Ημερομηνία δημοσίευσης: Oct 13, 2017 11:44:4 AM
Με την αρμόζουσα ευπρέπεια τιμήθηκε για μια ακόμα χρονιά στο Κεράσοβο τη Δευτέρα, στις 14 Αυγούστου του 2017, το «Ολοκαύτωμα του Κερασόβου», η μαύρη επέτειος της θυσίας των εκτελεσθέντων Κερασοβιτών και της ολοσχερούς καταστροφής του χωριού από τα γερμανικά κατοχικά στρατεύματα πριν από εβδομήντα τρία ολόκληρα χρόνια, ανήμερα το Δεκαπενταύγουστο του 1944. Θυμίζουμε ότι ανήμερα της επετείου των 100 χρόνων από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων η περιοχή αυτή ανακηρύχθηκε επίσημα «Ιστορικός Τόπος», ενώ από τον Οκτώβριο του 2014, μετά από αγώνες χρόνων, το Κεράσοβο εντάχθηκε επίσημα από την ελληνική πολιτεία στα «Μαρτυρικά Χωριά της Ελλάδας». Δυστυχώς, για μια χρονιά πολλοί συντοπίτες μας έμειναν μακριά από το αγαπημένο τους χωριό τις ημέρες αυτές, ωστόσο δεν έλλειψε σε καμιά περίπτωση η διάθεση εθελοντικής προσφοράς για κάθε είδους εργασία, τόσο από τα παιδιά όσο και από τους μεγαλύτερους.
Φυσικά, η πραγματοποίηση μιας σεμνής τελετής στο χώρο της θυσίας των συγχωριανών μας, τη «Σπηλιά του Ολοκαυτώματος», απαίτησε τη βελτίωση της πρόσβασης σε αυτή. Έτσι, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, μετά από σχετικό αίτημα προς το Δήμο Πωγωνίου στάλθηκε στο χωριό στις αρχές Αυγούστου εργατικό προσωπικό και ένα χωματουργικό πολυμηχάνημα με τον καλύτερο διαθέσιμο χειριστή, υπό την επίβλεψη του αρμόδιου Αντιδημάρχου κυρίου Νικόλαου Γαλίτση, οι οποίοι αφιέρωσαν δυο μέρες για να καθαρίσουν το σπήλαιο και να διαμορφώσουν κατάλληλους χώρους προσωρινής στάθμευσης μπροστά από αυτό. Επιπλέον, για την περαιτέρω ανάδειξη του Κερασόβου ως ιστορικού τόπου αποφασίστηκε και πραγματοποιήθηκε ο καθαρισμός της ιστορικής «Οικίας Κολλυμάντζου», του σπιτιού δηλαδή της οικογένειας που ξεκληρίστηκε στα δραματικά γεγονότα της πυρπόλησης του χωριού μας από τα κατοχικά στρατεύματα. Πλέον, ο ιερός αυτός χώρος, ο οποίος από το 2014 επισημαίνεται με μαρμάρινη πλάκα, είναι και πάλι ανοιχτός και επισκέψιμος.
Η όλη τελετή άρχισε νωρίς το πρωί με Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην οποία χοροστάτησε ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κύριος κύριος Ανδρέας, συνοδευόμενος από ιερείς της Μητροπόλεως μας. Μετά την απόλυση ο Σεβασμιότατος μαζί με τους ιερείς, ανέβηκε στον τόπο του μαρτυρίου των συγχωριανών μας οδηγούμενος από τον εκπρόσωπο της Τοπικής Κοινότητας Κερασόβου Θεόδωρο Π. Τζαβέλλα και από μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Αδελφότητάς μας. Τους συνόδευσαν o βουλευτής νομού μας κύριος Κώστας Τασούλας, ο Δήμαρχος, εκπρόσωπος της Περιφέρειας Ηπείρου, και άλλοι επίσημοι προσκεκλημένοι, αλλά και λίγοι Κερασοβίτες, οι οποίοι δεν μπορούσαν να κρύψουν τη συγκίνησή τους. Εκεί, στην είσοδο της σπηλιάς, άναψαν το καντήλι στο εικονοστάσι και ο Σεβασμιότατος έψαλε ένα τρισάγιο στη μνήμη όλων εκείνων που χάθηκαν τότε. Στο μεταξύ, ο κόσμος συγκεντρωνόταν στο προαύλιο του Ιερού Ναού.
