Hướng đạo và niềm tin

Thẻ Hướng đạo Anh (December 3,1914). Nguồn: en.wikipedia.org

Như đã đề cập ở trên, đây chỉ là một phiên bản mới được chấp thuận trong số nhiều phiên bản khác với lời hứa cốt lõi (core Promise) của Hội Hướng đạo Anh Quốc đã có từ trước. Phiên bản mới được chấp thuận này nằm trong chính sách bao trùm (inclusive) của Hội HĐ Anh vì tán dương và cảm thông với mọi khác biệt kể cả những dị biệt về tôn giáo, và niềm tin là một mặt quan trọng trong mục đích giáo dục và phát triển thanh thiếu niên của sinh hoạt Hướng đạo.

Phiên bản Lời hứa mới này dành cho các người không có tôn giáo có thể tuyên hứa để trở thành hội viên của Hội HĐ Anh Quốc, đồng thời, nó không mảy may thay đổi nội dung hay vị trí của Lời hứa cốt lõi; mặt khác, phiên bản này cũng gắn chặt với giá trị của phong trào Hướng đạo là tính liêm chính, sự kính trọng và tự trọng, sự quan tâm đến và giúp ích thế giới xung quanh, đức tin – khai phá niềm tin, tôn giáo, và quan điểm của bản thân, và chung sức hợp tác với mọi người.

Trước đây 71 năm, vào năm 1942, Hội HĐ Anh Quốc đã chấp thuận một phiên bản Lời hứa khác dành cho những hội viên người nước ngoài đang sinh sống ở Anh – đa số là quân nhân Hoa Kỳ - không muốn tuyên thệ trung thành với Vua nước Anh. Phiên bản đó nguyên văn như sau:

“On my honour I promise that I will do my Best, to do my duty to God; and to the Country in which I am living, to help other people at all times, and to obey the Scout Law.”

Dịch

“Tôi xin lấy danh dự hứa cố gắng hết sức làm bổn phận với Thượng đế [Thiên chúa, tâm linh, tín ngưỡng], với quốc gia hiện cư, giúp đỡ mọi người, và tuân theo Luật Hướng đạo.”

Phiên bản trên đã giải quyết một vấn đề tế nhị của những hội viên không mang quốc tịch Anh hay không là thần dân (subject) của nước Anh.

Hơn thế nữa, Lời hứa Hướng đạo (core Promise) tại Anh hiện nay vẫn là

On my honour, I promise that I will do my best

to do my duty to God and to the Queen

to help other people and

to keep the Scout Law.

Lời hứa cốt lõi này không cứng nhắc – về mặt tâm linh, tín ngưỡng – như đã thường được hiểu một cách không chính xác. Nhóm chữ “duty to God” hay “to love God” (trong lời hứa của Hải Ly) [“bổn phận với Thiên Chúa” hay “yêu mến Thiên Chúa”] ngụ ý rằng Hướng đạo sinh là người có niềm tin và chấp nhận sự hướng dẫn của Đấng Tối Cao. Điều này hoàn toàn thích hợp với nhiều tôn giáo khác nhau như, Ấn giáo, Do Thái Giáo, Hồi giáo, Ki-tô giáo, và cả người theo đạo Sikh, v.v.

Hướng đạo sinh, tín hữu Ấn giáo có thể thay nhóm chữ “Thiên chúa” bằng “Dharma” [“pháp”], người Hướng đạo theo đạo Hồi có thể thay “Thiên chúa” bằng “Allah”.

Lại nữa, HĐS Hồi giáo, nếu không thể hứa bằng danh dự bản thân hay nhân danh ai khác hơn là Allah thì Lời hứa cũng có thể thay đổi; “Nhân danh Allah, Đấng từ tâm nhất, Đấng từ bi nhất…” [“In the name of Allah, the Most Beneficent the Most Merciful…”] sẽ thay chỗ cho cụm từ “lấy danh dự” [“On my honour”] khi HĐS Hồi giáo tuyên đọc lời hứa Hướng đạo.

