Waitoekee

Mia Borreman zag hem voor het eerst in een lingeriewinkel op de Meir. Zijn metalen huid was gemaakt van een zacht glanzende legering, die nog het meest aan ebbenhout deed denken. Hij had helblauwe ogen en bewoog zich met een lenigheid die je van een robot niet zou verwachten. Mia Borreman was meteen weg van hem. Had ik maar zulke robot dacht ze. Je hebt er vriendschap van en hij snurkt nooit. Mia Borreman huwelijk was nooit erg opwindend geweest. Haar echtgenoot had een bleke huid, zeurde de hele dag en was bovendien onderwijzer. Hoe vaak had Mia Borreman al niet gepoogd haar relatie wat leven in te blazen? Niets hielp. En ze had echt alles geprobeerd. Sexy lingerie, een ander kapsel, noem maar op: haar echtgenoot zag het niet eens. Op een keer, toen ze tegen beter weten in weer eens op zoek was naar een wonderbra om haar man op te vrolijken, zag ze dat de robot een bordje TE KOOP rond zijn nek droeg. Haar hart maakte een sprong toen ze het bedrag op het kaartje zag. Een robot van Klasse A voor die prijs! Een droom was het! Ma Borreman zwaaide de deur van de lingeriewinkel open en ging recht op de verkoopster af. De robot maakte iets in haar wakker waarvan ze het bestaan al lang vergeten had. Zo had ze zich gevoeld toen ze de jeugdige pa Borreman tegen haar boezem had aangetrokken, lang geleden op dat schoolfeestje. Onder de zwoele tonen van Strangers in the night, opgeslorpt door de welgeurende boezem en een halve bak pils had hij ten slotte ja gezegd. Ja, als Mia Borreman iets wou, dan ging ze er achteraan.

'Ik wil hem', zei ze. De verkoopster glimlachte.

'Het is een robot van type A. Zelflerend, hij helpt in de keuken, zingt slaapliedjes, vult belastingbrieven in, …'

'Ja, ja, ja, pak hem maar al in', zei Mia Borreman ongeduldig. Van die gladde verkooppraatjes moest ze niet veel hebben.

'We doen hem weg omdat hij te koude vingers heeft', zei de lingerieverkoopster onverstoorbaar. 'Vooral vrouwen met een blanke huid klagen erover. Ik heb al geprobeerd hem handschoenen aan te trekken, maar dan werken zijn sensors niet goed en dan knijpt hij de klanten in hun vel!'

Onzin, dacht Mia Borreman. Zijn vingers waren een genot om op je huid te voelen. Ze moest en ze zou deze robot hebben.

Vanuit de tuin zagen Lizzy en Ron Borreman hun moeder komen aanwaggelen met een vreemde figuur.

'Kijk,' riep Ron, 'ma met een zatte matroos!'

'Hou er mee op, domme koelie,' gromde Lizzy, 'of ik zeg het tegen pa!'

'Pa? Wie is dat? Bedoel je die zetelplant met zijn pijp?'

'Ron!'

Ron haalde zijn schouders op. Al schoot je hem dood, hij wist niet wie van zijn ouders de prijs van grootste onbenul verdiende. Samen liepen ze in de richting van het huis, benieuwd wat er ging komen. Eerst hoorden ze de ding dong van de bel en vlak daarop de godslasterlijke vloek van pa Borreman. Ze besloten om naar de veranda te sluipen en vanachter de gordijnen alles af te luisteren. Pa Borreman, die gewoonlijk onverstaanbaar mompelde, schreeuwde nu volledig buiten zijn zinnen. Lizzy kroop geschrokken tegen haar broer aan.

'Ik denk dat het toch een zatte matroos was…', fluisterde Ron.

'Jij stomme trien, heb je dan niet gehoord van de BUG. Van Y2K, –Why-two-kay? Hoe is het mogelijk dat je je zo hebt laten bedotten. Wie weet wat die robot op 1 januari met onze kat doet. En met onze kinderen!!!' Pa Borreman bluste zijn woede met een ferme trek aan zijn pijp en luisterde trillend van woede naar het opgewonden getater van zijn vrouw.

'Hij kan alles! Alles! Schoonmaken, afwassen, gordijnen ophangen, strijken, de auto wassen, op de kinderen passen. En hij heeft van die lange, zachte vingers en hij is slim, niet te geloven, en je kunt zijn kleur veranderen en zijn stem en de vorm van zijn hoofd, kijk, hier met deze knopjes, en hij...'

BUITEN ERMEE!

