AGNIKULA KSHATRIYA HISTORY
AND
LIVES OF SOME GREAT MEN
అగ్నికులక్షత్రియ సంగ్రహచరిత్ర
పెదసింగు వెంకట నారాయణచే
రచింపబడి ప్రకటింప బడియె
బందరు
పావని ముద్రాక్షరశాలయందు ముద్రింప బడినది
All rights reserved
1925
( price 0___8___0)
విజ్ఞప్తి
సోదరులారా! అగ్నికులక్షత్రియ వంశ వృత్తాంతమును తెలుపు నట్టియు చదువుట కుత్సాహకరముగను నానంద దాయకముగ నుండు నటుల చిక్కని సులభ శైలిగా గ్రంథములేమియు మన వాజ్ఞ్మయమున లేవు. ఇట్లు లేకుండుటదేమి దుర దృష్టమెూ అవి నేను చిన్న తనము నుండియు జింతించు చుండెడి వాడను. కొంత కాలమునకు కోరంగి నివాసియు నగ్నికులజులు నగు మ॥ రా॥ రా॥ శ్రీ పొన్నమండ లక్ష్మణస్వామి వర్మ గారు ప్రచురించిన యగ్నికులదీపిక జూచి కొంత తృప్తినొందితిని. ఆంధ్రదేశమున గట్టుదిట్టములతో నగ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘమేర్పడిన పిదప 1923 వ సంవత్సరమున సంఘం తరుపున మ॥ రా॥శ్రీ శ్రీరామ్ వీరబ్రహ్మంగారి వలన "పల్లవరాజ చరిత్రము" ను రచింపజేసి మరి కొంత యుత్సాహ పూరితుల మైతిమి. అదియునేమి చిత్రమోగాని యిట్టి యుత్సాహము దినదిన ప్రవర్ధమానమై స్వకుల గౌరవమును తెలియజేయు మఱి కొన్ని గ్రంథముల బ్రకటింప బురి కొల్పుతున్నది. పెద్ద పండితులు విద్యావంతులు మున్నగు మహనీయులచే మఱికొన్నింటిని రచింపజేయవలయునన్న వారిని సంతోష పరచుటకు బ్రస్తుత శక్తికి మించిన ధనావస్యకత గలిగినది. కాని నాకుగల యుత్సాహమా లోటు పాటుల దలంపనీయక నన్నీ గ్రంధ రచనకు సాహసింప జేసినది. నేనొక గొప్ప విద్వాంసుడను గాకపోయినను నాలోనున్న యుద్దేశ్యములను నేనెఱుంగ గలిగిన హంశములను నానేర్చిన యల్పభాషతో నిందుమూలమున నాసోదరులకు తెలియజేయ దలంచితిని గాన తప్పులున్న మన్నింప వేడుచుంటిని. పూర్వమెన్నడో మనకు గల మహాదశను చెప్పు కొనుచు చంకలు గొట్టుకొనుట నాయుద్దేశ్యము గాదు. కాని మంచి నడత యలవడుటకది యొక యాదర్శముగ నుండ గలదు. అందు చేతనే మనకు వినికిడిలో నున్న కొందఱి మహనీయుల జీవిత చరిత్రల నిందు జేర్చితిమి. ఇట్లింకను జేర్ప వలసిన మహాపురుషుల జీవితములు చాల గలవు. వారి ఛాయా పటములను గూడ నిందు జేర్చుటుచితమేమో యను తలంపును నాకు గలదు. ఇవన్నియు నాకిప్పుడందు బాటులో లేదందున ముందుకు విడచి యుంటిని. ఈ గ్రంధ రచనకు ముఖ్యముగ నాకు ప్రేరణ గల్గించిన శ్రీమన్నారాయుణు నకును నీచరిత్ర యందుగల యధార్ధము లను గ్రంధ రూపమున జూపియున్న తదితర గ్రంధ కర్తలకును ముద్రణము నందు, సవరణలు ప్రూఫులు దిద్దుటలోను దయతో నాకన్ని విధముల దోడ్పడిన నాసహాధ్యాయుడు బాల్య మిత్రుడు పావని ముద్రాలయాధికారులునైన మ॥రా॥రా॥ శ్రీ. ఆవటపల్లె హనుమంతరావు పంతులు గారికిని మత్కృతజ్ఞతాభి వందనము లర్పించు చున్నాడను.
బందరు,
ఇట్లు,
14-5-1925 పెదశింగు వెంకట నారాయణ
పెదసింగు నాగయ్య
|
|
స్వామి
|
|
దుర్యోధనుడు
__________________|____________
| |
1. సీతారామ స్వామి 2. రావు సాహెబ్ వెంకట రంగయ్య
____________|__________________________________________________
| | | |
వెంకట నారాయణ . త్రిలోకరాజ్యలక్ష్మి వీర రాఘవయ్య నాగేశ్వరరావు
1. గ్రంధ కర్త 2. కొమార్తె 3 4
అగ్నికులక్షత్రియ వంశ సంగ్రహ చరిత్ర
సకలస్థావర జంగమాత్మకమగు నీ ప్రపంచమే యీశ్వర విలాసము. అట్టి విలాస వైచిత్ర్యముల నిట్టివని యెవరికిని నిర్ధారణ చేయ శక్యము గాక యుండుట బలువురు శాస్త్రజ్ఞులు, తర్కవేత్తలు బలురీతులుగ జెప్ప దొడంగిరి. ఎవరెట్లు చెప్పినను అనుభవముగల సామాన్య నరునకిట్లు బోధపడుచున్నది. నిర్వికారుడగు నీశ్వరుడే ప్రకృతికి మూలపురుషుడు. ఎల్లజీవులకు తండ్రి. వాని సంతతిలో నొకభాగమె మనుష్యజాతియై యున్నది. హైందవ సాంప్రదాయములను బట్టి కొంత కాలమునకీ మానవజాతి బ్రహ్మ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్రులను నాలుగు తెగలుగ విభజింపబడినట్లు తెలియుచున్నది. మఱికొంత కాలమున కొక్కొక్క తెగ కనేక శాఖలేర్పడినవి. అందు క్షత్రియులలో నగ్ని, సూర్య, చంద్ర కులములని మూడు తెగలు గలవు. ఇందుకు నిదర్శనముగ మహా భారతమున సభా పర్వము రాజసూయ సర్గ 115 వ, పద్యము నందు ప్రసిద్ధికెక్కిన సూర్య చంద్ర వంశపు రాజులును, యశోవంతులై నట్టియు , శూరులునగు నగ్నికుల రాజులు నుండ గొల్ల లెట్లు పూజార్హులగుదురని కృష్ణునెత్తిపొడుపుగ శిశుపాలుడు వ్యాసుని బ్రశ్నించెను. పిదప నీయగ్నికులక్షత్రియులు పల్లవ రాజ్యమను పేరునం బలువురు క్రీ.శ.వెనుక 200 సంవత్సరము మెదలు 900 సంవత్సరము వరకు దక్షిణ హిందూదేశమున కంచి రాజధానిగ గైకొని నిర్విక్ర పరాక్రమంబున రాజ్య పరిపాలన గావించిరని చరిత్రలు దెల్పుచున్నవి.
మనకు చరిత్రలు కొంత పురాణయుక్తముగను పిమ్మట కొంత చరిత్రకారుల పరిశోదనల వలన కాల నిర్ణయములతోను గాన బడు చున్నది. క్రీస్తుశకమునకు పూర్వము రెండువేల సంవత్సరముల నుండి కాలనియమములతో చరిత్ర యున్నటుల కొందుఱు వ్రాయుచున్నారు. అగ్నికులవంశ వృత్తాంతమును పురాణములిట్లు దెల్పుచున్నవి. " జంబూద్వీపమునందలి మానవకోటిని పరిపాలించుటకొక వీర పురుషుండైన పాలకుడు గావలసి యుండెనని ఋషులెల్లరును హిమాచలమునకు నైరుతి దిశయందుగల శిఖరమున దపస్సు జేయుచున్న జంబూమహర్షినొక యజ్ఞమును జేయ ప్రార్థించిరి. అంతనా ఋషివరేణ్యుండు పాలాశ సమిధల (తెల్ల మోదుగుల) గొనివచ్చి యజ్ఞ కుండమునందుంచి యజ్ఞముజేయగా నపుడా యజ్ఞ కుండమునందుండి యాయుధ హస్తములతో నొక వీర పురుషుండుద్భవ మయ్యెను. ఈ యజ్ఞము నందు పాలాశ సమిధలుప యోగించుట చేతను, 'పాలా' యను శబ్దమునకు పాలించు వాడని యర్ధముండుట చేత నావీర పురుషునకు పల్లవుడని నామమిడిరి. తదుపరి యీపల్లవుని సంతతియగు నగ్నికులజులు దక్షిణ హిందూస్థానమున నవిచ్ఛిన్నముగ రాజ్యపాలన మొనరించుతరి తమ రాజ్యమునకు పల్లవరాజ్యమని పేరు పెట్టుకొనిరి. అందుచేత వీరు పల్లవులని కూడ బిలువ బడిరి. పిమ్మట 'పాలీ' భాష దేశమందు ప్రబలియుండుతరి పల్లవులని పిలుచుటకంటె పల్లీలని పిలుచుట యుక్తమని యానామము నుపయోగించిరి. దీనినే డాక్టర్ రాబర్టు మొదలగు నాంగ్లేయ చరిత్రకారులు నిర్ధారణ చేసి తమ హిందూ దేశ చరిత్రలందు వ్రాసి యున్నారు. పైకారణములచే నీయగ్నికులక్షత్రియులు పల్లవులని, పల్లీలనికూడ పిలువబడు చుండిరి. జంబు మహర్షియెనరించిన యజ్ఞ కుండము నుండి జన్మించిన వారి సంతతి యగుట చేత నీయగ్నికులులు దక్షిణ దేశమున జంబుకులగోత్రజులని పిలువబడు చుండిరి. వీరాంధ్రదేశమున సూర్యోపాశకులయి రవికుల/రఘుకుల గోత్రజులని వ్యవహరింపబడు చుండిరి.
ఇక చరిత్రకారుల పరిశోధనల వలన నీపల్లవులు క్రీ.శ. వెనుక 200 సంవత్సరముల నుండి దక్షిణ హిందూ దేశమున తమ రాజ్యమును స్థాపించుకొని 700 సంవత్సరము లవిచ్ఛిన్నముగ నుత్తరమున కృష్ణానదీ తీరము మొదలు దక్షిణమున పుదుక్కోట దేశము వరకు రాజ్యపాలన జేసి నట్లు తేలు చున్నది. ఆకాలమున హిందూ దేశ పరిస్థితి యేరీతినున్న దనగ దేశమంతయు చిన్న చిన్న రాజ్యములుగ విభజింపబడి యున్నది. ఒక్కొక్క భాగము నొక్కొక్క రాజేలు కొను చుండెను. రాజ్యకాంక్షచే దరచుగా నొకరి కొకరికి పోరాటములు జరుగు చుండెను. బలవంతులైన వారు బలహీనుల నోడించి పారదోలుటయు నుండెను. దక్షిణమున ఆంధ్ర, చోళ, కేరళ, కాళీభ్ర, పల్లవ , పాండ్య, రాష్ట్ర కూటములను ముఖ్య రాజ్య నామములు గలవు. వీరొకరితో నొకరు సంబంధ బాంధవ్యములు జేసి కొనుటయు గలదు.
చరిత్ర కారులు శాసన నిదర్శనములతో పల్లవ రాజ్య స్ధాపకులలో ప్రథముడు బాప్పదేవుడని దెల్పిరి. ఇందాంధ్ర రాజగు పులిమాయి కుమారుడు శివస్కంధుని కుమార్తెను బెండ్లాడెను. ఈ కాలమున నాంధ్ర రాజ్యము క్షీణించుచుండ పల్లవ రాజ్యము పెంపొందెను. ఇది క్రీ.శ. వెనుక 200 సంవత్సర ప్రాంతమయి యున్నది.
వీని పరిపాలన కృష్ణానది మొదలు పాలేరు నది వరకు వ్యాపించి కీర్తివంతమై విరాజిల్లెను. ఇతడనేక అగ్రహారములను, మాన్యములను, కోటి బంగారు నాణెములను, దుక్కిటెడ్ల తోడి లక్ష యకరములను దానము చేసిన మహాదాత. పిమ్మట వీరి కుమారుడు శివస్కంధ వర్మ రాజ్యమునకు వచ్చెను. ఈతని కాలమున యమరావతి మొదలు కాంచీపురము వరకు రాజ్యము వ్యాపించి మిగుల విస్తీర్ణమై యుండెను. ఇతడు తన రాజ్యముననేక జిల్లాలుగ విభజించి మిగుల శక్తివంతముగ నేలుచు పెక్కు దానములను గావంచెను.
తరువాత గొంత కాలమునకు విష్ణుగోప వర్మ రాజ్యాభిషిక్తు డాయెను. 340 వ సంవత్సరమున సముద్ర గుప్తుడు దక్షిణ హిందూస్థానముపై దండయాత్రకు వచ్చుతరి తన చెంతనున్న మరి యితర రాజుల సహాయముచే సముద్ర గుప్తుని కృష్ణానదిని దాట కుండ వచ్చిన వారిని వెనుకకు మరలించిన మహా వీరుడు విష్ణుగోప వర్మ. పిమ్మట 534 సంవత్సరమున నీ విష్ణు గోపుని సంతతియగు మరియొక విష్ణుగోపు డాంధ్ర దేశమున ప్రస్తుత నెల్లూరు, గుంటూరు జిల్లాలలో పాలించు చుండెడి నాతని సోదరుడగు నంది వర్మ కంచి రాజధానిగ గైకొని యా దేశమును బాలించు చుండెను. 618 సంవత్సరమున మొదటి మహేంద్రవర్మ పల్లవ పరిపాలకుడై యాంధ్రదేశమున మిగుల ఘనత వహించెను. ఈతడు బెజవాడ, మొగలరాజపురం, సీతానగరం, ఉండవల్లి మున్నగు పుణ్యక్షేత్రములకు పెక్కు కొండల దొలిపించి చక్కని దేవాలయముల నిర్మించెను. ఈ కాలమున చాళుక్య చక్రవర్తి యగు రెండవ పుళికేసి వీనిపై దాడి వెడలగ నాతడు దక్షిణమునకుంబోయి చెంగల్పట్టు జిల్లాలో కాంచీపురమునకు పదునైదు మైళ్ళ దూరమున గల పుల్లులూరు వద్ద ఘోర యద్ధమొనరించి జయమువడసె. మరియు నితడు గొప్ప కవియు, సంగీత కళానిపుణుడై విరాజిల్లెను . 646 సంవత్సరమున నితని కుమరుండు నరసింహ వర్మ రాజ్యమునకు వచ్చెను. ఇతడు కాంచీపురమునకు యిరువది మైళ్ళ దూరమున నున్న మనిమంగళము, పరయాల ప్రాంతముల జరిగిన యుద్ధములలో రెండవ పుళికేసిని వధించి వాని రాజధాని యగు వాతానికి నగరము నాశన మొనరించెను. ఈతడు మరియొక గొప్ప విజయమును గూడ గాంచెను. సింహళ రాజగు మనవమ్మ తన శత్రువులపై దాడి వెడలుటకు నరసింహ వర్మను సహాయము వేడగ దక్షిణ యాత్రకు బయలుదేరి చోళులను, కేరళులను, కాలభృలను, పాండ్యులను జయించి మహాబలి పురము వద్ద యోడల సహాయముచే సముద్రము దాటి సింహళము ముట్టడించెను. పిమ్మట సింహళ రాజగు హతదత్తుని శిరచ్ఛేదనము గావించి మనవమ్మకు పట్టము గట్టెను.
తరువాత పరమేశ్వరవర్మ మహాపరాక్రమముతో రాజ్యమేలెను. ఇతడు కాంచీ పురమున కైలాసనాధుని దేవళము నెలకొల్పెను. వీని వెనుక రెండవ నరసింహవర్మ రాజ్యాభిషిక్తుడై కంచిలో నరావతేశ్వరాలయమును, మహాబలిపురములో పనామలయి దేవళమును నిర్మించి యా దేవాలయములకై లక్షల కొలది ధనము వినియోగించి భక్తాగ్రేసరుడై ప్రసిద్ధి గాంచెను. తదుపరి రెండవ పరమేశ్వరవర్మ రాజ్యమునకేతెంచి కాంచీపురములో వైకుంఠ పెరుమాళ్లు దేవళము గట్టించెను. 717 సంవత్సరములో నంది వర్మ పల్లవ మల్లుడు తన పిన్న వయస్సుననే పల్లవ రాజవంశజులగు మరి కొందరితో రాజ్యాభిషేకమునకై పోరు సలుప వలసి వచ్చినను తుదకు వానినన్నింటిని జయించి తానే సింహాసనాసీనుడయ్యెను. వీని కాలములో చాళుక్య రాజగు ద్వితీయ విక్రమాదిత్యుడు కంచిపై దండెత్తి వచ్చి పల్లవ రాజును జయించి పట్టణము నేమాత్రము పాడుజేయక యుద్ధమున జయము మాత్రము పొంది తిరిగి వెడలెను. పిమ్మట దంతి వర్మ రాజ్యమేలెను. వీరి కాలమున శత్రువులు విజృంభింప జొచ్చిరి. ఒక వైపు చాళుక్యులు, మరియొక ప్రక్క పాండ్యులు నొత్తిడి చేయదొడంగిరి. తుదకు మూడవ గోవిందుడు కంచి పరి పాలకుడైన యీ దంతి వర్మను గప్పము గట్టు నటుల జేసెను. ఇదియే పల్లవ రాజ్య ప్రతిష్టకొక మచ్చగ పరిణమించెను. నాటి నుండియు పల్లవ రాజుల ప్రతాపాగ్ని చల్లార దొడంగెను. 880 సంవత్సరమున నపరాజిత వర్మ రాజ్యమునకు వచ్చెను. గాని పాండ్య , చోళులేకమై వీనిపై దాడి వెడలి పూర్ణిమగా నోడించి వాని రాజ్యము సర్వస్వమునాక్రమించు కొనిరి. ఇట్లు నలువైపుల నొత్తిడి జేయుచున్న పాండ్య, చోళ, చాళుక్యులకు నీ పల్లవులువశ్యులు కావలసి వచ్చెను. కాని నింతటితో పల్లవరాజ వైభవము పూర్ణముగ యంతరించినదని చెప్ప వీలులేదు. ఏలయన, పదునైదవశతాబ్దము వరకు నీ పల్లవులు ద్రవిడాంధ్ర కర్ణాటక దేశములందింక నందందు స్వల్ప సంస్థానములకు స్వతంత్రులుగనొ, సామంతులుగనొ యుండి పాలించుకొను చుండిరి.
ఇట్లు విధి వశంబున దశ తొలంగి రాజ్యముల విడనాడిన కొందరు పల్లవులు ఈజిప్టు, రాజస్ధానము, పాట్నా మొదలగు దూర దేశములకును, మరి కొందరాంధ్ర దేశమునంగల సముద్ర ప్రాంతములు, నిసుక పఱ్ఱలు, నడవి ప్రదేశములకు జేరి స్వతంత్ర జీవనము చేసికొన దొడంగిరి. సింహళద్వీప మధ్య భాగముననున్న తిరుక్కణామలై యను పర్వత పార్శ్వమున నున్న యొక భాగమునకు వన్ని మండలమని పేరు గలదు. వహ్ని లేక అగ్నికులస్తులచే పరిపాలింప బడుటవలన దానికీ పేరు వచ్చినది. ఈ వహ్ని మండలమొకప్పుడు స్వదేశ రాజులయిన వన్నీయుల చేతను "వన్నీచ్చీ" లను బిరుదు నామములుగల వన్నియ రాజస్త్రీల చేతను పరిపాలింప బడెను. వీరు మొదట జఫ్నా , మలబారు, రాజులకును వీరికి పూర్వమును కొక్కిరాజులకును గప్పము గట్టు చున్నను కాల క్రమమున వీరికి పిమ్మట రాజ్య పాలకులైన వారికట్లు కప్పము గట్టక స్వతంత్రులై చాల కాలము పాలించిరి. పిదప డచ్చివారితో గలిగిన బోరాటమున "వన్నీచ్చీ మెరియా సెంబత్తి " యను అగ్నికులరాణి మిక్కిలి శౌర్య ధైర్యములతో పోరాడెను. కానీ తుదకు విదేశీయుల ఆయుధ విధానములకు లొంగ వలసి వచ్చెను. బ్రిటిషు వారు వన్నియుడను రాజులతో దలపడి నప్పుడు పూర్ణముగ నోడి పోయిరి. క్రీ.శ. 1509 - 1530 వరకు విజయనగరములో రాజ్యమేలిన కృష్ణదేవరాయలకు పన్నిచ్చుటకు నిరాకరించి కాండవరాయన్, చేతురాయన్ అను నిరువురు అగ్నికుల సోదరులు తిరువిడే చురము కోటలో రాజ్యము చేసిరి. ఆంగ్లేయ చరిత్రకారుడగు రెవరెండు టెయిలరు దొరగారు వీరి శౌర్య ప్రతాపముల నీరీతి వర్ణించిరి. వీరిలో "కాండవరాయన్" అనునతడు మిగుల శూరుడై యుండ వీనిపాలిగాడొకడు వీనిపై దండెత్తి వచ్చి గొప్ప యుద్ధమును గావించెను. ధర్మ యుద్ధమున వీని జయింపలేక తుచ్ఛమగు నొక మాయోపాయమున తన ప్రయత్నము నెగ్గింపనెంచెను. కాండవరాయన్ యుంపుడు గత్తెయగు " కుప్పుచ్చీ" ని లోబరుచుకొని దాని సహాయమున వాని శిరము నరికించెను. అంతనీ వృత్తాంతము వాని సోదరుడైన చేతురాయన్ వినినంతనె క్రోధోద్రేక మానసుడై వెంటనే కుప్పుచ్చీని దాని నూర్వురు చెలికత్తెల తలల తన కరవాలమున కెరజేసి యొక చెరువులో పారవైచెను. ఈ కారణమున నాచెరువున కిప్పటికిని శవముల చెరువని పేరు కలదు.
