Język polski

19.05.2020 r.

Temat: Szczęśliwe zakończenie w „Opowieściach z Narnii”.

I.Na wstępie przypomnij sobie tytuły lektur, których akcja kończy się szczęśliwie. Wypisz 3 przykłady takich lektur (mogą być także z kl. IV):

-

-

-

II. Fragment książki opisujący zakończenie naszej powieści. (str. 176 – 177)

„(…) Dwaj królowie i dwie królowe rządzili Narnią sprawiedliwie, a panowanie ich było długie i szczęśliwe.(…) Ustanowili sprawiedliwe prawa, utrzymywali pokój, czuwali, aby nie wycinano niepotrzebnie dobrych drzew, stawali w obronie małych krasnoludków i satyrów, kiedy chciano je siłą posłać do szkoły, wyplenili intrygi i waśnie oraz opiekowali się zwykłymi mieszkańcami lasu, aby mogli żyć swobodnie i aby pozwalali żyć innym. Wyparli dzikich olbrzymów (…), kiedy ci przedarli się przez północną granicę Narnii. Zawarli przymierza z krajami poza morzem oraz złożyli tam oficjalne wizyty przyjaźni i przyjęli oficjalne delegacje z tych krajów u siebie. A w miarę jak upływały lata, zmienili się i wydorośleli. Piotr stał się wysokim, barczystym mężczyzną i słynnym rycerzem, a nazywano go królem Piotrem Wspaniałym. Zuzanna wyrosła na smukłą, pełną wdzięku dziewczynę o czarnych, opadających prawie do stóp włosach; wkrótce królowie z zamorskich krajów zaczęli przysyłać swych posłów, prosząc o jej rękę. Nazywano ją królową Zuzanną Łagodną. Edmund stał się mężczyzną poważniejszym i spokojniejszym niż Piotr i zasłynął z mądrych rad i wyroków, a nazywano go królem Edmundem Sprawiedliwym. A Łucja pozostała wciąż tak samo żywa i złotowłosa, a wszyscy książęta z państw ościennych pragnęli, aby została ich królową. Jej własny lud nazywał ją królową Łucją Mężną. (…)”

(Zapisz w zeszycie)

Elementy przedstawione w zakończeniu książki, występujące w baśniach:

- zwycięstwo dobra,

- wielka uczta,

- bal,

- sprawiedliwe i szczęśliwe rządy.

Element typowy dla baśni, a którego nie ma w zakończeniu utworu:

- ślub i wesele.

Podsumowanie

I.cz. „Opowieści z Narnii” kończy się szczęśliwie. Kiedy dzieci opowiedziały Profesorowi o swoich przygodach w śnieżnej krainie, nie był zdziwiony. Jego zachowanie świadczy o tym, że dobrze zna Narnię, że sam przeżył coś podobnego.

Praca domowa

(dla chętnych) Ułóż krzyżówkę z rozwiązaniem „happy end” – hasła mają się odnosić do treści lektury.

Narysowaną krzyżówkę wraz z hasłami proszę przesłać(chętni) na mój adres krzywanska.a@interia.pl

Tym tematem kończymy omawianie lektury.

8.05.2020 r.

Temat: Co działo się w Narnii?

1. Przez chwilę zastanówcie się, jakie uczucia towarzyszyły Łucji po odkryciu, że przedostała się do fantastycznego świata. Na pewno:

- zdziwienie, zaskoczenie, zachwyt, poczucie niezwykłości sytuacji, niedowierzanie własnym oczom, zaciekawienie, lęk, obawa.

2. Co w Narnii przypomina dawne czasy:

- brak fabryk, brak wielkich, nowoczesnych miast, bogaty świat przyrody, zamki.

3. Zapoznajcie się z mapą zamieszczoną w książce „Lew, czarownica i stara szafa”.

a) do czego służą mapy?

- poprawiają orientację w terenie, pomagają w odnalezieniu jakiegoś miejsca, można na nich zaznaczyć drogę, są potrzebne podróżnikom;

b) do czego służy mapa fantastycznej krainy?

- dzięki niej czytelnik może lepiej wyobrazić sobie fantastyczny świat, ten świat wyrysowany na mapie staje się bardziej rzeczywisty

(Zapisz w zeszycie)

Wydarzenia przedstawione w utworze:

- przybycie czworga ludzi według przepowiedni,

- Boże Narodzenie,

- przybycie Aslana,

- wiosna,

- ofiara Aslana za Edmunda i za Narnię,

- zmartwychwstanie Aslana,

- wielka bitwa,

- zwycięstwo Narnijczyków,

- koronacja,

- mądre rządy ludzi.

Wydarzenia nieukazane w utworze:

- szczęśliwe rządy prawowitego władcy Aslana,

- dojście Białej Czarownicy do władzy,

- zaklęcie Czarownicy – niekończąca się zima bez Bożego Narodzenia.

07.05.2020 r.

Temat: Wszystko zaczęło się od… Łucji.

