19.05.2020
Temat: Narodziny faszyzmu.
Wydrukuj notatkę i wklej pod tematem lekcji.
Narodziny faszyzmu we Włoszech
1. Sytuacja we Włoszech po I wojnie światowej
a. Włosi byli bardzo rozczarowani sytuacją po I wojnie światowej
– byli niezadowoleni ze zbyt, ich zdaniem, małych zdobyczy terytorialnych
– w kraju panował kryzys gospodarczy
– sytuację ludności pogarszało wysokie bezrobocie
b. na fali powojennych frustracji we Włoszech ogromną popularność zdobył faszyzm, który charakteryzował się:
– skrajnym nacjonalizmem
– militaryzmem
– stosowaniem przemocy wobec własnych obywateli
– monopolem jednej partii politycznej
– dyktatorską formą sprawowania w władzy przez „wodza”
– antydemokratyzmem, antyliberalizmem i antykomunizmem
c. we Włoszech powstała Narodowa Partia Faszystowska (NPF)
– NPF była partią nacjonalistyczną i wodzowską
– na czele partii stał Benito Mussolini
2. Przejęcie władzy przez faszystów
a. w październiku 1922 r. we Włoszech odbył się tzw. marsz „czarnych koszul” na Rzym
b. król powierzył urząd premiera – Benito Mussoliniemu
3. Rządy faszystów we Włoszech
a. dużym sukcesem Mussoliniego było zawarcie traktatów laterańskich z papieżem Piusem XI
b. wprowadzono system jednopartyjny
– Narodowa Partia Faszystowska była jedyną legalnie działającą partią polityczną
– wszystkie inne partie zostały zlikwidowane
c. w państwie kluczową rolę odgrywały korporacje skupiające pracodawców i pracowników
d. Benito Mussolini ustanowił własne rządy dyktatorskie, które sprawował jako duce (wódz)
e. na społeczeństwie wymuszano posłuszeństwo przemocą i terrorem
f. Włochy rozpoczęły podboje terytorialne – zajęły Albanię i Etiopię
Narodziny nazizmu w Niemczech
1. W Niemczech po I wojnie światowej wykształciła się odmiana faszyzmu, nazywana narodowym socjalizmem – nazizmem
a. głównymi twórcami ideologii nazistowskiej byli:
– Adolf Hitler – autor Mein Kampf
– Alfred Rosenberg – autor Mitu XX wieku
b. nazizm miał wszystkie cechy faszyzmu, a ponadto był ideologią rasistowską
– Niemcom przyznawał status nadludzi
– inne ludy – np. Słowianie – traktował jako podludzi
– cechą charakterystyczną nazizmu był antysemityzm
c. partią faszystowską w Niemczech była Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza (NSDAP)
– na czele partii stał Adolf Hitler
– naziści po raz pierwszy próbowali zdobyć władzę podczas tzw. puczu monachijskiego w 1923 r.
d. naziści posiadali swoje formacje zbrojne:
– SA (partyjne oddziały szturmowe)
– SS oddziały pełniące funkcję policji partyjnej NSDAP
2. Przejęcie władzy przez Adolfa Hitlera
a. NSDAP w 1932 r. odniosła zwycięstwo w wyborach
b. w styczniu 1933 r. Adolf Hitler objął urząd kanclerza
c. państwo niemieckie zaczęto nazywać III Rzeszą
d. pod pretekstem pożaru Reichstagu naziści zdelegalizowali Komunistyczną Partię Niemiec (KPN), a następnie wszystkie inne, poza NSDAP, partie polityczne
e. w czerwcu 1934 r. na polecenie Hitlera podczas „nocy długich noży” wymordowano politycznych rywali Hitlera
f. po śmierci prezydenta Paula von Hindenburga w sierpniu 1934 r. Hitler uzyskał pełnię władzy w Niemczech
g. społeczeństwo niemieckie zostało poddane ścisłej kontroli, a wobec przeciwników naziści stosowali terror
h. społeczeństwo niemieckie podlegało silnej indoktrynacji, którą kierował Josef Goebbels
3. Pierwsze zbrodnie nazistów
a. w Niemczech powstała sieć obozów koncentracyjnych, w których osadzano przeciwników politycznych
b. w 1935 r. naziści wprowadzili tzw. ustawy norymberskie, które wykluczały Żydów z życia publicznego
c. wobec ludności żydowskiej nagminnie stosowano przemoc – „noc kryształowa” (9/10 XI 1938 r.)