రామనాధ పట్టణమందు కనుగొన బడిన కొన్ని తామ్రపత్ర శిలా శాసనములందు వన్నియ ప్రభువొకడు పదునెనిమిది దుర్గముల కధిపతియై యుండెనని గాన్పించు చున్నది. తిరువాన్కూరు రాజులలో మొదటి వాడైన కులశేఖరు డగ్నికుల వంశజుడేయయి యుండెను. ఆయన నిప్పటికిని దక్షిణ హిందూ దేశమందలి వైష్ణవులాళ్వారులుగ నెంచి పూజించు చున్నారు. ఇంగ్లీషు వారు హిందూదేశమునకు వచ్చుతరి చెన్న పట్టణము సామీప్యమున రాజ్యమేలుచున్న కందప్ప రాజీ పల్లవ కులజుడే. అరము దొరగారు రచించిన గ్రంథముల వలన నగ్నికులక్షత్రియులు 1757 సంవత్సరములో నింగ్లీషు వారికి సహాయము జేసి మహమ్మదు యూసఫీ నోడించి నటుల దెలియు చున్నది. వీరి సహకారముననే రాబర్టు క్లయివు దక్షిణ హిందూ స్ధానమున బ్రిటిషువారి పాలనను స్ధిరముగ యుండునటుల నిలుప గలిగెను. నెల్సన్ దొరగారు మధుర జిల్లాను గురించి వ్రాసిన గ్రంధము వలనను, 1891 సంవత్సరము జనాభా రిపోర్టులో స్టూవర్టు దొర గారు వ్రాసిన విమర్శన వల్లను, యీ జాతీయులు చాలా కాలము వరకు దక్షిణ హిందూదేశమందలి యన్య జాతులకు వెనుదీయక యగ్రస్ధానమందున్నట్లును, విశేష పరాక్రమవంతులై యలరారు చున్నట్లును స్పష్ట పడుచున్నది. ఇతర హిందూ రాజుల వలెను కాలక్రమమున పల్లవ రాజులు కూడా రాజ్యములను గోల్పోయి వ్యవసాయము, వాణిజ్యము, శిల్పము మొదలగు వ్యాపారములయందు ప్రవేశించి గౌరవముగ జీవించు చుండిరి. ఆంధ్రదేశమున సమద్రప్రాంతములయందు నివసించిన పల్లవులు నౌకావ్యాపారమును స్థాపించుకొని యతి వైభవముగ కొంత కాలము గడిపిరి. ఇట్లు పల్లవులు రాజ్యమును విడనాడిన పిమ్మట కొన్ని శతాబ్దములకు నితరులచే గౌరవముగ జూడబడ నందున 1833 సంవత్సరములో పుదుచ్చేరిలో నీయగ్నికులక్షత్రియులు తక్కువ జాతులలో వారము కామనియు వారి నాధిక్యతతో సగౌరవముగ చూడ వలసినదనియు ఫ్రెంచి గవర్నమెంటు వారి కర్జీనిచ్చి తదనుగుణ్యమగు డిక్రీని బొందిరి.
దక్షిణ దేశమున నీ పల్లవులు పెక్కు దేవాలయముల నిర్మించి ఖ్యాతి వడసిరి. మదరాసు తిరువళిక్కేణిలో యున్న పార్ధసారధి స్వామి యొక్క గొప్ప యాలయము పల్లవరాజు గట్టించెను. అందుచే నిప్పటికిని మన కులజులు ప్రతి సంవత్సరము నొక దినమందా స్వామివారి యుత్సవము విశేష వైభవముతో జేయించెదరు. ఈ యుత్సవము మదరాసు కోమలేశ్వరం పేటలోని కులశేఖరు పెరుమాళ్ సభవారు జరిపించెదరు. చింతాద్రిపేటలోయున్న యాదికేశవ పెరుమాళ్ కోవిలలో గూడ నిటులనే వన్నియకులజులచే గొప్ప యుత్సవము జరుపబడు చుండును. చెన్నపట్టణం మైలాపూరులోనున్న కపాలేశ్వరస్వామి వారి యొక్క గొప్ప శివాలయము పల్లవులే నిర్మించుట చేత నందు మొదటి హారతిగైకొను హక్కు నీయగ్నికులులదే యయినట్లు హైకోర్టు తీర్మానించెను. పల్లవ రాజులకు ముఖ్య పట్టణమయిన పెదకంచియను కంజీవరము పట్టణమందలి యేకామ్రనాధుని గుడియొక్క గొప్ప గోపురము పల్లవులే కట్టించి యుండుట చేత దాని నిప్పటికిని పల్లి గోపురమని బిలుచు చున్నారు. దానికగు మరమ్మతులింత దనుక నీకులజులే చేయించు చున్నారు. చిదంబరములో నున్న నాటకేశ్వర స్వామివారి గొప్ప దేవళముగూడ నీజాతీయులే కట్టించిరి. దక్షిణమున నొకటి రెండు దేవాలయములలో నగ్నికులజులర్చకులుగ నుండిరి. ఆంధ్రదేశమున రెండవ కాశీయని ప్రఖ్యాతి జెందిన "అంతర్వేది" దేవాలయమును కొప్పనాతి కృష్ణమ్మగారను నగ్నికుల వంశజుడు గట్టించెను . అంతటనంతర్వేది గ్రామ నివాసులగు నగ్నికులక్షత్రియులు కళ్యాణ సమయము నందు రధోత్సవము మిగుల నతి వైభవముగ జేయుదురు.
వీరి దైవ భక్తి , యాత్ర విశ్వాస మాదిగాగల యత్యంతద్భుత ప్రభావములను మున్ముందు వివరించెదము. తాళ్ళరేవు వాస్తవ్యులు పినపోతు గజేంద్రుడుగారు వాడపల్లి లో నున్న శ్రీవేంకటేశ్వరాలయమును గట్టించి ఖ్యాతిగాంచిరి. బందరు పట్టణ నివాసులగు పెదసింగు స్వామిగారు ముప్పదిరెండు దేవళములకు ధ్వజ స్తంభ ప్రతిస్ఠాపనలం గావించి పేరువడసె. ఇట్లు దైవభక్తియు గౌరవాసక్తియు గలిగి సంచరించు చున్న పల్లవరాజుల సంతతీయులగు నగ్నికుల క్షత్రియు లిప్పుడు ధనమునకు కొంత వెనుకబడి యున్నను మహదాంతర్యము గలవారనుట నిర్వివాదాంశము.
రాజ్యములను గోల్పోయి ఐశ్వర్యములను వీడి నలుదిశల చెల్లాచెదరలై పోయియున్నవారు కాక మిగిలిన వారిలో నిప్పటికిని కొన్ని జమిందారీ సంస్థానములు మరికొన్ని భాగ్యవంతమయిన కుటుంబము లచ్చటచ్చట నున్నను హెచ్చు జనం కాయకష్టముచే జీవించ వలసిన వారైరి. ఇటీవల ధనమార్జించుటచే పైకి వచ్చినవారీ నాదారులగు పల్లవుల నల్పులుగ నెంచుచు గౌరవ హీనముగ జూడ దొడంగిరి. ఇట్టి సమయమున ధనవంతులు, వివేకవంతులు, విద్యావంతులగు వన్నియరులెల్ల రేకమై యీరీతి యుపేక్షించి యూరకున్న జాతికంతకు నగౌరవము సంభవింపగలదని యెంచి చెన్న పట్టణములోనొక సంఘమును స్థాపించిరి. అదియే దిన దినాభివృద్ధిగాంచుచు శాఖోపశాఖలుగలిగి నేటికి నత్యంత గౌరవముతో విరాజిల్లుచున్న మన మదరాసు వన్నియకులక్షత్రియ మహాసంఘము. ఈ సంఘము 1887 సంవత్సరములో స్థాపించ బడినది. కులాభివృద్ధికై సంఘములుగ కూడుటలో నెల్లరకు మార్గమును జూపినదీ యగ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘమే. తత్పూర్వము మన రాజధానిలో నేకులసంఘములు గాని లేవు. ఈ కూటము యొక్క ముఖ్యోద్దేశమేదియన నగ్నికులజుల పూర్వౌన్నత్యము గుర్తెరింగి పూర్వుల మర్యాదలను గాపాడుటకును, నట్టి పూర్వ స్థితిని తిరిగి బొందుటకును సర్వ విధముల నెల్లరు ప్రయత్నించుట. మదరాసు వేపేరీలో గొప్ప కార్మిక విద్యాలయమును, దానికింజేర్చి యొక యనాధ శరణాలయము నిర్మించి ఖ్యాతి వడసిన పి.టి.లి.చెంగల్వరాయ నాయకరుగారు, కొంతకాలము మదరాసు కార్పోరేషను అధ్యక్ష పదవి స్వీకరించిన వి.తిరుమల పిళ్లైగారి తండ్రియగు బసవన పిళ్లైగారును, మదరాసు మూల గోత్రములో పెద్ద కర్మాగారము నేర్పాటు చేసిన సి.గోపాల నాయకరు గారును. వహ్నికుల విళక్కమను గ్రంథమును రచించిన కాంచీపురం అణ్ణాస్వామి నాయకరుగారు మొదలగు నాయక శ్రేష్ఠులు సంఘాభివృద్ధికై పట్టుదలతో పనిజేసి యగ్నికులులు నివసించు పట్టణములు, పల్లెలకుంబోయి యెల్లరు గౌరవ జీవనము చేయు మార్గములంభోధించుచు సంఘనిధిని జేర్చుటకు సాధనములనేర్పరచి కొలది కాలములో ముప్పది నలుబది వేల రూప్యముల మూలధనమును జేర్చగలిగిరి. ఈ సంఘము వన్నికుల విలక్కమను గ్రంథమును ప్రచుర పరచి తమ వంశోత్పత్తి రాజరిక విధానము, పూర్వౌన్నత్యములను యెల్లరకు విశద పరచెను. దక్షిణమున పలు తావులలో తమ సంఘ పాఠశాలల నేర్పరచి బీద బాలురకు ఉచిత విద్యగరపు చుండిరి. చెన్న పట్టణములో తమ జాతి బాలుర వినియోగమునకై నొక వసతి గృహము నిర్మించిరి. ఉన్నత విద్యనభ్యసింపగోరు వారచట జేరి చదువుకొను చుండిరి. హాస్టలు నుండియు, యితర తావుల నుండియు నేటేట కొంత మంది గ్రాడ్యుయేట్లు తయారగుచున్నారు. దక్షిణమున నన్ని జిల్లాలలో నుప సంఘముల నేర్పరచిరి. అచ్చటచట తాలూకా సంఘములు, గ్రామ సంఘములు గూడా చాల గలిగి యుండి శీఘ్రకాలములో తదితర జాతులకుం వెనుదీయని స్థితికి రాగలిగిరి.
ఇట్లు మన తమిళ సహోదరుల యభివృద్ధికి మార్గము జూపినదీ సంఘమని చెప్పక తప్పదు. ఈదిగువ పేర్కొన బడిన మహనీయుల నామములంగని వారివలన మన సంఘమునకు గలిగి యున్న గౌరవాభ్యుదయముల గమనింతురుగాక. తిరునల్వేలి జిల్లాలో యే యారంపణ్ణేయి జమిందారులగు చిదంబరం దొరెయి పాండ్య అండు కండరుగారు. యీ జిల్లాలోనే అలగాపురి జమిందారులగు కాటారి పాండ్యరెట్టకుడియారు గారు సదరు జిల్లాలోనె యున్న సివగిరి జమిందారుగారు, తిరుచినాపల్లి జిల్లాలోగల యుదయార్వాళియం జమిందారులగు కచ్చియువరంగ కళ్యాణకాలక్క చోళయుడయారుగారు, సదరు జిల్లాలోనే యున్న అరియలూరు జమిందారులు, దక్షిణార్కాడు జిల్లాలో చిదంబరం చెంత నున్న పిచ్చవరం జమిందారులగు తిలైకణ్ణు శూరప్పచేళనార్ గారు, మేల్పాకం మొఖాసాదారులగు యే భరద్వాజ మొదలియారుగారు మున్నగు రాచరిక సంస్థానీయులు. షుబేదార్ మేజర్ సర్దార్ బహద్దూర్ జాగీర్దార్ వి.జయరామ్ నాయకరు గారు. సుబేదార్ మేజర్ సర్దార్ బహద్దూర్ యస్.యే. నంజప్ప పడయాచ్చియారుగారు మొదలగు యోధాగ్రేసర శిఖామణులు మదరాసులో గొప్ప భక్తాగ్రేసరుడు, ధర్మదాతయని పేరు వడసిన పి.టి.లి.చెంగల్వరాయ నాయకరుగారు మదరాసు రాయపురములో గొప్ప కర్మాగారమునకు ప్రొప్రయిటరులగు సి.గోపాలనాయకరుగారు కొంతకాలము మదరాసు కార్పోరేషను అధ్యక్షులుగ నున్న దివాను బహద్దరు వి.తిరుమల పిళ్ళేగారు మదరాసులో గొప్ప రత్నాల వర్తకులగు వి.రంగనాధం పిళ్ళె బి.యె.గారు, బొంబాయి లో నొక వ్యాపారమును స్థాపించిన కె.యె. కుప్పుస్వామి నాయకరుగారు మొదలుగా గల వర్తక శిఖామణులు, శేలం జిల్లా నామక్కాలు పట్టణమున అగ్నికులక్షత్రియ విద్యార్ధుల కొక ధర్మ భోజన వసతి గృహము నేర్పాటు జేసినట్టియు కెయిజర్ హిండ్ పదకమును రావుసాహెబ్ బిరుదమును బొందినట్టియు యస్ కందస్వామి కండరుగారు, మదరాసు చెంతనున్న కట్టుపాకంలో నగ్నికులక్షత్రియోన్నత విద్యాపాఠశాల నిర్మించి నట్టియు, జంబుకుల శేఖరు అను బిరుదమును బొందినట్టియు పి.యల్.మురుగేశనాయకర్ గారు మున్నగు ధనాఢ్యులు, చాలకాలము శ్రీరంగం మ్యునిసిపాలిటి అధ్యక్షత పదవి వహించెను కె.చినస్వామి ఉడైయారుగారు, చెంగల్పట్టు జిల్లాబోర్డు అధ్యక్షులుగ నియమింప బడిన కె.వి. కృష్ణస్వామి నాయకరుగారు మొదలగు ప్రజాపరిపాలక సంఘ గౌరవో ద్యోగులును, చాలకాలము తిరువాన్కూరులో సాల్టు అబ్కారీ డిపార్టుమెంటులో అసిస్టెంట్ కమీషనరుగ పని చేసిన సి.రాజరత్నం నాయకరు బి.యే. గారును, పెక్కు సంవత్సరములు డిస్ట్రిక్టు ఫారెస్టు ఆఫీసరుగ నుండి కొంత కాలము అసిస్టెంట్ కన్సర్వేటరుగ పనిచేసిన యె.రాజునాయకరు బి.యె. గారు, అనంతపురములో యెడ్యుకేషను ఆఫీసరుగనున్న యె.పార్ధసారధి నాయకరు బి.యె. యల్.టి. గారు, వేలూరులో నిప్పుడు హెల్తు ఆఫీసరుగనున్న ఆర్. కనక సభాపతి పిళ్ళె యం.బి.బి.యెస్., అండ్ బి.యస్.యస్.సి.గారు మదరాసు కస్టం ఆఫీసులో యేప్రయిజరుగనున్న సి.దేవశిఖామణి నాయకరు బి.యె. గారు అనంతపురం డిప్యూటీ కలెక్టరుగనున్న సి.పార్ధసారధి నాయకరు బి.ఏ. గారు, పాండుచేరిలో డిప్యూటీ కలెక్టరుగనున్న పి.వి.స్వామినాయకరు గారు, ఆదిగాగల ప్రభుత్వోద్యోగులు, మదరాసులో నున్న టి.వరదప్ప నాయకరు బి.యె. బి.యల్., పి.సి. సుబ్రహ్మణ్యంపిళ్ళె బి.యె. బి.యల్., ఎ.జగపతి నాయకరు బి.యె. బి.యల్.టి., యస్.ఆర్ముగం నాయకరు బి.యె. బి.యల్., యం.యే.మాణిక్యవేలు నాయకరు బి.యె. బి.యల్. , జి.నటరాజ నాయకరు బి.యె. యఫ్ యం.యు., కడలూరులో నున్నట్టి పి.నటరాజం పిళ్ళె బి.యె. బి.యెల్., నెల్లూరులోనున్న టి.షణ్ముగం పిళ్ళె బి.యె.బి.యల్, సికిందరాబాదులోనున్న పి.రాజబహద్దూరు పిళ్లె బి.యె. బి.యల్, టి. శ్రీనివాస్ బారిష్టరు మొదలగు న్యాయవాదులు. యం.కె. కుమారస్వామి బి.యె., సి.నటేశ నాయకరు బి.యె.,యె.సి.ఆర్.గణపతి నాయకరు బి.యె. యం.శ్రీనివాస నాయకరు బి.యె., యె.బాలసుందరనాయకరు బి.యె., వి.సుబ్రహ్మణ్యంపిళ్ళె బి.యె., యె.వరదరాజనాయకరు బి.యె., మొదలగు నితర గవర్నమెంటుద్యోగులు మదరాసు శాసనసభ్యులుగ నెన్నుకొన బడిన ఉత్తరార్కాడు జిల్లా యే.తంగవేలు నాయకరు. సేలం జిల్లా కె.యే.కందస్వామి కండరుగారు దక్షిణార్కాడు జిల్లా, కె.వెంకటాచలపడైయాచ్చిగారు, పాండుచేరి శాసనసభ్యులగు సి.రామచంద్రనాయకరుగారు, ఆర్.సెల్వనాయకరు, బి.యె. బియల్. గారు లిత్యాది గౌరవనీయులు మదరాసు వహ్ని కులమిత్రన్ పత్రికాధిపతియగు యే.బాల సుబ్రహ్మణ్య నాయకరుగారు సేలం క్షత్రియ పత్రికాధిపతియగు యస్.అర్ధనారీశ్వరవర్మ, మదరాసు స్వదేశ మిత్రన్ పత్రికా సంపాదకులగు, టి.పులగనాధనాయకరుగారు, కుంభకోణం హైస్కూలులో అరవ పండితులగు టి.వి.సదాశివపాండరాతర్ గారు, మున్నగు దేశభాషాకోవిదులు, సేలం జిల్లా కాంగ్రెసు సంఘ గౌరవ కార్యదర్శిగ పనిచేసిన భూపతి పళనియప్పనాయకరుగారు, మదరాసు కాంగ్రెసు సంఘ గౌరవ కార్యదర్శిగనున్న పి.యం.ఆదికేశవులు నాయకరుగారు మొదలగు దేశ సేవా దురంధరులునుండిరి. ఇంకెందరో చిన్న చిన్న గవర్నమెంటు వుద్యోగములలోను, స్వతంత్ర వ్యాపారముల నియమించుకొనియుండి గౌరవ జీవనము చేయుచున్నారు. మన సంఘ మహాజన దక్షిణదేశమునందట్టి బుత్రులంగలిగి యుండి కొంతయానందము నొందుచున్న మాట నిక్కము.
చెన్నపట్టణ మహాసభ యాజమాన్యము క్రింద నేటిదనుక యీదిగువ పది పాఠశాలలు పోషంపబడు చున్నవి. 1) పెద నాయకన్ పేటలో టి.యెట్టియప్ప నాయకరు వహ్నియ పాఠశాల. 2. కంచిలో పి.త్యాగరాయ నాయకరు వహ్నియ పాఠశాల, 3.చెంగల్పట్టు జిల్లా తిరుకడి కుండ్రంలో పి.త్యాగరాయనాయకరు పాఠశాల , 4. మైలాపూరులో సి.గోపాలనాయకరు వహ్నియ పాఠశాల, 5.రాయపురంలో సి. గోపాలనాయకరు వహ్నియ పాఠశాల, 6,7. మధురాంతకం కూశాపేటలో పై మహనీయునివే మరి రెండు పాఠశాలలు. 8.పూనమల్లివద్ద గల కట్టు పాకంలో పి.లక్ష్మణ నాయకరు చిన్నమ్మ పాఠశాల, 10.తిరుకడి కుండ్రం చెంతనున్న నిమ్మావిలో సి.బలభద్రనాయకరు పాఠశాల, యీ రీతి మన మదరాసు ముఖ్యసంఘము దినదినాభివృద్ధి గాంచుచు దక్షిణమున నన్ని జిల్లాలలో నుపశాఖలు గలిగి విరాజిల్లు చుండెను. 1922 సంవత్సరమున నీదిగువ నుదాహరించిన ప్రకారము యువ సంఘము లేర్పడి సవ్యముగ పాలింప బడుచు సంఘా భ్యుదయమునకై పట్టుదలతో పనిచేయు చున్నవి.
జిల్లా అధ్యక్షుడు కార్యదర్శి
సేలం. యస్.కంద స్వామి కండరు. యస్.అర్ధనారీశవర్మ నాయకరు
కోయంబత్తూరు. పి.కరుప్పన్ కండరు. ఆర్.భూపతి పలనియప్ప
రాయవేలూరు. ఆర్.సి.హనుమంత కండరు. యస్.లింగయ్య కండరు
కంచి. కె.వి.కృష్ణస్వామి నాయకరు. యె.మురుగప్ప నాయకరు
కడలూరు. యె.చొక్కలింగ రాజు. యె.వైద్యలింగ రాజు
తంజావూరు. ఆర్.కృష్ణస్వామి. పడైయాచ్చి
ఈకాలమున మన మదరాసు ముఖ్య మహా సంఘమునకు టి.వరదపు నాయకరు బి.యె.బి.యెల్. గారు వదలు కొనగ సి.రాజరత్న నాయకరు బి.యె. గౌరవాధ్యక్షులుగ నియమంపబడిరి. రెండు సంవత్సరములలో కాల నియమము చేత వీరు పరమపదించగ సి.శ్రీనివాసనాయకరు గారధ్యక్షులుగ నుండిరి. ఒక యేడాదిలోనె వీరును గతించగ ప్రస్తుతం యె.భరద్వాజ మొదలియారు గౌరవాధ్యక్షులుగ నుండి సంఘమును పాలించు చుండిరి.
