Wychowanie do życia w rodzinie.
22.04.20r.
Temat: Dojrzewam. (dzw.)
Dojrzewanie fizyczne dziewcząt.
Jak zapewne pamiętacie z kl. IV, dziewczęta wchodzą w okres dojrzewania między 9. a 13. rokiem życia, przeciętnie w wieku około 11 lat. Oznacza to że wiele dziewcząt rozpoczyna dojrzewanie w 11. roku życia, ale i te, które zaczynają dojrzewać już w 9. lub dopiero w 13. roku życia, rozwijają się prawidłowo. Każdy człowiek ma zapisany w genach program dojrzewania właściwy tylko jemu.
Dojrzewanie fizyczne dziewcząt rozpoczyna się od intensywnego wzrostu. Możecie to zaobserwować wśród rówieśników: w waszym wieku zdarza się, że dziewczęta są wyższe niż chłopcy, którzy fazę intensywnego wzrostu mają jeszcze przed sobą. Wzrost powodowany jest przede wszystkim wydłużaniem się kości długich, a więc ramion, przedramion i nóg. W dalszym etapie dojrzewania zmienią się proporcje i kształt ciała. Sylwetka z dziewczęcej stanie się typowo kobieca – ze szczupłymi ramionami, wyraźnie zaznaczoną talią, poszerzonymi biodrami.
Kolejnym objawem jest początek rozwoju gruczołów sutkowych. Piersi będą się rozwijać stopniowo do końca okresu dojrzewania – u niektórych dziewcząt proces ten trwa dłużej, u innych krócej. Podobnie jest z owłosieniem łonowym pojawiającym się w okolicy zewnętrznych narządów płciowych. Początkowo są to pojedyncze, proste i cienkie włosy, potem ich przybywa, stają się grubsze.
W okresie dojrzewania intensywnie rozwijają się narządy płciowe, lecz u dziewcząt nie jest to widoczne, gdyż są one ukryte w jamie brzusznej. Wyraźnym dowodem, że jajniki już pracują, jest wystąpienie pierwszej miesiączki. Pojawia się ona między 10. a 16. rokiem życia, najczęściej w wieku około 12 lat. Początkowo cykle bywają nieregularne, krwawienie może być skąpe lub przeciwnie – obfite. Często towarzyszy mu ból brzucha. Jeśli nie jest bardzo nasilony, nie należy się nim przejmować. Przy intensywnym bólu, występującym przy każdym krwawieniu, trzeba się skonsultować z lekarzem.
29.04.20r.
Temat: Dojrzewam. (chł.)
Dojrzewanie fizyczne chłopców
O rozwoju organizmu chłopca decyduje wytwarzany w jądrach hormon zwany testosteronem. Chłopcy rozpoczynają okres dojrzewania między 10. a 14. rokiem życia, przeciętnie w wieku 12 lat. Pierwszym objawem są zmiany w narządach płciowych: powiększają się jadra i moszna, nieco później zwiększa rozmiary członek. Zmianom tym towarzyszy intensywny wzrost kości długich, czyli kończyn. Bywa on czasem gwałtowniejszy niż u dziewcząt, co powoduje przejściowe kłopoty z koordynacją ruchową i układem krążenia. Zdarza się, że chłopcy w okresie dojrzewania cierpią na migreny młodzieńcze, spowodowane zbyt szybkim wzrostem.
W kolejnym etapie kształtuje się sylwetka męska: rozrasta się klatka piersiowa, poszerzają ramiona, rozbudowują i wzmacniają mięśnie. Pogrubiają się rysy twarzy, pojawia się zarost, początkowo delikatny, stopniowo coraz obfitszy. W tym okresie pojawia się u chłopców owłosienie łonowe i owłosienie pod pachami. Następuje rozrost krtani i zmiana głosu z dziecięcego na męski, czyli mutacja. U jednych przechodzi ona płynnie, u innych powoduje zaburzenia w postaci chrypki i załamywania się głosu. To krępujące dla chłopców zjawisko na szczęście szybko mija.
Kl.5c 13.05 (dzw.)/20.05 (chł.)
Temat: Dbam o higienę.