Op dat ogenblik werd het zo ijzig stil, dat Ron en Lizzy even dachten dat er iemand van woede was doodgevallen. Maar toen hoorden ze ma Borreman praten. Heel kalmpjes zei ze:

'Als hij gaat, dan ga ik ook.' Lizzy gluurde tussen de gordijnen door naar haar vader. Hij was neergeploft in de fauteuil en vroeg zich op dit ogenblik af welke duivel in zijn vrouw was gevaren.

'Is hij dood?' vroeg Ron nieuwsgierig.

'Ron!'

Het scheelde inderdaad niet veel of pa Borreman was er geweest. Zijn hart bonsde alarmerend pijnlijk in zijn borstkas en de aders in zijn hoofd stonden op springen. Dit is het dan, dacht hij. Nog even en ik verlaat mijn lichaam en ik hang tegen het plafond. Dit kan toch niet! Ik ben nog een jonge vent van amper veertig. De Almachtige heeft zeker nog andere plannen met mij. Ik geef haar gewoon haar zin en daarna zien we wel.

'Goed, goed! Ik begrijp het al', zuchtte hij. 'Die robot moet blijven, want je kunt niet zonder. Ik zie het aan je blik. De laatste keer dat je zo keek, was toen je een tweede kind wilde, terwijl ik... nou ja, goed. Hou hem dan maar.'

Mia Borreman glimlachte en kuste haar man op het voorhoofd.

De robot begon meteen deskundig de pijp van pa Borreman te stoppen, alsof hij hem wilde bedanken. Pa Borreman kreeg een ingeving.

'Ik heb een goede naam voor hem', zei hij. 'We noemen hem Waitoekee.'

Ma Borreman vond het een schattige naam.

'Het heeft iets indiaans', zei ze. 'Trouw, sterk en moedig.' Pa Borreman dacht er het zijne van. Als die robot begon te flippen, zou ze wel anders zingen. Maar die pijp was goed gestopt, dat moest hij toegeven.

Pa Borreman kreeg zijn vrouw ten slotte zover, dat Waitoekee niet meer op de bovenverdieping mocht komen. Wat wij in onze slaapkamer doen, dat gaat geen robot aan en bovendien doe ik geen oog dicht als hij zo zit rond te sluipen, zo dacht pa Borreman erover.

Daar zat iets in. Robots van Klasse A sliepen nooit. Je kon ze zelfs niet eens uitzetten. Wel moest Waitoekee af en toe zijn batterijen eens opladen. Pa Borreman had de generator achter de toiletpot gezet omdat de stroomkast zich vlak naast de WC bevond. Het kwam dan ook wel eens voor, dat pa Borreman met borrelende darmen zijn beurt moest afwachten. Toen hij na zijn biljartavond de Wc-deur opentrok en tot zijn schrik een Power Ranger op de plee aantrof, was de maat vol. Hij liet Ron en Lizzy beloven niet meer aan de knopjes van Waitoekee te draaien. Afgezien van dit kleine ongemak, leverde Waitoekee's komst pa Borreman veel voordeel op. Hij moest niet meer helpen afwassen of stofzuigen. Lesvoorbereidingen, huiswerken van leerlingen verbeteren? Verleden tijd: Waitoekee deed niet liever. Pa Borreman moest zelfs niet meer met zijn vrouw over koetjes en kalfjes praten, want dat deed Waitoekee wel. 's Morgens lag de krant op de keukentafel, opengevouwen op de sportpagina. Daarnaast een glas pompelmoesjus en een stapeltje getoast brood. Toch zat het pa Borreman niet lekker dat zijn vrouw zo gek was op die robot. Want, het was tenslotte toch slechts een robot, of niet soms?

Nee, dat vond ma Borreman niet. Welke andere robot kende al haar favoriete Sinatra-nummers uit het hoofd? En welke andere robot danste met haar in de keuken en fluisterde "I got you under my skin" in haar oor? Op zaterdagavond, als pa Borreman ging biljarten, walste deze robot met haar rond de salontafel tot zij geen lucht meer had of tot hij zelf op de plee moest. Nee, dit was geen gewone robot.