దక్షిణదేశ స్థితి యిట్లుండ నాంధ్రదేశమునంగల యగ్నికులుల వృత్తాంతమీిీతిగ నుండెను. శత్రురాజులచే నోడింప బడిన పల్లవులు కొందరు తలలు దాచుకొనుటకై పారిపోయి యాంధ్రదేశమునంగల సముద్ర ప్రదేశములు నడవి ప్రాంతములు నదీతీరములు మొదలగు నిర్మల ప్రదేశములకుంజేరి నూతన జీవనోపాదుల నేర్పాటు జేసికొన దొడంగిరి. సేవకా వృత్తులగు కార్యములగైకొనక నొల్లక తాత్కాలికముగ తమకందుబాటులోనున్న యే చిన్న వృత్తులనో యలవరచుకొని స్వతంత్ర జీవయాత్ర గడుపు చుండిరి. నౌకావ్యాపారము నియమించుకొనిన పెక్కుమంది శీఘ్ర కాలములోనె యభివృద్ధినొంద జొచ్చిరి. చెన్ను, పినపోతు, జల్లా, తెలికోటి, పోతాబత్తుల, పొన్నమండ, కొక్కిలగడ్డ, కామాడ, ధర్మాడ, కర్రి, కొపనాతి , బొమ్మిడి, బలగం, పెదసింగు మొదలగు గృహనామములు గలవారు విశాఖపట్టణము, తాళ్ళరేవు, బెండమోరులంక , బందరు ప్రాంతముల కొలది కాలములో నధిక ధనము నార్జింపగలిగి శౌర్యసంపదల లోటావంతయు లేక హాయిగ కాలము గడిపిరి. కొంత కాలమిట్లు గడచిన పిదప పొగయోడలు ప్రబలి నంతనె తెలుగుయోడల ప్రాముఖ్యత తగ్గెను. దశ తొలగెను. ధనము మందగిలెను. కష్టకాలము సంప్రాప్తమయ్యె. గౌరవ కృత్యముల విడనాజజొచ్చిరి. ఇట్టి తరుణమున ధనవంతులగునితర జాతులీ యగ్నికులులను జులకనగ జూడదలంచి సామాన్య శూద్ర జాతులుగ నెంచ మొదలిడిరి. ఇందునకుపేక్షించి యూరకున్న జాతికంతకు నగౌరవము వాటిల్లగలదని దలంచి తాళ్ళరేవు నివాసులగు కామాడ వెంకటరెడ్డి వర్మ గారు, యీ మీరయ్యవర్మగారు కోరంగి నివాసియగు పొన్నమండ లక్ష్మణస్వామి వర్మగారు మొదలగు నాయకులు దక్షిణదేశమునకుబోయి చెన్న పట్టణ మహాసంఘము సహాయమున వారి వంశ వృత్తాంతము, రాచరిక చరిత్రము గల గ్రంధములను సంపాదించి "అగ్నికులదీపిక" యను యొక గ్రంధమును ప్రచురపరచి యీ అగ్నికులక్షత్రియుల వంశ ప్రతిష్ఠ నాంధ్రదేశమున స్ధాయిగ నెలకొల్పిరి. ఈ సందర్భమున వీరికితర జాతీయులతో కొన్ని పోరాటములు సంభవించెను. అవి తాళ్ళరేవులో ప్రారంభమయి నరసాపురము వరకు వ్యాపించెను.
ధర్మమే జయమను నార్యోక్తి ననుసరించి యాతగవులన్నింటిలో నగ్నికులులు దిగ్విజయ మొందుటయే గాక యీర్షస్వభావముగల యితర జాతుల యవివేకము వెల్లడియయ్యెను. వీరి యొక్క క్షత్రియ నామము సార్ధకము గావించు కొనిరి. ఈ విషయములో కాకినాడ వాస్తవ్యులు కామాడ మీరయ్యవర్మగారు, పొన్నమండ లక్ష్మణస్వామి వర్మగారు, నాగేడి సత్యరాజుగారు ప్రదర్శించిన త్యాగశీలత కడు ప్రశంసనీయము. నిద్రాహారములను విడనాడి తాము తలపెట్టిన కార్యము జయప్రదముగ కొనసాగించుకొనువరకు మిగుల శ్రమ పడి పనిజేసిరి. 1900 సంవత్సరమున నాంధ్రదేశమున గూడ నొక యగ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘముండుట త్యవసరమని యెంచి కోరంగిలో నొక సంఘమును స్ధాపించి తద్వారా కులాభివృద్ధికై సర్వ విధముల ప్రయత్నింప సాగిరి. శ్రీయుత పొన్నమండ లక్ష్మణస్వామి వర్మగారి యాజమాన్యమున నీసంఘము చాల కాలము పట్టుదలతో పనిజేసెను. కాని కొన్ని సంవత్సరములు గడచిన పిదప సాంఘికులలోనుత్సాహము కొఱతవడి కార్యక్రమమాగిపోయెను. ఇట్టితరి స్థంభింపబడి యున్న సంఘ కార్యములను తిరిగి సాగింపనెంచి శ్రీయుత కర్రిసత్యరాజుగారు, కొప్పాడ నరసింహవర్మగారు, కామాడ గజేంద్రుడుగారు , కాటాడ ఆదినారాయణగారు, పొన్నాడ పేరయ్యగారు, కామాడ అప్పారావు గారు మొదలగు కార్యోత్సాహకులు కొన్ని సభలు జరిపి పూర్వ నాయకులను నవయువకులను ప్రోత్సాహ పరచి యొక దారికిందెచ్చి కార్యోన్ముఖులం జేసిరి. అచిరకాలముననె ది.16-12-1917 తేదీన కాకినాడ టవును హాలులో మ॥రా॥శ్రీ॥ పినపోతు గోవిందరాజుగారి యాధిపత్యమున ప్రత్యేకా వసరాగ్నికుల క్షత్రియ మహాజన సభ సమకూడెను. అందు నీ దిగువ తీర్మానములు గావింపబడెను.
1.హిందూ దేశ ప్రజలకు రాజకీయ విషయముల యందెట్టి యెక్కువ స్వాతంత్ర్యముల నీయదగునో స్వయముగ గనుగొనుట కిండియా స్టేటు సెక్రటరీ వారిని పంపినందుకు పార్లమెంటువారికి కృతజ్ఞత దెల్పుచు నిప్పుడు చెన్నపట్టణమునకు దయచేసియున్న ఆనరబుల్ మాఁటాగుగారికి మనఃపూర్వక స్వాగతమొసగుట.
2. ఈ రాజధానిలో ప్రత్యేక సంఘ ప్రాతినిధ్యము నంగీకరించుచు కాంగ్రెసు, ముస్లిం లీగుల వారు తీర్మానించిన రీతిని యీదేశ రాజ్యాంగ విషయమున కావలసిన మార్పులను గావించి యీసంఘమువారికి ప్రత్యేక ప్రాతినిధ్యము నీయవలెనని గవర్నమెంటు వారిని కోరుట.
3. ఈ దేశములలో నౌకానిర్మాణాగమనముల నేర్పుటకు దొరతనము వారు చేయబోవు నేర్పాటులలో యగ్నికులక్షత్రియులకు ప్రాముఖ్యతనిచ్చి యాంగ్లేయ భాషలో నచ్చుపడి యున్న నావికాశాస్త్రములకు తెలుగు భాషలో భాషాంతరీకరించి యట్టి గ్రంధములను సంఘప్రజలకు పాఠశాలలో నేర్పించుట.
4. గవర్నమెంటు వారు, లోకలుఫండు బోర్డువారు, మ్యునిసిపలు కవున్సిలువారును యీ వర్ణము వారికి ప్రత్యేక పాఠశాలలు స్థాపించి ప్రాథమిక విద్య నీవర్ణములో 6 మొదలు 13 సంవత్సరముల వరకు నిర్భంధము చేయమని ప్రభుత్వము వారిని గోరుట.
5. సముద్ర తీర ప్రాంతముల యందు రిజర్వు ఫారెస్టుల వంటియున్న గ్రామాదుల యందు కాపురమున్న వారికి స్వంత పశువుల మేపుకొని మేత తెచ్చుకొనుటకున్నూ, వారి స్వంత వుపయోగమునకు కావలసిన వంట సరుకు తెచ్చుకొనుటకున్నూ ఫారెస్టు నిర్భంధము లను చాల వరకు తగ్గించి వేయుట కుత్తరువు యిప్పించుటకీ సభవారు దొరతనమువారిని గోరుట.
6. ఆంధ్రుల పురోభివృద్ధికి ప్రత్యేక ఆంధ్రరాష్ట్రమావశ్యక మయినందున యింత వరకు ప్రతి సంవత్సరమాంధ్రులు గోరుచున్న రీతిని ప్రత్యేకాంధ్ర రాష్ట్ర మేర్పరచుటకు దొరతనమువారిని వారిని శీఘ్రముగ నంగీకరింప వలెనని కోరుట.
7. ఐరోపా మహా సంగ్రామము శీఘ్రముగ సమాప్తమయి మిత్రమండలికి ప్రతి చోటను సంపూర్ణవిజయము గలుగ వలెనని మనఃపూర్వకముగ సర్వేశ్వరుని ప్రార్థించుట
.
8. రాబోవు సంవత్సరము నీయగ్నికులక్షత్రియ మహా జనసభ కాకినాడ పట్టణముననె జరుపుటకందరు నంగీకరించుట. ఈ తీర్మానములు ఇండియాస్టేటు సెక్రటరీ యగు ఆనరబుల్ మాంటాగూ గారికిన్నీ, గవర్నమెంటు డిపార్టుమెంటు లన్నిటికిని గోదావరి జిల్లా కలెక్టరు, గోదావరి జిల్లా బోర్డు ప్రెసిడెంట్ గార్లకు వ్రాసి పంపిరి. పిదప 30-12-1917 తేదీన మ॥హ॥శ్రీ॥పొన్నమండ లక్ష్మణస్వామి వర్మ గారి ఆధపత్యము క్రింద మరియొక సభ సమావేశమై 1918 సంవత్సరము యేప్రియల్ నెలలో అగ్నికులక్షత్రియ మహాజనసభ కాకినాడ లో జరుప నిశ్చయించుటకు నందులకు కావలయు నేర్పాటుల తగు శ్రద్ధతో జేయుటకు తీర్మానించిరి. తరువాత నచ్చటగల నాయకులలో కొన్ని బేధాభిప్రాయములు సంఘటిల్లి మహాజనసభ జరుపు ప్రయత్నము లేమియు గానరాకుండుట చేత మరల 17-3-1918 తేదీన లేటు మల్లాడి సుబ్రహ్మణ్యం నాయకరు గారి యాహ్వానమున వారి జనకులగు లేటు సత్యలింగం నాయకరు గారి సత్ర భవనమునందొక కార్యాలోచన సభ జరిగెను. తత్సభకు బందరునుండి రావుసాహెబు ప్రెశింగు వెంకట రంగయ్యగారు, టి.శ్రీనివాస బారిష్టరుగారు, తిరుమాని నరసింహగారు, నేనును వెళ్లి యుంటిమి. ఆనాడు జరిగిన చర్యలో కాకినాడలో ప్రస్తుతము మహాజనసభ జరుపుట కనువగు పరిస్థితులు గానబడుట లేదనియు నా మొదటి మహాజనసభ బందరులో జరుపు ట కేర్పాట్లు జేయవలయునని గోరిరి. శ్రీ వెంకటరంగయ్య గారందుల కంగీకరించి యా సంవత్సరము మే మాసములో సభ జరిపించెదనని వాగ్ధత్త మిడిరి. ఈ మహాజనసభ పునరుద్ధరణలో మ.రా.శ్రీ. కర్రి సత్యరాజుగారు ప్రధాన నాయకత్వము వహించి జయప్రదముగ నెరవేర్చిరని యొప్పుకొనక తప్పదు. ఇందు వీరు చూపిన ధైర్యశాంతగుణములు, కార్యదీక్ష, సంఘమునెడ గల నకుంఠిత ప్రేమాభి మానము కడు ప్రశంసనీయములు. స్థంభింపబడి యున్న యుద్యమమును జయ ప్రదముగ సాగింపనెంచి ముందు యువకులతో సంప్రదించి వారినందర నొక చోట జేర్చి యుత్సాహమును పురిగొల్పి పిదప బేధాభిప్రాయములచే విముఖత చెందియున్న నాయకుల యొద్దకు బోయ సమయోచితముగ సంభాషించి వారి మనః క్లేశములబాపి కార్యోన్ముఖులం జేసిరి. ఈ సత్యరాజుగారి పట్టుదలయే నాంధ్రదేశమున తిరిగి యీయగ్నికులులం గార్యా చరణకు బురి గొల్పినది.
1918 సంవత్సరము మే నెల 27,28 తేదీలను మచిలీపట్టణమున నగ్నికులక్షత్రియ ప్రధమ మహా జనసభ ప్రకటింప బడెను. దానికి రావుసాహెబు ప్రెశింగు వెంకటరంగయ్య గారాహ్వాన సంఘాధ్యక్షులుగ నుండి మదరాసు వాస్తవ్యులగు దివాను బహద్దర్ వి. తిరుమలపిళ్ళెగారి నధ్యక్షులుగ నియమించి మదరాసు ప్రెసిడెన్సీలో గల వన్నియరు లందరకాహ్వాణము లంపిరి. దీనికి శ్రీనివాస బారిష్టరు, ప్రెశింగు వెంకటనారాయణ, తమ్ము పట్టాభిరామయ్య, తిరుమాని నరసింహం గార్లు కార్యదర్శులుగ నుండి యత్యుత్సాహముతో పనులు నెరవేర్చిరి. వివిధ ప్రదేశముల నుండి చాల మంది యగ్నికులులీ సభకు విచ్చేసి సంఘమునకు తమకు దోచిన విరాళముల నొసంగిరి. తత్సభయందీ తీర్మానములు గావింపబడెను .
1. ఐరోపామహాసంగ్రామమున మిత్రమండలి వారికెల్లెడల జయము చేకూరుటకు భగవంతుని ప్రార్థించుట.
2.ఆంధ్రదేశమున ఆంధ్ర అగ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘమును స్థాపించుట.
3. అగ్నికులక్షత్రియ బాల బాలికలకు నాల్గవ తరగతి వరకునుచిత విద్య గఱపుట కవసరమగు చోట్ల పాఠశాలలు స్థాపించుట.
4.ప్రతిగ్రామమున తగవులు పరష్కరించు కొనుటకు పంచాయతీ సభల నేర్పాటు చేయుట.
5."అగ్నికులక్షత్రియ" లేక "ఆంధ్రపల్లవ గ్రంధ నిలయము స్థాపించుట.
6. కీర్తి శేషులగు మల్లాడి సత్య లింగం నాయకరు గారు దానమొసగిన ధర్మాదాయము నుండి వారీ కులజులగుటచే నీ సంఘమునకు గూడ కొంత ధనము వినియోగించి వలసిన విషయమై యొక కార్యనిర్వహక సభ నియమించి యొక రిపోర్టు తయారు చేయుట.
అప్పుడు యొక మహాసంఘమును స్థాపించి దానికి రావుసాహెబు ప్రెశింగు వెంకట రంగయ్య గారధ్యక్షులుగను, మ॥రా॥శ్రీ॥ కర్రి సత్యరాజు, కె
కొప్పాడ నరసింహంగార్లు జాయింటు కార్యదర్శులుగనుండుట కేర్పాట్లు చేయబడెను. ఆ సంవత్సరముననె శ్రీ వెంకట రంగయ్య గారు రు.10,000 రూప్యములు పైగ ఖర్చు పెట్టి బందరులో విద్యార్ధులకొక వసతి గృహము గట్టించిరి. నావికాయానము చేయు మన గిలకలదిండి సహోదరులు వారుచేయు ప్రతిసబురుకు ప్రతిమనిషి 0-8-0 చొప్పునను, చేతిపనులు జేయువారు రూపాయి ఒకటికి రు.0-0-3 లు వంతును సంఘమునకు ధర్మమిచ్చుచుండిరి. 1918 సంవత్సరము ప్రారంభముననె 40 మంది విద్యార్ధులనీ హాస్టలులో జేర్చుకొని యుచితముగ భోజనము, జీతము, పుస్తకముల నిచ్చుట కేర్పాట్లు చేయబడెను. తమ్ము పట్టాభిరామయ్యగారు తమ స్వంత ఖర్చులతో నగ్నికులక్షత్రియ హాస్టలులో పల్లవ గ్రంధనిలయమును స్థాపించెను. బందరు సమావేశము జరిగిన వెంటనే ప్రెశింగు వెంకటనారాయణ నాయకరుగారు, కర్రి సత్యరాజుగారు, విశాఖపట్టణం జిల్లా గోవిందపాలెం కాపురస్తులగు ఆకుల రామమూర్తి గారు, బయలుదేరి కృష్ణా, గుంటూరు జిల్లాలలో కొన్ని గ్రామములు తిరిగి సంఘోద్దేశ్యములను సాంఘికుల కెరిగించిరి. పిమ్మట ఆకుల రామమూర్తి గారు సంచార కార్యదర్శి పదవిని స్వీకరించి యగ్నికులులు గల యనేక గ్రామములలో సంచారమొనరింటి అందుగలిగిన యస్టకస్టములను కడు శాంతముతో భరించి యెల్లరకు సంఘోద్దేశ్యము లను విపులముగ బోధించియుండిరి.
కాకినాడలో రెండవ మహా జనసభ లేటు మల్లాడ సుబ్రహ్మణ్యం నాయకరుగారు జరిపించుట కంగీకరించి 1919 సంవత్సరము అక్టోబరు 1, 2 తేదీలను సభనేర్పాటుజేసి తత్సభకు, వారే యాహ్వాన సంఘాధ్యక్షులుగను , సికిందరాబాదు వాస్తవ్యులగు టి.శ్రీనివాస బారిష్టరు గారధ్యక్షులుగను, లేటు కామాడ గజేంద్రుడుగారు, పొన్నాడ పేరయ్యగారు, లేటు పోతాబత్తుల చిదంబరస్వామిగారు, కొప్పాడ నరసింహ వర్మగారు కార్యదర్శులుగనుండి జయప్రదముగ సభ జరిపించిరి. అందీ దిగువ తీర్మానములు గావింప బడెను.
1.ఐరోపా సంగ్రామము నందు మిత్రమండలి వారికి సంపూర్ణ జయము చేకూరి నందులకు, శ్రీవారికి అఖండైశ్వర్యములు సామ్రాజ్యములు గలిగి వర్ధిల్లు చుండుటకును, లోకమంతట స్వస్థత చేకూరుటకును భగవంతుని ప్రార్ధించుట.
2. సంఘమునకు నిధి చేర్చి అవసరమును బట్టి వీలగు చోట్ల బీద విద్యార్ధులకు భోజన వసతి గృహములనేర్పరచుట.
3.సంఘ సంస్కరణము లవసరములను బట్టి జేయుట.
4.యాంధ్ర యగ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘమునకు స్థాయి సంఘమును బందరులో నుంచి దానికి రావుసాహెబు ప్రెశింగు వెంకట రంగయ్య గారు అధ్యక్షులుగను, ప్రెశింగు వెంకట నారాయణ నాయకరు గారు కార్యదర్శి గను, తమ్ము పట్టాభి రామయ్యగారు కోశాధిపతిగను, తిరుమాని నరసింహం గారు , అవనిగడ్డ బసవయ్యగారు వీరెన్నుకొను మరికొందరు బందరు వాస్తవ్యులును కార్య నిర్వాహక సభ్యులుగ యేర్పడి వారి ద్వారా సంఘ సంబంధమయిన సమస్త కార్యములు నిర్వహింప బడుట కంగీకరించుట.
5.శీఘ్రకాలములో స్థాయి సంఘ వుద్యోగస్తులచే నిబంధనలు తయారు చేయబడి యీసంఘమును రిజిస్టరు చేయించి వాగ్దత్తములను, విరాళములను, వార్షిక చందాలను వసూలు చేయుట.
6.మన కులజులుగల ప్రతి గ్రామమునందున నిబంధనల ననుసరించి యుప సంఘముల నేర్పాటు చేయుటకును బోర్డు స్కూళ్ళులేని చోట అవసరమును బట్టి సంఘ పాఠశాలలు స్థాపించుట.
7. సంఘ పంచాయతీ సభలొక్క తగవులకేగాక సాంఘిక, ఆర్ధిక, నైతిక, పారిశుద్ధ, వైవాహికాది సమస్త విషయముల కుపకరించు నటుల జేయుట.
8. గత సంవత్సరపు ఆరవ తీర్మానమును బట్టి కీ॥శే॥లగు మల్లాడి సత్యలింగం నాయకరు గారి ధర్మాదాయము నుండి వారి కులజుల దగు యీసంఘమునకు కొంత వినియోగింపజేయు ప్రయత్నము స్థాయి సంఘమువారు చేయుట.
9. అగ్నికులక్షత్రియ చరిత్ర సంగ్రహముగ సులభ శైలిని నచ్చు వేయించి పాఠకుల కందజోయుట.
