Hướng đạo Việt Nam, Hướng đạo Cảnh sát, Hướng đạo Quân đội và các hội đoàn ngoài chính phủ

Post date: Oct 24, 2011 6:41:47 PM

Công hay diễu

Đôi điều suy nghĩ sau khi đọc bài “Phỏng vấn Thiệp Hoa tháng 5-2011, Công khai, Trung thực, và gì nữa…”[i] – Phần IIb

Nguyên văn câu hỏi của PV và trả lời.

PV: Xin chuyển mục phỏng vấn. Xin anh cho ý kiến về tình hình hoạt động nội bộ HĐ hiện nay, có gì mới không?

Tr. Hiệp: Có nhiều điều mới. Do chuyển biến của thời cuộc, chuyển biến của nhận thức và yếu tố thời gian, cho thấy sự nhận định về tình hình HĐ hiện nay có khác trước.

Thí dụ: Hiện nay ai còn chú tâm vào việc “qui trình”, và cho là qui trình nầy đúng, qui trình kia sai là không còn hợp thời và thiếu hiểu biết, có thể nói là có suy nghĩ và ý đồ “chính trị”. Vì theo thời thế qui trình nào cũng đúng theo thời gian và không gian lúc đó. Qui trình nào cũng phù hợp với những nguyên tắc của phong trào thế giới. Nói chung cũng là dựa theo qui trình của “Tây” cả. Tương lai khi Hội HĐ được Nhà nước tái cấp phép hay cấp phép mới, qui trình, điều lệ gì gì cũng thay đổi cho phù hợp với thời đại. Biết đâu chừng sẽ có nhiều Hội “HĐ” và có nhiều qui trình khác nhau. Nói đến đây, xin trở lại vấn đề cũ mà luật sư Nguyễn Lệnh có dựa vào tài liệu (của Trưởng NVP) nói rằng. Trong một cuộc họp của nhà nước mời một số Trưởng HĐ họp. Có người nói, trước đây (trước 1975) Hội HĐVN không công nhận hai Hội HĐ Quân Đội và Hướng Đạo Cảnh Sát. Điều nầy hoàn toàn không đúng, có lẽ ae có nói để vui lòng phía nhà nước hay giữ thế của Hội HĐVN. Thật ra Hội HĐVN lúc bấy giờ (trước 1975) không bao giờ làm chuyện “không công nhận” nầy, mà cũng không dám không công nhận (hai tổ chức quyền lực: Cảnh sát và Quân Đội). Có điều xin nói thêm là trước 1975, nếu Hội HĐ Quân Đội mà xin gia nhập vào tổ chức HĐ thế giới WOSM, có lẽ khi xét công nhận thì Hội HĐ Quận Đội sẽ ở trên Hội HĐVN vì số lượng nhiều hơn (hàng trăm ngàn so với trên 10 ngàn / Hội HĐVN và chịu đóng tiền lệ phí nhiều hơn). Thật ra chẳng ai đặt vấn đề nầy vì sự tôn trọng nhau, bằng mặt, bằng lòng của 3 Hội nầy rất hữu hảo. Chưa nói đến các Hội đoàn “nhái” kiểu HĐ cũng khá nhiều và không có sự ganh đua hay cạnh tranh (tệ như bây giờ). Vấn đề là phong trào HĐ thế giới và phương pháp HĐ là của chung toàn thế giới, ai tổ chức hay vận dụng đều được cả, không ai cấm được. Cho nên ai muốn dựa vào phương pháp HĐ để làm công tác giáo dục, hoạt động chính trị hay tôn giáo đều được cả. Bất cứ nhà nước nào hay đảng phái nào muốn dùng phương pháp HĐ để hình thành tổ chức thanh thiếu riêng của mình đều thoải mái.

