To Πολυφωνικό Καραβάνι στο Κεράσοβο

Ημερομηνία δημοσίευσης: Oct 18, 2020 2:55:21 PM

Ο Αλέξανδρος Λαμπρίδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Με ρίζα (γένος Μάκος) στη Σωτήρα της Άνω Δερόπολης, με καταγωγή από το Πολύδροσο Θεσπρωτίας, πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε χωριά της παραμεθόριας Ηπείρου, ακολουθώντας τις μεταθέσεις των εκπαιδευτικών γονέων του. Αποφόίτησε από το τμήμα Μτεαλλειολογίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Παράλληλα, σπούδασε σκηνοθεσία στην Σχολή Σταυράκου και συμπλήρωσε την εκπαίδευση του με μεταπτυχιακές σπουδές και stages τελειοποίησης στην σκηνοθεσία στο Παρίσι. Υπήρξε συνεργάτης του Θόδωρου Αγγελόπουλου σε πέντε ταινίες, ως βοηθός σκηνοθέτη, υπεύθυνος casting. Ξεκίνησε να σκηνοθετεί ντοκιμαντέρ πριν και παράλληλα με τις σπουδές του. Εργάστηκε για χρόνια ως ραδιοφωνικός παραγωγός ενώ, μεταξύ άλλων, σκηνοθέτησε την τηλεοπτική εκπομπή «Φωταψίες της Άλλης Όχθης». Το ντοκιμαντέρ του «Το τέλος μιας Αιωνιότητας» γνώρισε μεγάλη διεθνή διανομή. Σκηνοθέτησε σειρά εκδηλώσεων, σταθερός συνεργάτης με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους. Πιο πρόσφατο έργο του, «Τα αύριο της πολυφωνίας».

Το 1996 πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Πολυφωνικού Συνόλου «Χαονία» που πήρε το όνομά του από τη χώρα του αρχαιότερου Ηπειρωτικού φύλου που συμπίπτει με το χώρο επιβίωσης της Ηπειρώτικης Πολυφωνίας. Η «Χαονία», στην πολυετή διαδρομή της, έχει εμφανιστεί σε εκατοντάδες συναυλίες σε όλη την Ελλάδα, σε φωνητικά φεστιβάλ στο εξωτερικό, έχει δισκογραφήσει σε Ελλάδα κι εξωτερικό ενώ έχει βραβευθεί για την προσφορά της από την Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας. Το 1998 συμμετείχε στην ίδρυση της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας “Άπειρος” (η δωρική ονομασία της Ηπείρου) και στην έκδοση του ομώνυμου πολιτιστικού, περιβαλλοντικού περιοδικού ως πρόεδρος και διευθυντής έκδοσης αντίστοιχα. Ακολούθησε τον επόμενο χρόνο η ίδρυση, με τη συνεργασία της «Άπειρος» και με τη στήριξη φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το Διεθνές Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού, εστιάζοντας στη διάσωση, τη διάδοση και την προβολή της Λαϊκής Πολυφωνίας.

Από τη θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του νέου θεσμού, ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός ως «Πολυφωνικό Καραβάνι», ο Αλέξανδρος Λαμπρίδης ασχολήθηκε με τη διοργάνωση δεκατεσσάρων Διεθνών Συναντήσεων Πολυφωνικού Τραγουδιού σε παραμεθόρια Ήπειρο, Μακεδονία Αλβανία, Κάτω Ιταλία, Βουλγαρία, 13 Μεγάλων Συναυλιών στην Αθήνα ( ΠΑΛΛΑΣ, Θέατρο Πέτρας), την ίδρυση Αρχείου Πολυφωνικού Τραγουδιού, τη λειτουργία Εργαστηρίου Πολυφωνίας, την έκδοση σειράς ψηφιακών δίσκων και ντοκιμαντέρ. Από το 1999 μέχρι σήμερα διδάσκει στα σεμινάρια Ηπειρώτικου Πολυφωνικού Τραγουδιού στο Κέντρο Ελληνικής Μουσικής «Φοίβος Ανωγειανάκης», ενώ σε ανάλογα σεμινάρια έχει διδάξει και στην Ήπειρο και σε διάφορα πολιτιστικά φεστιβάλ, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως στην Ιταλία και στην Ουαλία. Στα σεμινάρια αξιοποιείται και η ακρόαση και η θέαση οπτικοακουστικών υλικών του Αρχείου Πολυφωνικού Τραγουδιού, με επιλεγμένες επιτόπιες εγγραφές κοντά σε ανεπίστρεπτες, εμβληματικές μορφές της Ηπειρώτικης Πολυφωνίας.

Φέτος οι συνθήκες ήταν ιδιαίτερες, αφού η πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση οδήγησε σε αναβολή ή ματαίωση των πανηγυριών και των άλλων πολιτιστικών εκδηλώσεων στα χωριά της Ηπείρου. Ωστόσο, η ομάδα του Πολυφωνικού Καραβανιού δεν έμεινε αδρανής. Με αφετηρία την Αγία Μαρίνα του Δήμου Πωγωνίου από το τέλος Ιουλίου του 2020 διοργάνωσε δράσεις προβολής και ανάδειξης του πολυφωνικού τραγουδιού σε παραμεθόρια χωριά της Ηπείρου. Οι δράσεις αυτές ήταν προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες συνθήκες της εποχής μας, με έγνοια στην αλληλοπροστασία οικοδεσποτών και συνταξιδιωτών. Η έγνοια αυτή καθόρισε και την επιλογή της μη αναγγελίας των σταθμών προορισμού και της περιορισμένης προβολής των σχετικών δράσεων, ώστε αυτές να μην προσκαλέσουν μεγάλες συγκεντρώσεις ανθρώπων σε τόπους και τοπικές κοινωνίες με αυξημένη ευπάθεια στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας.

