ผักสวนครู

ชื่อ : กรีนโอ๊ค

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lactuca sativa L.

ชื่อวงศ์ : Asteraceae

ชื่อสามัญ : Green Oak lettuce

ลักษณะประจำพันธุ์ทางพฤกษศาสตร์

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : เป็นไม้ล้มลุกขนาดเล็ก มีอายุสั้นฤดูเดียว

ลำต้น เป็นลำต้นเดี่ยว มีลำต้นอวบสั้น ช่วงข้อถี่ หรือกลมอวบอ้วน มีข้อสั้นๆ

ใบ มีเขียวอ่อน หรือเขียวเข้ม ขึ้นอยู่กับลักษณะของสายพันธุ์ ขอบใบหยักมีสีเขียวอ่อน ใบจะเจริญจากข้อเป็นกลุ่ม มีก้านใบยาวอวบน้ำหุ้มอยู่ ออกเรียงสลับโดยรอบปกคลุมที่โคนลำต้น ไม่ห่อหัว ก้านใบมีสีเขียว อ่อน ใบเดี่ยว ออกตรงโคนลำต้น ออกตามข้อสั้น ออกเรียงสลับรอบๆ ใบอยู่ด้านนอกใหญ่กว่าใบข้างใน เล็กกว่า รูปเรียวรี มีใบบางนุ่ม ใบหยัก รสชาติหวานกรอบ

ดอก ออกเป็นช่อ ดอกขนาดเล็ก กลีบดอกสีเหลือง ช่อดอกเป็นแบบ Panicle สูง 2-4 ฟุต ประกอบด้วย ดอก 10 - 25 ดอกต่อช่อ เป็นดอกสมบูรณ์เพศกลีบดอกสีเหลือง หรือขาวปนเหลือง ดอกจะบานช่วงเช้า โดยเฉพาะในช่วงที่อุณหภูมิต่ำ

ข้อมูลอื่นๆ

การกระจายพันธุ์ : เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปเอเชีย และยุโรป

การเพาะปลูก : ดินที่เหมาะสมต่อการปลูก ควรร่วนซุย มีความอุดมสมบูรณ์ และมีอินทรีย์วัตถุสูง หน้าดินลึก และอุ้มน้ำได้ดีปานกลาง สภาพความเป็น กรด-ด่างของดินอยู่ระหว่าง 6-6.5 พื้นที่ปลูกควรโล่ง และได้รับแสงแดดอย่างเต็มที่ เนื่องจากใบผักกาดหอมมีลักษณะบาง ไม่ทน ต่อฝน การปลูกสลัดในช่วงฤดูฝนควรปลูกใต้โรงเรือน สำหรับการปลูกในระบบไฮโดรโพนิก มีการกำหนดค่า EC สำหรับกรีนโอ๊ค คือ หลังเพาะเมล็ดได้ประมาณ 7 วัน เริ่มให้ปุ๋ยอ่อนๆ โดยให้ค่า EC ประมาณ 1.0 - 1.2 ms/cm เมื่อกรีนโอ๊คอายุได้ 10 - 14 วัน หรือต้นกล้าเริ่มมีใบจริงประมาณ 2 - 3 ใบ ก็สามารถย้ายลงแปลงปลูกได้เลย โดยกำหนดค่า EC สำหรับผักสลัดในระยะนี้ อยู่ที่ประมาณ 1.2 - 1.3 ms/cm กรีนโอ๊คมีอายุได้ประมาณ 15 - 25 วัน ให้กำหนดค่า EC อยู่ที่ประมาณ 1.3 - 1.4 ms/cm และควรพ่น แคลเซียม และโบรอน สัปดาห์ละ 1 - 2 ครั้ง เพื่อป้องกันอาการปลายใบไหม้ (Tip burn).ในช่วงผักมีอายุได้ประมาณ 26 - 30 วัน ให้กำหนดค่า EC สำหรับผักสลัดในช่วงนี้ อยู่ที่ประมาณ 1.2 - 1.3 ms/cm และควรฉีดพ่น แคลเซียม และโบรอน สัปดาห์ละ 1 - 2 ครั้ง เพื่อป้องกันอาการปลายใบไหม้ (Tip burn) เมื่อผักมีอายุได้ประมาณ 31 - 35 วัน ให้กำหนดค่า EC สำหรับผักสลัดในระยะนี้ อยู่ที่ประมาณ 1.1 - 1.2 ms/cm และควรพ่น แคลเซียม และโบรอน สัปดาห์ละ 1 - 2 ครั้ง เมื่อผักมีอายุได้ประมาณ 36 - 40 วัน ให้กำหนดค่า EC สำหรับผักสลัดในช่วงนี้ อยู่ที่ประมาณ 1.0 - 1.1 ms/cm และควรพ่น แคลเซียม และโบรอน สัปดาห์ละ 1 - 2 ครั้ง และ เมื่อผักมีอายุได้ประมาณ 41 - 50 วัน ให้กำหนดค่า EC สำหรับผักสลัดในช่วงนี้ อยู่ต่ำกว่า 0.5 ms/cm หรือจะใช้น้ำเปล่าเลี้ยงประมาณ 3 วัน ก่อนเก็บเกี่ยว

การเจริญเติบโต : กรีนโอ๊ค เป็นพืชที่ต้องการสภาพอากาศเย็น โดยอุณหภูมิที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตอยู่ระหว่าง 10 - 24′C การปลูกในสภาพภูมิอากาศที่อุณหภูมิสูง การเจริญเติบโตทางใบจะลดลง และพืชสร้างสารคล้ายน้ำนม หรือยางมาก เส้นใยสูงเหนียว และมีรสขม

ประโยชน์ : กรีนโอ๊คมีน้ำเป็นองค์ประกอบหลัก และมีวิตามินบี วิตามินซีสูง อีกทั้งยังมีไฟเบอร์ ที่ช่วยบรรเทาอาการท้องผูก ใช้รับประทานเป็นผักสลัด นำมาประกอบอาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง ช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยป้องกันโรคเบาหวาน แก้ไอ แก้ไข้ ช่วยขับเสมหะ ช่วยรักษาเจ็บคอ ช่วยขับเหงื่อ เป็นยาระบาย ช่วยรักษาริดสีดวงทวาร แก้ท้องอืด แก้ท้องเฟ้อ ช่วยลดความดันโลหิตสูง ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยขับพยาธิ ช่วยบำรุงสายตา ช่วยบำรุงเส้นผม ช่วยบำรุงประสาท ช่วยบำรุงกล้ามเนื้อ ช่วยบำรุงผิวพรรณ ช่วยรักษาปากนกกระจอก อนุมูลอิสระ แก้หวัด ช่วยสร้างเม็ดเลือด แก้กระหายน้ำ ช่วยป้องกันโรคโลหิตจาง แก้ท้องผูก ช่วยระบบขับถ่าย ช่วยล้างลำไส้ ช่วยขับลม ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยขับพยาธิ ช่วยขับน้ำนม ช่วยบำรุงตับ แก้ปวด แก้ปวดเอว

แหล่งอ้างอิงข้อมูล : เว็บไซต์ พันธุ์ไม้ และพันธุ์ผัก ภาคเหนือ https://punmai.chaipat.or.th/

เรียบเรียงข้อมูลโดย ห้องสมุดประชาชนอำเภอหาดใหญ่