (hội họp), Incentive (khen thưởng), Convention (hội nghị, hội thảo) và Exhibition (triển lãm). Thống kê của Tổ chức Du lịch Thế giới cho thấy, loại hình du lịch MICE mang lại giá trị doanh thu cao gấp 6 lần loại hình du lịch thông thường.

Hội họp, khen thưởng, hội nghị, hay triển lãm là những sự kiện luôn xảy ra và được biết đến từ hàng thế kỷ nay; nó quy tụ nhiều khách và sự di chuyển của khách từ nơi này sang nơi khác luôn tạo cơ hội cho các công ty kinh doanh du lịch. Theo Vụ Lữ hành (Tổng cục Du lịch), hình thức du lịch MICE vẫn luôn được coi là tiềm năng, các doanh nghiệp, các Cty du lịch cần phải tìm cách khai thác hiệu quả hơn mảng thị trường tour đầy tiềm năng và hấp dẫn này. 

Trên thực tế, sản phẩm MICE là tổng hợp của nhiều dịch vụ đòi hỏi các Cty du lịch luôn cung ứng dịch vụ trọn gói cho các đoàn gồm vận chuyển, lưu trú, tổ chức hội nghị, hội thảo, xây dựng chương trình nhóm, chương trình tham quan... Thống kê của ngành du lịch thế giới cho thấy chi tiêu của khách tham dự MICE không chỉ nằm trong chương trình cố định mà còn ở bên ngoài sự kiện rất nhiều, nếu một du khách chi 1 đồng khi họ tham dự một sự kiện nào đó của MICE, thì bên ngoài họ chi đến 15 đồng. Đó là ở nước phát triển, còn những nước kém phát triển thì mức chi tiêu cao hơn là 25 đồng ở bên ngoài.

Chỉ tính riêng 10 tháng đầu năm 2010, Cty Du lịch Vietravel (TP HCM) đã phục vụ khoảng 175.000 lượt khách MICE trong và ngoài nước, riêng MICE nội địa chiếm 115.000 khách và MICE nước ngoài chiếm 60.000 khách, tăng 30% - 35% so với cùng kỳ năm 2009. Bà Đinh Bích Hạnh - trưởng phòng Kinh doanh khách sạn Hạ Long Pearl (Quảng Ninh) - cho biết, khoảng 2 năm trở lại đây, nhiều cty trong nước, đặc biệt là những công ty nước ngoài hoạt động tại VN thường tổ chức những hội nghị cho nhân viên kết hợp với du lịch ở Hạ Long. 6 tháng đầu năm 2010, khách sạn Hạ Long Pearl đã đón khoảng 25 đoàn khách du lịch kết hợp hội nghị, hội thảo... Các Cty Du lịch tên tuổi như Saigon Tourist, Du lịch Công đoàn VN, Vietran Tour. Vietravel... cũng đặc biệt chú trọng đến phát triển loại hình dịch vụ này. 

Đánh giá về tiềm năng phát triển MICE, đoàn chuyên gia WTO cho rằng, Việt Nam có tiềm năng rất lớn và nếu phát triển MICE sẽ là đối thủ đáng ngại của Singapore (trung tâm thu hút MICE lớn nhất Đông Nam Á hiện nay). Cảnh quan thiên nhiên ưu đãi, nhiều di sản văn hóa, thiên nhiên thuộc hàng kỳ quan thế giới, bãi biển đẹp, hệ thống khách sạn, resort phát triển... Các điểm đến như Singapore, Bangkok, Jakarta, Kuala Lumpur... đã trở nên quá quen thuộc với đối tượng khách du lịch MICE, nên họ muốn tìm đến những điểm mới lạ. Trong đó VN đang là một điểm đến đầy triển vọng của loại hình du lịch này trong khu vực ASEAN. Hơn nữa, trong bối cảnh tình hình thế giới đang diễn ra phức tạp, mất ổn định tại nhiều quốc gia và khu vực, dẫn đến tâm lý không an toàn cho du khách, thì VN được thế giới công nhận như là một điểm đến thân thiện và an toàn trong khu vực. Ông Tom Hulton, Hiệp hội các Hội nghị và Hội thảo Quốc tế (ICCA) khẳng định: “VN trở thành một điểm đến mới và hấp dẫn du khách quốc tế trong tình hình quốc tế như hiện nay. Hơn nữa, VN lại nổi lên như một chọn lựa rất hấp dẫn để tổ chức trong khu vực” và Hà Nội, TPHCM có nhiều tiềm năng và lợi thế để khai thác loại hình du lịch này.

Cần nhất là liên kết

Tuy nhiên theo WTO, để MICE phát triển VN nên thành lập MICE Bureau (tổ chức xúc tiến phát triển MICE), xây dựng chiến lược marketing, cải thiện ngay hạ tầng phục vụ khách MICE: visa, sân bay, hệ thống khách sạn, trong đó, việc xác định vị trí xây dựng trung tâm hội chợ triển lãm quốc tế rất quan trọng: phải gần sân bay, khách sạn, thuận tiện đi lại, giao dịch. Các giải pháp khác phải hướng vào việc phân tích số liệu thông tin thị trường, thiết lập chiến lược thông tin quảng bá MICE và xây dựng website, phát triển thương mại điện tử, mở các lớp đào tạo nguồn nhân lực trong và ngoài nước.