Pobyt w krainie Narnii:

a) jako pierwsza odkryła ją Łucja, zawarła znajomość z faunem Tumnusem

(było to podczas zwiedzania przez wszystkich starego domu)

b) kolejnym z rodzeństwa był Edmund, który poznał w Narnii Białą Czarownicę. Była dla niego bardzo miła, poczęstowała go ptasim mleczkiem

(było to podczas zabawy dzieci w chowanego)

c) kiedy wszystkie dzieci weszły do Narnii, znalazły się w ogromnej puszczy i spotkały pana Bobra, który zaprowadził ich do swojego domu

(było to w trakcie ucieczki dzieci przed panią Macready i turystami zwiedzającymi dom)

Praca domowa

Napisz opowiadanie, jak wyglądał pobyt Łucji lub Edmunda (do wyboru) w Narnii.

Prace proszę napisać na 15.05 (tj. piątek) i przesłać na mój adres krzywanska.a@interia.pl

Kolejna lekcja na Teamsie odbędzie się we wtorek 12.05 o 8.30. Dziękuję Wam za dzisiejszą lekcję.

5.05.20r.

Temat: Świat przedstawiony w „Opowieściach z Narnii”.

I. Miejsca akcji:

Akcja powieści „Lew, czarownica i stara szafa” toczy się w dwóch światach:

a) rzeczywistym :

– Londyn bombardowany w czasie II wojny światowej;

- wieś, w której znajdował się dom starego profesora, gdzie dzieci przeczekiwały niebezpieczny okres bombardowanych nalotów na Londyn;

b) baśniowo – fantastycznym – Narnia – miejsce, w którym żyją mówiące zwierzęta, na skutek złego czaru panuje niekończąca się zima bez świąt Bożego Narodzenia; tylko dzieci mają tu wstęp.

II. Czas akcji:

a) w świecie rzeczywistym – II wojna światowa, ewakuacja dzieci z miasta; czas płynie dużo wolniej, dzieci nie mają zbyt wiele swobody;

b) w świecie baśniowym – czas płynie o wiele szybciej; jednak po wyjściu z niego dzieci przekonały się, że nic się nie zmieniło, była ta sama pora dnia;

„(…) I był to ten sam dzień i ta sama jego pora, kiedy wszyscy czworo wskoczyli do szafy, aby się w niej schować (…)”.

III.Bohaterowie:

a) z naszego realnego świata – czwórka rodzeństwa: Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja, profesor, pani Macready

b) ze świata fantastycznego – Biała Czarownica, faun Tumnus, Aslan, państwo Bobrowie, Święty Mikołaj, Grzmotołup, karzeł – sługa Czarownicy.

IV.Sposób przechodzenia między światami:

- przejście do Narnii znajduje się we wnętrzu starej szafy, stojącej w jednym z pokoi w domu starego profesora.

Kochani, jak tylko mi się uda, chciałabym, aby następna lekcja, czyli we czwartek była na Teamsie według planu, czyli o 8.30. Porozmawialibyśmy sobie o lekturze. Miejcie przy sobie lekturę.

24.04.2020 r.

Temat: Ballada jako gatunek literacki.

I.Na początek przyjrzyjmy się na chwilę żoneczce Twardowskiego, o której jest mowa w końcowych fragmentach utworu.

Musi to być herod – baba.

Autor przełamuje powagę historii o Twardowskim – wprowadza żonę bohatera jako element humorystyczny. Uwydatnia spryt, zaradność Twardowskiego i jednocześnie podkreśla siłę kobiety, której boi się sam diabeł. Zwróćcie uwagę, diabeł wykąpał się nawet w święconej wodzie, a przecież jedno z przysłów (nawiązuję do Waszej pracy domowej) mówi: ”Boi się jak diabeł święconej wody” – by zdobyć duszę Twardowskiego. Jednak życie przez rok u boku pani Twardowskiej było czymś, ponad jego siły, dlatego uciekł.

II. Utwór ten jest balladą. (Zapisujecie w zeszycie)

Nazwa „ballada” wywodzi się z południowowłoskiego „ballare” (tańczyć) i pierwotnie oznaczała ludową liryczną pieśń taneczną, wykonywaną zazwyczaj chóralnie. Ten typ ballady z czasem traci swoją żywotność.

W XVI-XVII w. terminem „ballada” określano angielskie i szkockie pieśni, także związane pierwotnie z tańcem i śpiewem, ale mające charakter krótkich opowieści epickich

W Polsce pierwsze ballady pisał Julian Ursyn Niemcewicz, ale największą popularność gatunek ten zyskał po opublikowaniu przez Adama Mickiewicza „Ballad i romansów” w 1822r.