తరువాత 1921 సంవత్సరము అక్టోబరు 15 వ తేదీని బెజవాడలో మూడవ మహా జన సభ జరుప బడెను. దీనికి పర్లాకిమిడి నివాసులగు మ॥రా॥శ్రీ॥ కొప్పాడ సన్నయవర్మగారు ఆహ్వానసంఘ అధ్యక్షులుగను, మదరాసు వాస్తవ్యులగు మ॥రా॥శ్రీ॥ సి.దేవశిఖామణి నాయకరు బి.యె. గారు అధ్యక్షులుగను మ॥రా॥శ్రీ॥ బొమ్మిడి రంగనాయకులు, అవనిగడ్డ బసవయ్యగార్లు కార్యదర్శులుగ నుండి జయప్రదముగ సభ జరిపించిరి. ఈ సభ కాకినాడ వాస్తవ్యులు, రంగూను వర్తకులునగు గండి వెంకటస్వామి గారి ధన సహాయమున జరుపబడినది. వారపుడు రంగూనులో కొన్ని యవసరమగు పనులలో నుండుటచేత సభకు రాజాలకున్నను సభకగు ఖర్చుల క్రింద రు.200 లు పంపి యుండిరి. ఈ దిగువ తీర్మానములు సభలో జరుప బడెను.
1. గోదావరి జిల్లాలో తాళ్ళరేవు నివాసులగు కీర్తి శేషులయిన కామాడ మీరయ్య గారాంధ్ర దేశమున నగ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘమును స్థాపించుట లో పూనికతో పాటుపడి మన కెంతయో మహోపకారమొనర్చిన వారిలో మొదటివారు గాన వారియాత్మకు సతతము శాంతి చేకూర్చుటకు భగవంతుని ప్రార్ధించుచు వారి కుటుంబమునకీ సభవారు సానుభూతి దెల్పుట.
2. ఆంధ్రదేశమున ప్రతిజిల్లా, తాలూకా, గ్రామ సంఘముల నేర్పరచుట.
3. మనజాతి బాలబాలికలకు అయిదవ సంవత్సరముల నుండి పండ్రెండు సంవత్సరముల వయసు వరకు నిర్బంధముగ విద్య నేర్పించుట.
4. ఈ సంఘమునకు చందాలనిచ్చువారిని మూడు తరగతులుగ నేర్పరచి మొదటి తరగతి సభ్యులు సంవత్సరమునకు రు.1-8-0, రెండవ తరగతి రు.1-0-0, మూడవ తరగతి రు.0-4-0 చొప్పున ప్రతి సంవత్సరము ప్రతివారును సంఘనిధికింజేర్చుట.
5. ఆంధ్రదేశమున "అగ్నికులప్రకాశిక" యను పేరుననొక వార్తాపత్రికను స్థాపించుట.
సంఘ సంస్థాపన జరిగిన నాటనుండియు యీసంఘము తరపున యెట్టి కృషి జరుపబడు చున్నది యేయేవైపులనెంత సొమ్ము వసూలగు చున్నది దానినేరీతి వినియోగ పరచు చున్నది యేటేట యొక రిపోర్టు సంవత్సరాంతమున. కచ్చొత్తించి యన్ని వైపులకు సాంఘికుల కందజేయుచుంటిమి. స్వార్ధ త్యాగియు, దీనజనసేవా తత్పరుడును తేలప్రోలు నివాసియగు అవనిగడ్డ శేషయ్యగారు కొంత కాలమీ సంఘసేవజేయుటకూడ తన విధియని యెంచి కృష్ణా, గుంటూరు, నెల్లూరు జిల్లలలోనున్న మనవారుగల గ్రామములన్నియు మిగుల శ్రద్ధతోడ తిరిగి యెల్లరకు మానవాభివృద్ధి కనువగు మార్గముల బోధించి యీసంఘ సభ్యులుగ జేరుట యందుగల యుపయోగములను దెలియజెప్పి సంఘమునకు మహోపకార మొనర్చి యుండిరి. నేనును అప్పుడప్పు డచ్చటగల సాంఘికులకు సంఘాభి వృద్ధికరములగు విషయముల దెలుపు చుంటిని. ఈసంఘమువారు పాఠశాలలేమియు లేనట్టి యగ్నికులజుగల గ్రామములలో సంఘము తరుపున కొన్ని ప్రాధమిక పాఠశాలలు నేర్పరచి క్రమముగవానిని బోర్డు స్కూళ్ళుగ జేయించిరి. ప్రారంభమునుండి బందరు హాస్టలులోనేమి యితర చోట్లనేమి సంఘ సహాయమును బొందుచుముప్పది తక్కువ గాక బీద బాలురకు విద్యనభ్యసించు చుండిరి. పల్లవ రాజ్యమను నామమున నగ్నికులక్షత్రియుల రాజ్యపరిపాలనా ప్రతిష్టల గూర్చియు, వారి వంశ గౌరవ మర్యాదల గూర్చియు దెలుగున పెక్కు గ్రంథములేమియు గానబడకుండుటచే 1923 సంవత్సరమున శ్రీమాన్ శ్రీరామ్ వీరబ్రహ్మంగారి సహాయమున పల్లవరాజచరిత్రయను నొక గ్రంథమును ప్రచురపరపించి యుంటిమి .
పల్లవరాజు సంతతీయులగు నీయగ్నికలలులు రాజ్యభాగ్యములను గోల్పోయి క్రమక్రమముగ స్వల్పవృత్తుల నవలంబంచి కష్టజీవితమునకు లోనుగావలసి వచ్చినను వారి సహజ స్వభావమగు నౌదార్యమిప్పటికిని ప్రతివ్యక్తి యందు గోచరింపక మానదు. దక్షిణదేశముననేమి ఆంధ్రదేశముననేమి యీపల్లవులచే గావింపబడిన దానధర్మములు శాశ్విత విరాజితములై యున్నవనుట నిర్వివాదాంశము. వీరు నిర్మించిన దేవళములు, ద్రవ్వించిన తటాకములు, కట్టించిన గోపురములు, పెట్టించిన సత్రములు, చలివేంద్రలు, చేయించిన సంతర్పణలు, గావించిన ధ్వజస్తంభ ప్రతిష్టాపనలు లెక్కకు మిక్కుటములై వీరి ప్రఖ్యాతి జగద్వితములగునట్లు చాటు చున్నయవి. ధనాఢ్యుల మాటయటుంచి కడుబీదలైనను శుభ కార్యముల సంధర్భముననేమి లేక యితర సమయములందేమి బంధువులు, స్నేహితులు తమకడకరుదెంచుతరి తమకున్నది లేనిది చూడక వారి సత్యాదరముతో జూచి సంతృప్తులంజేసి పంపెదరు. యెంత లేమిచే బాధపడువారైనను యెట్టి కష్టములకైన నోర్చి కాయ కష్టముచే జీవింతురుగాని, నీతి బాహ్యమయిన నూడిగపు వృత్తి యందుగాని, తుచ్ఛమగు యాచక వృత్తి యందుగాని దగుల్కొననియ్య కొనరు. ఈ రెండును సర్వ సాధారణముగ నీజాతి యందతటను గనపడగల సుగుణములు.
దక్షిణదేశమందువలె మనలో జమిందారీ సంస్థానములాంధ్ర దేశమున కానరాకున్నను యిచ్చటను గౌరవ సంపన్నులెందరో యుండి యుండిరి. బరంపురం కాపురస్తులును, చాల కాలము యెగ్జిక్యూటివు యింజనీరుగ పని చేసిన లేటు దివాన్ బహద్దూర్ వాతాడ వెంకటరెడ్డి నాయడుగారును, గంజాంజిల్లాలోగల నదులకతిసూత్రముగా పెక్కు వంతెనలంగట్టించిన వాతాడ నరసింహులు నాయుడుగారును, పర్లాకిమిడి నివాసులును డిస్ట్రిక్టు సర్జనుగ పనిచేసిన లేటు కొప్పాడ జగన్నాధరావునాయుడు బి.యె. గారును, కటకంలో పోస్టు అండు టెలిగ్రాఫు సూపరింటెండెంటుగ నున్న లేటు చిట్టుపోతుల అప్పారావు గారును, అంతర్వేది దేవాలయ కర్తయు గొప్ప భక్తాగ్రేసరుడు ధర్మదాతయని పేరు వడసిన బెండమూరులంక కాపురస్తులు కొపనాతి క్రిష్ణమ్మగారు, విశాఖపట్టణములో వర్తక శిఖామణి యని పేరుగాంచిన చెన్ను తాతయ్యనాయుడుగారు, తాళ్ళరేవు నివాసియు నధిక పౌరుషేయుండును ధైర్యసాహస సంపన్నుడును క్షత్రియ సింగమని వన్నెకెక్కిన పినపోతు తాతయ్య నాయుడు గారును, కులోద్ధారకుడును ఆంధ అగ్నికులక్షత్రియ పితామహుడన బరగు తాళ్ళరేవు కామాడ మీరయ్యగారు, యీశ్వరధ్యాన తత్పరుడును, వాడపల్లి దేవాలయ కర్తయగు పినపోతు గజేంద్రుడుగారు, ముడుసార్లు సువర్ణ తులాభారములందూగి మూడు దోసిళ్ళ వరహాలు ఆయవరం దేవాలయమున కర్పించిన నమిత ధనాఢ్యులును నీలపల్లి నివాసియగు కర్రి కూరేషులుగారు, ఒక్క జీవితమున స్వశక్తిచే నిరువది లక్షల రూప్యముల సంపాదింపగలిగి అందెనిమిది లక్షలు ప్రపంచ దానములకై వినియోగించిన ధర్మదాతయునగు మల్లాడి సత్యలింగం నాయకరు గారు, సత్య సంశీలతకు దాన ధర్మములకు పేరెన్నికగాంచిన బందరు కాపురస్తులు పెదసింగు స్వామిగారు , ఆశ్రిత రక్షితుడును, సాహస ధైర్యశాలియు, రావుసాహెబు బిరుదమును బొందినట్టియు, కొంత కాలము మదరాసు శాసనసభా సభ్యులుగనున్న గౌరవనీయులును, కోరమండలి తీరమున గొప్ప నౌకావర్తకుడని పేరు బొందిన ప్రెశింగు వెంకటరంగయ్య గారు, ఆంధ్రదేశమున నగ్నికులక్షత్రియ సంఘ సంస్థాపకులును కులాభిమానియు, నాయుర్వేద వైద్యవ్యాపకము నందగ్రస్థానము వహించి నట్టియు కోరంగి నివాసియగు పొన్నమండ లక్ష్మణస్వామివర్మగారు, భక్తి పరుడు సంఘాభిమానియు డెల్టా సూపరింటెండెంటు పదవినుండి రిటైరై పెన్షన్ బొందుచున్న నెల్లూరు నివాసియగు బలసాడు పేరంరాజునాయుడుగారు, ప్రస్తుత యువకులలో ఇంగ్లాండ్ నకుబోయి యున్న పి.లక్ష్మణరావు యం.యె.గారు కాకినాడ కలెక్టరాఫీసులో హుజూరు సిరస్తాదారుగనున్న వి.వెంకటరమణయ్య బి.యె.గారు పడమర గోదావరి జిల్లాలో రివెన్యూయినస్పెక్టరుగ నుండిరి. ఇంకనూ సబుఅసిస్టెంటు సర్జనులుగను, ఓవర్ సీయర్లుగను, గవర్నమెంటులలో గుమస్తాలుగను, రైల్వేలో స్టేషన్లు మాష్టర్లుగను, పాఠశాలలలో ఉపాధ్యాయులుగను, ధ్వర్తకులుగను ననేకు లచ్చటచ్చట గలరు. మరియు గంజాంజిల్లాలో కొప్పాడ సన్నయవర్మ గారును, విశాఖపట్టణం జిల్లాకు ఆకుల రామమూర్తివర్మ, లంకాడ ఆదినారాయణవర్మగార్లును, గోదావరి జిల్లాకు కర్రిసత్యరాజుగారు, కొప్పాడ నరసింహం వర్మ గారు, పొన్నాడ పేరయ్యవర్మ గారు, కృష్ణా, గుంటూరు జిల్లాలకు కొపనాతి రామమూర్తి వర్మ, నాగిడి సుబ్బయ్యనాయకరుగార్లు, నెల్లూరు జిల్లాకు నాయుడురాఘవయ్య నాయకరు, సింగోతు వెంకటసుబ్బయ్య వర్మగార్లు సంఘసేవానిమగ్నులై పని చేయు చున్నారు. సంఘమర్యాదలను గాపాడుచున్న వీరి జాత్యభిమానమునకే నెంతయు నభినందించుచు వీరికాయురారోగ్యైశ్వర్య ములు గలుగునట్లు భగవంతుని ప్రార్ధించుచున్నాను.
:::::::::000:::::::
********************************************************************
ప్రఖ్యాత పురుషుల జీవితములు
********************************************************************
కీర్తి శేషులు పి.టి.లి.చెంగల్వరాయనాయకరు
కి.శే.పి.టి.లి.చెంగల్వరాయనాయకరు గారు అగ్నికులక్షత్రియ వంశజులులును, జంబుకుల గోత్రజులయిన చెన్న పట్టణ వాస్తవ్యులు. మన జాతియందు పేరు ప్రఖ్యాతులు గడిచిన అదృష్ట జాతకాలలో నొకరు. వీరి తండ్రి నామము పెరుమాళ నాయకరు.ఇతడు వారలకు జనించిన ద్వితీయ తనయుడు. ఇతని బాల్యమును తలిదండ్రులు 'లీ' యను ముద్దునామమున బిలిచెడి వారు. అందు వలన తల్లిపేరు తండ్రి పేరు ముద్దు పేరు మండును కలిపి పి టి లి చెంగల్వరాయ నాయకరని రిస్టు చుండిరి. తండ్రి పెరుమాళ నాయకరుగారు మదరాసులో సుబేదార్ మేజర్ యుద్యోగమున నుండిరి. అతని కాలముననే వీరి ధైర్య సాహసములకు మెచ్చి శ్రీగవర్నమెంటు వారు వారికి సర్దార్ బహదూరు బిరుదు నొసంగిరి. బాల్యము నుండియు నీ చెంగల్వరాయ నాయకరు నకు గల దైవభక్తి పితృ ప్రేమ గణనాతీతము. వీరు మిగుల విశాల హృదయులు. అన్న దమ్ముల యెడను బంధగుల యందును, స్నేహబృందము మీదను వీరికి గల దయ యపారము. వీరి మానసము సదా పరోపకారచింత యందె నిమగ్నమై యుండెడిది. ఇతనికి 30 సంవత్సరములు ప్రాయమువచ్చుసరికి తండ్రి కాలగతి నొందెను. అప్పటికి జాయింట్ కుటుంబమునకు గల యావదాస్తి పదవేల రూపాయలు కిమ్మతు కలిగి యుండెను. చెన్నపట్టణ ప్రాంతముననున్న పువేరి పుత్తేరియను గ్రామములలో భూములుండెను. ఆయాస్తి నన్నదమ్ములు ముగ్గురు వాడుకొనిరి. చెంగల్వరాయనాయకరు గారి వ్యవహార దక్ష కడు ప్రశంసనీయము. తండ్రి మరణానంతరము విభాగములు జరిగిన పిదప తన కుటుంబమునకు తానె యజమానుడై యుండి స్వతంత్ర శక్తితో వ్యవహారమొనర్చెను. తానే కార్యమును జేయబూనినను మంచిచెడుగులను దేశకాలములను గమనించి లాభనష్టముల దీర్ఘదృష్టితో పరికించి గుర్తెఱిగి,పిదప భారమును దైవముపై నుంచి యతి ధైర్యసాహసములతో పనులొనర్చెడివాడు. ప్రధమమున మదరాసులో 'మెసర్సు షాంటు కంపెనీ' లో దబాషుగా ప్రవేశించెను. పచ్చయప్ప మొదల్యారుగారి ధర్మాదాయమునకు చాలా కాలము ధర్మకర్తగనుండెను. పిదప మదరాసు వాస్తవ్యులగు దివాను బహుద్దూరు వి.తిరుమల పిళ్లెగారి తండ్రియగు బసవ పిళ్లెగారితో కలిసి జాయింట్ గా వ్యాపారము చేయ దొడంగిరి. ఇందు క్రమక్రమముగ నభివృద్ధి నొంది ధనమును గూడ నెన్నిక గాంచిరి. వీరు భగవంతుని యందు భక్తి విశ్వాసముతోను, పెద్దలయెడ వినయ విధేయతలు, పిన్నలయందు ప్రేమ వాత్సల్యములు గలిగి వివిధ వర్ణములవారి చేయను గొనియాడ బడుచుండెడివారు. వీరికి జాతిభేదమనునందిసు మంతయు లేదు. 1867 సంవత్సరమున "అక్షయకరువు" యను కటిక కాటకము దేశమందెల్లెడల బ్రబలి యుండ వేలకొలదిజనులన్నమో. రామచంద్రయని యల్లాడు సమయమున వీరు తమ యింటి యొద్ద విశాలమగుగొప్ప పాకలు, పందిళ్ళు వేయించి యడిగిన వారికి లేదని నోట నుడువక జాతి వివక్షత లేక యెల్లరకు భోజనమిడి మిగుల ఖ్యాతివడసిరి. ఘోషాపద్ధతిలో నుండి సంతర్పనకు రాజాలని వారలకు విచారించి బియ్యము, కొద్ది సొమ్మునిచ్చి వారి యార్తి తొలగించిరి. వీరికి పురాణకాలక్షేపమన నమిత ప్రీతి. పండితులకు ధారాళముగ దానము చేయు చుండెడి వారు. ఒకానొకప్పుడొక భక్తుడు వీరిని సందర్శించి వైష్ణవ గ్రంధము; ఆళ్వారుల చరిత్ర , వేదాంత శాస్త్రమును ముద్రింపించు మని వేడగ యందులకంగీకరించి వేదాంత విషయ విలాస సభయను నొక సమావేశము నేర్పాటుజేసి యందా విషయముల చర్చించి యాపొత్తముల నచ్చొత్తించిరి. వీరు వ్యాపారమునందు నిమగ్నులై యున్నను సత్య సంశీలత ధర్మగోష్టికెంత మాత్రము దూరమగ నుండెడి వారుకాదు. ప్రతి మనుజుడు తానార్జించిన ధనములో రెండు వంతులు కుటుంబపోషణకును, నొక వంతు దానధర్మములకు వినియోగించ వలెనని బోధించెడివారు.
1870 సంవత్సరమున తనకు 41 సంవత్సరములు వయసున్నపుడొక వీలు వ్రాసాను. అందు 5 లక్షల రూపాయలకు పైనున్న యాస్తినంతయు దానధర్మములకై వినియోగించునటుల వ్రాసెను. అనగ నయిదు లక్షలు మాత్రము తన కుటుంబమున కుంచుట మిగతా సొమ్ము దానములకిచ్చుటకని వీరి భావము. ఈ వీలు వ్రాసిన కొలది కాలమునకే తానెక్కువ కాలము జీవింపనని దెలిసికొని అట్టి యుదంతము తన మిత్రులకెల్లరకుంజెప్పి 1873 వ సంవత్సరమున మొదటి వీలులో కొన్ని మార్పులంగావించి తన 45 వ యేట పరమపదించిరి. తన మరణశాసనములో నుదాహరించిన యాస్తి యిప్పటికి సుమారు రు 569547-12-7 లని కిమ్మతు కట్టిరి. గాని యిప్పుడది యిరువది లక్షలకు పైన విలువగలిగి యుండెను. ఈయాస్తి యావత్తు పచ్చయప్ప ట్రష్టీల మేనేజిమెంటు క్రిందనే యుంచి దానిపైవచ్చు వడ్డీ నుంచి యీదిగువ ఖర్చులు చేయునటుల నియమించెను.
అందుతన కుటుంబఖర్చులకును, తాను నడిపించుచున్న పార్ధ సారధి పెరుమాళ్ కైంకర్యమునకును, పూవేరి పుత్తేరి గ్రామములలో దాను కట్టించిన సత్రములలో సదావర్తి నిప్పించుటకును, తానేర్పాటు జేసిన చలివెంద్రలు సాగించుటకును యనాధపిల్లలకు భోజన వసతి నేర్పాటు జేయుట, వారికి చదువు జెప్పించుట చేతిపనులు నేర్పించుటకును ధర్మాయుర్వేద వైద్యాలయమొకటి స్థాపించుటకును, నగ్నికులుల కున్నత విద్యకై చందాలనిచ్చుట మొదలగు ఘనకార్యములు నియమించెను.
అగ్నికులక్షత్రియ విద్యార్ధుల యున్నత విద్యకై యిట్టి యేర్పాటు జేసెను.
యఫ్. ఎ. పరీక్ష జదువు వారికి రు. 200-00
బి.ఎ. డి॥ డి॥ 500-00
బి.యల్. డి॥ డి॥ 1000-00
యమ్.ఎ. డి॥ డి॥ 1000-00
యిచ్చుటకును మదరాసు పాఠశాలలలో విద్యనభ్యసించు వారికి సంవత్సరమునకు R6 . వెంటనే చెన్న పట్టణం వేపేరీలో నొక టెక్నికల్ స్కూలు నేర్పాటు జేసిరి. అందొక వైపున ననాధాశ్రమము, మరియొక వైపున ప్రాథమిక పాఠశాల, యింకొక వైపున the నెరవేర్ప బడుచుండెను. క్రమముగ నాటెక్నికల్ స్కూలులో సివిలు, మెకానికల్ యింజనీరింగ్ క్లాసులును, ప్రింటింగు, వీవింగు సెక్షనులు యేర్పాటుజేయ బడెను. ఈ స్కూలులో విద్యనభ్యసించిన విద్యార్ధి యొకరిపుడు నెలకు రు1200 లు జీతమును సంపాదించు చున్నారని తెలిసికొనుట మిగుల ప్రశంసనీయము. తలిదండ్రులు లేని వేలకొలదిజనులన్నమో యనాధులీ యాశ్రమములో జేరి విద్యనభ్యసించి, తమకనువగు చేతి పనులు నేర్చికొని గౌరవముగ దమజీవితముల గడుపుకొనుచున్నారు. దేహారోగ్యమునకై ధనవ్యయము జేయలేని వేనవేలు బీదజనులీ వైద్యసహాయమును బొంది సుఖించు చుండిరి.ఇట్టి దయార్ద్ర హృదయుడు, సుగుణసంపన్నుడు, నాపద్భాంధవుడు, ననాదిరక్షకుడు, భగవద్భక్తుడు, కులాభిమాని యునైన యీ పి.టి.లి. చెంగల్వరాయ నాయకరుగారి నామము మన జాతీయులలోనే గాక దేశమందెల్లెడల జిరస్థాయియై యుండుగాత.
