Post date: Dec 27, 2017 9:47:49 PM
Từ vụ án Linh mục Nguyễn Minh Hiền/Trung Tâm Công Giáo San Jose, nghĩ đến trường hợp ông Võ Thành Nhân/“Hội Đồng Trung Ương HĐVN”
Cùng vào thời gian đó, nhiều anh chị em Hướng Đạo người Việt và thân hữu tại hải cũng hết sức ngao ngán trước những thông tin và tài liệu phơi bày sự mờ ám của ông Võ Thành Nhân, chủ tịch của cái gọi là “Hội Đồng Trung Ương HĐVN”, liên quan đến vấn đề tài chánh của tập thể Hướng Đạo gốc Việt trong suốt nhiều năm qua.
Điều khá đặc biệt là khi nhìn vào toàn bộ vụ án Lm Nguyễn Minh Hiền và chuyện tiền bạc của Trung Tâm Công Giáo San Jose, người viết nhận thấy có nhiều tình tiết rất giống với trường hợp ông Võ Thành Nhân trong vấn đề tiền bạc của Hướng Đạo gốc Việt tại Hoa Kỳ, như được trình bày và phân tích tóm lược dưới đây.
_________________________________
Đầu tháng 10 năm 2017 vừa qua, một thẩm phán tòa án liên bang tại San Jose, California đã ra phán quyết phạt linh mục Công giáo Nguyễn Minh Hiền 3 năm tù giam, và buộc phải hoàn trả cho giáo phận San Jose và cơ quan thuế vụ liên bang IRS tổng cộng gần $2 triệu Mỹ kim (Vụ số CR-15-203, Northern California US District Court). Đây là các khoản tiền Lm Hiền đã lấy của nhà thờ St. Patrick và Trung Tâm Công Giáo Việt Nam tại San Jose (TTCG) trong suốt nhiều năm, cùng với số tiền Lm Hiền nợ IRS vì gian lận thuế. Theo lệnh của tòa án, Lm Hiền phải bắt đầu thụ án vào ngày 5 tháng Giêng 2018 tại một nhà tù liên bang trong vùng Nam California.
Linh mục Nguyễn Minh Hiền sinh năm 1959 tại Việt Nam. Ông cùng cha mẹ và anh chị em di tản đến Hoa kỳ ngay sau biến cố tháng Tư 1975, rồi tu học nhiều năm rất khó khăn trước khi được vinh dự trở thành vị linh mục gốc Việt đầu tiên của giáo phận San Jose vào năm 1985. Từ năm 2005 đến 2011, Lm Hiền được bổ nhiệm làm giám đốc TTCG, và chánh xứ St. Patrick, là họ đạo lớn nhất của giáo phận San Jose, California. Một người em trai của Lm Hiền hiện nay cũng đang là linh mục Công giáo tại San Diego, California.
Nhưng, cuộc đời tu hành của Lm Hiền đã không còn êm xuôi từ hơn 5 năm trước đây, khi hai nhân viên đặc vụ thuộc đơn vị điều tra hình sự của cơ quan thuế vụ liên bang IRS bất ngờ đến gặp Lm Hiền vào trưa ngày 17 tháng 10 năm 2012 tại nhà thờ St. Nicholas (Los Altos, California), để hỏi về hồ sơ thuế cá nhân và xuất xứ của số tiền hàng triệu Mỹ kim mà Lm Hiền đã gửi vào trương mục ngân hàng Wells Fargo của ông suốt nhiều năm trước đó.
Hơn một năm sau, vào ngày 6 tháng 12 năm 2013, trong lúc cuộc điều tra hình sự của IRS còn đang tiến hành, giám mục giáo phận San Jose ra lệnh cho Lm Hiền phải lập tức nghỉ việc.
Đến ngày 7 tháng Tư 2015, một đại bồi thẩm đoàn tại San Jose đã chính thức ra cáo trạng để truy tố Lm Hiền với 14 tội gian lận ngân hàng (Bank Fraud), và 4 tội trốn thuế (Tax Evasion). Không lâu sao đó, Lm Hiền bị bắt giữ tại tiểu bang Florida, khi ông vừa trở về Mỹ từ một chuyến đi “cruise” thơ mộng trên biển. Sau khi được đưa về trình diện tòa án liên bang tại San Jose, California, Lm Hiền được phép tại ngoại với $500 ngàn Mỹ kim tiền bail do ông tự chi trả cho tòa.