De BUG sloeg toe op vrijdagavond, de eenendertigste december. Pa Borreman zat al de hele avond argwanend naar de robot te kijken. Hij was er niks gerust in en had een hamer onder zijn zitvlak gestoken voor in geval het mis liep. Het zat niet echt lekker, maar het gaf een gerust gevoel. Eerst was het goed gegaan. Waitoekee had de feesttafel gezet met kalkoen, aardappelkroketten en warme appelmoes. Iedereen droeg zijn steentje bij om het een gezellige oudejaarsavond te maken: Mia Borreman zong samen met Waitoekee "Strangers in the night", Lizzy en Ron lazen hun Nieuwjaarsbrief voor en pa Borreman zat op zijn hamer. Toen de klok twaalf sloeg greep ma Borreman pa Borreman beet en de kinderen liepen de tuin in om naar het vuurwerk te kijken. Maar pa Borreman voelde zich nog minder romantisch dan anders. Op klokslag twaalf, toen ma Borreman zich aan zijn lippen vastzoog en het vuurwerk in alle hevigheid losbarstte, zag hij verschrikt hoe Waitoekee zich naar de plee haastte. Met een slepend been en random knipperende oogleden.

Hij duwde zijn echtgenote van zich af en greep zijn hamer. Mia Borreman had niet veel tijd nodig om te beseffen wat hij van zin was. Tussen hem en Waitoekee had het nooit echt goed geboterd.

'Ben je nu helemaal... ? Je gaat Waitoekee toch niets doen? Leg neer die hamer, zeg ik je!'

Maar het was te laat. Waitoekee kwam binnen gewankeld. Waitoekee, haar lieve Waitoekee, stapte nietsvermoedend op pa Borreman en zijn hamer af. Mia Borreman krijste. De kinderen kwamen hals over kop de kamer binnen gevlogen. Pa Borreman verstijfde, met de hamer hoog boven zijn hoofd geheven. Het was Waitoekee die de stilte verbrak. En wat hij zei verbijsterde pa Borreman zo, dat hij krachteloos de hamer liet zakken.

'Het regent vooral op droge dagen', zei Waitoekee.

Die noodlottige vrijdagnacht op 31 december 1999 trof de BUG de centrale verwerkingseenheid van Waitoekee. De aanval was zo ernstig dat Waitoekee, voorheen een kei in trigonometrie en algebraïsche vergelijkingen, zelfs niet meer de juiste datum kon geven wanneer men hem daarom vroeg.

Het gezin Borreman kreeg het zwaar te verduren. Waitoekee stak de was in de oven, trachtte de kip te garen in de koelkast en bracht de kinderen naar het asiel in plaats van naar school. Maar het ergste van al was nog dat hij ma Borreman in een luier wikkelde als er werd aangebeld.

'Ik denk dat zijn programma in de war zit', opperde pa Borreman, nadat Waitoekee diens pijp met afwasmiddel had gevuld. 'Misschien moet hij eens binnen voor een groot onderhoud.'

Maar daar wilde ma Borreman natuurlijk niets van weten.

'Daar komt niets van!' zei ze kordaat. 'Het is mijn robot en ik geef hem niet meer af.'

Iedereen in het gezin paste zich een beetje aan. Pa Borreman rookte niet meer, de koelkast werd tot oven omgebouwd en de deurbel, die verantwoordelijk werd geacht voor Waitoekee's luierreflex, mocht niet meer gebruikt worden. Toch zou die bel nog één maal klingelen.

Zij klingelde op een zondagmorgen, ondanks het duidelijke verbod "NIET KLINGELEN, DE LUIERS ZIJN OP" dat ma Borreman onder de bel had aangebracht. Waitoekee, die op de toiletbril zat, werd geactiveerd door de bel. Hij schoot recht en begon ijverig naar pampers te zoeken. Boven stootte ma Borreman pa Borreman aan, maar die vertikte het om uit zijn warme bed te kruipen.

'Ze bellen, ga dan toch open doen!' siste ze geïrriteerd. Maar pa Borreman draaide zich knorrend om en snurkte voort.

Nijdig gooide ze de lakens opzij. Ze ging aan het raam staan en zag een hoed met twee voeten eronder. Ze sloeg een peignoir om en haastte zich naar beneden.

'Opzij, Waitoekee, ga maar terug op je bril zitten.' Waitoekee keek haar aan met zijn prachtige blauwe lenzen en zei: 'Op een pompoen kun je niet zonder handen fietsen'. Ma Borreman glimlachte en wachtte tot hij helemaal uit het zicht was. Dan trok ze nieuwsgierig de deur open.

'Goedemorgen, Van Bakel, Robotronics', zei de man met de hoed. 'U bezit een robot Klasse A? Klopt? Is uw robot nog functioneel? Hij zingt nog? Nee, dat telt niet mee. Disfunctionele robots worden morgenvroeg afgehaald. U kan hem desgewenst zelf in het containerpark dumpen. Het hele zootje wordt meteen gesmolten. Repareren? Kost teveel. Nee, mevrouw, dat kan u niet: het is bij wet verboden aangetaste robots te houden. Zo, tot ziens.'

