Κυριακῆς Ε΄Νηστειῶν

Ημερομηνία δημοσίευσης: Apr 20, 2013 7:16:33 PM

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ φθάσαμε σήμερα στὴν πέμπτη Κυριακή τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς. Ἤδη κάνουμε στάση στὸ τελευταῖο λιμάνι πρὶν τὴν ὁλοκλήρωση τοῦ πνευματικοῦ μας ταξιδιοῦ: τὴν βίωση τοῦ σωτηρίου Πάθους τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Ζωηφόρου Ἀναστάσεώς Του. Ὅταν ξεκινοῦσε ἡ νηστεία τῆς μεγάλης Τεσσαρακοστῆς εἴχαμε ψάλλει: «Ἔλαμψεν ἡ χάρις σου Κύριε, ἔλαμψεν ὁ φωτισμὸς τῶν ψυχῶν ἡμῶν· ἰδοὺ καιρὸς εὐπρόσδεκτος· ἰδοὺ καιρὸς μετανοίας, ἀποθώμεθα τὰ ἔργα τοῦ σκότους, καὶ ἐνδυσώμεθα τὰ ὅπλα τοῦ φωτός, ὅπως διαπλεύσαντες τὸ τῆς Νηστείας μέγα πέλαγος, εἰς τὴν τριήμερον Ἀνάστασιν καταντήσωμεν, τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ σώζοντος τὰς ψυχάς ἡμῶν.»

Αὐτὴ ἡ ὁλοκλήρωση τῆς πνευματικῆς προετοιμασίας μας συντελεῖται μὲ τὴ νηστεία, τὴν προσευχή, (ἰδιαιτέρως μάλιστα κατὰ τὶς κατανυκτικές ἀκολουθίες), τὰ κατάλληλα ἱερά ἀναγνώσματα, ἀλλὰ καὶ οἱ ἐπιλεγμένες ἑορτές τῆς περιόδου. Ἡ σημερινὴ Κυριακή εἶναι ἀφιερωμένη στὴν Ὁσία Μαρία τὴν Αἰγυπτία καὶ αὐτὸ δὲν εἶναι καθόλου τυχαῖο. Ἡ μνήμη της ἑορτάζεται τὴν 1^η Ἀπριλίου, ἀλλά ὅπως τονίζει ὁ Συναξαριστής: «ἐτάχθη δέ ἡ αὐτή καί σήμερον, ἐγγίζοντος ἤδη τοῦ τέλους τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς, πρός διέγερσιν τῶν ραθύμων καί ἁμαρτωλῶν εἰς μετάνοιαν, ἐχόντων ὑπόδειγμα τήν ἑορταζομένην Ἁγίαν».

Καὶ εἶναι ἐντυπωσιακό τὸ παράδειγμα τῆς Ὁσίας. Ἀξίζει νὰ ἀναφερθοῦμε συνοπτικῶς στόν βίο της. Γεννήθηκε στὴν Αἴγυπτο σὲ Χριστιανική οἰκογένεια. Σὲ ἡλικία 12 ἐτῶν -ὅμως- ἐγκατέλειψε τὸ σπίτι καὶ τὴν οἰκογένειά της καὶ πῆγε στὴν Ἀλεξάνδρεια. Μέσα στό πλῆθος τῆς μεγαλούπολης μποροῦσε νὰ κρυφτεῖ ἀπό τοὺς δικούς της ὅπως ἤθελε. Δυστυχῶς, ὅπως καί πολλοί σημερινοί νέοι, παρασύρθηκε σέ μία ἄσωτη ζωή γιὰ 17 ἔτη. Ὅπως ἀργότερα διηγήθηκε ἡ ἴδια, δέν ἔπαιρνε χρήματα γιά τίς ἀσωτίες πού προσέφερε στούς νέους τῆς Ἀλεξανδρείας. Τό ἔκανε μόνο γιὰ νὰ ἀπολαμβάνει τὴν εὐχαρίστηση τῆς ἁμαρτίας. Ζοῦσε ἀπό τήν ἐργασία της, φτιάχνωντας νήματα μέ τή ρόκα.