Trên thực tế, Hội HĐ Anh Quốc đã bắt đầu quá trình tu chính những Nguyên lý Hướng đạo từ năm 2008. Hội HĐ Anh Quốc đã công bố văn bản tu chính Mục đích, Nguyên lý, và Phương pháp trên Tạp chí Hướng đạo số tháng 10/11, 2012 và 12, 2012/01, 2013. Với từ ngữ rõ ràng và dễ hiểu hơn, nội dung bản tu chính vẫn là những giá trị cơ bản của Hướng đạo đã cổ xuý từ hơn một thế kỷ qua, trong đó, giá trị tâm linh, đức tin của con người đã và vẫn luôn là một phần cốt lõi của sinh hoạt Hướng đạo. Từ kết quả của những cuộc tham khảo ý kiến ​​với hội viên và người ngoài Hội - như với Ủy ban Hướng đạo Thế giới (World Scout Committee) cùng giới lãnh đạo tôn giáo khác và Hội đồng quản trị - Hội HĐ Anh Quốc đã đi đến quyết định chấp nhận thêm một Lời hứa thích hợp cho những người không có đức tin khẳng định để họ có thể tuyên hứa trở thành Hướng đạo sinh. World Scout Committee đã cho phép Hội Hướng đạo Anh có tu chính này.

Lời hứa cốt lõi sẽ không thay đổi. Phiên bản bổ túc cho Lời hứa sẽ chỉ dùng cho những người không có đức tin gia nhập Hội, đồng thời vẫn gắn bó chặt chẽ với các giá trị của Phong trào Hướng đạo, đó là tính liêm chính, sự kính trọng và tự trọng, sự quan tâm đến và giúp ích thế giới xung quanh, đức tin, và chung sức hợp tác với mọi người.

Theo Nội lệ và Quy trình của Hội HĐ Anh Quốc, tất cả đơn vị HĐ toàn quốc – thuộc các cơ sở tôn giáo hay dân sự – đều có trách nhiệm cho trẻ cũng như người lớn chọn lựa giữa Lời hứa cốt lõi và những phiên bản khác, kể cả phiên bản bổ túc vừa được chấp thuận, từ 1 tháng Giêng, năm 2014.

Đó là những phát triển mới của Hội HĐ Anh, hiện có hơn 1/2 triệu thành viên, để thích ứng với xã hội đượng đại.

Tuy nhiên, một số người đọc bản tin của NBC ngày 8 tháng 10, 2013 do Henry Austin viết và giựt tít “Hướng đạo Anh có thể loại bỏ Thượng Đế trong lời hứa, thay vào đó là lời hứa ‘vô thần’” [“British scouts can drop God in alternative ‘atheist’ promise”] có thể đã nghĩ rằng đây là một ngõ mới cho Hướng đạo tại Việt Nam để có một Hội Hướng đạo Quốc gia và trở thành thành viên (dù là tổ chức 1 thành viên [Member Organization] hay 1 tổ chức HĐ được công nhận [Accredited National Scout Organization]) của Phong trào Hướng đạo Thế giới.

Thực tế không phải như thế.

Trước nhất, tảng đá lớn nhất chắn đường cho sự hình thành, một Hội hay một Liên hội Hướng đạo tại Việt Nam không phải là

• Sự kiện có nhiều nhóm HĐ đang sinh hoạt tại miền Nam Việt Nam và có nhiều mâu thuẫn giữa những nhóm HĐ đang sinh hoạt, hay
• Vietnam Scout National Council – thường gọi là nhóm Liên Tỉnh Thành, và Vietnam Scouts – hay nhóm Liên Ngành đã không thực hiện được “Bản ghi nhớ 2006” [Memorandum of Understanding 1/1/2006], v.v.