Zobacz:
https://www.youtube.com/watch?v=yoNhOjWIEAI
/pl.khanacademy.org/humanities/world-history/euro-hist/hitler-nazis/v/hitler-and-the-nazis-come-to-power
Przeczytaj temat w podręczniku str. 192/199.
Pozdrawiam
12.05.2020
Świat po I wojnie światowej
I. Ład wersalski
1. Zakończenie I wojny światowej
a. po zakończeniu I wojny światowej w Paryżu odbyła się konferencja pokojowa, która trwała od stycznia 1919 do stycznia 1920 r.
b. na konferencji czołową rolę odgrywała tzw. Wielka Czwórka, czyli przywódcy Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji i Włoch
2. Traktat pokojowy z Niemcami został zawarty 28 czerwca 1919 r. w Wersalu - stąd jego nazwa – traktat wersalski
a. najważniejsze zmiany terytorialne
– Francja otrzymała od Niemiec Alzację i Lotaryngię
– Polsce przyznano Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie
– Gdańsk i Kłajpeda przekształcono w wolne miasta
b. ograniczenia dotyczące sił zbrojnych Niemiec
– demilitaryzacja Nadrenii
– armia niemiecka została zmniejszona do 100 tys. żołnierzy zawodowych
– traktat zakazywał Niemcom posiadania lotnictwa wojskowego, wojsk pancernych oraz ograniczał liczbę okrętów wojennych
c. Niemcy zostały uznane za winne wybuchu wojny i zobowiązane do zapłacenia odszkodowań wojennych zwycięzcom
3. Nowe państwa zostały zobowiązane do podpisania tzw. małego traktatu wersalskiego, który jednostronnie zobowiązywał je do przestrzegania praw mniejszości narodowych
4. Zawarte z Austrią i Węgrami odrębne traktaty pokojowe również pozbawiały je części terytorium oraz zobowiązywały do redukcji sił zbrojnych i wypłaty odszkodowań
5. Turcja po I wojnie światowej
a. Turcja nie zaakceptowała narzuconych jej warunków pokojowych i wznowiła działania wojenne
b. w Turcji doszło do obalenia władzy sułtana i ustanowienia republiki – twórcą Mustafa Kemal, który przyjął imię Atatürk
c. zawarty w 1923 r. przez Turcję pokój również pozbawiał ją części terytorium oraz zobowiązywał ją do zapłaty odszkodowań i redukcji armii
6. Liga Narodów
a. powstała 10.I.1920 r. na mocy traktatu wersalskiego
b. była to organizacja międzynarodowa, zrzeszająca większość państwa świata, której głównym celem było zapobieganie konfliktom zbrojnym
– do Ligi Narodów nie przystąpiły Stany Zjednoczone
– Niemcy zostały przyjęte w 1926, a Związek Radziecki w 1934 r.
c. Liga Narodów nie spełniła oczekiwań – nie zdołała zapobiec konfliktom zbrojnym
II. Nowy układ sił w Europie
1. Upadek wielkich przedwojennych monarchii (w Rosji, Niemczech i Austro-Węgrzech)
2. Powstanie nowych państw w Europie:
a. Polski
b. Czechosłowacji
c. Litwy
d. Łotwy
e. Estonii
f. Finlandii
g. Królestwa Serbów Chorwatów i Słoweńców – od 1929 r. Jugosławia
h. Irlandii
3. W 1925 r. odbyła się konferencja w Locarno (czyt. lokarno)
a. głównymi uczestnikami konferencji były: Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Włochy i Belgia
b. na konferencji zawarto tzw. pakt reński, który gwarantował nienaruszalność zachodnich granic Niemiec (z Francją i Belgią)
c. pakt reński był groźny dla Polski i Czechosłowacji, ponieważ nie zawierał podobnych gwarancji dla ich granic z Niemcami
III. Sytuacja gospodarcza na świecie
1. Po zakończeniu I wojny światowej i pokonaniu początkowych trudności powojennych nastąpił szybki rozwój gospodarczy na świecie
2. Wieli kryzys gospodarczy (1929-35)
a. 24 X 1929 r. doszło do załamania a nowojorskiej giełdzie (czarny czwartek) – wydarzenie to jest uznawane za początek wielkiego kryzysu gospodarczego
b. cechy charakterystyczne wielkiego kryzysu gospodarczego:
– spadek cen na towary – zwłaszcza rolnicze
– spadek produkcji i inwestycji
– gwałtowny wzrost bezrobocia
3. W Stanach Zjednoczonych prezydent Franklin Delano Roosevelt (czyt. ruzwelt) wprowadził program reform New Deal (czyt.: nju dil) – Nowy Ład, który polegał m.in. na zaangażowaniu się państwa w gospodarkę w celu aktywnego zwalczania bezrobocia.