Nói điều nầy để cho thấy tương lai, biết đâu nhà nước sẽ xét cho nhiều Hội hoạt động theo phương pháp HĐ để giáo dục trẻ em VN. Vấn đề là danh dự và tư cách sinh hoạt. Sẽ không có cảnh “hàng nhái” vừa ỷ thế vừa cạnh tranh phá “hàng thật” như đã có hiện nay!

Thí dụ thứ hai là bây giờ mà nói HĐ quốc doanh hay HĐ gì gì... là có ý đồ “chính trị” phá rối nội bộ mà thội. Vấn đề ai cũng cảm nhận được khó khăn của phong trào hiện nay. Khó khăn để Đảng và Nhà nước tái công nhận hay cấp phép. Khó khăn trong nội bộ thật nan giải. nên ai mà đặt vấn đề “quốc doanh” cũng như “vô thần”, “hữu thần” … Đúng là người phá hoại phong trào, phá hoại việc giáo dục trẻ em VN.

Kế tiếp là chuyện phải phân định rõ khuynh hướng hoạt động phù hợp với hiện tại. Nghĩa là nếu ae muốn hoạt động HĐ theo khuynh hướng nhân gian, thế tục, thì xác nhận khuynh hướng của mình. Theo khuynh hướng tôn giáo thì công khai xác nhận như là tổ chức Gia đình Phật tử. Chứ lập lờ, lấp lửng sẽ làm khó cho việc giải quyết của Nhà nước và có thể gây đến tình trạng nhà nước lấy cớ “phức tạp” mà không giải quyết!

Hướng đạo Việt Nam, Hướng đạo Cảnh sát, Hướng đạo Quân đội và các hội đoàn ngoài chính phủ

Việc có thể có nhiều hội Hướng đạo tại nước Việt Nam trong tương lai đến nay vẫn chỉ là một phỏng đoán. Và giả sử tương lai có xảy ra như Tr. Hiệp đã dự đoán thì tất cả những hội Hướng đạo đó, nếu muốn hội nhập với Hướng đạo toàn cầu, và muốn hoạt động với tư cách một thành viên quốc gia của WOSM, thì phải thoả một số điều kiện cơ bản, trong đó có thể kể đến

1. Tất cả những hội Hướng đạo đó đều phải thuộc một Liên hội (Federation) Hướng đạo Việt Nam vì mỗi quốc gia chỉ có một Hội mang tư cách thành viên quốc gia của WOSM (Hiến chương của WOSM, Chương III, Điều V.1, và Điều V.3);

2. Quy trình 2XYZ của Hội (hay Liên hội) HĐVN tương lai đó vẫn phải thoả điều kiện về Lời hứa và Luật Hướng đạo đã đề ra trong Mục đích hoạt động của WOSM có từ 1920 đến nay. (Hiến chương của WOSM, Chương I, Điều II, Nguyên lý);

3. Là một Phong trào Giáo dục thanh thiếu niên, tự nguyện phi chính trị (Hiến chương của WOSM, Chương I, Điều I, Định nghĩa và Mục đích)

Liên hội Hướng đạo Pháp (Fédération Du Scoutisme Français) là một thí dụ điển hình minh xác những điểm nêu trên. Tại Pháp, hiện nay có năm hội Hướng đạo, Eclaireuses et Eclaireurs de France (EEdF), Eclaireuses et Eclaireurs Israélites de France (EEIF), Eclaireuses et Eclaireurs Unionistes de France (EEUdF), Scouts et Guides de France (SGdF), và Scouts Musulmans de France (SMF). EEIF là Hướng đạo cho người theo Do Thái giáo; EEUdF là Hướng đạo cho người theo đạo Tin Lành; SGdF là hội Hướng đạo cho người Thiên Chúa giáo; SMF là hội Hướng đạo cho người theo Hồi giáo; và EEdF là hội Hướng đạo cho tất cả mọi người không phân biệt giáo phái.

Canada là quốc gia duy nhất trên thế giới có hai Hội Hướng đạo là thành viên quốc gia của WOSM, Scouts Canada (dùng tiếng Anh) và L’Association des Scouts du Canada (dùng tiếng Pháp)[ii].