Μετά το καλωσόρισμα του Γενικού Γραμματέα της Ένωσης Κερασοβιτών Πωγωνίου Ηπείρου, το λόγο έλαβαν για ένα σύντομο χαιρετισμό οι επίσημοι προσκεκλημένοι, δηλαδή ο βουλευτής του Νομού Ιωαννίνων κύριος Κώστας Τασούλας, ο επί σειρά ετών βουλευτής Ιωαννίνων Αντώνης Φούσσας η περιφερειακή σύμβουλος κυρία Παναγιώτα Μητροκώστα, ως εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρου Καχριμάνη, ο Δήμαρχος Πωγωνίου Κώστας Καψάλης, ο πωγωνήσιος σύμβουλος στην Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία κύριος Κώστας Μάτσιας, ως εκπρόσωπος του προέδρου της, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Επαρχίας Πωγωνίου κύριος Γρηγόρης Άρμπυρος, και ο στρατηγός εν αποστρατεία Αντώνιος Βασιλείου, ως εκπρόσωπος του συγκυβερνώντος κόμματος ΑΝ. ΕΛ.
Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Πωγωνίου κ. Κώστας Καψάλης αναφέρθηκε στα θλιβερά γεγονότα και σημείωσε ότι ο άμαχος πληθυσμός έχει πληρώσει με την ίδια του τη ζωή τη σκληρότητα των γερμανών. «Είμαστε εδώ σήμερα για να αποτίσουμε φόρο τιμής στις 28 ψυχές που χάθηκαν εκείνη την μοιραία ημέρα. Είμαστε εδώ για να πούμε ότι δεν έχουμε ξεχάσει και δεν πρόκειται να ξεχάσουμε. Είναι υποχρέωσή μας να συνεχίσουμε να ζητούμε απαντήσεις και το κάνουμε. Η ιστορία των ολοκαυτωμάτων δεν έχει τελειώσει. Θα παραμένει ανοιχτή όσο θα υπάρχουμε και θα συνεχίσουμε να αποτίνουμε φόρο τιμής στις ψυχές που χάθηκαν τόσο απάνθρωπα» τόνισε. Ο Βουλευτής Ιωαννίνων κ. Κώστας Τασούλας επεσήμανε ότι η σημερινή εκδήλωση δεν πραγματοποιείται ως υπενθύμιση της γερμανικής αγριότητας αλλά ως επισήμανση ότι τα φαινόμενα ανθρώπινης θηριωδίας δεν πρέπει να επαναληφθούν. Για μία θυσία που δε θα ξεχαστεί ποτέ έκανε λόγο η Αντιπεριφερειάρχης κ. Παναγιώτα Μητροκώστα ενώ ο Έφορος Πολιτισμού της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας κ. Κωνσταντίνος Μάτσιας τόνισε ότι οι νέοι του Πωγωνίου είναι το μέλλον του τόπου.
Ο Πρόεδρος την Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Πωγωνίου κ. Γρηγόρης Άρμπυρος σημείωσε ότι το Πωγώνι έχει πληρώσει με αίμα τους κατακτητές και η πολιτεία οφείλει να δείξει το δέοντα σεβασμό ενώ στο θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων και επανορθώσεων αναφέρθηκε ο εκπρόσωπος των ΑΝ.ΕΛ. κ. Αντώνης Βασιλείου λέγοντας ότι οι δυσκολίες που βιώνει η χώρα έχουν δώσει άλλες προτεραιότητες στην κυβέρνηση αλλά πρόκειται για ένα ζήτημα που δε θα ξεχαστεί. Στο ίδιο θέμα αναφέρθηκε και ο εκπρόσωπος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών απευθύνοντας το ερώτημα αν και πότε η πολιτεία θα προχωρήσει το ζήτημα των επανορθώσεων και αποζημιώσεων. Χαιρετισμό απηύθυνε και ο πρώην υπουργός κ. Αντώνης Φούσας τονίζοντας ότι η Ελλάδα βιώνει δύσκολες στιγμές με την ευθύνη να βαρύνει τους πολιτικούς και κάλεσε τους πολίτες να είναι ενωμένοι.