Tháng Tám 2015, Lm Hiền nhận 4 tội trốn thuế, và yêu cầu được tòa án xét xử về 14 tội gian lận ngân hàng mà ông bị cáo buộc. Qua một phiên tòa vào ngày 21 tháng Hai 2017, Lm Hiền đã bị xét là có tội (found guilty) đối với cáo buộc của tất cả 14 tội gian lận ngân hàng.
Đến ngày 3 tháng Mười 2017, tòa án đã tuyên phạt Lm Hiền 3 năm tù giam, kèm theo 3 năm quản chế. Lm Hiền cũng phải nộp $1,800.00 tiền phạt, và hoàn trả tổng cộng $1,883,883.00 cho giáo phận San Jose và cơ quan thuế vụ liên bang IRS.
Theo hồ sơ vụ án, Lm Hiền trong thời gian từ 2005 đến 2011, đã kêu gọi sự đóng góp và nhận rất nhiều chi phiếu của giáo dân ký tặng cho TTCG, là một tổ chức trực thuộc giáo phận San Jose. Có những chi phiếu ghi tên Lm Hiền, nhưng phần “memo” là để tặng cho TTCG.
Tuy nhiên, thay vì phải gửi tất cả các chi phiếu của giáo dân tặng cho TTCG vào trương mục ngân hàng của TTCG hay của giáo phận San Jose, Lm Hiền đã gửi một số những chi phiếu đó vào trương mục của cá nhân ông tại ngân hàng Wells Fargo, mặc dầu giáo phận San Jose không hề hay biết hoặc cho phép Lm Hiền “giữ giùm” tiền của TTCG. Khi làm điều này, Lm Hiền đã không ngờ đó là một hình thức gian lận ngân hàng (Bank Fraud) theo luật liên bang.
Dầu rằng Lm Hiền chỉ bị truy tố 14 tội gian lận ngân hàng vì gửi 14 chi phiếu của giáo dân tặng cho TTCG (tổng cộng $19,000.00) vào trương mục ngân hàng cá nhân của ông mà không có sự đồng ý của giáo phận San Jose, nhưng thật ra IRS biết rõ Lm Hiền còn tự ý chuyển vào ngân hàng của ông nhiều chi phiếu khác của giáo dân tặng cho TTCG, và tổng cộng toàn bộ số tiền các chi phiếu đó là $40,195.00.
Thêm vào đó, cuộc điều tra của IRS cũng cho thấy Lm Hiền trong thời gian là giám đốc TTCG, đã ký nhiều chi phiếu của TTCG tổng cộng $30,400 để trả cho những chi phí riêng của ông. Và với các phương thức điều tra tinh vi, IRS còn truy ra được là trong thời gian làm cha xứ nhà thờ St. Patrick nhiều năm trước đó, Lm Hiền đã lấy tổng cộng $1,378,770 tiền mặt (cash) mà giáo dân đóng góp cho nhà thờ.
Sau khi bị truy tố, Lm Hiền cũng đã nhận tội trốn thuế (Tax Evasion) vì không khai báo (và không đóng thuế lợi tức) những khoản tiền lớn mà ông đã chuyển vào trương mục ngân hàng của cá nhân ông trong suốt nhiều năm.
Cũng nên biết rằng vài tháng trước ngày tòa công bố án phạt, Lm Hiền đã chủ động hoàn trả lại cho giáo phận San Jose toàn bộ số tiền bị thất thoát theo thỏa thuận với công tố viên là $1,499.365.00; và số tiền mà Lm Hiền thừa nhận còn thiếu IRS vì trốn thuế là $434,518.00, cũng bảo đảm sẽ được trả đủ từ $500 ngàn Mỹ kim tiền bail của Lm Hiền mà tòa án đang giữ. Dầu vậy, tuy rằng ngay từ đầu đã tự ý nhận các tội trốn thuế, cũng như đã tốn bộn tiền mướn nhiều luật sư uy tín tại San Francisco để biện hộ và có vài trí thức người Việt đã gửi thư xin tòa khoan hồng, Lm Hiền vẫn lãnh án 3 năm tù.
