หนังใหญ่หนังเป็นมหรสพที่ได้รับนิยมอย่างมากในสมัยโบราณในงานบุณประเพณีของหลวงและชาวบ้านที่มีฐานะมักนิยมให้มีการจัดแสดงหนังใหญ่

       ในอดีตจังหวัดเพชรบุรีมีหนังใหญ่เลื่องชื่อยู่คณะหนึ่ง คือ หนังใหญ่วัดพลับพลาชัย ก่อตั้งโดยเจ้าอาวาสวัดพลับพลาชัย (พระอาจารย์ฤทธิ์) เป็นชาวปากทะเล อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี เกิดในสมัยรัชกาลที่ ๓ (พ.ศ. ๒๓๗๘) ท่านเป็นศิษย์ของขรัวอินโข่งครูช่างชาวบ้านบางจานที่ในหลวงรัชกาลที่ ๔ ทรงโปรดปรานฝีมือ

 

องค์ประกอบการแสดงหนังใหญ่ มีดังนี้ 

สถานที่ เดิมใช้พื้นดินเป็นเวที ปักเสา ๔ ต้น ขึงผ้าขาวสูงเป็นฉาก ปลายเสาปักธงและหางนกยูงชายผ้าจรดด้านหลัง ห้อยผ้าดอก ด้านบนติดกระดาษทอง หลังจอมีร้านไฟสำหรับกองไต้ที่จะจุด ๒ ร้าน เหนือร้านไฟมีผ้าขึงไว้สำหรับช่วยสาดไฟให้สว่าง เรียกว่า บังเพลิง

          ตัวหนัง นิยมใช้หนังวัวตัวเมียเพราะเป็นหนังบาง

         วิธีแสดง พิณพาทย์เริ่มบรรเลงเพลงรัวและเพลงเชิด คนเชิดนำตัวหนัง ๓ ตัว (พระฤาษี พระอิศวร พระนารายณ์) ออกมาพิงจอ เมื่อเพลงหยุด ผู้กำกับการแสดงจะจุดธูปเทียนบูชาหนังเจ้า ดนตรีบรรเลงเพลงสาธุการจบเริ่มเพลงพากย์ ๓ ตระ รวม ๓ ทวย เรียกว่า การเบิกหน้าพระดนตรีบรรเลงเพลงครอบจักวาล นำหนังเจ้ากลับ เริ่มแสดงชุดเบิกโรง

         นายบุญมี พิบูลย์สมบัติ เล่าว่า ลำดับการเล่นแสดงตามแบบของอาจารย์ฤทธิ์วัดพลับพลาชัย เช่น ไหว้ครู เบิกหน้าพระ เบิกโรง แต่มีข้อแตกต่างคือ พิธีเบิกหน้าพระใช้ตัวหนังเจ้า ๔ ตัว มีรูปพระฤาษี พระอิศวร พระนารายณ์ และพระกุมาร (พระรามยังเยาว์) เมื่อจบกระบวนการพิธีเบิกหน้าพระแล้ว จะเล่นชุดเบิกโรงสั้น ๆ เรื่อง จับลิงหัวค่ำ จากนั้นจึงเริ่มแสดงต่อไปตามลำดับ

         เครื่องดนตรี ในการแสดงหนังใหญ่ของวัดพลับพลาชัย ใช้วงปี่พาทย์บรรเลง