Wydrukuj notatkę i wklej pod tematem.
Przeczytaj temat w podręczniku str. 188/191.
Pozdrawiam
5.05.2020
Temat: Praca klasowa.
I wojna światowa
Test podsumowujący rozdział V
Uzupełnij luki. Wpisz nazwę trzeciego państwa członkowskiego i sojuszu, który tworzyły poniższe kraje.
Rosja – Francja –
Nazwa sojuszu:..................................................................................................................................
1 p.
2. Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy zdaniach prawdziwych,
a „F” – przy fałszywych.
3 p.
Bezpośrednią przyczyną wybuchu I wojny światowej było zabójstwo arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. P F
Akt 5 listopada to manifest wydany przez cesarzy Niemiec i Austro-Węgier. P F
Na konferencji w Paryżu Polska była reprezentowana przez Józefa Piłsudskiego. P F
3.Ustal kolejność chronologiczną podanych wydarzeń. W tym celu wpisz cyfry od 1 do 4, zaczynając od wydarzenia najwcześniejszego.
I wojna bałkańska
wybuch I wojny światowej
rewolucja lutowa
bitwa pod Tannenbergiem
1 p.
Do podanych definicji dopisz odpowiednie pojęcia.
armia polska utworzona we Francji w 1917 r.; dowodził nią generał Józef Haller......................................
rodzaj wojny, podczas której linia frontu jest stała i umocniona przez okopy oraz zasieki............................................................
– odmowa złożenia przysięgi na wierność cesarzowi przez I i III Brygadę Legionów
Polskich w 1917 r...................................................................................
3 p.
5. Na podstawie informacji biograficznych dopisz imię i nazwisko postaci.
3 p.
car rosyjski, który sprawował władzę do 1917 r...................................................................
– sławny polski pianista, który działał w Stanach Zjednoczonych na rzecz
odzyskania niepodległości przez Polskę............................................................................................
– prezydent Stanów Zjednoczonych, który w 1918 r. postulował powstanie
niepodległej Polski............................................................................................................................
6. Odpowiedz na pytania:
Państwo na Bałkanach, któremu jako pierwszemu Austro--Węgry wypowiedziały wojnę w 1914 r......................................................................................................................
Radykalny odłam socjalistów, na którego czele stał Włodzimierz Lenin.................................................
3. Miejsce podpisania rozejmu kończącego I wojnę światową.....................................................................
Rzeka, nad którą rozegrała się bitwa w 1914 r. – powstrzymano tam natarcie Niemców na Paryż...................................................................................................................................
5. Państwo, które wygrało wojnę z Rosją w latach 1904–1905.....................................................................
5 p.
7. Podaj, jak jest nazywany sposób prowadzenia wojny przez Niemcy, który opisano w tekście.
Wyjaśnij, jakie były konsekwencje stosowania działań opisanych w tekście dla dalszych losów I wojny światowej.
8 Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj polecenia a) i b). 0–2 p.
Już 3 lutego przedłożyłem panom nadzwyczajną zapowiedź rządu niemieckiego, iż od 7 lutego zamierza porzucić
wszelkie prawne i ludzkie skrupuły i że będzie łodziami podwodnymi zatapiać wszystkie okręty, które by próbowały
dotrzeć do nieprzyjacielskich portów.
Okręty neutralne i zaprzyjaźnione zatapia się tak samo jak okręty nieprzyjacielskie […].
Źródło: Wiek XX w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk i S.B. Lenard, Warszawa 2002, s. 35.
Podaj 5 przyczyn I wojny.
…..................................................................................................................................
….....................................................................................................................................
….................................................................................................................................
…................................................................................................................................
….................................................................................................................................
Wymień 7 państw, które powstały po I wojnie.
…............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Na test czekam dziś do godziny 15. andziatur@wp.pl
Uwaga!!! do dziś również czekam na zaległą pracę domową, jeśli jej nie otrzymam wstawiam oceny niedostateczne. Pozdrawiam
28.04.2020
Temat: Powtórzenie wiadomości.