Het vooruitzicht om Waitoekee te moeten afgeven, vervulde Mia Borreman met panische angst. Zij kieperde haar echtgenoot uit bed, sloeg hem drie keer in het gezicht en krijste dat hij moest beginnen nadenken.

'Ze pakken Waitoekee af! Denk! Denk! Wat moeten we doen?'

Pa Borreman, die als onderwijzer de reputatie had de denker van de familie te zijn, wreef de slaap uit zijn ogen en dacht.

'Denk! Denk!'

'Ik denk! Laat me even met rust!'

'Denk dan wat sneller, rund!' Ze gaf hem nog een slag in het gezicht. Pa Borreman had zijn vrouw nog nooit zo passioneel gezien. Of het moest dan die keer in Ibiza geweest zijn, toen ze...

'En??? Heb je al wat?'

Pa Borreman moest bekennen dat hij niets had. Ma Borreman liet hem vallen als een slappe vod. Bah, dacht ze, aan die vent heb je ook niets. Niets! Van 'disfunctioneel' gesproken! Haar gezicht klaarde plotseling op. Ze had een idee.

'Slaap jij maar voort', zei ze poeslief. 'Ik handel het verder wel alleen af. Nog een theetje als slaapmutsje?'

Pa Borreman viel niet lang daarna in een diepe slaap. Hij voelde zich uitgeput door al die drukte. Midden in de nacht schrok hij wakker uit een afschuwelijke nachtmerrie. Hij droomde dat Waitoekee in zijn bed, op zijn hoofdkussen, met zijn condooms de liefde bedreef met zijn vrouw.

'Nee!' riep hij snikkend uit. 'Mia!' Met een ruk ging hij rechtop zitten. De regen sloeg in zijn gezicht. In paniek scharrelde hij recht en schuifelde op de tast vooruit tot hij de koude, metalen wanden voelde. Boven hem rommelde en knarste er iets. Hij keek op en zag hoe een enorm deksel de laatste sterren en zijn laatste hoop verduisterde.

Ik wil wakker worden, dacht hij. En dat was meteen zijn laatste gedachte. Vanuit het duister schuifelden allerlei dingen op hem af.

De zon was nog niet opgegaan toen Lizzy wakker schoot van al dat kabaal op straat. Ze schoof het gordijn van haar raampje opzij en rilde. Er stond een container van de firma Robotronics midden op de weg. Wat zielig toch om al die disfunctionele robots op een hoop in een container te gooien, zelfs al waren het maar machines, dacht zij. Ze wuifde droevig naar de laatste rustplaats van Waitoekee:

'Dag lieve robot, ik zal je nooit vergeten!'

De volgende morgen was de stemming aan de ontbijttafel somber maar gelaten. De enige die neuriënd op en neer liep met toast, thee en marmelade was Mia Borreman.

'Een opperrrrbeste dag!' zei ze enthousiast.

'Mams! Het regent!' bromde Lizzy. 'En ik ben nog niet uitgeslapen!'

'Yeek!' griezelde Ron. 'Eén september! Weer meisjes pesten, nablijven en straf schrijven. Ik wou dat ik al groot was!' Lizzy gaf Ron een por in de ribben en nam een hap uit haar toast. Het viel haar op dat pa Borreman wel erg stil was. En bleek. Hij leek zich het vertrek van Waitoekee nog meer aan te trekken dan ma Borreman.

'Paps? Waarom eet je niet?'

'Laat je paps maar wat met rust', zei Mia Borreman. 'Op de eerste schooldag is hij altijd wat stil.'

Ze keek haar man glimlachend aan.

Pa Borreman roerde omzichtig in zijn koffie en zei:

'Het kwadraat van een vierkant is een ei.'

Ron en Lizzy keken elkaar verstomd aan

'Nog iemand toast?' riep ma Borreman vrolijk.

Niemand antwoordde. Lizzy zat Ron aan te kijken, omdat ze wist waar hij op dit moment aan dacht.

'Waitoe… paps? Moet ik vandaag écht naar school?' vroeg Ron nonchalant.

'Chicago! Chicago! A wonderful town!' zong paps. Mams gaf een gilletje en liet zich op zijn schoot glijden.

'Lang leve paps!' schreeuwden Ron en Lizzy. Ze vlogen de trappen op naar hun kamer, terwijl mams en paps danslustig door de keuken wervelden. Voor Lizzy en Ron werd het de beste eerste september van heel hun leven.