Từ những năm 1980 đến nay, rất nhiều cố gắng của những cựu huynh trưởng, cựu hướng đạo sinh – những đảng viên đảng Cộng sản Việt Nam – đã đem ông Hồ Chí Minh, Quy trình 46, và những lý cớ khác để thuyết phục Nhà nước CHXHCN Việt Nam-Đảng Cộng sản Việt Nam cho phép thành lập Hội HĐVN đều đã hoàn toàn thất bại.

Nguyên nhân của sự thất bại đó rất rõ ràng và thật đơn giản: Đảng Cộng sản Việt Nam không chấp nhận để Hướng đạo Việt Nam trở thành một hội đoàn chính thức, môt tổ chức xã hội dân sự độc lập, phi chính trị dù mục đích là giáo dục thanh thiếu niên. Những văn kiện sau đây của Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định và lập lại quyết định nói trên:

• Tổ chức Hướng đạo – Phương án xử lý. Vấn đề tổ chức Hướng đạo tái sinh trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh hiện nay. (Tài liệu tham khảo – phục vụ nghiên cứu). Văn kiện 10 trang A4, không ghi ngày; tuy nhiên nội dung dữ kiện cho biết đây là một văn kiện viết trong khoảng sau Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Thành phố Hồ Chí Minh lần VI (9/10/1996 - 12/10/1996) đến đầu năm 1997. Đảng Cộng sản Việt Nam, Thành Uỷ Thành phố Hồ Chí Minh, Ban Dân Vận.
• Thông báo Số 143-TB/TW (Mật), Phan Diễn, Ý kiến của Ban Bí thư về hoạt động Hướng đạo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh, 20/4/2004. Đảng Cộng sản Việt Nam, Ban Chấp hành Trung ương.
• Thông báo Số 157-TB/TW, Trương Tấn Sang, Ý kiến của Ban Bí thư về hoạt động hướng đạo hiện nay tại một số tỉnh, thành phố, 20/5/2008. Đảng Cộng sản Việt Nam, Ban Chấp hành Trung ương.

Điểm then chốt thứ nhất khiến Hướng đạo không thể có hội quốc gia tại các nước theo chủ nghĩa Mác-Lênin (chứ không riêng gì ở nước CHXHCN Việt Nam) vì giá trị tâm linh và đức tin của con người vẫn là một phần cốt lõi của sinh hoạt Hướng đạo khắp thể giới. Thứ hai, Đảng CSVN không khi nào chấp nhận có một tổ chức dân sự độc lập ngoài tầm kiểm soát của Đảng hay các tổ chức ngoại vi của họ.

Đem Luật và Hiến pháp vẫn còn “Dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác – Lênin” của nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam để vận động cho Hướng đạo - một phong trào giáo dục có giá trị tâm linh - và đấu lý với Đảng Cộng sản Việt Nam là điều vô ích và mâu thuẫn.

Khi Việt Nam còn là một quốc gia theo chế độc độc đảng toàn trị dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác – Lênin thì rất khó có một pháp nhân thực tế tên là “Hội Hướng đạo Việt Nam”.

Nov. 8, 2013.

Tham khảo:

- Scouts announce alternative promise for atheists, By Judith Burns, BBC, Oct. 8, 2013

- British scouts can drop God in alternative 'atheist' promise. By Henry Austin, NBC News contributor, Oct. 8, 2013

- The Promise. Item Code FS322016 Dec 09 Edition no 4 (103908). scouts.org.uk

- The additional alternative Scout Promise FAQs. scouts.org.uk

- Changes following the revised Fundamentals of Scouting. scouts.org.uk

- Overview of the results to the Fundamentals Survey. scouts.org.uk

- What is spiritual development. Item Code FS322021 Mar/96 Edition no 1 (103909). scouts.org.uk

- Từ pháp lý đến thực tế. Công hay diễu, Scouts Abound. Apr 14, 2012