ที่ตั้ง ตำบลห้วยทรายเหนือ อำเภอชะอำ ตำบลกลัดหลวง อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี และตำบลหนองพลับ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

ความเป็นมา โครงการนี้ตั้งอยู่ในพื้นที่ตำบลหนองพลับ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์, ตำบลห้วยทรายเหนือ อำเภอชะอำ และตำบลกลัดหลวง อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี มีพื้นที่รวมประมาณ ๕๐,๐๐๐ ไร่ พระองค์ท่านทรงเห็นว่าเกษตรกรไทยจำนวนมากยังยากจน ขาดเงินทุนและที่ดินเพียงพอสำหรับการทำอาชีพ ทำให้เกิดการหักร้างถางป่าโดยพลการ ส่งผลเสียต่อทรัพยากรธรรมชาติ

พระองค์ทรงมีพระราชดำริให้พัฒนาที่ดินจากป่าสงวนในพื้นที่ดังกล่าว และให้กรมพัฒนาที่ดินสำรวจและจำแนกสมรรถนะที่ดิน พร้อมสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของเกษตรกรในปี พ.ศ. ๒๕๑๓ เมื่อผลการสำรวจเสร็จสิ้น จึงได้เสนอให้คณะกรรมการจำแนกที่ดินแห่งชาติพิจารณาถอนสภาพที่ดินป่าสงวน โดยกระทรวงมหาดไทยออกประกาศเมื่อวันที่ ๑๙ กันยายน พ.ศ. ๒๕๑๕ และประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ ๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ เพื่อดำเนินการตามพระราชประสงค์

วิธีการดำเนินงาน

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลที่ ๙ ทรงมีพระราชดำริแบ่งที่ดินในพื้นที่ป่าสงวนเป็น ๒ ส่วน ได้แก่

ส่วนที่ ๑ พื้นที่อุดมสมบูรณ์เหมาะเพาะปลูก ให้จัดพัฒนาให้ราษฎรในระหว่างปี ๒๕๑๕-๒๕๒๐

ส่วนที่ ๒ พื้นที่ไม่เหมาะแก่การเพาะปลูก ให้พัฒนาสำหรับเลี้ยงสัตว์ระหว่างปี ๒๕๒๑-๒๕๒๔

ที่ดินที่จัดสรรให้เกษตรกรยังไม่มอบกรรมสิทธิ์เพื่อป้องกันการกว้านซื้อที่ดินจากนายทุน แต่ทายาทสามารถใช้ที่ดินสืบต่อได้ นอกจากนี้ ยังมีการจัดตั้งสหกรณ์อเนกประสงค์เพื่อยกระดับเศรษฐกิจและสังคม และให้เกษตรกรเลือกคณะกรรมการเพื่อดูแลการดำเนินงาน

ในส่วนการพัฒนาทางวิชาการ เกษตรกรจะได้รับคำแนะนำจากเจ้าหน้าที่ และจัดตั้งหน่วยงานต่างๆ ในพื้นที่ประมาณ ๕๐๐ ไร่สำหรับทดลองการเกษตร รวมทั้งการผลิตพันธุ์พืช

คณะกรรมการบริหารโครงการมีหม่อมหลวงเดช สนิทวงศ์เป็นประธาน และหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องมากมาย

ในปี ๒๕๑๙ คณะทำงานพิจารณาขยายโครงการไปยังพื้นที่หุบเขาติดกันในอำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี ซึ่งมีพื้นที่ประมาณ ๑๕,๐๐๐ ไร่ ที่เหมาะสำหรับการเพาะปลูก และดำเนินการจัดสรรที่ดินให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ที่ยังไม่มีที่ดินทำการเกษตร โดยตั้งชื่อโครงการนี้ว่า โครงการจัดพัฒนาที่ดินตามพระราชประสงค์ (ส่วนขยายกลัดหลวง)

กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้จัดอบรมเกษตรกรเกี่ยวกับหลักการสหกรณ์ จนสามารถจดทะเบียนเป็น "สหกรณ์การเกษตรหนองพลับ จำกัด" ต่อไป  

ผลการดำเนินงาน

โครงการได้จัดสรรที่ดินให้ราษฎร โดยสร้างหมู่บ้านสหกรณ์ ๑๑ หมู่บ้าน ซึ่งประชาชนในหมู่บ้านเหล่านี้ประกอบอาชีพหลักทางการเกษตร เช่น การปลูกสับปะรด อ้อย ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ และฝ้าย เกษตรกรมีความรู้ด้านการเกษตรและการปกครองตนเอง

เอกสารอ้างอิง

มยุรี วัดเเก้ว เเละคณะ. (2558). พื้นภูมิเพชรบุรี : ภูมิปรัชญา ภูมิบารมี เล่มที่ ๑. เพชรบุรี : เพชรภูมิการพิมพ์.