Hướng đạo Quân đội (HĐQĐ)

Theo tác giả của bài Hướng đạo Quân đội Việt Nam Cộng hoà[iii], một huynh trưởng HĐQĐ, thì đến thời đệ nhị Cộng hoà, con em binh sĩ VNCH tại các trường Văn hoá Quân đội (VHQĐ) thuộc trách nhiệm quản trị điều hành của Cục Xã Hội thuộc Tổng cục Chiến tranh Chính trị (CTCT). Học sinh các trường VHQĐ được cán bộ CTCT và giáo viên đoàn ngũ hoá sinh hoạt theo phương pháp giáo dục của Phong trào HĐTG với danh xưng chính thức là các đoàn Thiếu nhi Quân đội. Đồng phục của Thiếu nhi QĐ giống như đồng phục HĐVN lúc đó. Trại Họp bạn đầu tiên của Thiếu nhi QĐ diễn ra tại công viên Tao Đàn, hè 1969, để trình diện Tổng thống VNCH những đoàn Thiếu nhi Quân đội của các trại gia binh thuộc các đơn vị trong vùng Thủ đô Saigon, Chợ Lớn, Gia Định, Biên Hoà đội vừa mới thành lập.Người đầu tiên phụ trách về kế hoạch và tổ chức của TNQĐ là Thiếu tá Tuyên Thuỳ và phụ tá là Trung uý Nguyễn Văn Liễu (hoạ sĩ Trịnh Cung). Trại Họp bạn đội trưởng đầu tiên của TNQĐ tại rừng Chí Linh, Vũng Tầu vào mùa Giáng sinh 1970, trại trưởng là Đại tá Hùng và Thiếu tá Tuỳ là Trại phó Tiếp vận, Trung Uý Liễu là Trại phó sinh hoạt. Tại đây Trại trưởng đã đề nghị thành lập Hướng đạo Quân đội như Cảnh sát quốc gia đã có Hướng đạo Cảnh sát. Sau Trại Họp bạn Đội trưởng, Phòng Thiếu Nhi Quân Đội tách khỏi Cục Xã hội, nhập vào Khối Tổ chức của Tổng Cục CTCT, và trực thuộc quyền chỉ huy trực tiếp của Đại Tá (Hùng) Phụ Tá Tổng Cục trưởng đặc trách Hướng Đạo Quân Đội.

Đến những tháng đầu năm 1971, Hội Hướng Đạo Quân Đội chính thức hoạt động bằng giấy phép của Bộ Giáo dục và Thanh niên với Hội trưởng là Trung tướng Trần Văn Trung; Đại tá Nguyễn Huy Hùng là Phó Hội trưởng kiêm Trại trưởng; Trung uý Liễu là Tổng Uỷ Viên; Hội trưởng danh dự là Tổng thống VNCH.

Tính đến năm 1974, HĐQĐ có khoảng 4000 huynh trưởng và 120.000 đoàn sinh cả nam lẫn nữ.

Trong bài “Những vấn đề của Hướng đạo Việt Nam từ sau khi có Nghị định của Chính phủ số 88/2003/NĐ-CP ngày 30/7/2003 qui định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội”, tác giả Nguyễn Lệnh (luật sư) trích dẫn lại ý kiến chung của 4 huynh trưởng HĐ Trần Hữu Khuê, Nguyễn Duy Thu Lương, Nguyễn Minh Triết, Đinh Hữu Quyến về vấn đề Hướng đạo trong Nội dung tọa đàm với Bà Đoàn Lê Hương và Ban Dân vận Thành Ủy Tp. Hồ Chí Minh:

Hướng đạo Cảnh sát được thành lập thời Pháp thuộc và sau tết Mậu Thân năm 1968, chính quyền Sài Gòn cho thành lập Hướng đạo Quân đội nhưng Hội HĐVN không công nhận hai tổ chức này là thành viên của mình (chd nhấn mạnh). Hai tổ chức này phát triển về số lượng nhờ lợi thế: phương tiện của CS và QĐ (xe cộ, lều bạt, thực phẩm...), tài chính, người điều khiển (ai được cử trông coi các Đoàn này thì khỏi ra mặt trận), phụ huynh đã biết Hướng đạo là tốt nên sẵn sàng cho con em mình vào... Hai tổ chức này chủ yếu vẫn là giáo dục thanh thiếu niên, không rõ lắm về ý đồ chính trị của hai tổ chức này.[iv]

Theo tác giả bài viết “Hướng đạo Quân đội Việt Nam Cộng hoà” thì HĐQĐ hoạt động chính thức với giấy phép của chính phủ đương thời[v]; tương tự, Hướng đạo Cảnh sát (HĐCS)[vi] cũng phải là một hội đoàn thanh thiếu niên được phép sinh hoạt tại miền Nam Việt Nam. Như thế, cả ba hội HĐVN, HĐCS, và HĐQĐ đều có tư cách pháp nhân như nhau trong xã hội dân sự thời đệ nhị Cộng hoà. Tuy nhiên, đối với tổ chức Phong trào Hướng đạo thế giới, WOSM, thì thành viên quốc gia duy nhất tại Việt Nam là Hội HĐVN.

Trên mặt pháp luật quốc gia, Hội HĐVN không có lý do gì hay quyền hạn nào để “không công nhận hai tổ chức này là thành viên của mình” như ý chung của các trưởng Trần Hữu Khuê, Nguyễn Duy Thu Lương, Nguyễn Minh Triết, Đinh Hữu Quyến. Trên thực tế, rất nhiều huynh trưởng HĐCS và HĐQĐ cũng là thành viên của hội HĐVN, và hội HĐVN đã giúp hai hội HĐQĐ và HĐCS trong việc huấn luyện và đào tạo huynh trưởng.

Trong bài “Bốn gỗ xưa, bốn gỗ nay: Gỗ nào hay, gỗ nào dở” của Tr. Sáo dễ thương Phạm Văn Nhơn đăng trong Giữ vững mối dây 6, phần 2[vii], “theo bảng thống kê của Hội tính đến ngày 31/12/1974 … tổng số đoàn sinh và huynh trưởng đóng bảo hiểm là 14.432 người, trong đó có 2.204 huynh trưởng.” Hội ở đây là hội HĐVN.

Trở lại với trả lời với PV Thiệp Hoa, giả thiết cho rằng Hội HĐQĐ xin gia nhập vào WOSM thì sẽ phải đóng lệ phí nhiều hơn vì có nhiều đoàn sinh hơn Hội HĐVN. Giả thiết này là chuyện giả tưởng vì, như đã trình bầy, WOSM chỉ công nhận một Hội HĐ quốc gia là thành viên quốc gia tại mỗi nước. Và tư cách này đã thuộc về Hội Hướng Đạo Việt Nam từ năm 1957 đến năm 1975.

Những tổ chức ngoài chính phủ chỉ có thể là thành hình ở và là thành phần của những xã hội dân sự. Một xã hội dân sự chỉ có thể hiện hữu trong những quốc gia có chế độ dân chủ đa nguyên.

Khuynh hướng hoạt động

“Kế tiếp là chuyện phải phân định rõ khuynh hướng hoạt động phù hợp với hiện tại. Nghĩa là nếu ae muốn hoạt động HĐ theo khuynh hướng nhân gian, thế tục, thì xác nhận khuynh hướng của mình. Theo khuynh hướng tôn giáo thì công khai xác nhận như là tổ chức Gia đình Phật tử.”