కొపనాతి కృష్ణమ్మ
కొపనాతి కృష్ణమ్మగా రగ్నికులక్షత్రియ వంశంబున జన్మమొంది రఘకులగోత్రజులునై యాంధ్రదేశమున గొప్ప భగవద్భక్తుడని పేరెన్నికగాంచిన మహా పురుషుడు. వీరు గోదావరిజిల్లా అమలాపురం తాలూకా బెండమూర్లంక గ్రామ కాపురస్తులు. వీరి తండ్రి ఆదినారాయణ గారును బాల్యమునుండియు భక్తి పరాయణుడై యుండి యనేక సత్కార్యములంజేసి సుచరితులని వాసికెక్కిరి. ఈ ఆదినారాయణగారు సామంతకుర్రులోనొక తటాకము ద్రవ్వించిరి. చించినాడలో చలివేంద్రసత్రవుల నేర్పాటుజేసిరి. బెండమూరు లంకలోశ్రీ శీతారామస్వామి ప్రతిష్ఠగావించిరి. పిదప నంతర్వేదిలో దేవాలయమును ప్రారంభించి కొంతపని జేయించి స్వర్గస్తులయిరి.
పుట్టుకతోనె భక్తి పరాయణులుగ జన్మించిన కృష్ణమ్మగారు సంపూర్తిగ విడిచిన తన జనకుని మహత్కార్యమును నిర్వహింపబూనినవారై శ్రీమన్నారాయుణుని యాజ్ఞానుసారంబుగ కొలది కాలములో నాదేవాలయ నిర్మాణము సంపూర్ణమొనర్చి జయప్రదముగ విజయ సంవత్సరమున సంప్రోక్షణాదులంగావించి ఖ్యాతివడసిరి. ఈ కార్యము జరిగి యిప్పటికి 102 సంవత్సరములైనను జెక్కుచెదరక నాదేవాలయము జూచువారల కన్నులవండువుగ నున్నదనుట యతిశయోక్తిగా నేరదు. ఈ కృష్ణమ్మగారి జీవితమున వారిదైన భక్తి యాత్మవిశ్వాసము, విశ్వసించువారలకు భగవత్ సాక్షాత్కారము జరుగునను విషయములు ప్రత్యక్ష బోధకములు కాక మానవు. వీరు గొప్పకోస్తా యోడలవర్తకులు దానిపై బహుధనమార్జించు చుండిరి. ఇట్లు జరుగుచుండనొక తరుణమున తన యోడలు కోస్తా రేవులకు సబుగులు వెళ్లి యుండి చాల కాలము వరకు దమ రేవు చేరియుండలేదు. రేవు చేర వలసిన నియమిత కాలము దాటి దినములు గడచినవి. నెలలు గతించినవి. నిరాశజెందు కాలముగూడ నాసన్నమైనది. ఇట్టితరి నొక్క రేయి తన శయనముపై బరుండి యీరీతి ధ్యానింపజొచ్చెను. తండ్రీ పరాత్పరా ! నీ దేవళము దలపెట్టియింత కాలమైనది. ఇంకనూ పూర్తి చేయలేకుంటిని. యీయోడ యిల్లు జేరిన వెంటనే యెటులనో నీకార్యము నీకార్యము కొనసాగింప నిశ్చయించుకొంటినే. నా మానసము నిరాశనొందు చున్నయది. ఏమి జేయుదును. ఇంత వరకునోడ దరిజేర లేదు. మరియొక చోటనున్నట్లు వార్తయైనను లేదు. ఇంకేమియాశ దానికిం గాలమాసన్నమైనట్లున్నది. ఏమి చేయుదును నా ప్రాణతుల్యమగు నీ మహత్కార్యము కొనసాగించుటెటుల ? నీ భక్తుని బ్రతుకు వృధయగునా ! ఏమి తెఱువు ? నేనీ కార్యమును కొనసాగింపనిది నీపాద రజంబునకైన సాటిరాని యీదీనుడేమి చేయ గలడు. ఇంకంజూచెదగాక ! యని ధ్యానించి ధ్యానించి బడలిక జెంది నిదురించెను. ఈ రాత్రి పండ్రెండు గంటల వేళ తన యోడ స్వగ్రామమందలి రేవునకు వచ్చి కప్తాను కొన్ని ధనసంచులు చేతబూని దనయిల్లు జేరి యజమానుని లేపిన పగిది యొక శబ్దము విన వచ్చినట్లుండ తల్లడిల్లి లేచిచూచెను. నిశి రాత్రి యగుట చేత నప్పటికింక కప్తాను యిల్లు జేరలేదు. కాని యోడ యేటికి వచ్చెను. కప్తాను లంగరు వేసి తెల్లవారు జమున నాలుగు గంటల వేళ రూపాయిల సంచుల బట్టించుకొని యొక లాంతరు చేబూని తన యజమానియిల్లు జేరునంత కృష్ణమ్మగారు తన యరుగు మీద గూర్చిండి యతని రాకకై యెదురు చూచు చుండెను. ఈ కప్తాను తన చెంత జేరగనే నాయనా నీరాకయింతకు పూర్వమే భగవంతుడు నాకెఱుక జేసెను. అందు చేతనే నీకై వేచి యుంటిని. నీవు తెచ్చిన ధనమంతయు నాగదిలో వైచి తాళము వేయవలెను. దానిలో నొక పైస యైనను మనకు ముట్టుటకర్హత లేదు. దానినంతయు నాస్వామి కార్యమునకై ధారవోసితినని చెప్పెను. మరునాటి నుండియు దేవాలయ కార్యమును ప్రారంభించి శీఘ్రకాలముననే పని పూర్తి జేసెను.
కొపనాతి కృష్ణమ్మగారి విశ్వాసమునకు ప్రతిఫలముగ మరియొక యుదాహరణము దెలియ జేసెదను. తాను పైప్రదేశముల నెచ్చటనో యీ దేవాలయ పరికరముల గొన్నింటిని ఖరీదుచేసి వానినింగొని వచ్చుటకు గొందఱుపని వాండ్రనచ్చటకు బంపగా వారలాసామగ్రిని దెప్పలుగట్టి దెచ్చుచు కాలువలో నీరు లేక ధవళేశ్వరం లాకు వద్ద నవి తాకి యాగిపోయెను. ఈ కూలీలచ్చటనే చాలా కాలముండి కాలువకు నీరు రాగలదేమోయని చూచి చూచి యెన్ని దినములకు నీరు రానందున విసిగి వేసారి భత్య ఖర్చులకు దాము దెచ్చుకొనిన సొమ్ము ఖర్చయి పోవుటచే దిరిగి బెండమోరులంక కృష్ణమ్మ గారి వద్దకుబోయి నీ యదంత మంతయు జెప్పిరి. అంత వారిది శ్రీమన్నారాయుణుని కార్యమైయుండ నవసరమైన తన సామగ్రిని తానే జేర్పించుకొనగలడని చెప్పి యాకూలి వాండ్రను దమ యిండ్లకు బొమ్మని యనుజ్ఞనిచ్చెను. అప్పటి కొకటిరెండు దినముల క్రిందనె గోదావరి పొంగి వరదలై పారు చుండ మరునాడు వుదయమునకా దేవాలయ సామగ్రి యంతయు నంతర్వేది ప్రక్క గోదావరి యొడ్డునకు వచ్చి చేరి యుండెను.
కృష్ణమ్మగారీ దేశమున గొప్పభక్తాగ్రేసరుడని వాసికెక్కుటకు మరిరెండు ముఖ్య నిదర్శనములు గలవు. దక్షిణ దేశముననొక విప్రవరునకు మధ్యకాలమున నేత్ర దృష్టి తప్పి యంధత్వము వాటిల్లె. తన దురదృష్టత కెంతయు చింతించుచుండ నొకనాటి రాత్రి స్వప్నమందా బ్రాహ్మణుని యిష్టదైవము సాక్షాత్కరించి బెండమోరులంక నివాసియు, నాకు పరమ భక్తుండు నగు కొపనాతి క్రిష్ణమ్మ యనునత డొకడుండెను. వానియొద్దకుంబోయి వాని యనుగ్రహమున నీయంధత్వము నాపుకొనుమని నుడివెను. అతడందుల కెంతయు సంతసించి వెంటనే భార్యాసమేతుండయి బయలుదేరి బెండమోరులంక కుంజనెను. క్రిష్ణమ్మగారచట లేక కార్యాంతరములపై తాళ్ళరేవున కేగియండ వారును నచటకేతెంచి క్రిష్ణమ్మ గారిని దర్శించి తన స్వప్న వృత్తాంతమెల్ల విశదీకరించి మహా ప్రసాదంబని నేలగూలెను. ఈ యుదంత మంతయు వినినంతనె యచ్చెరు వొంది తనయిలవేల్పగు భగవానుని ప్రత్యక్షకారుణ్యమునకు సంతసించి లోలోన పొంగి పొరలి యిటుల నుడివెను. ఆర్యా సమస్త సృష్టి చిత్రములకు భగవంతుడాది కారణుండయ్యు నాయాకార్యములను నాయా మానవాళిచే జేయించి మనుష్యులను ద్వితీయ కారకులుగ నొనర్చు చుందురు. మీయంధత్వము నాపగలవాడు జగత్కళ్యాణ ప్రదుండగు నీశ్వరుండయ్యు నది నాచే జేయింప నెంచెగాబోలు" నని దైవధ్యాన పరాయణుండై తనపైనున్న వస్త్రముందడిపి దానిచే తన కన్నులందుడుచు కొమ్మని యాపౌరుని చేతికిచ్చెను. భక్తితో దానింగైకొని యతడట్లొనర్ప, వెంటనే చక్కని నేత్రదృష్టిగలిగి పరమానంద భరితులై దంపతులిరువురు నానంద భాష్పముల నోలలాడిరి. ప్రేక్షకులెల్లరు నిట్టి విచిత్రముంగని డోలాయమాన మానసులై నాటినుండి క్రిష్ణమ్మ గారినొక సామాన్య మానవునివలె నెంచుక దైవముగ బూజింప మొదలిడిరి.
క్రిష్ణమ్మగారి జన్మ స్థానమగు బెండమోరులంక యంతర్వేది పుణ్యక్షేత్ర మునకు 15 మైళ్ళ దూరము నంగలదు. ఒకనాడంతర్వేది గ్రామమున సవారీ బోయీల మ్రోతవినవచ్చి క్రిష్ణమ్మ గారచ్చట కరుదెంచు చుండిరని యర్చకులు, పూజారులు, పెద్దలు, చిన్నలు యెదురేగి యా సవారీతోగూడ దేవాలయము వరకు వెంట జనిరి. వారంతట నాయాలయద్వారము జేరగనే కవాటములు తమంతట నవియె విడివడి సవారీ బోయీలతో గూడ లోనికింబోయినంత మరలయప్పటి యట్లు తలుపులు మూయబడెను. అచ్చటకరుదెంచిన వారెల్లరు నిట్టి వింత జూచుటకు భయ భ్రాంతులై కొంతసేపటికి కుదురుబడి యాగది తలుపులందెరచి జూచునంతలో నెవ్వరు గానరారైరి. ఈయుదంత మూరంతయు వ్యాపించి పలువురు పలు చెరువుల జెప్పుకొన దొడంగిరి. ఎట్లో నాటికి బ్రొద్దు గృంకెను. మరునాటి యుదయముననె బెండమోరులంక లో గత దినము కొపనాతి క్రిష్ణమ్మ గారు పరమపదించిరను వార్త విన వచ్చెను. అంత పరమ భక్తాగ్రేసరులయిన క్రిష్ణమ్మ గారు నృసింహ స్వామివారిలో నైక్యమైరని దలంచిన తలంపు స్థరపడెను.
వీరి భక్తి విశ్వాసములీరీతి నుండ నపారమైన ధర్మదాత యని గూడ నుతికెక్కిరి. తన జీవిత కాలమున వీరు గావించిన దానములకు మేరలేదు. అందొకటి రెంటి నిచట బేర్కొని క్లుప్తపరచెదను. అప్పటి కాలమున నీయోడల వ్యాపారమున నధికలబ్ధి గలుగు చుండెడిది. కోస్తారేవుల ప్రతి పట్టణమున వీరు యేజెన్సీలు గలిగి యుండిరి. ఒకప్పుడు విశాఖపట్నం జిల్లా రేంబల్లి గ్రామకాపురస్తులును, మూడు ముఠాలకధిపతి యునగు గొట్టుముక్కల జగన్నాధ రాజు గారు పన్నులు, సిస్తులక్రింద చాల ధనము గవర్నమెంటు వారికి చెల్లించ వలసి యుండిన కాలమున నట్లు గావింప లేదందున వారి యావదాస్థి వేలమునకు వచ్చెను. సదరు గవర్నమెంటు వేలములో నాయాస్థిని రు.60,000-00 లుకు కొని క్రిష్ణమ్మ గారు రేంబల్లి గ్రామమునకుంజని యాయాస్తి మేనేజిమెంటు సందర్భమున గొన్ని యేర్పాటులంజేయుట కచ్చటనే యుండెను. జగన్నాధ రాజుగారును గొప్ప కుటుంబములోని వారును, గౌరవనీయు లగుటచే దైవ విధిచే దమకు గలిగిన విపత్తునకేమాత్రము జింతింపక క్రిష్ణమ్మ గారచ్చట నున్నత కాలము నిష్టాగోష్టి మాట్లాడుచు స్నేహా భావముననే యుండిరి. రాజుగారప్పుడప్పుడు గౌరవార్ధముగ వీరి బసకు పిండి వంటలు, ఫలహారములు, జేయించి పంపెడివారు. క్రిష్ణమ్మ గారు కొన్ని మాసములచ్చటనే యుండి తగు యేర్పాటు గావించి పనులు పూర్తి చేసుకొని స్వస్థానమునకు బోవునప్పుడు రాజుగారింటికి కొన్ని బహుమతులంబంపి శెలవు గైకొనగ యా బహూకరణములు లోనికి గొంపోయిన వారు తిరిగి వచ్చి యాయింటి నారీమణి యిట్లనెనని నుడివిరి. "అయ్యా మీరు మీదేశమునకుంబోవు చుండిరి. మేమును దైవము మాకు గనబరచు మరొకదారింబట్టి మాజీవితములు గడుపు కొననుంటిమి. మేమిక నడువనెంచు మాస్వల్పజీవితమునకీ యమూల్య బహుమతులు మాకేల" యనెనని జెప్ప తనకు శూలమువలె నాటిన యాపలుకులాలించి తలవంచి, పరికించి, యాసోదరీమణి మన: క్లేశమును గ్రహించి, నారీమణులు దు:ఖముతో విడుచుచున్న యాయైశ్వర్యము స్వీకరింపనొల్లక వెంటనే నాయాస్థి యంతయు వారిపేర తిరిగి దానపట్టా వ్రాయించియిచ్చి వైచెను.
పాచర్లపూడి నివాసియగు సాగి బుచ్చిరాజుగారొక గొప్ప ముఠాదారు. బాల్యము నుండియు క్రిష్ణమ్మ గారు, నీరాజుగారొక యన్నదమ్ములవలె మెలంగు చుండిరి. తద్వారా నీరెండు కుటుంబములకు నధిక మైత్రి గలిగి యుండెను. కొంత కాలమునకు కాల వశంబున నీబుచ్చిరాజు గారి యాస్తులు వేలమునకురాగా రెండిసార్లీ క్రిష్ణమ్మ గారు వదలించిరి. తిరిగి మూడవ సారిగూడ నట్లేకాగా యెన్నిసార్లు తన మిత్రునిట్లు బాధించుటయని మొగము చెల్లక చింతాక్రాంతుడై యింట నుండెను. అంత తన దేవి యీవృత్తాంతమును గ్రహించి వారలలో వారికి తఱుచు రాకపోకలు జరుగు వాడుక యుండుటచేత తానే బయలుదేరి క్రిష్ణమ్మ గారి యింటికేగి మాటల సందర్భమున తిరిగి వారికి గలిగిన విపత్తును స్త్రీల కెరిగించి తన గృహమునకుంజనెను. మరునాడు స్త్రీల వలన నీవార్త దెలిసికొని లేశమయినను నొచ్చుకొనక వెంటబోయి యాపైకముగట్టి వారిని ఋణ విముక్తుల జేసెను. ఇట్టి కృతజ్ఞత యానారీరత్నము హృదయ కమలమున నాటియున్నదగుటచే వేరొకరీతి దీర్చుకొనజాలక తన మరణ సమయమున నిట్లొనర్చె. ఆ కాలమన సహగమన పద్ధతి యచ్చటచ్చట గలదు. వైధవ్యము సంప్రాప్తమయినప్పుడు స్త్రీ సహగమన మునకు నిశ్చయించుకొనిన యెవరును వారింపరాదు. రాజులలో నిట్టి సమయమున స్త్రీ యగ్ని కుండము ప్రవేశించునపుడు తాను ధరించియున్న చీరకొంగుజించి తన పెద్ద సహోదరునకిచ్చి యగ్ని ప్రవేశించు వాడుక గలదు. బుచ్చిరాజుగారి మరణాంతరమున వాని భార్యయు సహగమనమునకు నిశ్చయించుకొని యగ్నికుండము ప్రవేశించబోవు సమయమున తన సహోదరులు, బందుగులు, మిత్రులు, నుద్యోగులెల్లరువచ్చి బారులుతీర్చి యుండ గుండముజుట్టు ప్రదక్షిణగావించి తన చీరకొంగుజించి తన సహోదరున కిచ్చుటకు మారుగా నీ క్రిష్ణమ్మ గారికిచ్చి యగ్నిం బ్రవేశించి తన కృతజ్ఞతను వెలి బుచ్చెను.
క్రిష్ణమ్మ గారి జీవితమున నిట్టి చిత్రగాధ లెన్నియోగలవనిజెప్పు చుందురు. ఆ దివ్యమూర్తి ప్రభావము దక్షిణకాశీ యనందగు నాయంతర్వేది మహాలయమే చాటుచున్నది. అచ్చట ప్రతి సంవత్సరము మాఘ బహుళములో సాధారణముగ ఫిబ్రవరి నెల ప్రారంభమున గొప్ప యత్సవము జేయించు చుందురు. అది ప్రయాణీకులకందుబాటుగ యుండని యొక మారుమూల ప్రదేశమున నున్నను మేడలు, మిద్దెలు, గొప్ప గొప్ప భవంతు లేమియు గానరాక చవిటి పర్రవలె గాన్పించు మామూలు పల్లెటి గ్రామమైనను యుత్సవ దినములలో వివిధ ప్రదేశములనుండి వేనవేలు జనులు తండోపతండములుగ వచ్చి నిలుచుటకు చోటు లేకున్నను స్వామిని సేవించు చుందురు. ఈ ప్రదేశమంతయు పాకలు, పందెళ్ళచే నింపబడి యొకవైపు భోజన శాలలు, నొక మూల కాఫీ క్లబ్బులు, నొకవైపు నాటక శాలలు, యొకవైపు గవర్నమెంటుద్యోగులుండే డేరాలు, గానంబడుచు నేత్రానందకరంబుగ నుండును. బ్రిటిషు నౌకాదళము నతిశయించు నావలచే నదీ తీరమంతయు నానందముగ నలంకరింపబడి యుండును. ఆ దినములలో జిల్లా కలెక్టరు గారచటనే మకాం చేసి యుండి, పోలీసు దళములు, వైద్యశాలలు, అచ్చటనే యుండునట్లేర్పాట్లు జేసి యాత్రికులకన్నివిధముల సౌకర్యముల నొన గూర్చుచుందురు. ఇట్లు దేశ దేశంబుల బ్రఖ్యాతి గాంచిన యంతర్వేది మహా పుణ్యక్షేత్ర దేవాలయ కర్తయు, బ్రహ్మాండమైన భక్తాగ్రేసరుడు, దానకర్ణుడు ననందగు కొపనాతి క్రిష్ణమ్మ గారి నామము చిరస్మరణీయమగుగాత.
కీ॥శే॥ సి. గోపాల నాయకరు
కీ॥శే॥సి. గోపాలనాయకరుగారు అగ్నికులక్షత్రియులును, జంబుకుల గోత్రజులు. మదరాసు నివాసులయి, గట్టి పట్టుదలయు, మొక్కవోని యుత్సాహముగల గొప్ప సంఘ సేవకుడు. విధి వశంబున రాజ్యములను గోల్పోయి భాగ్య భోగ్యముల విడనాడి నలుదిశల చెల్లాచెదరులై దీనులయి యున్న నీయగ్నికులులంజేరదీసి వారిలో నాత్మగౌరవము నెలకొల్ప నెంచిన మానవీయుడు. పవిత్రమయిన సంఘ సేవయే వీరి ముఖ్యాశయము. వీరి జీవితమున సంఘాభవృద్ధి గాంచు టెటులనను చింతదప్ప వేరొక చింత లేదు.
