Bán hàng - các ngón nghề của người Trung Quốc

Xưa nay người Trung Quốc vẫn được coi là không có đối thủ trong việc bán hàng. Tại sao họ lại có được thành công ấy? Phải chăng người Trung Quốc nắm giữ những bí quyết trong nghệ thuật bán hàng? Saga xin chuyển tới các bạn bài viết về cái "sự bán hàng" ở Trung Quốc dưới góc nhìn của một khách du lịch người Việt Nam.

 Cá nào cũng “ vớt”

Chừng như mọi người bán hàng Trung Quốc đều quán triệt lời thề “không cho chúng nó thoát”. Họ giữ khách hàng bằng mọi giá. Một hôm tôi đưa mấy người bạn đến một tiệm ăn Quảng Đông tôi từng ăn trước đó ( với nhóm bạn khác). Ngồi vào ghế, người bồi bàn nhận ra ngay khách quen và hỏi :” Thưa ông, có ăn món nấm xào hôm trước? ít dầu mỡ và ít cay phải kông ạ? Tôi giật mình. Làm sao huấn luyện nhân viên mình nhớ được như thế? Mỗi quán ăn ở Côn Minh đều tặng một gói khăn giấy. Rẻ tiền và lịch sự. Nhưng đáng sợ lắm : mỗi gói đều có in địa chỉ, sơ đồ đến quán để khách chìa ra cho tài xế taxi. Sư phụ nghề tiếp thị, còn gì nữa?

Chúng tôi vào hiệu thuốc Đồng Nhân Đường trên đường thăm thắng cảnh Thạch Lâm về được cô hướng dẫn nhiệt tình thuyết phục ghé thăm. Ai cũng biết cô có hoa hồng của nhà thuốc. Nhưng vào xem, lại hiểu thêm mấy chiêu tiếp thị nữa. Họ chuẩn bị “ vớt” khách vào lưới khá công phu : in tờ giới thiệu các toa thuốc bằng chữ Việt! Bên phòng cạnh, họ nói tiếng Mã Lai! Cũng có chiêu như mãi võ sơn đông : đưa lò lửa nung đỏ dây xích, sờ tay vào dây xích rồi xoa thuốc trị phỏng. Chừng ấy chưa đủ “đánh ngã” khách Việt cứ cười cười, họ đưa ra 6 đông y sĩ bắt mạch miễn phí. Xem ra nghề của thầy cũng xoàng, tôi nhờ thầy bắt mạch, thầy đóan sai, bảo tôi mua thuốc bổ. Nhưng chung quanh mọi người ai cũng tò mò xem mạch vào có lẽ 10 ca cũng trúng vài ca nên họ bán được kha khá thuốc, rất đắt, có lẽ đã gồm luôn phí tiếp thị. Truyền thông tốt nhất, khai thác tối đa tâm lý khách hàng, họ vớ được mớ “cá” to.

Chạy trời cũng … dính

Nhưng “hiểm tai” lớn nhất ở Trung Quốc là nạn nói thách. Ở đâu cũng nói thách, cả ở siêu thị, department store ( trung tâm thương mại). Tôi có 1.001 chuyện cười vỡ bụng về thuật nói thách vô hạn độ của người Trung Quốc.

Anh Bành Khanh, chủ cơ sở dầu Trường Sơn, mỗi lần đến một điểm du lịch mới, là rao lên: “khai đao!” để nhắc mọi người cùng đi nhớ đến cái đao “cẩu đầu trảm” của các điểm bán hàng. Anh kể: Tôi vào một tiệm hàng điện máy. Hỏi giá một món, họ nói 1.000. Tôi trả 100 và nói thêm, tôi ở Việt Nam qua, anh nên bán hữu nghị. Họ gật: Ô, Việt Nam – Trung Hoa, núi liền sông, bán cho anh vui! Đúng lúc ấy, sau lưng tôi một người khác trả giá cùng món hàng tôi mua, họ bán 70! Trời ơi, đó là nhờ núi liền núi, sông liền sông, họ bán cho… họ vui!

Núi liền núi, sông liền sông, họ bán cho… họ vui! 

Vào một shop Thượng Hải, tôi mua một áo khoác. Nói giá 600, tôi trả 100. Cô bán hàng xinh như mộng nói nhỏ vào tai tôi : tôi bán nhưng đừng cho mấy người đứng gần biết giá này vì họ giận tôi. Anh phiên dịch thật hóm hỉnh dịch luôn: cô nói cô ấy bán nhưng đừng cho mấy người đó biết, sợ họ biết mình ngu! Và chúng tôi cười tưng bừng, không biết mình có ngu không.

Có người khen, họ lành tính, mình trả bao nhiêu cũng được, không chửi. Không đốt phong long! Nhưng tôi lại nghĩ, họ lành tính vì mình trả bao nhiêu cũng dính. Mỗi lần trả giá, họ không bán, hình như tôi mừng hơn vì thấy mình.. chưa bị ngu và có khi họ bán mà tôi phải chạy mất dép.

Nhưng phải phục họ một điều, họ đoàn kết và hỗ trợ nhau hết mình để “không cho khách hàng thoát”. Tôi đi mua bộ cờ tướng to. Người bán chỉ có bộ nhỏ. Anh dẫn tôi sang một cửa hàng khác khá xa. Mua được 5 bộ, tôi trả tiền cho một người, không đủ ngôn ngữ để nói muốn mua cả bộ của người dắt đường. Anh ôm bộ cờ không bán được trở về, vui vẻ. Không phiền hà. Bạn hãy đến Trung Quốc hỏi thăm, hầu như ai cũng sẵn sàng dẫn khách hàng đến cho bạn mình bán được hàng nếu họ không có hàng. “Lọt sàng xuống nia”, họ vẫn kiên định “không cho chúng nó thoát”.

Xem ra có điều cần học họ, có điều nên tránh làm như họ, nhưng nói chung, các doanh nghiệp Việt Nam đi cùng đoàn đều bái phục nghệ thuật giữ khách, thuyết khách của họ.