Oto zagadnienia do pracy klasowej, która odbędzie się 5.05.2020 r.:
przyczyny, przebieg i skutki I wojny, również na ziemiach polskich (z datami zamieszczonymi w waszych zeszytach oraz podręczniku),
sojusze: trójprzymierze (państwa centralne) oraz trójporozumienie (ententa)
pojęcia: aneksja, kocioł bałkański, wojna błyskawiczna, pozycyjna, wojna manewrowa, Akt 5 listopada, Rada Regencyjna, manifest dwóch cesarzy, deklaracja wersalska.
Mam nadzieję, że pomoże to wam w lepszym przygotowaniu.
Na wykonanie zadań będziecie mieli 2 godz. następnie odeślecie testy na mój adres: andziatur@wp.pl.
Pozdrawiam
Temat : Akt 5 listopada
W połowie roku 1916 Państwa Centralne zdawały sobie sprawę z tego, że ich sytuacja strategiczna pogarsza się z każdym miesiącem. Ogromne straty poniesione przez Niemców w bitwach pod Verdun i Sommą, jak również przez Austriaków w czasie ofensywy Brusiłowa powodowały, że państwa te szukały gorączkowo możliwości wykorzystania nowych rezerw ludzkich. Z tego też powodu coraz większe znaczenie miała kwestia polska. To właśnie na terenach zajętego Królestwa Polskiego władze niemieckie widziały możliwość znalezienia świeżych rekrutów. Aby ich wykorzystać należało jednak podjąć kroki, które miały zjednać Polaków do idei walki za Państwa Centralne.
5.11.1916 cesarze niemiecki i austro – węgierski (państwa centralne)wydali specjalny dokument, w którym ogłaszali powstanie niezależnego Królestwa Polskiego. Państwo to miało pozostawać w stałym sojuszu z Niemcami i Austro – Węgrami. Dokument nie określał precyzyjnie granic nowego państwa, nie wybrano też oficjalnego króla (miano to zrobić dopiero w „sprzyjających okolicznościach”). Władzę w państwie oddano Tymczasowej Radzie Stanu, później zaś, w roku 1917, Radzie Regencyjnej. Szefem Komisji Wojskowej został mianowany Józef Piłsudski.
Po rewolucji lutowej (marzec 1917) Piotrogradzka rada delegatów Robotniczych i Żołnierskich opowiedziała się za przyznaniem Polsce niepodległości. Rząd Tymczasowy tez wyraził zgodę, ale pod warunkiem sojuszu Polski z Rosją.
Polacy wobec I wojny
Stronnictwo proaustriackie:
W sierpniu 1914 r. Pierwsza Kampania Kadrowa strzelców J. Piłsudskiego przemaszerowała z Krakowa do Kielc. Po nieudanej próbie wzniecenia powstania strzelcy dołączyli do Legionów Polskich w służbie Austro- Węgier.
W lipcu 1917 r. Piłsudski wywołał kryzys przysięgowy, po którym został uwięziony przez Niemców, a Legiony rozwiązano.
Stronnictwo prorosyjskie:
Rosja zgodziła się tylko na utworzenie Legionu Puławskiego.
W 1917 r. Roman Dmowski założył Komitet Narodowy Polski uznany przez aliantów za oficjalne przedstawicielstwo polskie. Komitet objął polityczne zwierzchnictwo nad Armią Polska we Francji.
Do rewolucji lutowej Francja i Anglia nie poruszyły sprawy polskiej, by nie drażnić Rosji.
W czerwcu 1917 r. władze francuskie zezwoliły na utworzenie Armii Polskiej we Francji.
W styczniu 1918 r. prezydent USA wymienił konieczność utworzenia niepodległej Polski w orędziu o sprawiedliwym pokoju.
Deklaracja wersalska Francji, Anglii i Włoch (czerwiec 1918) uznał za jeden z celów wojny utworzenie państwa polskiego.
Na mocy traktatu Polska otrzymała Wielkopolskę i pomorze Gdańskie, a o przynależności Górnego Śląska, Warmii, Mazur i Powiśla miały zdecydować plebiscyty (głosowania ludności z danego terenu)
Przeczytaj tekst z podręcznika str. 180- 183.
Wydrukuj notatkę i wklej pod tematem.
Następnie pisemnie odp. na pytanie:
Wyjaśnij, jak i dlaczego zmienił się stosunek państw zachodnich do niepodległej Polski w latach 1914- 1918. (odpowiedź wyślij na adres andziatur@wp.pl . Pozdrawiam