Higiena to dział medycyny zajmujący się wpływem środowiska na zdrowie człowieka. Zasady higieny mają na celu eliminację czynników niekorzystnych i wprowadzenie elementów sprzyjających ochronie zdrowia. Przestrzeganie tych zasad jest warunkiem pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. W okresie dojrzewania higiena ma szczególnie duże znaczenie: szybki rozwój waszych organizmów rodzi potrzeby, które muszą być właściwie zaspokojone.
PRYSZNIC I DEZODORANT
W czasie dojrzewania hormony pobudzają obecne w skórze gruczoły łojowe i potowe do wzmożonej produkcji substancji tłuszczowych oraz potu. Skóra staje się bardziej tłusta, nastolatek więcej się poci, a pot w niektórych partiach ciała – pod pachami, na stopach, w okolicach narządów płciowych – zmienia zapach. Pocenie się jest zjawiskiem naturalnym i ważnym, gdyż zapobiega przegrzaniu organizmu. Jednak nadmiernie wydzielany pot zalegający na skórze sprzyja namnażaniu bakterii, które powodują, że zapach potu staje się nieprzyjemny. Koniecznością jest więc stała troska o higienę osobistą: codzienna kąpiel, codzienna zmiana bielizny i skarpetek, stosowanie dezodorantów lub antyperspirantów. Pamiętajcie, że dezodorantu używa się po myciu, nigdy zamiast niego! Środki myjące, takie jak mydło, żel pod prysznic czy płyn do kąpieli, powinny być łagodne, delikatne, lekko nawilżające. Unikajcie syntetycznej bielizny, najzdrowsza jest bawełniana.
KŁOPOTY Z CERĄ, WŁOSAMI I PAZNOKCIAMI
Zwiększona aktywność gruczołów łojowych powoduje czasem rozwój trądziku młodzieńczego. Nazwą tą określa się zapalne wykwity na twarzy (pryszcze, zaskórniki, krostki), które młodzi ludzie próbują usunąć poprzez wyciskanie. Takie działania często prowadzą do ropnych zakażeń i zamiast sytuację poprawić – pogarszają ją. Cerę trądzikową należy zmywać specjalnymi preparatami dostępnymi w aptece, działają one antybakteryjnie i nawilżająco. Korzystne działanie mają także preparaty ziołowe zawierające rumianek, szałwię, rozmaryn i nagietek. Skórę twarzy powinno się oczyszczać dwa razy dziennie. Przy dużym nasileniu zmian konieczna jest konsultacja z lekarzem dermatologiem.
Wzmożone wydzielanie gruczołów łojowych i potowych jest też przyczyną szybkiego przetłuszczania się włosów, które już kilka godzin po myciu mogą wyglądać nieestetycznie. Konieczne jest wtedy codzienne mycie głowy. Warto starannie dobrać szampon, gdyż te zawierające silne detergenty będą nadmiernie przesuszały włosy, co je osłabi i sprawi, że staną się łamliwe. Najlepsze są szampony delikatne, produkowane z naturalnych składników.
Pielęgnacja paznokci u rąk i nóg polega przede wszystkim na utrzymywaniu ich w czystości i właściwym przycinaniu. Właściwym, czyli nie tuż przy opuszce palca, z zachowaniem kształtu zbliżonego do obrysu opuszki, lecz raczej prosto, bez głębszego wycinania kątów. Głębokie wycinanie bocznych brzegów paznokci często prowadzi do ich wrastania, czyli zagłębiania się w tkankę palca; jest to bardzo nieprzyjemne, bolesne schorzenie.
Zaniedbanie właściwej pielęgnacji stóp, zwłaszcza przy ich zwiększonej potliwości, sprzyja też grzybicy skóry i paznokci. Jest to choroba zakaźna, a brak higieny ułatwia zakażenie i powoduje rozszerzanie się choroby. Grzybicę należy leczyć u dermatologa. Aby wasze stopy były zdrowe, powinniście zadbać o wygodne, przewiewne obuwie dostosowane do pory roku i warunków atmosferycznych. Nadmierną potliwość stóp opanujecie za pomocą częstego mycia, noszenia czystych skarpet z naturalnych włókien, a także stosowania dezodorantów do stóp oraz do butów.
W okresie dojrzewania szczególnie ważne jest zachowywanie higieny intymnej. Jak już wiecie, w tyk okresie intensywnie rozwijają się narządy płciowe, a zachodzące w nich zmiany powodują konieczność nabycia pewnych nawyków higienicznych, które odtąd powinny wam towarzyszyć.