Την ομιλία της ημέρας εκφώνησε ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Πωγωνίου κ. Χρήστος Γκόγκος ο οποίος αναφέρθηκε στην επίθεση αλλά και στις ηρωικές πράξεις των Κερασοβιτών κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. «Συνολικά χάθηκαν 28 άνθρωποι. Κάποιοι από αυτούς εκτελέστηκαν ομαδικά, άλλοι χάθηκαν από τις κακουχίες. Η «χτικιαρότρυπα», η σπηλιά που μέχρι τότε είδε το θάνατο φυματικών, έγινε τόπος μαζικής εκτέλεσης 11 συνανθρώπων μας. Από τις βαναυσότητες των ναζί δε γλίτωσαν ούτε και αυτά τα μικρά παιδιά! Παράλληλα οι επιδρομείς άρχισαν να βάζουν φωτιά στα σπίτια. Τα Κεράσοβο μετατράπηκε σε επίγεια κόλαση. 99 σπίτια καταστράφηκαν ολοσχερώς, ενώ το μοναδικό οίκημα που διασώθηκε χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς ως στρατηγείο και έδρα του πυροβολικού τους. Επίσης από την πυρπόληση διασώθηκε και ο Ιερός Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου. Η μανία των ναζιστικών στρατευμάτων συνεχίστηκε και τις επόμενες ημέρες σκοτώνοντας κι άλλους κατοίκους του χωριού που είχαν καταφύγει στη γύρω περιοχή. Σήμερα, 73 χρόνια αργότερα, ακόμη έχουμε την αίσθηση ότι ακούμε τις κραυγές των συνανθρώπων μας, ότι μυρίζουμε στον αέρα τα αποκαΐδια. Ο πόνος έχει μνήμη, αγαπητοί συνδημότες. Έχει μνήμη τόσο δυνατή όσο τίποτα άλλο και δυστυχώς, η ιστορία της περιοχής μας, έχει πάρα πολύ πόνο…» ανέφερε.
Για το τέλος οι διοργανωτές επιφύλασσαν μια έκπληξη στους παρευρισκόμενους, καθώς στο βήμα ανέβηκε ο Κερασοβίτης Δημήτριος Γ. Λιάγκος, από τους επιζήσαντες εκείνων των τραγικών ημερών. Με ζωντανό και μεστό λόγο ιστόρησε τα δραματικά γεγονότα όπως τα βίωσε ο ίδιος και οι οικείοι του, προκαλώντας σε όλους ρίγη συγκίνησης. Πρόκειται σαφώς για ένα ιστορικό ντοκουμέντο το οποίο αξίζει να καταγραφεί και μαζί με άλλα παρόμοια να αποτελέσουν υλικό για τη συγγραφή της ιστορίας του χωριού μας.
Ύστερα οι συγκεντρωμένοι κατευθύνθηκαν στο χώρο του ανεγερθέντος από την Αδελφότητά μας Ηρώου, όπου τελέστηκε το Αρχιερατικό Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των εκτελεσθέντων Κερασοβιτών. Στεφάνια κατέθεσαν ο κύριος Κώστας Τασούλας, ως εκπρόσωπος του Ελληνικού Κοινοβουλίου, εκπρόσωπος του Διοικητή της ιστορικής VIII Μεραρχίας Ηπείρου, εκπρόσωπος της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ιωαννίνων, η περιφερειακή σύμβουλος κυρία Παναγιώτα Μητροκώστα, εκπροσωπώντας τον Περιφερειάρχη Ηπείρου, ο Δήμαρχος Πωγωνίου Κώστας Καψάλης, ο Αντώνιος Βασιλείου ως εκπρόσωπος των ΑΝ. ΕΛ., ο Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου για τις Γερμανικές Οφειλές και Εκπρόσωπος Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών κύριος Δημήτριος Χατζαρόπουλος, ο Κώστας Μάτσας ως εκπρόσωπος της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων επαρχίας Πωγωνίου κύριος Γρηγόριος Άρμπυρος. Επιπλέον, κατέθεσαν στεφάνια και οι εκπρόσωποι των Αδελφοτήτων Βήσσανης, Δελβινακίου, Καστανής, Κτισμάτων, Περιστερίου, Στρατίνιστας και Λίμνης, αλλά και νέα παιδιά από την «Κιβωτό του Κόσμου», αντιπροσωπεία της οποίας τίμησε με την παρουσία της τις φετινές μας εκδηλώσεις.