అగ్నిదేవునకు వాయుదేవుడు తోడగురీతి రాజిలుచున్న వీరి భావములు ప్రజ్వరిల్ల జేయుటకో యనునట్లు 1887 వ సంవత్సరము అక్టోబరు నెలలో నీలగిరి కొండల నుండి మదరాసు మైదానమునకు కె.అణ్ణాస్వామి నాయకరు గారరుదెంచిరి. సూదంటు రాయి చందంబున నీయిరువురకు వెంటనే యైక్యము గుదిరెను. అంత నీయిరువురు మరికొందరు ముఖ్య స్నేహితులతో సంప్రదించి ప్రారంభమున మదరాసులో నొక కార్యాలోచనసభ గావింప సమకట్టిరి. దానికై మ॥ రా॥ శ్రీ శివపాద నాయకరుగారి పుత్రులగు యస్.ఆరంగనాధ నాయకరు, యే.వెంకటాచల నాయకరు, సి.సింగారవేలు నాయకరు, కె.అణ్ణాస్వామి నాయకరు, సి. గోపాల నాయకరు గార్ల సంతకములతో నోటీసులు అచ్చువేయించి నాయకులనందరనొకచోట సమావేశ పరచి యందు " మదరాసు అగ్నికులక్షత్రియ మహాజన సంఘము" అనుపేర నొక సంఘమును స్థాపించ వలయుననియు, "వహ్ని కులాభిమాని" పత్రికయని నొక వార్తాపత్రికను నడిపింపవలెననియు, విద్యనభ్యసించుట కవకాశములేని తావులలో పాఠశాలల నెలకొల్ప వలెననియు, నిశ్చయించుకొనిరి. ఈ రీతి గోపాల నాయకరుగారి స్వగృహమున నయిదు కార్యాలోచనసభలు జరిపించిరి. అయిదవ మీటింగునకు డిస్ట్రిక్టు మునసబు పదవిలోనున్న రావుసాహెబు టి.చెల్లప్ప నాయకరుగారు, రాయబహద్దూర్ యె.ధనకోటి మొదల్యారుగారు విచ్చేసి సభ నలంకరించిరి. ఆ సభలో నీయిరువురు గట్టి ప్రయత్నములంజేసి దిట్టమగు కట్టుబాటు లతో నీ సంఘమును కాంగ్రెసు వలె శాశ్వతముగ నుండునటుల జేయవలెనని నుడివిరి. ఇట్లు పెద్దవారల చేయూత గూడ దొరికినంతనె గోపాలునకు గలిగిన సంభ్రమోల్లాసములకు మేర లేదు. వెంటనే పరమానందమున, చెల్లప్పనాయకరు, ధనకోటి, మొదలియార్లుగార్ల సంతకము లతో 1888 వ సంవత్సరము యేప్రియల్ 8 వ తేదీన రావుసాహెబు టి.చెల్లప్ప నాయకరు గారి భవనమున మదరాసు అగ్నికుల క్షత్రియ ప్రధమ మహాజనసభ జరుపబడు నట్లు ప్రచుర పరచి వలయుననియు నేర్పాటుల కడు శ్రద్ధతో గావించిరి. అంత గోపాల నాయకరుగారు, సింగారు వేలునాయకరు, అణ్ణాస్వామి నాయకర గార్లద్కొని యష్ట కష్టములకోర్చి దక్షిణ దేశమునంగల పట్టణములు, పల్లెలు, తిరిగి యందరును సభకు రావలసినదిగా స్వయముగ నాహ్వానించి వచ్చిరి. యధావిధిగ యేప్రియల్ 8 వ తేదీన సభగూడి మిగుల జయ ప్రదముగ కార్యముల నిర్వహించిరి.
మదరాసు లో "వన్నియకుల క్షత్రియ మహాసంఘము" అను పేరనొక సంఘము స్థాపించిరి. సంఘ చట్టము నిర్మించుటకు స్వామినాయకరు గారిని నియమించిరి. కె.ఆర్ముగ నాయకరు గారిని కార్యదర్శిగా నెన్నుకొనిరి. టి ఒ రాజగోపాల భూపతి గారిని సంచార కార్యదర్శిగా నేర్పాటుజేసి వారికొక మ్యాజిక్ లాంతరు గోధుమలిచ్చి గ్రామాల వెంట తిరుగుచు సంఘీయులకు ముఖ్యోద్దేశములను బోధ సేయు చుండిరి. రు.500-0-0 లు వ్యయపరచి కొన్ని యుత్తమ గ్రంధములగొని యొక గ్రంధనిలయము నెలకొల్పిి. ఈ గ్రంధాలయము లో నీవన్నియరుల చరిత్ర సంబంధమగు నీ క్రింది పొత్తములు గలవు.
1. వహ్నికుల విళక్కం 2. దీనికి ఇంగ్లీషు తర్జుమా 3. తమిళనాటి వన్నియరు 4.వహ్నికులాధిక్కమ్ 5 వహ్నికుల మన్నార్ 6. తమిళనాటి రాజపూర్వోత్రం. 7.శ్రీభళ్లాలదేవ చరిత్ర కీర్తన 8.యెట్టియన్ని నాయకరు వహ్నియ సంఘ పాఠశాల ప్రతీ సాంవత్సరిక నివేదికలు. 9. వహ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘ చరిత్రము. 10. అయిదవ సంవత్సర మహాజన సభా మహోత్సవ వైభవము.
గోపాల నాయకరుగారు ప్రధమ మహా జనసభ జరిగిన నాటి నుండియు వారికే మాత్రము విశ్రాంతి లేకయే దక్షిణ దేశమంతయు సంచారమొనరించి యందందు సభలు గావించి యవసరమగు చోట్ల మన సంఘములు స్థాపించిరి. అప్పుడప్పు డచ్చటచ్చట జరుగు మహాజనసభలకు తామన్వయముగబోయి వారిని దర్శించి సాంఘికులకు సంఘాభి వృద్ధికరమగు యుత్సాహము బురికొల్పు చుండెడి వాడు. 1890 వ సంవత్సరము, జనవరి నెలలో కుమార మానగరం, పుదువై యనుచోట్లను, 1890 వ సంవత్సరము నవంబరు 16 వ తేదీన చెంగల్పట్టు లోను , 1891 వ సంవత్సరము యేప్రియల్ 25 వ తేదీన తిరుకడి కుండం వహ్నియ మఠాలయములోను, 1891 వ సంవత్సరము డిశంబరు 26 వ తీదీన బయలుదేరి తిరుకడికుండ్రం, కాంచీపురం, వేలూరు, తిరువణామలై తావులలోను, 1893 వ సంవత్సరములో మార్చి 31 వ తేదీ మొదలు, 1894 వ సంవత్సరము జనవరి 7 వ తీదీ వరకు శేలంజిల్లా యేరికోటిపట్టి, చెంగల్ పట్టి, పారూరు యాదిగాగల గ్రామములలోను గూడిన సభలకరుదెంచి యుపన్యాసములు నిచ్చియుండిరి. శ్రీ గోపాలనాయకరుగారి సంఘసేవకెల్లరు మెచ్చి 1894 వ సంవత్సరము జూన్ 17 వ తేదీన జరిగిన "వహ్నికులక్షత్రియ యారవ మహాజన సభలో వీరికి "వహ్నియకులోత్తరానర్" యను బిరుదము మిగుల సంతోషముతో నొసంగిరి.
సంఘసేవయందు వీరికెడతెగని తోడుగ పనిచేసిన రాయబహద్దూర్ యె.ధనకోటి మొదల్యారుగారు, కె.అయ్యాస్వామి పిళ్లెగారు, సి.త్యాగరాయ నాయకరుగారు, ఆర్. సుందరం పిళ్లెగారు, కె.యెగ్గప్ప నాయకరుగారు, టి.అయ్యాకణ్ణు నాయకరుగారు, బి.యె.గారు, యస్. సింగారవేలు నాయకరుగార్ల సంఘాభిమానమున కెంతయు సంతసించుచు, మిగుల ప్రేమాస్పదముతో జూచెడివారు. సంఘ స్థాపన కాలము నుండియు సంవత్సరాంతమున సంఘోత్సవము జేయించువాడుక గలదు. అట్టి శభదినమున వివిధ ప్రదేశములనుండి సాంఘికులను రావించి నాడొక సభజేసి సంఘవిషయములు ముచ్చటించు కొనెడివారు. పలుతావుల నుండి యామహోత్సవమునకు వేంచేసిన సహోదరులకెల్లరకు నొకచోట భోజన సదుపాయముల నేర్పాటు జేసి యొకరినైనను మరువక యందరి యోగక్షేమములు కడు గారవముతో విచారించి సంతసింప జేయు చుండెడివారు. సాంఘికులు నిట్టి దివ్యమంగళ విగ్రహముంగాంచి పరమానందము నొంది యాతని దైవ సమానునిగ నెంచి భక్తి పూర్వకముగ గౌరవించెడివారు. వీరు చెన్న పట్టణమున మూలగోత్రములో నొక గొప్ప కర్మాగారము స్థాపించి యందు అగ్నికులులు ప్రవేశించి చేతిపనులు నేర్చుకొనుట కేర్పాట్లు జేసెను. మరియు మైలాపూరు , రాయపురం, తిరువత్తూయ్యూరు అనుచోట్ల మూడు వన్నియకులక్షత్రియ పాఠశాలలు నెలకొల్పెను. ఇట్లు వీరు సంఘ సేవాపరులై, సంఘాభివృద్ధికై తన జీవితము ధారవోసి పరలోక ప్రాప్తింజెందిన పిదప వారి కుమరులగు బలభద్రనాయకరు గారు తండ్రి స్థానము నాక్రమించి యిసపమంతైన లోటు లేకనె సంఘ కార్యముల నిర్వహించిరి. వీరియాత్మలకు సతతము శాంతము గలుగుగాక.
కీ.శే.లు మల్లాడి సత్యలింగం నాయకరు
ఈ ధర్మదాత దివ్యచరిత్ర వారి కడపటి మరణ శాసనమే దేశమునకు చాటుచున్న యది. మల్లాడి సత్యలింగం నాయకరు గారు కాకినాడ పట్టణమున స్ధాయిగలుగ జేసికొనిన యగ్నికులక్షత్రియుడు. రఘకుల గోత్రజుడు. స్వార్జితముగ తన జీవితకాలములో నిరువది లక్షల రూప్యములకుపైన యాస్ధిని సంపాదింపగలిగిన యుక్తి నైపుణ్యుడు. అదృష్టజాతకుడు. వీరు బాల్యమున కడు పేదరికము ననుభవించుచు స్వగ్రామము ననున్న నేమియు ప్రయోజనము లేదని భావించి రంగూనునకు బోయి కృషి సలుపనెంచి యొక తెలుగు యోడలో నచ్చటకు బయలుదేరిరి. నావికులలో నితడె జిన్నపిల్లవాడుగ నుండెను. నతనికి ప్రధమ నౌకాయానముగూడ నిదియే. ఆదినములలో కొత్తవారెవరయిన నోడలోనుండి సబురు చేయుచుండి నాయోడకు గాలి యెదురైన గాని, లేక గాలి లేకగాని, నడక సాగని యెడల యీక్రొత్త యాత్రీకుని నోడకొయ్యకు గట్టు మోటువాడుక గలదు. ఈ బాలుడు సత్యలింగం తన ప్రధమ నౌకాయాత్రలో నట్టి యకృత్యమున కెరగావలసివచ్చెను. ఈ మహనీయుని భావి నిసుమంతము నెఱుంగని యామొరటు నావికులు గాలి పడిపోయినదని యాబాలుని చేతులు యోడకొయ్యకువైచి గట్టిరి. గొప్ప పురుషుల జీవితములందు వారి బాల్య దశ యిట్టి యిడుములకు లోనై యుండుట యొక వింతగాదు. "కష్టేఫలి" యను నార్యోక్తి వినుటలేదా తుదకెటులనో నీ సత్యలింగంగారు రంగూను యొడ్డున జేరిరి. ప్రారంభమున కాయకష్ట ముచే తనజీవయాత్ర గడప వలసి వచ్చెను. యెన్ని కష్టముల ననుభవించినను, జగదాధారభూతుడగు నాభగవన్నామము మరచెడివారుకారు. తన జీవితమునకు మార్గదర్శకుడా యీశుడేయని గురిపెట్టి యుండెను. ఇట్లు కష్టపడి పని చేయుచు ధనము సేకరించి, దుర్వ్యయములు లేక ఘనత వహించెను. వీరి ధర్మ గుణమును వీరి మరణ శాసనమె ప్రపంచమునకు చాటుచున్నయది. వీరికి సంతానము లేదు. సుబ్రహ్మణ్యమను నొక బాలుని దత్తత చేసికొనెను. వీరు మరణించు సరికి దత్తత కుమారుడు పాతికేండ్ల ప్రాయముగలిగి యుండెను. అప్పటికి తనకుంగల 20 లక్షల రూప్యములలో 8 లక్షలు దాన ధర్మము లకును మిగతా పండ్రెండు లక్షలు తన దత్త కుమారునికిచ్చి స్వర్గలోక సౌఖ్యమునను భవించుటకై జనెను.
సత్యలింగంనాయకరుగారు 29-09-1912 తేదీన పుట్టబడిన తన కడపటి మరణ శాసనములో 8,00,000 రూప్యముల ధర్మము నీరీతి వివరించిరి. ఇందు 1,00,000 రూపాయలు నీ దిగువ కట్టడములకు, వాటి నిమిత్తము సంపాదింపబడు స్థలములకు వెచ్చింప వలెను.
1. విశాలమగు నాటస్థలములతో నవీన యేర్పాటులు గల జమ్నీషియములతో మద్రాసు యిలాకా కాకినాడ జగన్నాధపురములో నిటుకలతో నొక్క స్కూలు కట్టుట.
.
2 కాకినాడ సమీపమునంగల చొల్లంగి గ్రామములో దేవస్థానమొకటి తగిన వసతులతో శాశ్వతముగ నుండునటుల నిర్మించుట.
3. బీదలకన్నమిడుటకు స్కూలుకు సమీపమున జగన్నాధ పురములో నొక సత్రము కట్టుట.
పై కట్టడములకగు సొమ్ముగాక మిగతా 7,00,000 నుండి వచ్చు వడ్డీవల్లను పైధర్మములు పోషింప బడవలెను. మదరాసు యూనివర్సిటీ ననుసరించి ప్రైమరీ తరగతి వరకు బాలబాలికలకు విద్య గరపుటకై స్కూలు నేర్పాటు చేయవలెను. జాతి మత భేదములు లేక నన్నిజాతుల వారికి స్కూలు వినియోగపడ వలెను. వడ్రం, నేత , కుండలు చేయుట మొదలగు చేతి పనులు నేర్పు క్లాసులు స్కూలుకు జేర్పవలెను. విద్య యెల్లరకు నుచితముగనే నేర్పవలెను. చొల్లంగిలో నేర్పరపబడు దేవాలయములో దినమునకు రెండు మార్లు పూజ జరుపగ వలెను. కావలసినంత మంది నౌకర్లు , నర్చకులు, గాయకులు దేవాలయమున కుండవలెను. జాతి వివక్షత లేకనె సమముగ నొకేసారి 200 జనము భోజనము చేయుటకు తగిన వసతిగల సత్రమును కట్టవలెను. భోజనమునకు జనము దొరికిన యెడల అధమము నూరుమందికి తక్కువగాని జనమునకు రోజుకొక పర్యాయముల భోజనమిడ వలెను. సదరు నూర్గురలో 25 గురు బీద స్కూలు పిల్లలుండ వచ్చును. నిత్యము కొందరు బ్రాహ్మణులకు గూడ నన్నము బెట్టవలెను. ఇందుకు బ్రాహ్మణులే వంటవారలుగ నుండవలెను. కాయగూరలే గాని యితరకూర లా సత్రములో నుపయోగింపరాదు. అదిగాక నొక పండ్రెండుగురు బ్రాహ్మణులకు రోజున కొక్కంటికి నధమము రెండు గంటల కాలము వేద పఠనముగావించిన యెడల నచ్చటన్నము బెట్టవచ్చును.
పైధర్మములుగాక నీధర్మకర్తలొక మదరాసు హిందువును యున్నత విద్యకొరకు గాని, పారిశ్రామిక విద్య కొరకు గాని, యూరప్, అమెరికా, జపాన్ లేక మఱి యేయితర దేశమునకైనను ప్రతి సంవత్సరము పంపు చుండవలెను. అట్టి విద్యార్ధివల్ల లా యున్నూ, సాధారణ వైద్యముగాక మఱియొక విద్య నేర్చుకోవచ్చును. సయిన్సు , కెమిస్ట్రి , ఫిజిక్సు మొదలగు విషయములు కోరు విద్యార్ధి గ్రాడ్యుయేటుగా నుండవలెను. ఇందులకై ప్రతి వత్సరము 4000 రూప్యముల నుపయోగింపవలెను. ఒక విద్యార్ధి కొరకు నింత సొమ్ము ఖర్చు కానియెడల తగినంత మందిని బంపి సదరు సొమ్మును ఖర్చు పర్పించవచ్చును. సదరు విద్యార్ధులు మంచి నడతను గలవారై యుండవలెను. ఇట్టి ఘనకార్యముల నిర్వర్తించుటకు యుక్త వయస్సుననున్న తన కుమారుడు సుబ్రహ్మణ్యం నాయకరుగారిని, చాలా కాలము నుండి తనవద్దనే యుండి తన వ్యవహారముల నతి జాగరూకతతో జూచుచున్న తన కులజుడగు పినపోతు గోవిందరాజుగారిని, మరి యిరువురు కాకినాడలోని పెద్ద మనుష్యులను నియమించిరి. ఈనల్గురిలో సరిసమాన భేదాభిప్రాయము గల్గియున్నతరియందొకనికి యదనపుటోటు యుండునటుల గూడ నేర్పరచి యుండిరి.
ఇట్టి మహాదాత యీకులమున వెలసి యట్టి వితరణ మీప్రపంచమున వెదజల్లి యుండగ శని మహాత్మ్యమో శాప్యప్రభావమో ? మన మాంద్యమో లేక దుర్బలత్వమో ? గాక యన్యుల నేర్పరి తనమో జెప్పజాలము గాని యింతవరకీ కులజులట్టి దాన ఫలితమును బొంద కుండుట కడు శోచనీయము. "కాలమొక్క రీతి నుండదుగాదె జగతి" యను నార్యోక్తి ననుసరించి సమస్తము సర్వకాలమొకేరీతి జరుగగలదా యను యాశమాత్రము నశించుట లేదు.
వీరి తనయులగు సుబ్రహ్మణ్యం నాయకరుగారు కులాభిమానము విడనాడక తన సహోదరులకొకింత సాయమొనర్చుట తన కర్తవ్యమని యెఱింగిన వారలై యాంధ్రదేశమున మన రెండవ మహాజన సభ నతి వైభవముతో, తన స్వంత ఖర్చులతో , కాకినాడ పట్టణమున గావించిరి. కొంత మంది బీదయగ్నికుల బాలురకుచిత భోజనాది సౌకర్యముల నేర్పరచి విద్య నేర్పించిరి. దైవవిధిచే బాల్యప్రాయముననే పరలోక ప్రాప్తినొందవలసి వచ్చిన వారలై తన కులజుల విద్యాభివృద్ధి కొరకై కొంత ధనమొసంగు నటుల యొక దానశాసన మేర్పరచి గతించిరి.
కీ॥ శే॥ సి.రాజరత్న నాయకరు బి.యె.
సి.రాజరత్న నాయకరు గారు చెంగల్పట్టు పట్టణ సమీపమునంగల కవనదండలమను గ్రామమున జన్మించిరి. వీరి తండ్రి సుబ్బరాయనాయకరచట నొక వర్తకులు. తనయుని బాల్యముననె తండ్రి గతించెను. రాజరత్నంగారి పిన తండ్రి యగు పచ్చయ్యప్పనాయకరుగారు తిరువాన్కూరు సంస్థానమున నొక గొప్ప యుద్యోగములో నుండిరి. వారచట చాలకాలము 1875 వ సంవత్సర ప్రాంతమున దివాన్ పేష్కార్ పదవి నధిష్టించి మిగుల విఖ్యాతముగ పనిజేసిరి. అన్నాగారు పరమపదించగనె కుమారుని రాజరత్నమును తిరువాన్కూరు దోడ్కొనిపోయి యచ్చటనె విద్యాబుద్ధుల గఱపెను. ఈ బాలుడును గ్రమక్రమముగ చిన్న పరీక్షలలో నుత్తీర్ణుడగుచు త్వరలో పట్టభద్రుడాయెను. అంత తిరువాన్కూరు లోనె యొక యుద్యోగమున బ్రవేశబెట్టిరి. త్వరలో తహసీలుదారు పదవిని, పిదప డిప్యూటీ కలెక్టరు పదవిని బొందిరి. చాల కాలము సీనియరుఅసిస్టాంటు యెక్సైజు కమీషనరుగను పని జేసిరి. మరియు అల్పప్పీటవునులో పోర్టు ఆఫీసరుగ నుండిరి. అచ్చటనే పురపాలక సంఘాధ్యక్షులుగ కూడ నుండిరి.
రాజరత్నంనాయకరుగారి యుద్యోగ దీక్ష, శక్తి సామర్ధ్యము లసమానములని చెప్పక తప్పదు. వీరెట్టి కోపావేశములకుగాని, యెట్టి కోర్కెలకుగాని, లొంగక న్యాయదృష్టితో ముక్కుకు సూటిగాబోయెడివారు. తిరువాన్కూరు స్వతంత్ర సంస్థానమని మనమెరిగిన విషయమె. అచ్చట మహరాజునకనేక రాజబంధుగులు, వారలకు గలిగియున్న స్నేహబృందము మెండు. అట్టి వారలలో కొందరు స్వాతంత్ర్యదృష్టిచే న్యాయాన్యాయముల గమనించక నడుచు కొను చుండుటచేత కొన్నియిక్కట్టుల లోనికింజిక్కుకొని నప్పుడు యెవరెట్టి స్వలాభమును గోరు సలహాలను దెచ్చినను చెవినిడక, ధర్మవిరుద్ధముగాని న్యాయ పరిపాలన గావించెడివారు. ఇందువలన వారియుద్యోగౌన్నత్యమునకు గొన్ని తాత్కాలిక చిక్కులు సంభవించినను వారియాత్మ వికాసమున కేమియు లోటు గలుగలేదు. మఱింత ధర్మవర్తనుడనియు, న్యాయవేత్తయనియు, పేరువడసిరి. కొన్ని సమయములందు మహారాజు వీరియెడ కొంత వ్యతిరేకాభిప్రాయులై వీరి యున్నతోద్యోగములకు కొన్ని యాటంకములు గలుగ జేయనెంచినను మంత్రిగారుమాత్రము వానినన్నింటిని బారద్రోలి రాజుతో బోరాడియైనను వారి పదవికాటంకము గల్గకుండ చూచెడి వారు. వారెప్పుడును తన విధికృతమైన కార్యమును బాగుగ పరిశీలించి చూచి దానినెట్టి సంశయభీతులు లేక ధైర్యసాహసములతో నొనర్చెడివారు. తన స్వలాభము నెంచిగాని యితరుల మెప్పుల బడయ వాంఛించిగాని నెన్నడునన్యధా వర్తించెడివారు కారు.