Στις συνθήκες αυτές το Πολυφωνικό Καραβάνι ολοκλήρωσε το φετινό οκταήμερο ταξίδι του στο αγαπημένο μας χωριό το πρωί της Τρίτης 3 Αυγούστου 2020. Βασικός λόγος για αυτό ήταν, όπως δήλωσαν, όχι μόνο να βρεθούν σε έναν αγαπημένο τόπο στις νέες δύσκολες συνθήκες αλλά και να τιμήσουν τη μνήμη του αείμνηστου φίλου και συνεργάτη τους, του συγχωριανού μας Αποστόλη Λιάγκου, όπως και το νέο τους συνεργάτη, τον ανιψιό του Βασίλειο Λιάγκο του Ηλία, ο οποίος ασχολείται τόσο με την εκμάθηση παραδοσιακού κλαρίνου όσο και με το πολυφωνικό τραγούδι της Ηπείρου. Θυμίζουμε ότι σε συνεργασία με τον Αποστόλη Λιάγκο και το τότε Δ.Σ. της Αδελφότητάς μας, η του Πολυφωνικού Καραβανιού είχε συμμετάσχει στη διοργάνωση αναπαράστασης παραδοσιακού πανηγυριού στο Κεράσοβο Πωγωνίου το όχι και τόσο μακρινό 2006. Για όλους εμάς, τους Κερασοβίτες και τους φίλους του ακριτικού μας χωριού που είχαν την ευκαιρία να περάσουν τις ολιγοήμερες διακοπές τους εκεί, το όλο γεγονός ήταν μια ευχάριστη έκπληξη, με δεδομένη τη ματαίωση του παραδοσιακού μας πανηγυριού (16 Αυγούστου 2020), με την εξαίρεση της Θείας Λειτουργίας, λόγω της πανδημίας αλλά και των σχετικών αποφάσεων της πολιτείας.

Η ομάδα του Πολυφωνικού Καραβανιού, η οποία διέμεινε στον πρώην Δημοτικό Σχολείο του Κερασόβου, το οποίο μας παραχωρήθηκε από το Δήμο Πωγωνίου με σκοπό τη φιλοξενία συγχωριανών και φίλων, συγκεντρώθηκε στις δέκα το πρωί στο χώρο της εκκλησίας μας και με τη βοήθεια εθελοντών από το χωριό επιμελήθηκε την καθαριότητα του χώρου και την τοποθέτηση καθισμάτων σε κατάλληλες αποστάσεις. Στη συνέχεια συγκεντρώθηκαν όσοι συγχωριανοί μπορούσαν και ξεκίνησε μια λιτή παράσταση με πολυφωνικές μελωδίες όχι μόνο από την Ήπειρο αλλά και τα Βαλκάνια και την Κάτω Ιταλία. Σε αρκετά σημεία τους συνόδευσε με το κλαρίνο του ο νεαρός συγχωριανός μας Βασίλειος Λιάγκος του Ηλία. Ιδιαίτερα υγκινητική ήταν η στιγμή κατά την οποία κάλεσαν να τραγουδήσει μαζί τους το Χαρίλαο Γ. Τζαβέλλα. Τα σχετικά βίντεο μπορούν να βρεθούν στην ιστοστελίδα www.kerasovo-pogoni.gr, όπως και στο κανάλι της Ένωσης Κερασοβιτών Πωγωνίου στο YouTube

Μετά το πέρας της εκδήλωσης παρατέθηκε γεύμα προς τιμήν της ομάδας του Πολυφωνικού Καραβανιού, κατά τη διάρκεια του οποίου ανταλλάχθηκαν ενδιαφέρουσες πληροφορίες και απόψεις. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην προσπάθεια που καταβάλλει η ομάδα για να εγγράψει τις δράσεις της στο διεθνή κατάλογο Καλών Πρακτικών Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, βασισμένη σε αρχειακά υλικά από την εικοσαετή πορεία του θεσμού. Μάλιστα, το βίντεο που υποστηρίζει το σχετικό αίτημα αποτελεί μια παρουσίαση της απαρχής, της διαδρομής, του έργου και της προσφοράς του Πολυφωνικού Καραβανιού, με στόχο την έρευνα, προβολή και μεταλαμπάδευση του Ηπειρώτικου Πολυφωνικού Τραγουδιού. Το όλο γεγονός αποκτά μεγάλη σημασία αφού γειτονικά κράτη επίσης επιθυμούν να εγγράψουν το Πολυφωνικό Τραγούδι στο σχετικό διεθνή κατάλογο ως δική τους πολιτισμική παρακαταθήκη. Για όλους αυτούς τους λόγους, το 2018 ο ιδρυτής και στυλοβάτης του θεσμού Αλέξανδρος Λαμπρίδης αναγορεύθηκε επίτιμος δημότης Δερόπολης και επίτιμος δημότης Ολύμπου Καρπάθου για την προσφορά του στο Ηπειρώτικο Πολυφωνικό Τραγούδι και την Ολυμπίτικη ζώσα παράδοση, αντίστοιχα.

Το Πολυφωνικό Καραβάνι στο Κεράσοβο (03-08-2020)- Φωτογραφίες