Купаўка

6-7 ліпеня - Купалле

У разгар лета ў Беларусі адзначаюць Купалле – адно з найстарадаўнейшых народных свят, прысвечаных сонцу і росквіту зямлі. Гэтае свята насычана прыгожымі язычніцкімі звычаямі. Сутнасць гэтага свята засталася некранутай да нашых дзён. Увасабленнем былі ачышчальныя вогнішчы, ачалавечаны вобраз жанчыны Купалы і нават яго дочкі. Сёння згодна з праваславным календаром свята адзначаюць у ноч з 6 на 7 ліпеня, каталіцкім – 24 чэрвеня.

З Купаллем звязана шмат дзіўных легенд і паданняў. У народзе верылі, што ў гэту ноч рэкі свецяцца асаблівым нерэальным святлом, а ў іх водах купаюцца душы памерлых у абліччы русалак. Па зямлі ходзяць ведзьмы, чарадзеі і духі, якія імкнуцца нашкодзіць чалавеку, расліны і жывёлы размаўляюць, а сонца на золку "гуляе". Убачыць гэтыя цуды, зразумець мову звяроў і птушак можна з дапамогай кветкі папараці,  якая зацвітае, згодна з павер'ямі, усяго на імгненне раз у год. Яна давала незвычайную здольнасць бачыць будучыню і знаходзіць усе схаваныя скарбы свету, але раздабыць яе мог толькі вельмі смелы чалавек. Пошук "папараць-кветкі" – адзін з самых таямнічых рытуалаў купальскай ночы.

Лялька Купаўка – гэта абрадавая лялька аднаго дня. Яна ўвасабляла сабой пачатак купанняў. Яе сплаўлялі па вадзе, і ленты, прывязаныя да яе рук, забіралі з сабой людскія хваробы і нягоды – такое значэнне надавалася ачышчальнай сіле вады. Гэта лялька святаў Агафіі Купальніцы і Івана Купалы. Купала – бажаство ўрадлівасці. Ён зачараваў купальскую ноч 7 ліпеня (свята Іван Купала). Лічылася, што ў гэтую ноч жывёлы могуць гаварыць, дрэвы гутараць паміж сабой мовай шолаху лісця і зацвітае папараць-кветка. Толькі ў гэтую ноч нарыхтоўвалі некаторыя віды лячэбных траў.