Την εκδήλωση, την οποία κάλυψαν τα τοπικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα του νομού μας, τίμησαν επιπλέον με την παρουσία τους ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος για τα θέματα της Δημοτικής Ενότητας Δελβινακίου Νικόλαος Γαλίτσης ο αντιδήμαρχος κύριος Χρήστος Γκώγκος, ο επί σειρά ετών πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πωγωνίου Βασίλειος Μάτσας, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο Δήμο Πωγωνίου Δημήτριος Ντότης, δημοτικοί σύμβουλοι, πολλοί συμπατριώτες και φίλοι, σύμβουλοι της Ομοσπονδίας Πωγωνησίων και μέλη Δ.Σ. Αδελφοτήτων από την επαρχία μας. Επιπλέον, οι φωτογραφίες του Πνευματικού μας Κέντρου, σε συνδυασμό με την έκθεση φωτογραφίας από τα χρόνια της κατοχής και της αντίστασης που είχε ξεκινήσει πριν λίγα χρόνια στο χώρο του μνημείου με πρωτοβουλία του τότε Δ.Σ., εμπλουτισμένη με νέα στοιχεία, προσέλκυσαν το ενδιαφέρον αρκετών επισκεπτών. Μετά το τέλος της τελετής ακολούθησε το πατροπαράδοτο τραπέζι με σαρακοστιανά εδέσματα για όλον τον κόσμο κατά τη διάρκεια του οποίου ανταλλάχτηκαν εποικοδομητικές απόψεις και προέκυψαν πολλαπλά χρήσιμα συμπεράσματα για την περιοχή μας.
Τα συγχαρητήρια της εφημερίδας μας πηγάζουν αυθόρμητα τόσο προς τους διοργανωτές (Δήμος Πωγωνίου, Ομοσπονδία Πωγωνησίων, Τοπική Κοινότητα, Εκκλησιαστική Επιτροπή και Αδελφότητα Κερασόβου) όσο και προς όλους όσους εργάστηκαν ή βοήθησαν με οποιονδήποτε τρόπο στο να μη σβήσουν οι μνήμες του Ολοκαυτώματος του Κερασόβου και να κηρυχθεί το χωριό μας «Ιστορικός Τόπος» και «Μαρτυρικό Χωριό». Ακόμα, ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβούλιο της Αδελφότητάς μας Βασίλειος Στράτος και οι συνεργάτες του ευχαριστούν πολύ τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, το Επιμορφωτικό Κέντρο «Χαρίλαος Φλωράκης» το φωτογράφο του κατοχικού αντάρτικου στην επαρχία μας Κώστα Μπαλάφα, τη συμπατριώτισσά μας Βικτορία Βότσικα (από το Κεφαλόβρυσο Πωγωνίου) και το σύζυγό της, αντιστασιακό και συγγραφέα Δήμο Βότσικα για τις πολύτιμες πληροφορίες και φωτογραφίες που έδωσαν για την έκθεσή μας. Επιπλέον, εκφράζουν ιδιαίτερες ευχαριστίες προς τον αρμόδιο για την περιοχή μας Αντιδήμαρχο Νικόλαο Γαλίτση, όπως και προς το Δήμαρχο Κωνσταντίνο Καψάλη και τον επί σειρά ετών πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου κύριο Βασίλειο Μάτσα για το ενδιαφέρον που έδειξαν για τη βελτίωση της πρόσβασης στο μαρτυρικό σπήλαιο. Παράλληλα, καλούν τη Δημοτική Αρχή του Δήμου Πωγωνίου να παραγγείλει και να τοποθετήσει κατάλληλες πινακίδες για τη σήμανση του Κερασόβου ως Ιστορικού Τόπου και Μαρτυρικού Χωριού.