Gloria Fuertes poeta madrildarra da (1917-1998). Poesia oso zuzena egin du, batzuetan umeentzakoa. Kezka soziala ere badauka, eta justizia, bakea, berdintasuna ohiko gaiak dira bere lanetan. Poemak, hemen
Ohar biografikoa
Gloria Fuertes Madrilen jaio zen
bi egun zituelarik,
nire amaren erditzea aski neketsua izan baitzen
ni bizi nendin ia-ia bera hil zen eta.
Hiru urterekin banekien irakurtzen
eta seirekin jadanik lanak egiten nituen etxean.
Zintzoa nintzen, eta argala,
altua, eta gaixorik maiztxo.
Bederatzi urterekin gurdi batek harrapatu ninduen
eta hamalaurekin gerrak;
hamabostekin ama hil zitzaidan, gehien behar nuenean joan zen.
Dendetan tratu bila ibiltzen ikasi nuen
eta azenario bila herrietara joaten.
Orduantxe hasi nintzen amodio kontuetan,
—ez dut izenik esango—,
horri esker jasan ahal izan nuen auzuneko nire gaztaroa.
Gerrara joan nahi izan nuen, hura geldiarazteko,
baina bidearen erdian geldiarazi ninduten ni.
Gero bulego bat sortu zitzaidan,
eta bertan ergela banintz bezala lan egiten dut,
—baina Jainkoak eta mandatu-mutilek badakite ez naizela ergela—.
Gauez idazten dut
eta maiz egiten dut mendira.
Neure guztiak aspaldi hil ziren
eta ni neu baino bakartiago nago ni.
Egutegi guztietan argitaratu ditut poemak,
haurrentzako egunkari batean idazten dut,
eta epeka erosi nahi nuke lore natural bat
zenbaitetan Peman-i eman ohi dioten horietakoa.
Nota biográfica
Gloria Fuertes nació en Madrid / a los dos días de edad, / pues fue muy laborioso el parto de mi madre / que si se descuida muere por vivirme. / A los tres años ya sabía leer / y a los seis ya sabía mis labores. / Yo era buena y delgada, / alta y algo enferma. / A los nueve años me pilló un carro / y a los catorce me pilló la guerra; / a los quince se murió mi madre, se fue cuando más falta me hacía. / Aprendí a regatear en las tiendas / y a ir a los pueblos por zanahorias. / Por entonces empecé con los amores, / —no digo nombres—, / gracias a eso, pude sobrellevar mi juventud de barrio. / Quise ir a la guerra, para pararla, / pero me detuvieron a mitad del camino. / Luego me salió una oficina, / donde trabajo como si fuera tonta, / —pero Dios y el botones saben que no lo soy—. / Escribo por las noches / y voy al campo mucho. / Todos los míos han muerto hace años / y estoy más sola que yo misma. / He publicado versos en todos los calendarios, / escribo en un periódico de niños, / y quiero comprarme a plazos una flor natural / como las que le dan a Pemán algunas veces.
Udaberriko talka (eriondoa)
Arima dislokatuta
eta bihotza igeltsatuta
hemen nire eriondoan deskubritu dut
onena ez dela menturaz inoiz menturatzen.
Medikuak dio ez duela nirearekin asmatzen,
badudala Ia-inor bat
eta Ia-inor-ez bat;
agian atsedenaldi bat hartuta
arima dislokatua bere onera itzuliko dela
eta igeltsatutako nire bihotzak
ez duela gainezka egingo berriz elkartzen garenean.
—Niri, apetituari galga jartzea
laket ez dudanez,
oso arraroa iruditzen zait
tratamendu hori—.
«Bisitak» onartu dizkidate,
baina axolagabe begiratu behar omen diet.
(Hau istripu zorigaiztokoa!)
Niretzat hobe beso bat hautsi banu
—ferekatzeko erabiltzen dudan horixe balitz ere—,
baina inork ezin du bere zauria hautatu
udaberriko talka batean.
Choque en primavera (convalecencia)
Con el alma dislocada / y el corazón escayolado / aquí en mi convalecencia he descubierto, / que a lo mejor lo mejor no existe. // Dice el doctor, que no da con lo mío, / que tengo un Casi-alguien / y un Casi-nadie; / que tal vez con reposo / el alma dislocada vuelva a lo suyo / y que mi corazón con la escayola / no podrá desbordarse en el reencuentro. // —A mí, que no me va / frenarme el apetito, / me parece muy raro / el tratamiento—. // Me están permitidas las «visitas», / pero he de mirarlas como si tal cosa. / (¡Qué fatal accidente!) / Hubiera sido mejor romperme un brazo / —aunque fuera el que uso para acariciar—, / pero nadie puede escoger su herida, / tratándose de un choque en primavera
lan hau Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin 4.0 Nazioartekoa lizentzia baten mende dago.