Ballada opowiada o ważnych lub niezwykłych wydarzeniach. Świat przedstawiony w niej często ma charakter fantastyczny i bywa przesycony grozą. Nawiązuje do baśni, legend, wierzeń ludowych. Podobnie jak w opowiadaniu, można i w balladzie wyróżnić kolejne wydarzenia, jest też i narrator, który prowadzi całą akcję, a także poprzez szczegółowy sposób opowiadania tworzy klimat, np. grozy, dramatu, niezwykłości…

Ballada ma cechy utworów, które należą do epiki (narrator, akcja, fabuła), liryki (liryczne opisy) i dramatu (dialogi). Taki zabieg sprawia, że balladę nazywa się gatunkiem synkretycznym.

Praca domowa

Z treści ballady wypisz:

- 5 epitetów,

- 3 porównania,

- 3 metafory,

- 5 wyrazów dźwiękonaśladowczych,

- 3 apostrofy (przypominam jest to zwrot do kogoś lub czegoś, musi mieć formę wołacza)

- 5 rymów – napisz, jaki układ mają rymy występujące w balladzie (mówiliśmy już o tym w 5. klasie, pisaliście ze środków stylistycznych kartkówkę).

Wykonaną pracę, proszę przesłać na mój adres mailowy – krzywanska.a@interia.pl na wtorek, tj. 28.04

Po „majówce” zaczniemy omawiać „Opowieści z Narnii”.

Dziękuję Wam za odesłanie poprzedniej pracy. Spisaliście się na medal. Super pracujecie. Jestem z Was dumna.

23.04.2020 r.

Temat: Co się wydarzyło w karczmie „Rzym”? – na podstawie ballady A. Mickiewicza „Pani Twardowska”.

(Zdarzeniem, o którym nie ma mowy (na początku) w balladzie jest fakt podpisania przez Twardowskiego układu z diabłem, dzięki któremu mógł używać życia, o czym dowiadujemy się później w chwili pojawienia się Mefistofelesa”.)

1. Czas akcji i miejsce akcji:

- wydarzenia opisane w balladzie rozgrywają się w karczmie „Rzym”, wieczorem, prawdopodobnie w XIVw. (wg legendy)

2. Bohaterowie:

a) pierwszoplanowi:

- Twardowski – szlachcic w kontuszu, z karabelą, w butach z cholewami;

- diabeł – ubrany „z niemiecka”: we fraku, krótkich spodniach, trójgraniastym kapeluszu, ma zakrzywiony nos, kurzą stopę, długie paznokcie.

b) drugoplanowi:

- szewc, adwokat, żołnierz, pani Twardowska.

3. Plan wydarzeń:

1. Pakt szlachcica z diabłami.

2. Używanie życia – zabawa w karczmie „Rzym”.

3. Niesamowite sztuczki Twardowskiego:

a) żołnierz – zającem

b) adwokat – kundlem

c) szewc – pijakiem.

4. Pojawienie się diabła na dnie kielicha.

5. Żądania Mefistofelesa.

6. Warunki szlachcica.

a) ożywienie konia z obrazu,

b) skręcenie bicza z piasku,

c) zbudowanie gmachu,

d) kąpiel w święconej wodzie,

e) poślubienie pani Twardowskiej.

7. Wykonanie zadań oprócz ostatniego.

8. Ucieczka diabła.

Praca domowa

Napisz kilka (5-6) przysłów z wyrazem „diabeł”.

21.04.20r.

Temat: „Gdzie diabeł nie może…” – poznajemy treść ballady „Pani Twardowska” A. Mickiewicza.

I.Zapoznajecie się z treścią ballady „Pani Twardowska” – podr. str.199(pomarańczowy podręcznik)

(przeczytajcie uważnie balladę wraz z przypisami)

II. Notatka (do wpisania do zeszytu)

Na temat mistrza Twardowskiego krążyły różne legendy. Jedna z nich mówiła, że był na dworze Zygmunta Augusta magiem i umożliwił królowi zobaczenie ducha zmarłej żony. Inne wersje przedstawiają go jako człowieka, który zawarł pakt z Lucyferem. Diabły miały spełniać wszystkie jego życzenia, a duszę mogły zabrać tylko w Rzymie. Ponieważ mistrz nie miał zamiaru przyspieszać swojej śmierci, biesy wybudowały karczmę o nazwie Rzym. Sprowadziły do niej Twardowskiego i porwały go, ulatując przez komin w powietrze. Czarnoksiężnik zaczął się modlić, a Matka Boska ulitowała się nad grzesznikiem i Twardowski zawisł na księżycu, gdzie podobno przebywa do dziś.

Ćw. 1 str. 204

(dla ułatwienia, żebyście wiedzieli, jak to zrobić, napisałam Wam 4 przykłady z 1.rzędu od lewej)

strofować – łajać (przypis ze strony 199)

zakrzywione – krogulcze (przypis ze strony 200)

jedno z imion diabła – Belzebub

Mefistofeles – jedno z imion diabła

pomysł –

nie mieć zobowiązań –

umowa –

fajka –

pakt z diabłem – pozostałe przykłady spróbujcie zrobić sami, pamiętajcie

mały gwóźdź – trzeba to wykonać za pomocą przypisów

spieszyć się –

prztyczek -