Không hiểu tác giả muốn nói anh em ở đây là ai? Nếu là những anh chị em Hướng đạo đang sinh hoạt từ Trung vào Nam thì tại sao phải cần phân định rõ khuynh hướng? Từ 1954 đến 1975 không có khuynh hướng tôn giáo nào trong sinh hoạt Hướng đạo Việt Nam vì HĐVN là một Hội dành cho mọi thanh thiếu niên không phân biệt chủng tộc, tôn giáo, v.v… Cùng sinh hoạt tại miền Nam với Hội Hướng đạo Việt Nam ngày đó còn có những đoàn thể sinh hoạt thanh thiếu niên khác như Gia đình Phật tử (có khi cũng được gọi là Hướng đạo Phật tử) sinh hoạt tại chùa và các đoàn Thanh sinh Công hoạt động với nhà thờ của các xứ đạo. Sau gần hai mươi vận động, trên một đất nước không chiến tranh, Hướng đạo Việt Nam vẫn chưa được chính thức cho phép hoạt động thì nói gì đến việc chính thức hình thành các đoàn thể hoạt động thanh thiếu niên mang tính tôn giáo như đoàn Thanh sinh Công hay Gia đình Phật tử. Việc này khó xảy ra trong cơ chế hiện tại, khó xảy ra cũng như việc Việt Nam có Hướng đạo Quân đội Nhân dân và Hướng đạo Công an Nhân dân vậy.

Montréal, tháng 9, 2011

Phần I; phần IIa

[i] Thiệp Hoa 139, trang 20B-26, 8 tháng 5, 2011

[ii] Canada is the only country with more than one Scouting association separately recognized by WOSM. Scouts Canada and L'Association des Scouts du Canada are divided by language. A number of other countries also have more than one Scouting association that may form a national federation to receive joint WOSM membership. Scouts Canada and L'Association des Scouts du Canada send a joint delegation to meetings of the World Organization of the Scout Movement. (Nguồn: http://wiki.scouts.ca/en/Scouts_Canada)

[iii] Voi hoạt bát Nguyễn Huy Hùng, Hướng đạo Quân đội Việt Nam Cộng hoà (Nguồn: http://dailyviet.com/Truyentin/hdqlvnch.html, truy cập ngày 22 tháng 9, 2011)

[iv] Lịch sử phong trào Hướng đạo Việt Nam, Tập II, Ngô Văn Phương, bài viết Nội dung tọa đàm của Trần Hữu Khuê, Nguyễn Duy Thu Lương, Nguyễn Minh Triết, Đinh Hữu Quyến, trang 216, 217.

[v] “Mọi thủ tục xin thành lập Hội Hướng Đạo Quân Đội được hoàn tất trong thời gian kỷ lục, và không đầy một tháng sau giấy phép đã được Bộ Giáo dục và Thanh niên cấp phát và đăng trên Công báo của Chính phủ Việt Nam Cộng hoà.” Nguyễn Huy Hùng, Hướng đạo Quân đội Việt Nam Cộng hoà. Nguồn đã dẫn.

[vi] 1951 HĐCS thành lập tại miền Nam, đa số tại Saigon, Gia định, đoàn ngũ hoá con em gia đình cảnh sát; HĐCS ngưng hoạt động vào những năm đầu thập niên 1960. (Trích Nam Trân, Những Năm Mão với HĐVN, Giữ Vững Mối Dây 6 - Phần 2, 2011; Nguồn: http://www.scribd.com/doc/57272851/Giu-Vung-Moi-Day-6-Phan-2 truy cập 22 tháng 9, 2011 và hồ sơ pdf tên “Giữ vững mối dây 6, phần 2”, 184 trang, không ghi ngày phát hành, trang 161-166. (Document properties: author, TonThatHung; created ngày May 31, 2011).

[vii] Sáo dễ thương Phạm Văn Nhơn, Bốn gỗ xưa, bốn gỗ nay, gỗ nào dở, hồ sơ pdf tên “Giữ vững mối dây 6, phần 2”, 184 trang, không ghi ngày phát hành, trang 38-44. (Document properties: author, TonThatHung; created ngày May 31, 2011)

Page updated

Google Sites

Report abuse