Καπουράνη Τέτας, «Άγγιγμα Ψυχής»

ΚΔΒΜ ΜΟΣΧΑΤΟΥ-ΤΑΥΡΟΥ

ΑΝΟΙΞΗ 2015

Καπουράνη Τέτας, «Άγγιγμα Ψυχής»

Παρασκευή απόγευμα και ο ενήλικος Μάης προχωρά, για να δώσει τέλος στην άνοιξη. Μια άνοιξη που μας μπέρδεψε και φέτος. Ο επίμονος νοτιάς ανεβάζει τη θερμοκρασία και κουράζει σάρκες, οστά, μυαλό. Η σκόνη από την Αφρική έχει στρατοπεδεύσει στον αττικό ουρανό και δεν αφήνει τις ακτίνες του ανοιξιάτικου ήλιου να ταξιδέψουν κοντά μας, να μας αγγίξουν, να φωτίσουν τις ψυχές μας.

Το μάθημα της δημιουργικής γραφής άρχισε νωρίς. Μια βδομάδα πέρασε χωρίς «εργασίες». Ευτυχώς, δυστυχώς, δε μπορώ να πω με σιγουριά. Εκ των υστέρων όμως, μετά την αφήγηση δύο θαυμαστών δημιουργημάτων, η ζυγαριά κλίνει προς το δυστυχώς. Δυστυχώς για μένα, που πέρασαν οι μέρες χωρίς, οι σκέψεις, οι ιδέες, τα όνειρα να αφήσουν τα ίχνη τους στο χαρτί. Η ζυγαριά έδωσε την ετυμηγορία της.

Ζυγαριά, μια λέξη που με πήγε νοερά σε μια ξεθωριασμένη εικόνα, σαράντα χρόνια πίσω. Όταν μια μικρή μπρούντζινη, μαυρισμένη από το χρόνο, ζυγαριά φιγουράριζε στον πάγκο του συνοικιακού πρατηρίου ψωμιού. Στη μια μεριά η φραντζόλα από αλεύρι διατίμησης και στην άλλη τα σταθμά, ένας μισόκιλος σιδερένιος κύλινδρος. Μια και σπάνια ισορροπούσε, μια άλλη φραντζόλα περίμενε καρτερικά το μαχαίρι, να αφαιρέσει το ανάλογο κομμάτι, να συμπληρώσει τη μισόκιλη, για το φόβο της αγορανομίας.

Μα τι παιχνίδια παίζει το μυαλό! Από αλλού ξεκινά το χέρι να γράφει και αλλού καταλήγει. Ψάχνω τη λογική αιτία. Πάντα κολλημένη στη γη – μην πω και καρφωμένη. Δεν πιέζομαι όμως, θα προσαρμοστώ. Εύκολα θαρρώ πως προσαρμόζομαι, σαν το χαμαιλέοντα, που αλλάζει χρώμα και γίνεται ένα με το φυσικό περιβάλλον. Η εργασία έχει αρχίσει, τα ερεθίσματα στις επάλξεις − κατάλληλες γραμμένες λέξεις από το καταπληκτικό μουσικό έργο «Το χαμόγελο της Τζοκόντας» του Χατζιδάκι και φυσικά, αυτό αυτοπροσώπως το μουσικό έργο. Να η ευκαιρία! Θα διορθωθεί η μεγάλη διαφορά της κλίσης της ζυγαριάς και θα φέρει την πολυπόθητη ευτυχία.

Η μουσική, διάχυτη στο χώρο, παρασύρει το χέρι και ανάλαφρο σαν το φτερό, το κατευθύνει. Το ντο, το φα, το ρε και οι υπόλοιπες νότες πατούν πάνω στις γραμμές του τετραδίου και αποκωδικοποιούνται. Γίνονται λέξεις, φράσεις, παράγραφοι, κείμενο. Η ζυγαριά ισορροπεί. Λίγο ακόμα και το ευτυχώς θα βαρύνει τόσο, που το δυστυχώς θα μείνει κολλημένο ψηλά, σαν τα παιδιά στην τραμπάλα, το ένα πάνω, το άλλο κάτω.

Τραμπάλα, άλλη μια λέξη-κλειδί για το νοητό ταξίδι. Άλλη εικόνα, πιο καθαρή, αποτέλεσμα νεότερης τεχνολογίας, είκοσι χρόνια πίσω. Μια ευτυχισμένη γιαγιά καμαρώνει τα τέσσερα εγγόνια της στην παιδική χαρά – το τελευταίο, χρονιάρικο στο καροτσάκι. Το εξάχρονο θαρραλέο κορίτσι με τη βοήθεια της εννιάχρονης ξαδέλφης κρατούν ψηλά, τον κατά δύο χρόνια, μικρό της αδελφό, που μένει ασάλευτος, αμίλητος, αγέλαστος. Πάντα φοβητσιάρης, πήρε καιρό αλλά θέριεψε, θάρρεψε, τόλμησε.