ఇట్లు తన జీవితకాలమున చాలకాలము తిరువాన్కూరునకె యుపయోగించి వృద్దాప్యము వచ్చుసరికి పించనీబుచ్చుకొని మదరాసునకు వచ్చి స్థిరనివాస మేర్పరచు కొనిరి. వారు పట్టణము చేరినదాదిగ వారి నాకర్షించినది సంఘసేవయె. దినదిన ప్రవర్ధమానముగ వర్ధిల్లుచున్న మన మదరాసు వన్నియకులక్షత్రియ మహా సంఘమప్పటికి కొన్ని వత్సరములనుండి కార్యక్రమము సరిగ జరుగుక, సాంఘికులలో నైకమత్యము క్షిణించి యెకదారిలేక పటాపంచలై యుండెను. రాజరత్నము నాయకరుగారెల్లరను తిరిగి సమావేశవరచి తాను ప్రెసిడెంటుగనుండి తిరిగి సంఘము నొక దారి నడుపుటకు ప్రణాళికను తయారుజేసి కార్యనిర్వహణమునకుం గడంగెను కొన్ని యేండ్లు స్థంభింపబడి యున్న సంఘమీతని యధ్యక్షత క్రింద పునర్జీవనముంగావించి వేగముగ పనిచేయమొదలిడెను. మదరాసు రాజధానిలోగల యగ్నికులుల విద్యాభివృద్ధికై యొక పర్మ్నెంటు ఫండు నేర్పాటుజేయుటకు దగు మార్గముల స్థిరపరచెను. 1921 వ సంవత్సరము డిశంబరులో నగ్నికుల క్షత్రియ 33 వ మహాజనసభ చిదంబరం పుణ్య క్షేత్రమున జరిపించి సాంఘికులనెల్లర నుత్సాహపూరితులంగావించెను.
1921 వ సంవత్సరమున జరిగిన సెన్ససు రిపేర్టులో మదరాసు రాజధాని యంతకు నీయగ్నికులుల సరియగు జనాభాను దేల్చుటకు వన్నియకుల క్షత్రియులు, అగ్నికులక్షత్రియులు, వన్నియరులు, అగ్నికులులు, పల్లవులు లేక పల్లీలు వివిధ ప్రాంతముల వివిధ రీతుల పిలువబడు వారలనెల్లరను యొక మొత్తమునజేర్పించెను. 1921 వ సంవత్సరము అక్టోబరులో నాంధ్రదేశమున బెజవాడలో జరిగిన మన మూడవ యగ్నికులక్షత్రియ మహాసభకు వన్నికుల మిత్రన్ పత్రికాధిపతియగు యె. సుబ్రహ్మణ్య నాయకరుగారితో కూడ విచ్చేసి తన యాంధ్రసోదరుల నెల్లర నుత్సాహ పూరితులంజేసి యుండెను. అచ్చట వారొనర్చిన యుపన్యాస మెల్లరకు మార్గదర్శకముగను, నాచరణా యుక్తముగను, మిగుల నానంద దాయకముగ నుండెను. నాయకరుగారు తన జీవితారంభము నండియు సత్యమని నమ్మినదానికి యెట్టి గొంకుజంకులేక ధైర్యసాహసములతో నొనర్చు సాధనగల వారగుటచేత నీసంఘకార్యములుగూడ దనశక్తి వంచన లేక బహు పట్టుదలతో నెరవేర్చు చుండిరి. కాని సంఘ దుర దృష్టతయో యనునట్లు కొలది కాలములోనె తన నియమిత కాలము సమాప్తమై 24-9-23 తేదీన తన నివేదికను తన తండ్రికొప్పగించుకొనుటకై పితృలోకమున కేగెను. అగ్నికులులలో గొప్పయుద్యోగ గౌరవముం బొందిన యీమహాపురషునకు నలుగురు కొమరులు గలరు. అందు జ్యేష్టుడు కనకసభాపతి యనువారు M.B.B.S. & B.S.S.C. పరీక్షయందుత్తీర్ణులై ప్రస్తుతము రాయవేలూరులో జిల్లా హెల్తుఆఫీసరుగ నుండెను.
కీ॥శే॥ పెదసింగు స్వామి
ఈ స్వామిగారు రఘకుల గోత్రజులు. అగ్నికులక్షత్రియులు. మచిలీపట్టణ సామీప్య గ్రామమగు గరాలదిబ్బ నివాసి. పెదసింగు వంశోద్భవులు. గొప్ప కోస్తావర్తకులని పేరువడసిన తాతయ్యగారి తనయులు. కాని బాల్యముననే తలిదండ్రులను గోల్పోయి, యైశ్వర్యములబాసి, దైవపరీక్షా సమయమున నిలబడిన యోధుడు. నిజముగ నిట్టిదారిద్ర్యమే మానవుని యుక్తి నైపుణ్యతలు, శక్తి సామర్ధ్యములు, సాధనాకౌశలము, జ్ఞానశీలమును నిర్ణయింపగల సమయము.
స్వామిగారు తన పూర్వైశ్వర్యదశను దలంపక, తనస్థితిని విచారింపక, జీవితము శ్రీకృష్ణభగవానుని నాధీనమొనర్చి వాని సారధ్యమున తన శరీర కష్టముచే జీవయాత్ర ప్రారంభించెను. ఇట్లిరువదేండ్ల ప్రాయము చేరు సరికి వీరిశక్తి సామర్ధ్యములు వెల్లడియై నొక తెనుగు యోడలో కప్తానుగ దీసికొనిరి. అందు బహు నమ్మకముగ పనిచేయుచు యజమానుల ప్రేమ గౌరవములబడసి కుటుంబ మర్యాద కాపాడు కొనుచు, స్వంతముగ నొక వ్యాపారము గూడ నేర్పరచుకొను స్థితికింజేరుచుండెను. వీరికి 30 యేండ్ల పరాజయమును 1864 వ సంవత్సరములో సహోదర సహితము నౌకాయాత్రలో నితరతావులనుండగ, బందరు ప్రాంతమంతయు గొప్ప తుఫానుచే తుడిచిపెట్టుకొని పోబడెను. కొంతకాలమునకు వీరిల్లుజేరు సరికినా పరిసరములన్నియు స్మశానములై యుండెను. ఇండ్లు నేల గలసె భార్యాబిడ్డలు స్వర్గయాత్రకుంజనిరి. బంధు శ్రాణి నశించెను. ఆప్తులుగానరారైరి. ఇంకెక్కడి సౌఖ్యము. ఎట్టి జీవితము. విషమ పరీక్ష నెదుర్కొన వలసివచ్చె. స్వామిగారు తన సహజ ధైర్యస్థైర్యములచే నన్నగారిని శమింపజేసి పునర్వివాహితులై తిరిగి జీవయాత్ర మొదలిడిరి. పిదప కొంతకాలమున కన్నగారి కొక తనూజయు, నిరువురు తనయులు గలిగి పరమపదించిరి. వీరికి సంతానము లేదు. అన్నగారి బిడ్డలనే తన బిడ్డలుగ నెంచుకొని వ్యవహరించుచు, స్వంతముగ నొకటి రెండు తెనుగు యోడలను గట్టించి సమయానుకూలమగు వ్యాపారముం గూడ జేయుచు బిడ్డలతోడైరాగ దినదనాభివృద్ధి నొందజొచ్చెను.
స్వామిగారిట్లు శరీరకష్టముచే బొందగలిగిన ధనముగూడబెట్ట నపేక్షింపక గొప్ప దాన పరుడని పేరు వడసిరి. వీరోడలపై సబురుకు బోవునపుడెల్ల విధిగ పెద్దలను, బీదలను, గుణవంతులగు బ్రాహ్మణులకు, తగురీతి సన్మానించెడివారు. కాటక దినములలో ధాన్యము దెప్పించి చౌకధరలకమ్మించెడివారు. గుడులు, గోపురములు, పంజాలు మొదలగు దైవతా నిర్మితములకు శక్తి వంచన లేక తోడ్పడెడివారు. ధ్వజస్థంభముల నెత్తించుట వీరి ప్రాణ ప్రియమయిన కార్యము. వీరి జీవితమున ముప్పదిరెండు దేవళములకు ధ్వజస్తభముల నెత్తంచి ఖ్యాతివడసిరి. వీరి స్వగ్రామమగు గరాలదిబ్బకు బందరు టవునుకు మధ్య మార్గమున షుమారు రెండు ఫర్లాంగులలొకాబారున యొక కలప వంతెన గట్టించి యెన్నియో గ్రామాదుల వారికి దారి సౌకర్యము నేర్పరచిరి. ప్రతి వేసంగిలో నావంతెన యెదుట నొక చలివేంద్రబెట్టించి బాటసారుల దాహ బాధ బాపెడువారు. బందరు నోబుల్ కళాశాలలో నుపాధ్యాయులగు యెన్నీసుదొరగారీ పుణ్య మూర్తియొక్కరు, నావంతెనయొక్కయు ఛాయాపటముల దీసికొని మేజిక్ లాంతరు రూపమున వీరి దివ్యచరితము నింగ్లాండు దేశమునగూడ చాటిరి. వీరుగావించిన ధర్మ పెండ్లిండ్లు, చేసిన చిన్న దానములు లెక్కకు మిక్కుటముగ గలవు.
ఇట్టి దానధర్మములు చేయుటలో నదియంతయు స్వప్రయోజకత్వమని కలనైన దలంచొడి వారు కారు. సర్వకార్యముల నీశ్వరుడె తన చేత జేయించు చున్నాడని భావించెడి వారు. వీరికి దైవభక్తి మెండు. నిత్యము దనతండ్రిని, సష్టికర్తయగు పరాత్పరుని భజింపక వానియాశీర్వాదము గైకొనక కాలు క్రింద బెట్టెడివారుకాదు. రాతిలోనైనను, చెట్టునందైనను, పుట్టలోనైనను యీశ్వరుడుండునని తన పూర్ణవిశ్వాసము. అందుచేత పలుపేర్లుగల దేవతలనారాధించుచు, తన గ్రామమున వారికితగు యుత్సవముల జేయించు చుండెడి వారు. తిరుపతి వెంకటేశ్వరులకు మ్రొక్కులు గలవని కొందరు గ్రామవాసులు జోగి తిరుగు చుందురు. అట్టి సందర్భమున వారి నోటి నుండి వచ్చు "గోవిందా" యను శబ్ధము స్వామిగారు లోపల పరుండి నిదురించు చున్నను వారి చెవిబడినయంతనె నదేమియో చెప్పజాలముగాని వారి కండ్లవెంట బొటబొట నీరు కారెడివి. ఒకనాడు వీరు టవునులో హరిశ్చంద్ర నాటకము చూడబోయి చంద్రమతీ హరిశ్చంద్రుల దురవస్థా దుర్భర శోకముంగాన లేక యొక యరగంట వరకు తనకంటి నీరాపుకొనలేక యింటికి తిరిగివచ్చెను. వారెట్టి సాహస, ధైర్య, శౌర్య సంపన్నులో యట్టి కోమల హృదయాలనుట కిదియే దార్కాణము.
మరియు వీరు నిరుపమానమైన సత్య సంధులనియు, నాడినమాట తప్పని వారనియు, నొక విశేష గౌరవము గలదు. వీరెన్ని చిక్కులలోనైనను, దానొకరికి వాగ్దత్తమిడిన ధర్మమును నిష్కళంకముగ జేసితీరెడి వారు. వీరితరులకు వ్రాసి యున్న ప్రాంసరీనోట్లొకవేళ కాలదోషము పట్టినను వేరొక యూహలేక నసలుఫాయిదాలుసహా తీర్చెడువారు. వీరి మిత్రులగు పెద్ద పెద్ద వైశ్య కుటుంబములలో తగవులు సంభవించుతరి వీరిని మధ్యవర్తిగ గొంపోయి వారునుడివి నటుల విని కలహ నివారణ గావించు కొనెడివారు. ఎవరయిన వీరు చెప్పిన సలహా నిరాకరించినచో నిదిట్లు జరుగునని జెప్పిన యదే ప్రకారము జరిగెడిది. స్వామి గారన్ని రసములను, యెల్ల గృహస్తు ధర్మములను, సమయోచితముగ బ్రదర్సించిరని యొప్పు కొనక తప్పదు. వీరి కుటుంబపోషణ, బంధుప్రేమ, ప్రజానురాగము గణనాతీతము. ఎవరినెట్లు చూడవలయునో, ఎవరినెట్లు నాదరింప వలయునో, యెవరినెట్లు సన్మానించ వలయునో, యెవరినెట్లు గౌరవించవలయునో, వీరు గుర్తించగలిగిన బుద్ధిచతురత నెన్న నశక్యము. జాతి, మత, కుల భేదములు లేక యెల్లర ప్రేమ గౌరవముల బడయుచు 75 వ యేట 1911 వ సంవత్సరములో తన నిరాడంబర జీవిత చారిత్రమును ముగించిరి.
యస్. కందస్వామి కండర్
కందస్వామి కండరుగారు శేలం జిల్లా నామక్కలు తాలూకా నంజుండయారు గ్రామ నివాసులు. జంబుకుల గోత్రజులు. వీరి తండ్రి శంకరు కండరుగారు. దక్షిణదేశమున దయార్ద్ర హృదయులనియు, ధర్మదాతలనియు, పేరువడసిన యగ్నికులజులలో నొకరు. శంకరు కండరు గారు మన మదరాసు వన్నియకులక్షత్రియ ముఖ్య మహా సంఘపు 25వ వార్షికోత్సవము నతి వైభవముగ తమ నంజుండయారు గ్రామములో 13-6-1913 తేదీన జరిపించి ధన్యాత్ములైరి. వీరి ప్రధమ తనయుడె నీచరిత్ర పురుషుడగు కందస్వామి కండరుగారు. తండ్రి గతించుట తోడనె కుటుంబ భారమీతని పైబడెను. వీరును తండ్రివలెనే ధర్మ చింత గలవారును, కులాభిమానియునై ప్రవర్తించు చుండిరి. ఈతని యాజమాన్యమునగూడ దమ వంశ ప్రతిష్ట యిసపమంతయు వన్నెదగ్గక దినదినాభవృద్ధి గాంచుచుండెను. వీరు పెక్కు బ్రాహ్మణ సమా రాధనలంగావించిరి. పుత్రకామేష్ఠి యాగముంజేసిరి. పలువత్సరములు శేలం జిల్లా అగ్నికులక్షత్రియ మహాసంఘాధ్యక్షులుగ నుండి నిరుపమాన సంఘసేవాధురీణులుగ మెలంగిరి. మహాసంఘ జ్యూబిలీని జయప్రదముగ జరిపించిరి. నామక్కాలులో నగ్నికులక్షత్రియ విద్యార్దులకొక వసతి గృహము నేర్పరచి సాగించుచు దానిని ఐక్యతముగ నడపించుటకుదగు యేర్పాటు లొనర్చిరి. రాయవేలూరులో నొక పాఠశాల నెలకొల్పి పోషించిరి. మఱియు నామక్కాలు తాలూకాబోర్డునకు విద్మాభివృద్ధికై 20,000/- రూప్యముల నొక్కసారిగ దానమొసంగిరి. ఇట్టి వీరి ఖ్యాతి ప్రజలయందు వ్యాపింపగ దానిని గవర్నమెంటు వారును గ్రహించి వారికి మొదట రావుసాహెబు బిరుదమును, పిదప కెయిజరీహింద్ పతకమును గౌరవార్ధముగ నొసంగిరి. వీరు నామక్కలు తాలూకా బోర్డు మెంబరుగ చాల కాలముండి వట్టి గౌరవము కొరకు నిలబడుటయేగాక బహుశ్రద్ధతోను, బాద్యతా యుతముగను, బ్రవర్తించి చిదంబరములో వన్నియకుల విద్యార్ధులకొక వసతి గృహ మత్యవసరమని దలంచి దానినేర్పాటు జేయ సంకల్పము గలవారై కొంతపని ప్రారంభించి వారికోర్కె పూర్ణ ఫలితము నొందక పూర్వమె పితృదేవతలచే నాహ్వానింపబడిన వారై నలుబదవ యేట 20-4-1925 తేదీన నంజుండయారు గ్రామము విడనాడి స్వర్గయాత్రకుం బయలు వెడలిరి. తన ధర్మకార్యములు శాశ్వతముగ నిర్వర్తింపబడుట కొక ధర్మశాసనము గూడ వ్రాసియుండిరి.
కీ॥శే॥ కామాడ మీరయ్య
కామాడ మీరయ్యగారు గోదావరి జిల్లా కాకినాడ తాలూకా తాళ్ళరేవు నివాసులు. రఘకుల గోత్రజులు. ఆంధ్ర అగ్నికుల పితామహుడనబరగు మేధావి, నిరాడంబర జీవిత చరుతులు, గొంకుజంకులేని యోధుడు, కర్మిష్టిగాని వాక్శూరులుగారు. మదరాసు వన్నికులక్షత్రియ మహాసంఘముననుకరించి యాంధ్రదేశమున నగ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘమును స్థాపింపజేసిన మూలపురుషులు వీరని చెప్పవచ్చును. తాళ్ళరేవు గ్రామమున తాంబూల మర్యాదలలో బ్రాహ్మణుల తరువాత నగ్నికులుల నాధిక్యముగ జూడవలయునను తగాయుదాలో కొందరందులకు తగునిదర్శనములు జూపవలెనని కోరగా నట్టి హంశములను గ్రంధరూపమున ముందుబెట్టుటకై మదరాసుకుంజని యచ్చట వహ్నికులక్షత్రియ మహాసంఘ సహోదరులతో సంప్రదించి తగునిదర్శనములందెచ్చి యెల్లరకు జూపి జయము వడసిన ధీరులీ మీరయ్యగారే. వివేకవంతులును, ధనాఢ్యులును, కులాభిమానియు, కోరంగి నివాసులునగు మ॥రా॥ పొన్నమండ లక్ష్మణస్వామివర్మ గారితో గలసి కోరంగిలో నగ్నికుల క్షత్రియ మహాసంఘమొకదానిని స్థాపించి తద్వారా అగ్నికులదీపికయను వంశచరిత్రను ప్రచురించుటయు, నగ్నికుల వంశోత్పత్తి, పూర్వుల రాచరిక వృత్తాంతము, సంఘోద్ధేశములను, దెనుగువారలకెల్లరకు నెరుకజేయుటలో శక్తివంచనలేక పాటుపడిన ముఖ్యనాయకులలో నొకరు వీరైయున్నారు. వీరికి ధనమార్జించి పేరు ప్రఖ్యాతులు బడయు కోరిక లేదు. కాని వారి మనోనిర్మలత్వము, కార్యదీక్ష, సంఘయె యేరికిని వెనుదీయని యున్నత స్థానమునకుంగొని వచ్చినది. ఇతడు రాజుగాడుగాని రాజులను సన్నార్గమున నడిపించగల యోగిపుంగవుడన వచ్చును. వీరి జీవిత కాలమంతయు నహోరాత్రంబులు వీరి మనంబు నాకర్షించిందీ సంఘ సమస్యయె. అగ్నికులజులలో నేయేతావుల నెవరెవరు వివేకవంతులు, విద్యావంతులు, ధనవంతులు నివసించు చుండిరో వారిలో నైక్యభావము గలగటెటులనో సంఘాభివృద్ధికై యెల్లరు నొకదారి నడచుటెట్టులనోయని వీరు నిరంతరము పరితపించు చుండెడివారు. అచ్చటచట సంఘ సభలు గావించి సంఘోద్ధేశ్యములను బోధ చేయు చుండెడివారు. దూరదేశములందున్న వారితో నుత్తరప్రత్యుత్తరములచే గధనడిపెడి వారు. పైగ సమయము జిక్కినపుడొకరి కొకరి కనుకూల బాంధవ్యములగలిపి సంబంధములు పొందుబరచెడివారు. ఆకాలములో క్రొత్త సంబంధములు కలుపుగోరి యుండి వారట్టి విషయము లందెలిసి కొనవలయుననియున్న మీరయ్యగారికె ముందువ్రాసి విచారించెడి వాడుక యుండెడిది. ఇట్టి సమయములందు వీరును బాగుగ పరిశీలించి యెవరికి తగిన సంబంధము వారికి చేకూర్చెడివారు. మీరయ్యగారు తన వృద్దాప్యమును బహు నిర్మలము గను, శాంతయుతముగను, వెళ్ళబుచ్చిరి. జపము జేసికొనుట, సద్గ్రంధముల పఠించిట, నుత్తర ప్రత్యుత్తరములం జూచుకొనుట, వచ్చినవారికి తగు సలహాలనిచ్చి పంపుట యివియే వీరి నిత్యకృత్యములు. భక్తాగ్రేసరుడైన యీకర్మయోగి తన యైహిక చారిత్రమునంతయు ముగించి 4-4-1921 న బహు సునాయాసముగ జీవములవీడి స్వర్గమునకుం జనిరి.
