กล้วยหิน (Kluai Hin) ชื่อสามัญ Saba

ชื่อวิทยาศาสตร์คือ Musa (ABB Group)

เป็นผลไม้ จัดเป็นพืชเศรษฐกิจ มีแหล่งกำเนิดบริเวณสองฝั่งแม่น้ำปัตตานี จัดเป็นผลไม้เขตร้อน (tropical fruit) แบ่งตามอัตราการหายใจเป็นประเภท climacteric fruit ใช้เป็นอาหารคนและนก โดยเฉพาะนกกรงหัวจุก มีเนื้อแน่นเหนียวกว่ากล้วยชนิดอื่นๆ

ลักษณะทั่วไป

ต้น กล้วยหินมีลำต้นสูงประมาณ 3-4 เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 15 เซนติเมตร กาบด้านนอกเขียวมีนวล

ใบ ก้านใบค่อนข้างสั้น ร่องใบเปิด

ดอก ปลีค่อนข้างป้อมสั้นลักษณะคล้ายดอกบัวตูม ด้านนอกสีแดงอมม่วง ด้านในสีแดง เมื่อกาบเปิดจะไม่ม้วนงอ

ผล ในหนึ่งเครือมี 7-10 หวี หวีหนึ่งมี 10-15 ผล ผลเป็นรูปห้าเหลี่ยมเปลือกหนา ผลเรียงกันแน่นเป็นระเบียบ ช่องว่างระหว่างหวีน้อย ปลายจุกป้าน เมื่อสุกสีเหลืองเนื้อสีขาวอมเหลือง

ประโยชน์ กล้วยหินสามารถนำมาประกอบอาหารได้หลายชนิด เช่น หัวปลีสามารถนำมาใช้จิ้มน้ำพริกแทนผักได้ ผลรับประทานสุก หรือดิบโดยการนำมาทอด ทำเป็นกล้วยฉาบ นอกจากนี้ยังมีสรรพคุณทางยา อาทิเช่น

• 1. ราก นำมาต้มดื่มแก้ไข้

• 2. หยวกกล้วยเป็นอาหารเพื่อใช้ล้างทางเดินอาหาร

• 3. ผลดิบ ใช้เป็นยาสมานแผล

• 4. หัวปลี ช่วยแก้โรคกระเพราะอาหาร ลดน้ำตาลในเลือด และรักษาโรคเบาหวาน

การแปรรูปกล้วยหิน

ผลดิบนำมาแปรรูปทำกล้วยฉาบ ได้ปริมาณมาก ชิ้นใหญ่ และสีสวย

ผลสุกนำมาทำกล้วยทับ กล้วยเชื่อม และกล้วยทอด

เอกสารอ้างอิง : ดวงจันทร์ เกรียงสุวรรณ 2548 พืชผักผลไม้ไทยมีคุณค่าเป็นทั้งอาหารและยาตอน "กล้วยหิน" บทความวิทยุรายการสาระความรู้ทางการเกษตร งานศูนย์บริการวิชาการและฝึกอบรม ฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการคณะทรัพยากรธรรมชาติมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์วิทยาเขตหาดใหญ่

เรียบเรียงข้อมูลโดยห้องสมุดประชาชนอำเภอหาดใหญ่