2.2.2 Ordenaren arabera
Bigarren taldean ikusiko dugu zelan trata daiteke denbora istorioko gertakizunen ordenaren arabera. Ordena funtsezko kontzeptua da, ikus-entzunezko narrazioan gertaerak denbora-ordena jakin batean aurkezten direlako . Lehenago gertatzen diren gauzek azaltzen dute zer gertatuko den ondoren. Ordena horretan oinarrituta, narrazioak jauziak eman ditzake denboran eta iraganeko nahiz etorkizuneko gertaerak tartekatu ditzake erakusten ari dena argitzeko.
- Jarraitutasuna: filmaren denbora errealitatearen norabide berean doa. Biografia linealen kasua da.
- Aldiberekotasuna: aldi berean eta leku desberdinetan gertatzen diren akzioen planoak txandakatzen dira. Halakoetan, akzioa batetik bestera pasatzen da. Jazarpen- edo suspense-filmetan erabiltzen da. Adibidez, pertsonaia nagusia arriskuan dagoen beste pertsonaia bat salbatzera doanean.
- Flash backa: narrazioaren denboran atzerako jauzia egitean datza. Askotan, moztu egiten da ikus-entzunezko narrazioaren ordena, eta ezagutzen ez ditugun iraganeko gauzak azaltzen zaizkigu. Jauzi horiek ikusten ari garenaren zentzua osatzeko erabiltzen dira. Iraganeko garaietara atzera egiteko erabil daiteke, edo ordu batzuk lehenago gertatu dena erakusteko. Oso prozedura ohikoa da norbaiten oroitzapenak irudikatzeko.
- Flash backa eta aldiberekotasuna film berean agertzen direneko adibide ona Quentin Tarantinoren “Pulp Fiction” dugu (1994).
- Flash forwarda: narrazioaren denboran aurrerako jauzia egitean datza. Horrela, ikus-entzunezko narrazioaren ordena moztu egiten da eta etorkizuneko gertaerak ikusten ditugu tartekatuta. Ez da flash backa bezain ohikoa baina, ondo erabilita, ikuslearen arreta eta jakin-mina pizteko balio du. Batzuetan pertsonaiaren baten aurreikuspenak irudikatzeko erabiltzen da.
Denbora-jauziak beste era batera ere erabili dira sarritan, filmaren argumentuaren baitan. Adibidez, pertsonaiek denboran bidaiak egiten dituztenean. Kasu horietan denboraren jauziak ez dira narrazioaren baliabideak bakarrik, baizik eta istorioaren barneko gertakizunak. Horregatik komenigarria da argi izatea denbora-bidaiak eta flash backa edo flash forwarda ez direla gauza bera, nahiz eta batzuetan antzekoak izan.