దివాన్ బహద్దూర్ వి.తిరుమలపిళ్ళె
వి.తిరుమల పిళ్ళగారు చెన్నపట్టణ వాస్తవ్యులగు అగ్నికులక్షత్రియులు. చెన్నపట్టణములో కొందరగ్నికులులీ 'పిళ్ళ' యను బిరుద నామమునుగూడ నుపయోగించు చుండిరి. వీరు 1866 వ సంవత్సరమున నొక భాగ్యవంతమగు గౌరవనీయ కుటుంబమున జన్మించిరి. వీరు పి.టి.లి. చెంగల్వరాయనాయకరుగారితో గలసి జాయింటు వ్యాపారముంజేసిన బసవనపిళ్ళగారి తనయులు. మిగులనదృష్టజాతకులు. ఉదార స్వభావులు. వీరు మొదట డెలెటన్ కళాశాలలోను, పిదప ప్రెసిడెన్సీ కాలేజీలోను యున్నత విద్యాభ్యాసమొనరించి 1892 వ సంవత్సరమున మదరాసు హైకోర్టులో సొలిసిటరుగ జేరిరి. వీరు మిగుల ధైర్యసాహస సంపన్నులు, నున్నతా శయములు గలవారును, ప్రజాను రంజకులునై యనతి కాలముననె చెన్నపట్టణములో గల నాయక శ్రేష్ఠులలో నొకరుగ బరిగణింపబడిరి. అచ్చట వీరనేక సంస్థలలోజేరి నిరుపమానమైన ప్రజాసేవ జేయు చుండిరి. వీరేపనిని జేసినను గౌరవ యుక్తముగను, న్యాయదృష్టితోడను, యెట్టి శ్రమకైన నోర్చి పట్టుదలతో జేయు దృఢస్వభావులు. వీరికల్లిబిల్లి మాటలు, నచ్చకపు బుచ్చకపు యోజనలు, పనికిరావు. సూటియైన దారియొకటే వీరియాదర్శము. వీరు మనసునకు సరియగు నారోగ్య వంతమైన దృఢశరీరముగలిగి యెల్లపుడు మిగుల నానందదాయకముగ నుందురు. ఎగ్మూరులోపాంతియన్ రోడ్డున విశాలమగు సుందరోద్యాన వనముగల యొక దివ్యభవనమున గాపురముండిరి. దీనికే "రిచ్ మండ హౌస్" అని పేరిడిరి. వీరు1897 వ సంవత్సరమునుండియు నెగ్మూరులోఫ్త్ గల బెనిఫిట్ సొసైటీ డైరెక్టరుగ నుండి 1908 వ సంవత్సరము నుండి యాబోర్డు నకధ్యక్షులుగ గూడ నియమింప బడిరి. 1905 వ సంవత్సరమునుండి పచ్చయప్ప కళాశాల ధర్మకర్తలలో నొకరుగ నెన్నుకొనబడి 1919 వ సంవత్సరమునుండి యాధర్మాదాయ సంఘాధ్యక్షులుగ పని చేయుచుండిరి. మరియు చెంగల్వరాయ నాయకరుగారి విద్యా నిలయమునకు చాలకాలము నుండి ప్రెసిడెంటుగనుండిరి. పదిహేను సంవత్సరాలకు పైగ మదరాసు పురపాలక సంఘ సభ్యులుగనుండి 1924 వ సంవత్సరమున తత్సంఘాధ్యక్షులుగగూడ నెన్నుకొనబడి కొంతకాలము శక్తివంతముగ పనిజేసిరి. మదరాసు కాస్మపాలిటన్ క్లబ్బునకు , యూనియను క్లబ్బునకు గౌరవ కార్యదర్శులుగ గొంతకాలముండిరి. చాలకాలము సుగుణ విలాస సభలో ప్రధాననాయకులుగనుండి నడపించిరి.
తిరుమలపిళ్ళగారు తాత్కాలికపు రాజనీతియందే పార్టీకిని జెందినవారు కారు. ధర్మ యుతమయిన పరిపాలన యెకటే వీరికి కావలసిన విషయము. సర్వమానవ సోదరత్వమే వీరి తత్వము. లోక విఖ్యాతి వడసిన త్యాగరాయ శ్రేష్టిగారు మదరాసు కార్పోరేషను అధ్యక్ష పదవిని వీడిన పిదపనా స్థానమునకు తిరుమలపిళ్ళగారి నన్నిపార్టీలవారు కలసి యెన్నుకొనిరి. కొంతకాలమునకు దేశవాతావరణమును బట్టి గలిగిన రాజకీయ కక్షలు బలమగుట తోడనె వీరాస్థానమును వదలుకొనవలసి వచ్చినది. నిజముగ వారిట్టిదానిని సహింపజాలరు. 1924 వ సంవత్సరమున వీరి దేశసేవకుమెచ్చి గవర్నమెంటు వారు దివాన్ బహద్దూర్ బిరుదమొసంగిరి. పిళ్ళగారికి గల యాంతర్య జాత్యభిమానము ప్రశంసనీయము. 1918 వ సంవత్సరము మే మాసములో జరిగిన మన ఆంధ్రప్రధమాగ్నికుల క్షత్రియ మహాజనసభ కధ్యక్షులుగ విచ్చేసి యుండి సంఘ సోదరుల కెల్లరకు నాచరణీయమగు హితోపదేశమొనర్చి యుండి యా దినము నుండియు స్థాపింపజేసిన బడిన మన యగ్నికుల క్షత్రియ మహాజనసభ సంఘమునకు రాజపోషకులుగ నుండుటకు దయతో నంగీకరించిరి. సంఘముయొక్క బాగోగులను నిరంతరము గమనించు చుందురు. మఱియు వీరు కార్పొరేషన్ అధ్యక్షులుగ నెన్నుకొనబడిన సందర్భమున మన మదరాసు వన్నియకుల క్షత్రియ సంఘమువారు వీరికొనర్చు సన్మానపత్రమునకు బదులిడుచు నాకిప్పుడుగలిగిన యీయధ్యక్షతా గౌరవము నాకు గలిగినట్లు నేనెంచను. నాజాతికే గలిగినట్లు భావించు చున్నానని హృదయ పూర్వకముగ నుడివిరి. నిజముగ మిగుల నుత్కృష్టమయిన భావమిది . వీరి భావమెల్లపుడి టులనే హృదయమున చలించి తాండవమాడు చుండును. అగ్నికులజులనేకులు వీరి ప్రేమ కటాక్షముల వలన దగిన యుద్యోగములంజేరి యుచిత గౌరవజీవనలంజేయు చుండిరి. వీరికి సంగీత సాహిత్యములందును కొంత రుచి గలదు. సాయం సమయములందు సంగీతమును వినుచు, పాడుచు, భక్త పరాయణుండై యానందాబ్ధినోలరాడు చుండును. వీరీచరిత్రల యందొకరగు సి.రాజరత్న నాయకరుగారి వియ్యంకులు. వారి కుమార్తెను వీరి కుమారునకు దీసికొనియు, వారికొమరునకు వీరి కుమార్తెనిచ్చియు బాంధవ్యమొందిరి.
రావు సాహెబు పెదసింగు వెంకట రంగయ్య
రావు సాహెబు పెదసింగు వెంకట రంగయ్య గారు 1875 సంవత్సరమున మచిలీ పట్టణ ప్రాంతమునంగల గరాలదిబ్బ గ్రామమున నొక గౌరవాగ్నికుల క్షత్రియ కులంబున జన్మించిరి. వీరు రఘకుల గోత్రజులు. తండ్రి దుర్యోధనుడు. తల్లి చందమ్మ. వీర్లకు కడగొట్టు తనయుండు. ఈతనికొక సంవత్సర ప్రాయముననె తండ్రి గతించెను. పినతండ్రి స్వామిగారీ బిడ్డలను తన్న బిడ్డలుగనె యెంచి సాకుచుండెను. స్వామిగారికి సంతానము లేమిచే వివాహ సమయమున నీవెంకటరంగయ్యను దత్తతు జేసికొని తన మేనల్లుని కుమార్తెంగైకొని వైవాహి కాది కార్యముల గావించె. బాల్యము నుండియు నీవెంకటరంగయ్యగా రతిచురుకుదనము, సాహస ధైర్యలక్షణములను ప్రదర్శింప దొడంగెను . వీరికిరవదేండ్ల ప్రాయము చేరువంత దనతండ్రిగారిదగు "ఆంజనేయులను" నోడలో సముద్రయానమునకై బయలు వెడలిరి. ఇట్లేడెనిమిది వత్సరములు గడపి కప్తాను పరీక్షయందారి తీరినవారై హిందూదేశమునంగల కోస్తా పట్టణములన్నియు దర్శించి వర్తక మర్మముల గమనించుటయందు, సముద్రయానము నందు సుశిక్షణ మొందిరి. పిదప బందరు టవునులో యేర్పరుపబడిన కలప వ్యాపారముం జూడ నియమించిరి. ఇచట వీరి హృదయ భావముల గనుపెట్టిన వారలై యచిర కాలమున ననేకులు వీరిమైత్రి బడయ గోరిరి. వీరును పట్టణమందుగల వర్తకుల యొక్కయు, నుద్యోగుల యొక్కయు పరిచయము గలుగ జేసుకొని స్నేహ భావమున మెలగు చుండిరి. అంత 1910 వ సంవత్సరమున అన్న సీతారామస్వామియు, 1911 వ సంవత్సరములో దండ్రి స్వామియు పరమపదించుటచే కుటుంబ భారమంతయు స్వేచ్చానుసారులైయున్న వీరిపై బడెను. అప్పటి నుండియు తన కార్యములన్నియు స్వాతంత్ర్య శక్తితోను, బుద్ధికుశలతచేతను నడుచుకొన జొచ్చిరి. 1913 వ సంవత్సరమున స్వగ్రామమగు గరాలదిబ్బ వీడి కుటుంబ సహితము టవునుకు వచ్చి కాపురముండిరి. 1914 వ సంవత్సరములో బయలు వెడలిన ప్రపంచ మహాసంగ్రామ పరిస్థితులు గమనించి యాసమయమున నౌకా వ్యాపారము నకు ప్రాముఖ్యత గలుగ గలదని నిశ్చయించి క్రొత్తగ నీకోస్తా చాపల యోడలంగట్ట ప్రారంభించిరి. యుద్ధము ముదురుచున్న కొలది ధూమనౌక లచ్చటకుంబోవ దెనుగు యోడలకు కేవులు హెచ్చుచుండెను. వీరు సహజముగ సాహసవంతులు, వర్తకులలో పలుకుబడి కూడ గలిగెను. పైగా ప్రభుత్వోగులు నౌక నిర్మాణమును ప్రోత్సాహ పరుపసాగిరి. గనుక నీవ్యాపారము మంచి లాభదాయకముగ గానబడుట 1918వ సంవత్సరము వచ్చుసరికి షుమారు రెండున్నర లక్షల వ్యయముతో నెనిమిది యోడలంగట్టిరి. కోరమాండలు తీరమున గొప్పయోడల వర్తకుడని పేరు గాంచిరి.
1918 వ సంవత్సరములోనె బందరునకు 16 మైళ్ళ దూరమున గల పాండ్రాక యుప్పుకొఠారు పంటకుగాను తీసి కొనిరి. అప్పుడె టవునులో నొక కమీషను కొట్టు స్థాపించి, యెగుమతి దిగుమతి వ్యాపారమును ప్రారంభించిరి. ఆ సమయముననె ధాన్యంధరలు పెరుగగ గవర్నమెంటువారు కంట్లోలు పద్ధతి ప్రారంభించిరి. ప్రధమమున శ్రీగవర్నమెంటు వారు కంట్రోలలో నాపుజేసిన ధాన్యము నీవెంకటరంగయ్యగా కప్పగించి యొకధర నేర్పాటుజేసి యంతకంటె హెచ్చుధర కమ్మకూడదని శాసించి యితరతావుల కెగుమతి చేయుటకుగూడ వీరినే నియమించిరి. స్వలాభపరుడగు సామాన్యవర్తకుడైన నీ సమయమున నెంతలాభమైన కొట్టి యుండ వచ్చును. కాని యాధర్మదాత యాత్మహితమునుగోరక గవర్నమెంటు వారు నియమించిన రేటు కంటె చాల తక్కువ ధరకు బియ్యమును, ధాన్యమును దక్షిణదేశము, దత్తమండలము నైజాం రాష్రములకెగుమతిజేసి వీరి సుహృద్భావము దేశదేశములకు చాటిరి. ధరలు పెరిగి దేశమున కటిక కాటకము సంభవించి తిండిలేక ప్రజలల్లాడు చుండుతరి యొకనాడు బందరు పట్టణ ప్రాంతమందలి బీదలు క్షుద్బాధను భరించలేక పట్టణమును కొల్లగొట్టుటకో యనునట్లు ముట్టడింప జొచ్చిరి. సివిల్, క్రిమినల్ యుద్యోగులును, పోలీసు సేనానులును, గత్యంతరముగానక తత్తరపడుచు శ్రీ రంగయ్య గారి వద్దకు రాగ వారు బయలుదేరి యందరకు సమాధానముజెప్పి యాపి యానాటికి వారికందరకు మనిషికొక్కంటికి యొక శేరు వంతున బియ్యమునిచ్చిపంపి యప్పటినుండియు నారు మాసములకు నష్టమునెంచక చాల చౌకధరకు తనకొట్టువద్ద బియ్యము బీదల కమ్మించెను. మరియు ననేకసార్లు పండుగ దినములలో తన యింటివద్ద బీదలకన్న దానము తృప్తిగ జేయించెడివారు. యుద్ధభూమికి గొంపోబడుటకు పల్లెలనుండి దోడ్కొనిరాబడిన నూతన భటుల కీపట్టణమున భోజనవసతి గలుగ జేయవలెనన్న రంగయ్యగారు తప్ప మరియొకరు గానరారు.యుద్ధ సమయమున "యెనూ" యనునొక స్టీము లాంచి బందరు సముద్ర తీరమునకుంగొట్టు కొనిరాగ నందేమి యపాయకరములగు నాయుధములున్న వోయని యాప్రాంత గ్రామ వాసులు తల్లడిల్లుచుండ వీరచ్చటకు బోయి దానిని సునాయాసముగ యేటిలోనికి లాగించు కొనివచ్చి గవర్నమెంటు వారి కెరుకజేసి యది ప్రభుత్వము వారిదని తేలుటతోనె తన స్వంత ఖర్చులతో దానికింగావలసిన మరమ్మత్తులన్నియు జేయించి వారికొప్పగింత బెట్టెను. ఇట్టి వారి యుదారస్వభావమును ప్రభుత్వోగులు గనిపెట్టి సదా వీరితోడ్పాటును గోరి స్నేహభావమున మెలంగుచుండిరి. ఏ కోశమునను లేశమయినను కృతఘ్నతాభావములేని శ్రీవెంకటరంగయ్య గారును నట్టియుద్యోగుల స్నేహవాత్సల్యత ప్రతిధ్వనించుటకో యనునట్లు వారికీ పట్టణము నుండి బదిలీ జరిగినప్పుడు వారిని గౌరవముగ సాగనంపు చుండెడివారు. బందరు పురమున టీపార్టీల సందడిని గలుగ జేసినది వీరెయని యొక ప్రతీతి గూడ గలదు. అయినను అట్టి పార్టీల నేర్పాటు జేయుటలో వారి నిరుపమానోత్సాహము వెలి బుచ్చుటయే గాని స్వలాభముగోరి కాదని యెల్లరు నంగీకరించు విషయమే. పైయుద్యోగులతో నెంచ పరిచయమున్నను వారి యొద్దకు బోయి తనకీ మేలుగలుగ జేయవలయునని గాని లేక తనకీ పని చేసి పెట్ట వలయునని గాని యెన్నడును గోరెడివారు కారు.
ఆంధ్రదేశమున కులాభివృద్ధికై పట్టుదలతో పని జేయుటకు అగ్నికులక్షత్రియ మహా సంఘమొక దానిని బందరుపురమున స్థాపించుట యెంతయు యుక్తమని యెంచి 1918 వ సంవత్సరము మేనెలలో నగ్నికులక్షత్రియ ప్రధమ మహాజనసభను మచిలీపట్టణమునందు తానె యాహ్వాన సంఘాధ్యక్షులుగ నుండి జయప్రదముగ సభజరిపి సంఘమును స్థాపించెను. తత్సభ కాంధ్ర దక్షిణ దేశములనుండి పెక్కుమంది కులాభిమానులు విచ్చేసి యుండిరి. అందులకగు వ్యయమెల్లను తానె భరించుటయె గాక, వెంటనే ప్రారంభించి స్వజాతి బీద బాలురకు విద్య నభ్యసించుటకు 10,000 రూపాయల వ్యయముతో మచిలీపట్టణమున నొక వసతి గృహము నేర్పాటు జేసి నాటంగోలె నచట 60 మంచి విద్యార్ధుల కుచిత భోజనాది సౌకర్యముల నేర్పరచి పని ప్రారంభించిరి. బందరు ప్రాంతమునంగల తమ కులజులలో పంచాయితీ కట్టుబాటుల నేర్పరచి, యందు నావికులకు జీతములు హెచ్చించి సంఘాభివృద్ధికి తోడ్పడుట కొక ధర్మఫండు స్థాపించెను. పిదప తమ యగ్నికులక్షత్రియ హాస్టలు యావరణములోనె మరి రెండు భవనములు నిర్మించి యొకదాని యందు ధర్మాయుర్వేద వైద్యశాలయు, రెండవదానిలో నావికా పాఠశాలయు నిర్మించిరి. ఇట్టి వీరి యుదారభావము, వితరణబుద్ధియు, దేశదేశములకు వ్యాపించి మిగుల ఖ్యాతి వడసిరి. ప్రభుత్వమువారు 1920 వ సం॥న వెంకటరంగయ్యగారికి రావుసాహెబు బిరుదమిడి గౌరవించిరి.
ఇట్లు జరుగుచుండగ 1920 వ సంవత్సరమున యన్ కంటక్సు వుద్యోగి వీరికి 1918-19 వ సంవత్సరమునకు మూడు లక్షలు రూప్యము లాదాయము వచ్చినదని అంచనా వేసి లక్ష యేబది వేలు రూప్యములు యక్సెసు ప్రాఫిట్టు టాక్సు చెల్లించ వలసినదిగ యుత్తరు వొసంగెను. కేవలము కుత్సిత స్వభావముచే వెలువడిన యీయుత్తర్వునుండి తప్పించుకొని బయటపడుట కెంత కష్టమైనను గలిగినది. పిదప శతృపక్షములకు సంధి జరుగుటతోడనే యప్పటి యట్లు స్టీమరులన్నియు హిందూదేశ రేవులు చేరెను. తెనుగు యోడలకు కేపులుతగ్గెను.
యీ వెంకటరంగయ్యగారు ప్రభుభక్తియు, ప్రజానురాగమును కలిగి గౌరవనీయులని పేరు వడసిరి. క్రమముగ నీగౌరవ పదవుల నధిష్టించిరి.బందరులో బెంచి మెజిస్ట్రేట్ గను, మ్యునిసిపలు కౌన్సిలరుగను, ల్యాండింగు అండ్ షిప్పింగు డ్యూస్ కమిటీ మెంబరుగను, సివిలు సప్లైస్ కమిటీ మెంబరుగను, పబ్లిసిటీ బీరో కరస్పాండెంటుగను, మదరాసు శాసన సభ్యులుగ నుండి పని జేసిరి. వీరికి బీదల యందపారమైనప్రేమగలదు. తననట్టివార లేదయిన కోరిరేని జాతిమతభేదములు పాలించు తప్పక వారిని సఫల మనోరధులంజేసెడి వారు. స్నేహధర్మము నెరవేర్చుట, యాశ్రితులను రక్షించుటయే వారి ముఖ్యాభిలాష. వెంకటరంగయ్య గారిట్లు కుటుంబ గౌరవము పెంపొందించి, జాతిప్రతిష్ట గాపాడి, దేశసేవ కుందోడ్పడుచు తన కర్తవ్యమును సాహస ధైర్యములతో నిర్వర్తించుచున్న మానవీయులు.
ముగింపు
సహోదరులారా ! పై చరిత్ర వలన నీయగ్నికులుల పూర్వ స్థితిగతులను కొంత తెలుపుతున్న గల్గితిమి. ప్రపంచమున ప్రతి వ్యక్తియు నున్నత దశ యందుండ గోరుట సహజము. అట్టి యుచ్చస్థితింగాంచుటలో నసాధ్యమేమియు లేదు. కొంత కాలమునకదె క్రింద బడుటలో గూడా వింతయు లేదు.ఇది యంతయు సర్వశక్తి సంపన్నుండగు జగద్రక్షకుని విలాసము. ప్రపంచ విఖ్యాతి నొందిన రోము నగరము నేడెట్లు న్నది ? ఇటులనే యుచ్ఛనీచములు, కష్ట సుఖములు జయాపజయములు చక్రమునందలి యూకులవలె క్రింది మీదులకు తిరుగుచుండును. గాన మానవుడు వాని యుెక్కవికారమును బొందదగదు. మున్నొకప్పుడున్నత స్థితి యందున్న యూ క్షత్రియ వంశము నేడిట్లు వెనకబడి యుండెగదాయని చింతించుచు లేచుటకేని ప్రయత్నింపక , యుొకవైపున నొకరు చేయూత నొసగు చున్నను దానినందుకొని లేవనుంకింపకుండుటవివేకము. గాన లోకమున వివిధ జాతులవారేరీతి నభివృద్ధి నొందుచున్నదియును పరిశీలించుచు మన శక్తిని బూరించుకొని యభివృద్ధి నొంద యత్నించుట మన విధియై యున్నది. భగవానుడెవరెట్లు పోవుచున్నను యూరక జూచు చుండును. కాని తనవంక జూచి నడిచి వచ్చుచున్న వారిగాంచి యానందించును. చేయూత నొసంగి యందుకొనును. చూడకుండుట మనదే లోపము. చూచుటకు శక్తిని గోరినచో వెంటనే ప్రసాదించును.
చిత్రము ఆనందము
సంపూర్ణము.
~~~~~: o 0 o :~~~~~
అగ్నికులక్షత్రియ వంశ వృత్తాంతమును
దెల్పు తెలుగు గ్రంధములు
1. అగ్నికుల దీపిక
2. పల్లవ రాజ చరిత్ర
3. పెదశింగు స్వామి, సీతారామస్వామి గార్ల జీవితములు
4. అగ్నికులక్షత్రియ వంశ సంగ్రహ చరిత్ర
5. పల్లవ శబ్దోత్పత్తి
6. అగ్నికులక్షత్రియ మహాసంఘ వార్షిక నివేదికలు
