Maten

De Friese eenheid in de landmeetkunde wijkt af. De pondemaat is een 'oude' Friese eenheid voor de oppervlakte van land en komt overeen met 3.674 m². Het meervoud komt men tegen als pondematen in pondemaat. De pondemaat (Fries: pûnsmiet) is een Friese vlaktemaat die in 1813 uniform vastgelegd is op 3674,363 358 816 m² (bijna 36,74 are). Traditioneel wordt deze maat afgekort als pm in de oppervlakte van alle stukken land uitgedrukt. Dit wekt regelmatig verwarring en verbazing alsof er pro memorie zou staan. Voor 1813 was er enige variatie naar de streek en soms naar de plaats. De grondslag van de pondemaat wordt gevormd door de koningsroede: 240 vierkante koningsroeden maken een pondemaat. De pondemaat wordt verdeeld in 12 einsen, ieder van 20 vierkante roeden. De vierkante roede werd ook wel penning genoemd. Naast de koningsweide: 1/240 pondemaat of 1 vierkante koningsroede (15,31 m²) had men de warstal: ¼ pondemaat of 60 vierkante koningsroede (918,6 m²), haid: ½ pondemaat of 120 vierkante koningsroeden (1837 m²), lopenstal; mansmad, mad of mêd; head: ¾ pondemaat of 180 vierkante koningsroeden (2756 m²), mud: 1¼ pondemaat of 300 vierkante koningsroeden (4.593 m²), koegang: 2 pondemaat of 480 vierkante koningsroeden (7349 m²) en morgen: 2½ pondemaat of 600 vierkante koningsroeden (9186 m²). Hoe dan ook, de pondemaat roept nog altijd verwarring op met het twee pond in het kilogram. Normaliter hanteert men de bunder of hectare zijnde 10.000 m².

Bureau Ruilverkaveling