Bây giờ nói đến ông Võ Thành Nhân. Thực tế cho thấy rõ ràng là trong suốt nhiều năm qua, núp dưới danh nghĩa cái gọi là “Hội Đồng Trung Ương HĐVN”, ông Nhân đã kêu gọi đóng góp và nhận được rất nhiều chi phiếu từ các ân nhân tặng cho sinh hoạt của Hướng Đạo gốc Việt tại Hoa Kỳ, mà đặc biệt là các trại Thẳng Tiến. Bên cạnh đó, ông Nhân còn nhận những số tiền không nhõ do người Việt hảo tâm ở Mỹ tin tưởng gửi cho cái gọi là “Hội Đồng Trung Ương HĐVN” nhờ chuyển đến cho nạn nhân những vụ thiên tai. Và gần đây nhất là tiền của cộng đồng người Việt cư ngụ trong vùng Washington, D.C. giúp nạn nhân bão Haiyan tại Philippines hồi cuối năm 2013.
Tuy nhiên, thay vì gửi những chi phiếu của các khoản tiền nói trên vào một trương mục ngân hàng của Hướng Đạo Hoa Kỳ gốc Việt để minh bạch trong việc chi thu, ông Nhân đã đưa hết vào trương mục ngân hàng của hội APACAF - là một hội không liên hệ gì đến Hướng Đạo và chỉ có vỏn vẹn 3 người, gồm ông Nhân và người em ruột là Võ Thiện Toàn, và bà Lan Lebangasser, và không hề có báo cáo chi thu cho anh chị em được rõ. Ngoài ra, hội APACAF trong những năm qua đã chi hàng trăm ngàn Mỹ kim cho VATV, là một business của cá nhân ông Nhân. Sự việc này chẳng khác gì ông Nhân lâu nay đã dùng hội APACAF (do ông Nhân làm thủ quỹ giữ tiền) để nhận các khoản tiền mà người ta tặng cho Hướng Đạo gốc Việt, rồi APACAF sau đó chi tiền cho VATV (là business của ông Nhân).
Tại Hoa Kỳ, hướng đạo sinh và các đoàn gốc Việt đều là thành viên và trực thuộc tổ chức nam Hướng Đạo Hoa Kỳ “Boy Scouts of America” (BSA). Điều này có nghĩa là những khoản tiền giúp cho các sinh hoạt của Hướng Đạo gốc Việt ở Mỹ, được xem là tiền của BSA (cũng như trong vụ án Lm Nguyễn Minh Hiền, tiền của giáo dân giúp cho các sinh hoạt của TTCG là tiền của giáo phận San Jose, vì TTCG trực thuộc giáo phận). Và BSA chưa bao giờ hay biết và cho phép ông Nhân và hội APACAF “giữ giùm” tiền của các ân nhân tặng cho sinh hoạt của Hướng Đạo gốc Việt trong trương mục ngân hàng của APACAF (cũng như giáo phận San Jose đã không hề cho phép Lm Nguyễn Minh Hiền nhận tiền của giáo dân tặng cho TTCG rồi mang gửi vào trương mục ngân hàng của Lm Hiền).
Bên cạnh đó, “Nội Lệ” của cái gọi là “Hội Đồng Trung Ương HĐVN” làm tại Costa Mesa năm 1983 (Chương I, Khoản 5) cũng đã có ghi rõ là “... Khi số tồn ngân của hội đồng lên quá $1000 Mỹ kim, thủ quỹ sẽ nhờ tổ chức HĐVN ở gần nhất ký thác vào chương mục, nếu hội đồng chưa đặt cơ sở pháp lý để mở một chương mục riêng.” Như vậy, ngay cả những vị đã nặn ra cái gọi là “Hội Đồng Trung Ương HĐVN” từ hơn 30 năm trước cũng hiểu rằng, tiền của tập thể Hướng Đạo thì phải do anh em trong Hướng Đạo quản lý, chứ không thể giao cho hội APACAF hay a-ba-láp nào đó cất giữ, như ông Nhân đã làm một cách mờ ám trong suốt nhiều năm qua.
