"Έφυγε" ο Κώστας Μπαλάφας

Ημερομηνία δημοσίευσης: Jan 20, 2012 11:28:29 AM

Ένα διαλεχτό παιδί της Ηπείρου «ταξίδεψε» για πάντα. Ο βετεράνος φωτογράφος της Εθνικής Αντίστασης Κώστας Μπαλάφας πέθανε στις 10 Οκτωβρίου του 2011 ηλικία 91 ετών. Γεννημένος στην Κυψέλη της Άρτας στα 1920, από την ηλικία των δέκα ετών απόδημος Ηπειρώτης στην Αθήνα, αρχικά, και κατόπιν σπουδαστής στην Ιταλία, έζησε από κοντά στην Ήπειρο τα μαρτύρια του λαού μας στην Κατοχή και την εποποιία της Εθνικής Αντίστασης. Εμπνεύστηκε από τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του Ε.Α.Μ., κατατάχτηκε στο 85^ο Σύνταγμα του Ε.Λ.Α.Σ. Ζαγορίου και με το τουφέκι στο ένα χέρι και τη φωτογραφική του μηχανή στο άλλο αποτύπωσε συγκλονιστικά το Αντάρτικο της Κατοχής στην Ήπειρο, ιδιαίτερα στις περιοχές του Ζαγορίου, του Πωγωνίου και του Καλαμά. Τα φωτογραφικά του μέσα ελάχιστα, μια μικρή φωτογραφική μηχανή και μερικά κουτιά φιλμ που εξαγόρασε με λίγο καλαμποκάλευρο από τα συντρίμμια ενός Ιταλικού αεροπλάνου κοντά στα Γιάννενα στις αρχές ακόμα του πολέμου.

Οι εικόνες του αποτυπώνουν το μεγαλείο της Εθνικής Αντίστασης, «τον ενθουσιασμό και τη λεβεντιά των ανταρτών αλλά και τις καταστροφές, τους σκοτωμούς, τα καμένα χωριά και τον πόνο του λαού μας». Φωτογράφιζε τα πάντα, μάχες, πρόσωπα, συγκεντρώσεις, έχοντας επίγνωση της μεγάλης αποστολής του και εγγράφοντας παράλληλα με το έργο του υποθήκες εθνικής, κοινωνικής αυτογνωσίας για τις γενιές του μέλλοντος. Εκείνη η φωτογραφία του με το θάνατο του οπλοπολυβολητή από γερμανική σφαίρα, τραβηγμένη κατά μαρτυρία του στο τέλος του χειμώνα του 1944 κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες κοντά στον ποταμό Καλαμά, ανήκει στις σπανιότερες και κορυφαίες στο είδος της σε παγκόσμιο επίπεδο, μνημείο παντοτινό της ιστορίας του ελληνικού λαού.

Μεταπολεμικά συνέχισε το φωτογραφικό του έργο με λευκώματα στα οποία η Ήπειρος και οι απλοί άνθρωποί της είχαν κεντρική θέση. Ωστόσο, στις ανώμαλες συνθήκες το αρχείο του παρέμενε αναγκαστικά κρυμμένο. Μετά από τριάντα ένα ολόκληρα χρόνια όμως, όταν τα πάθη επιτέλους καταλάγιασαν και ομαλοποιήθηκε κάπως η πολιτική ζωή, είχε έρθει πλέον η ώρα να πάρει τη θέση που του αξίζει. Ο ίδιος επιμελήθηκε με δικά του κείμενα την έκδοσή του, υπό τον εμβληματικό τίτλο «ΤΟ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ», το οποίο θα αποτελεί για πάντα ένα πολύτιμο αρχειακό τεκμήριο για τις νέες γενιές. Ο ομότεχνός του, κορυφαίος φωτογράφος Σπύρος Μελετζής προλογίζοντας την έκδοση, χαρακτήριζε τον Κώστα Μπαλάφα σαν «αγιάτρευτα ερωτευμένο με τον τόπο του και τους ανθρώπους».

Ειδικά οι Πωγωνήσιοι πρέπει να νιώθουμε αιώνια ευγνωμοσύνη προς τον Κώστα Μπαλάφα, γιατί αποτύπωσε με το φακό του μια από τις συγκλονιστικότερες αναμφίβολα περιόδους της ιστορίας μας, συχνά με κίνδυνο της ζωής του, αλλά και γιατί πολλά χρόνια αργότερα, παρά την ηλικία του και τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε, δεν έπαψε ποτέ να δίνει πληροφορίες για τα σχετικά γεγονότα σε όποιον του τις ζητούσε. Όλη σχεδόν η έκθεση φωτογραφίας που οργανώνεται αδιαλείπτως τα τελευταία χρόνια με τη φροντίδα της Ένωσης Κερασοβιτών Πωγωνίου Ηπείρου στηρίχθηκε στις φωτογραφίες και στα στοιχεία που ο ίδιος πρόθυμα μας εμπιστεύτηκε. Για τη βοήθειά του αυτή η Αδελφότητά μας εκφράζει την αιώνια ευγνωμοσύνη της, μαζί με τα θερμότερα συλλυπητήρια στους οικείους του και εύχεται καλή ανάπαυση στην ψυχή του.