Trên thực tế, để có thể phát triển mạnh mẽ, du lịch MICE cần một sự liên kết chặt chẽ và rộng khắp trong mạng lưới các Cty Du lịch Lữ hành, các hãng hàng không, nhà hàng, khách sạn, resort, trung tâm hội nghị hội thảo. Cho đến nay, mặc dù đã có hơn 5 năm làm quen và xúc tiến phát triển loại hình du lịch này - VN vẫn chưa hình thành được một tổ chức chuyên nghiệp về MICE để điều phối hoạt động chung, như vậy mới có thể đáp ứng được quy mô của những sự kiện lớn, cũng như số lượng khách đông đảo. Những hoạt động của các Cty - dù được chú trọng phát triển chuyên nghiệp - cũng sẽ chỉ dừng lại ở quy mô nhỏ lẻ, không đủ mạnh mẽ để phát triển cũng như khó phát huy được hiệu quả kinh tế. 

Một số Cty, tổ chức lớn đã ý thức được tầm quan trọng của việc phải liên kết này. Hãng Hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) và Cty Du lịch Saigon Tourist đã phối hợp với các khách sạn 5 sao ở Việt Nam như New World, Sofitel, Sheraton, Legend và Equatorial hình thành nên câu lạc bộ MICE. Thông qua sự liên kết này, khách sạn New World Saigon đã thu hút đáng kể khách du lịch MICE, chủ yếu là khách ở vùng Châu Á - Thái Bình Dương. “Đây là thị trường rất tốt cho các công ty trong ngành khách sạn. Nếu chúng ta liên kết chặt chẽ hơn và có chính sách thu hút hiệu quả sẽ khai thác tốt hơn thị trường này” - đại diện New World Saigon cho biết - “hiện New World Saigon là một trong những khách sạn khai thác thị trường MICE nhiều nhất hiện nay, với số lượng khách MICE chiếm khoảng 12% trong tổng lượng khách lưu trú tại khách sạn”.

Một trong những việc cần làm ngay là tăng cường quảng bá và giới thiệu tiềm năng này cho du khách và các đối tác du lịch. Bên cạnh lượng khách đến từ nước ngoài, các cty du lịch cũng cần chú ý đến lượng khách MICE trong nước. Việc khai thác và phát triển du lịch MICE đòi hỏi phải có sự liên kết giữa các doanh nghiệp du lịch, liên kết giữa ngành du lịch với chính quyền địa phương nhằm xây dựng thương hiệu phù hợp với nhiều yếu tố, từ an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, cảnh quan đến các chương trình du lịch thu hút khách trong và ngoài nước.

Vũ Quỳnh Hương

Bốn trọng tâm chính

Năm 2010, với những chính sách trực tiếp hỗ trợ của Chính phủ (miễn giảm thuế, miễn lệ phí visa trong 7 tháng), ngành DLVN đã đạt một số kết quả ấn tượng như: đón vị khách thứ 5 triệu, lọt vào top 10 những nước có tỷ lệ du lịch tăng mạnh và nhanh nhất trong năm. Ông Vũ Thế Bình (Vụ trưởng Vụ Lữ hành TCDL) cho biết trong năm 2011 TCDL sẽ triển khai tập trung bốn trọng tâm chính: 

- Chiến lược phát triển sản phẩm – thị trường: Xây dựng các dòng sản phẩm du lịch đặc trưng (du lịch mạo hiểm, du lịch thiên nhiên, du lịch văn hoá theo dòng lịch sử), tập trung vào thị trường khách cao cấp với những sản phẩm mới như: du lịch MICE, du lịch chữa bệnh và làm đẹp…  

- Chiến lược phát triển nguồn nhân lực: Liên kết và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quản lý nhà nước về du lịch từ Trung ương đến địa phương trong việc đào tạo cũng như tăng cường kiểm tra, thanh tra các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực ngành du lịch theo nhu cầu xã hội.

- Chiến lược xúc tiến quảng bá: Thay đổi phương thức, lấy sản phẩm du lịch và thương hiệu du lịch làm trọng tâm nội dung xúc tiến quảng bá. Ngoài việc duy trì và khai thác các thị trường khách truyền thống cần tăng cường xúc tiến quảng bá tại thị một số thị trường khách tiềm năng (Ấn Độ, Nam Phi, Trung Đông…)

- Chiến lược đầu tư và nâng cấp cơ sở hạ tầng: Hệ thống giao thông thiếu và kém là rào cản trực tiếp đến sự phát triển của ngành DLVN. Tăng cường đầu tư hơn nữa vào cơ sở hạ tầng (giao thông, lưu trú), phải có quy hoạch và quản lý phù hợp với hiện trạng và phát triển của từng địa phương. Đặc biệt, cần chú trọng đến việc nâng cấp hạ tầng cho du lịch tàu biển khi hầu hết các cảng đón khách hiện nay đều là cảng công nghiệp. Chọn và nâng cấp nhằm phục vụ riêng cho đối tượng khách tàu biển tại một số khu vực trọng điểm. 

    Mai Châu