Tóm lại, Lm Nguyễn Minh Hiền bị tội gian lận ngân hàng (Bank Fraud) vì đem chi phiếu của giáo dân tặng cho TTCG gửi vào trương mục ngân hàng của ông, không có sự đồng ý của giáo phận San Jose. Việc làm đã khiến Lm Hiền phải vào tù như vừa kể trên, xem ra có những điểm rất giống với sự kiện ông Võ Thành Nhân và hội APACAF lâu nay tự tiện thâu và mang chi phiếu của các vị hảo tâm tặng cho Hướng Đạo gốc Việt (đều trực thuộc BSA) gửi vào trương mục ngân hàng của hội APACAF do ông Nhân làm thủ quỹ, mà không có sự đồng ý của BSA, (và cũng không hề có sự đồng ý của các đơn vị BSA gốc Việt). Và cũng nên biết rằng việc làm này của ông Nhân cũng hoàn toàn trái ngược với Nội Lệ của cái gọi là “Hội Đồng Trung Ương HĐVN” mà ông Nhân là “chủ tịch” từ hơn 10 năm nay.
Riêng về sự kiện hội APACAF - là một hội bất vụ lợi lâu nay được hưởng quy chế miễn thuế - trong nhiều năm qua đã chi hàng trăm ngàn Mỹ kim cho công ty VATV là business riêng của Võ Thành Nhân (là quản trị viên và thủ quỹ của APACAF), thì đây còn là một hành động vi phạm điều khỏa 1.501(c)(3)-1 của bộ luật thuế vụ liên bang Hoa Kỳ.
Tập thể nào cũng có kẻ tốt người xấu. Tuy nhiên, nếu chẳng ai lên tiếng thì khó mà loại trừ những con sâu làm rầu nồi canh. Và vụ Lm Nguyễn Minh Hiền lấy tiền của nhà thờ như vừa nói trên đây, có lẽ sẽ không thể bị phanh phui ra trước luật pháp, nếu không nhờ một vài giáo dân nào đó biết rõ sự thật và đã can đảm trình báo với giáo phận và nhà chức trách.
Về trường hợp của ông Võ Thành Nhân, một số anh chị em Hướng Đạo gốc Việt và thân hữu tại Hoa Kỳ vào những ngày tới đây, sẽ cùng gửi thư trình bày sự thiếu minh bạch của ông Nhân và hội APACAF trong vấn đề tài chánh của Hướng Đạo gốc Việt tại Hoa Kỳ để BSA và giới chức trách được rõ. Đây là một việc chẳng đặng đừng nhưng anh em buộc lòng phải làm, vì ông Nhân dầu đã có nhiều cơ hội suốt một thời gian dài, vẫn không đưa ra sự giải thích để làm sáng tỏ vấn đề trong tình huynh đệ Hướng Đạo, xem thường đòi hỏi vô cùng chính đáng của tập thể.
Đến nước này, việc phải nhờ các cơ quan thẩm quyền vào cuộc trong vấn đề của ông Nhân là rất cần thiết, không chỉ vì đã đến lúc cần làm sáng tỏ sự mập mờ của ông Nhân và những người liên hệ trong chuyện tiền bạc của tập thể suốt nhiều năm qua, mà còn là để bảo vệ giá trị cũng như danh dự chung của Hướng Đạo Việt Nam. Và thiết nghĩ rằng việc làm này không là bổn phận và trách nhiệm của riêng ai, mà phải là của tất cả mọi người trong anh chị em đã và còn mang danh là Trưởng Hướng Đạo. (*)
Miền Nam California, những ngày cuối năm 2017
Tom Huỳnh
(*) Trong vấn đề của ông Võ Thành Nhân, chúng tôi có soạn sẵn những mẫu thư bằng Anh ngữ dùng để gửi đến BSA và cơ quan IRS. Quý Trưởng tại Hoa Kỳ muốn nhận các mẫu thư này, xin liên lạc email: tomhuynhjd@yahoo.com .
Phụ đính để tham khảo