Πάλι, τα παιχνίδια του μυαλού! Το χέρι συνεχίζει να γράφει, αλλά, δεν είναι μόνο η ορχηστρική σύνθεση που το καθοδηγεί. Και κάτι άλλο συμβάλλει σε αυτό. Δεν είναι ξεκαθαρισμένο. Ξάφνου, ένα αμυδρό φύσημα, κάνει την είσοδό του στην αίθουσα. Αρχίζει να χορεύει ανάλαφρα στο ρυθμό της μελωδίας, να χαϊδεύει τα πρόσωπα, τα χέρια, τα κορμιά. Τι ωραία αίσθηση! Να, το αεράκι! η αιτία του καλού, και αφορμή του νοητού ταξιδιού.

Το μυαλό παίρνει αέρα και αυτό και αρχίζει να φαντάζεται. Κάνει περιπάτους μακρινούς. Περνά μαζί με τον αέρα ανάμεσα από αιωνόβια πλατάνια, καλαμιές, λυγαριές, στάχυα, ανθοστόλιστους θάμνους και συνεχίζει. Χαϊδεύει φτερά πουλιών, πολύχρωμο τρίχωμα ζώων, πούπουλα πτηνών και συνεχίζει, συνεχίζει... Ο δρόμος μακρύς, έπειτα θάλασσα. Μια θάλασσα γυαλί και το φεγγάρι να καθρεφτίζεται πάνω της, ένα ελαφρύ σάλεμα, μια φουσκοθαλασσιά και κύματα να σηκώνονται, να αφρίζουν και να σκάνε στα βράχια. Ο απέραντος ορίζοντας ενώνεται με τη γαλάζια θάλασσα. Το γαλάζιο κυριαρχεί. Όλα γίνονται ουρανός! Ουρανός ηλιόλουστος, με τις χρυσακτίνες του ελεύθερες να ζεσταίνουν τα πάντα στο άγγιγμά τους.

Άγγιγμα, τι όμορφη λέξη! Η μεταφορική έννοια της με ταξίδεψε στο πρόσφατο παρελθόν, σε μια εικόνα που δεν έχει προλάβει να εμφανιστεί, μια και βρίσκεται στο σκοτεινό θάλαμο ανάμεσα σε άλλες. Άγγιγμα ψυχής, σ’ ένα χώρο όπου ψυχές μπερδεμένες, χαμένες, πληγωμένες αποφασίζουν να θεραπευτούν, να εκπαιδευτούν, να επανενταχθούν. Στο πολιτιστικό στέκι, στο κέντρο της Αθήνας, μια παραμυθού κι ένας μουσικός αφηγούνται ιστορίες για τη δύσκολη διάβαση απ' το σκοτάδι στο φως. Στη κατάμεστη αίθουσα του νεοκλασικού, η αφήγηση παραμυθιών, από τις στέπες της Σιβηρίας ως τις όχθες του Γάγγη και την κοντινή Ανατολή, αγγίζει ψυχές. Ακουστικά ερεθίσματα για δημιουργική γραφή, μου ψιθυρίζει η «συμμαθήτρια» από δίπλα.

Βράδιασε πια. Τα φώτα της πόλης έχουν ανάψει. Το χλωμό φεγγάρι και τα λιγοστά αστέρια στέκουν καρφιτσωμένα στο μαύρο καμβά του ουρανού. Όλο το φανταστικό ταξίδι ανάμεσα στις εικόνες του χθες, του σήμερα, μια νέα ματιά για το αύριο. Μια εσωτερική φλόγα άναψε και η ζέστη της πλημμύρισε ακόμα και το βλέμμα μου. Όλα δείχνουν διαφορετικά. Φωτεινά, όμορφα, καθαρά. Αναρωτιέμαι τι τα προκάλεσε. Θες το μεγαλείο της μουσικής, θες η καταπληκτική παρέα, θες η αφήγηση, θες η αγάπη της μάνας, θες οι αξίες που έχουν φωλιάσει βαθιά μέσα μου; Νοιώθω μεγάλη ευγνωμοσύνη, για όλα αυτά που μου έχουν τύχει.

Ένα αόρατο χέρι με ταχυδακτυλουργικές κινήσεις τραβά το αραχνοΰφαντο σεντόνι, που έχει καλύψει τον ουρανό. Δίνει χρώμα στο φεγγάρι. Γεννά αμέτρητα αστέρια που λαμπυρίζουν και δείχνουν το δρόμο της βραδινής επιστροφής. Απολαμβάνω τη διαδρομή γαληνεμένη, μέσα από τα φωτεινά σοκάκια της πόλης. Νοιώθω να μην είμαι πια κολλημένη στη γη, αλλά να πετώ και να παρακολουθώ την υπερήφανη σκιά μου, που χορεύει. Με προσκαλεί, να ακολουθήσω τα βήματά της στο χορό. Την ακολουθώ έτσι απλά, με ένα άγγιγμα. Ένα άγγιγμα ψυχής. Το αύριο θα είναι ακόμη πιο φωτεινό.