Nguyên Nhật & Mộng Lý Dịch Ngẫu Thành

Nguyên nhật

Lữ quán khách nhưng tại,

Khứ niên xuân phục lai.

Quy kỳ hà nhật thị ?

Lão tận cố hương mai.

Lê Cảnh Tuân

Dịch nghĩa

Vẫn làm khách ở nơi quán trọ,

Mùa xuân năm ngoái lại trở về.

Ngày về biết lúc nào,

Cây mai nơi vườn cũ đã cỗi hết!

Dịch Thơ :

(1) Ngày Đầu Năm

Vò võ bên trời nơi khách quán

Xuân năm rồi lảng đảng ngoài song.

Ngày về ai biết mà mong,

Mai già vườn cũ cõi lòng nát tan.

(2)

Bên trời nơi khách quán,

Xuân năm ngoái lại về

Bao giờ được quay gót,

Xót mai già chốn quê

Mailoc

Mộng Lý Dịch Ngẫu Thành

Đoản trạo các tình sa,

Tiền thôn nhật dĩ tà.

Tự vô hoàn tự hữu,

Yên tế lưỡng tam gia.

Dịch Nghĩa:

Mái chèo ngắn gác lên bãi cát

Nhìn về xóm trước, mặt trời đã xế chiều.

Cảnh hư ảo như không lại có,

Trong lớp khói mờ có hai ba mái nhà.

Dịch Thơ:

Nơi Trạm Mộng Lý

(1)

Mái chèo ngắn vừa tựa trên cát,

Thôn trước mặt nắng gác non tây.

Nửa hư nửa thực cảnh nầy

Vài ba mái lá khói xây lam chiều.

(2)

Chèo vừa gác trên bãi,

Thôn trước nắng về tây.

Cảnh mơ màng thực ảo,

Mái lá khói chiều xây.

Mailoc

Kính Thầy,

Đỗ Chiêu Đức xin được tham gia với các phần sau đây :

Bài 1.

1. Bản tiếng Hán cổ của bài thơ :

元日 NGUYÊN NHẬT

旅館客仍在， Lữ quán khách nhưng tại,

去年春復來。 Khứ niên xuân phục lai.

歸期何日是？ Quy kỳ hà nhật thị ?

老盡故園梅。 Lão tận cố viên mai !

黎景詢 Lê Cảnh Tuân

2. Chú thích :

* Nguyên Nhật : là Ngày đầu, ta phải hiểu là Ngày Đầu Một Năm, như chữ Nguyên Đán.

* Nhưng : là Vẫn, Vẫn Cứ...

* Phục : là Lại, là Trở lại.

* Quy Kỳ : Cái kỳ hạn trở về, là Ngày Về.

* Lão Tận : là Già đến tận cùng, là Già khú,già chát, già khằng !

3. Nghĩa Bài Thơ :

Người khách tha hương vẫn còn ở nơi quán trọ nầy, nhưng mùa xuân của năm rồi, năm nay lại trở lại. Biết ngày nào mới là ngày về đây ? Chắc cành mai già ở quê nhà đã già cỗi hết rồi !

Não nùng thay tâm trạng của người lìa quê xa xứ trong những ngày xuân đến Tết về. Cội mai già còn cằn cỗi huống hồ chi là các đấng sanh thành chắc cũng không tránh khỏi buồn thương sầu não mà càng héo tàn lụm cụm !

4. Diễn Nôm :

Mùng Một Tết

Khách còn nơi quán trọ,

Xuân năm trước lại sang.

Biết ngày nao trở lại ?

Cội mai đã cỗi tàn !

Lục bát :

Trọ nơi lữ quán khách còn

Mùa xuân năm trước lon ton lại về

Ngày nao mới được hồi quê ?

Cội mai vườn cũ xuân về khẳng khiu !

Đỗ Chiêu Đức

BÀI 2 :

濛裡驛偶成 MÔNG LÝ DỊCH NGẪU THÀNH

短棹擱晴沙， Đoản trạo các tình sa,

前村日已斜。 Tiền thôn nhựt dĩ tà.

似無還似有， Tự vô hoàn tự hữu,

煙際兩三家。 Yên tế lưỡng tam gia !

Chú Thích :

* Mông Lý Dịch : Dịch quán tên là MÔNG LÝ.

* Ngẫu Thành : Ngẫu nhiên mà làm thành.

* Trạo là Mái chèo; Các là Gác lên;Tình là Nắng, là Khô ráo.

* Yên Tế : là Khói mờ ở chân trời.

Dịch nghĩa :

Ngẫu nhiên viết thành ở quán dịch Mông Lý

Mái chèo ngắn vừa gác lên bãi cát khô lúc thuyền vừa cặp bến, khi ánh nắng chiều đà nghiêng chiếu xóm thôn trước mặt; ta nhìn thấy xa xa trong sương khói mơ màng mấy nóc nhà ai ẩn hiện như có như không ở phía chân trời.

" Tự vô hoàn tự hữu ", như có lại như không; mơ hồ vô định " Sắc tức thị không, không tức thị sắc ". Bài thơ mang một ý thiền của " sắc sắc không không !"

Diễn Nôm :

Chèo vừa gác lên cát,

Xóm trên ánh nắng tà.

Khói mờ không như có,

Xa xa mấy nóc gia !

Lục bát :

Chèo vừa gác bến cát khô,

Xóm trên nắng ngã mơ hồ chiều rơi.

Có không sương khói chơi vơi,

Chập chờn mấy nóc bên trời nhà ai !

Đỗ Chiêu Đức