Στὸ σημεῖο αὐτό διακρίνουμε μία μεγάλη ὁμοιότητα μέ τή σημερινή ἐποχή, ποὺ βλέπουμε πολλούς νέους –τούς περισσοτέρους- μόλις εἰσέλθουν στήν ἐφηβεία νὰ παρασύρονται ἀπό τίς ἀπολαύσεις καί νὰ ζοῦν βίο ἄσωτο. Ἡ μόνη διαφορά εἶναι ὅτι τώρα πλέον δὲν χρειάζεται νὰ φύγουν ἀπό τὸ σπίτι τους. Ζοῦν ἄσωτη ζωή μέ τή συναίνεση τῶν γονέων τους. Σέ πολλές περιπτώσεις καί μέ τήν προτροπή τους! Διότι καί αὐτοί οἱ γονεῖς συχνά ὡς νέοι, ζοῦσαν ἀσώτως. Ἀλλά καί τό περιβάλλον, οἱ φίλοι, τὸ σχολεῖο, τὰ μηνύματα πού διοχετεύει μέσα στά σπίτια μας ἡ τηλεόραση καί γενικά τὰ σύγχρονα τηλεπικοινωνιακά μέσα, ὅλα αὐτά συντείνουν ὥστε τό μεγαλύτερο μέρος τῶν νέων μας νὰ παρασύρεται στὴν ἁμαρτία. Τώρα πλέον, ἡ ἄσωτη ζωή, ὀνομάζεται «ἐλευθερία». Καὶ εἶναι ἄξιο παρατηρήσεως, πῶς ὁ διάβολος διαστρέφει τίς διάνοιες τῶν ἀνθρώπων νὰ θεωροῦν ὡς «ἐλευθερία», τήν ὑποδούλωση στὰ πάθη. Καὶ μάλιστα, ἡ ἀσωτία, θεωρεῖται κάτι τό ἀπολύτως φυσιολογικό. Ἀντίθετα, ἄν κάποιοι νέοι ζοῦν μὲ σωφροσύνη καὶ σεμνότητα, αὐτοί θεωροῦνται ἀνόητοι καὶ γίνονται ἀντικείμενο χλευασμοῦ ἀπό τούς γύρω τους. Πόσο μεγάλο ψυχικό σθένος πρέπει νὰ ἔχει κανείς γιὰ νὰ ἀντέξει σὲ τόσους πειρασμούς! Γι’ αὐτό χρειάζεται ὅλοι νὰ ἔχουμε τά παιδιά μας ἀπό μικρά κοντά στήν Ἐκκλησία. Νὰ ἐξομολογοῦνται καί νά κοινωνοῦν ἀπό τὴν παιδική τους ἡλικία καί νὰ μάθουν νὰ προσεύχονται καὶ νὰ νηστεύουν καὶ νὰ χαλιναγωγοῦν τὰ ἔνστικτά τους. Νὰ τὰ νουθετοῦμε καὶ νὰ τὰ συμβουλεύουμε ἐνσπείροντες στὶς ψυχές τους τούς σπόρους τῆς εὐσεβείας. Ἔτσι, ἀκόμη καί ἄν κάποια στιγμή ξεκλίνουν στὴ ζωή τους, θὰ βροῦν μέσα τους τὴν σπίθα τῆς εὐσεβείας πού θα τούς βοηθήσει νὰ ἐπανέλθουν κοντά στό Χριστό. Καὶ ὁ Χριστός οἰκονομεῖ μέ διαφόρους τρόπους τὴν σωτηρία ἀκόμη καί ὅσων ξεκλίνουν. Στέλνει μηνύματα μέ διαφόρους τρόπους, καί ἄν ὁ ἄνθρωπος ἀνταποκριθεῖ ὅπως πρέπει σὲ αὐτά τά μηνύματα, κερδίζει τὴ σωτηρία του. Ἂς δοῦμε πῶς ἔγινε αὐτό στὴν περίπτωση τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας.

Μία μέρα, εἶδε πλήθος κόσμου νά φεύγει μέ τά πλοῖα ἀπό τήν Ἀλεξάνδρεια μὲ προορισμό τήν Παλαιστίνη καί τά Ἱεροσόλυμα, γιὰ να παρευρεθοῦν στὶς ἐκδηλώσεις γιά τὴν Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Πῆγε καί ἐκείνη ἀπό περιέργεια, ἀλλά ὅταν ἔφθασε στό Ναό τοῦ Παναγίου Τάφου δέν μποροῦσε νὰ εἰσέλθει μέσα. Ἐνῷ ὅλοι γύρω της πέρναγαν χωρίς πρόβλημα, ἐκείνη ἐμποδιζόταν ἀπό ἕναν ἀόρατο τοῖχο. Ἀπογοητευμένη καί ἀνήσυχη ἀπό τό παράξενο αὐτό φαινόμενο, κάθισε δίπλα στό προαύλιο καί τότε ἦλθε σὲ συναίσθηση. Κατάλαβε ὅτι οἱ ἁμαρτίες της τὴν ἐμπόδιζαν νὰ εἰσέλθει στόν Ναό τῆς Ἀναστάσεως. Τότε προσευχήθηκε μετά δακρύων στήν Παναγία, τῆς ὁποίας ἔφερε καὶ τό ὄνομα, νὰ μεσιτεύσει γιὰ νὰ περάσει μέσα στό Ναό καί νὰ προσκυνήσει τόν Τίμιο Σταυρό καί ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ ἀλλάξει ζωή.

Αὐτό εἶναι τό σημεῖο καμπῆς. Αὐτό λέγεται μετάνοια. Ἀλλάζει ὁ νοῦς∙ μεταβάλλεται ὁ τρόπος σκέψεως τοῦ ἀνθρώπου καὶ διορθώνει τὴν πορεία του. Ὁ Χριστός μέ ποικίλλους τρόπους οἰκονομεῖ τὴν ἐπιστροφή μας. Τυγχάνει νὰ ἀκούσουμε κάτι, μία ὁμιλία, ἕνα κήρυγμα, μία φιλική συμβουλή. Ἄλλοτε μπορεῖ ἡ κλήση μας σέ μετάνοια νὰ προέλθει ἀπό κάτι ποὺ διαβάζουμε. Πολλές φορές ἕνα γεγονός πού συμβαίνει σέ ἐμᾶς ἢ σὲ κάποιο πρόσωπο τοῦ περιβάλλοντός μας ὅπως ἀσθένεια ἢ ἀτύχημα ἢ ἀκόμη ἡ ἐμπειρία ἑνός θαύματος, ὅπως στὴν προκειμένη περίπτωση. Ἡ Ὁσία Μαρία εἶχε τὴν ἐμπειρία ἑνός θαύματος: ἡ πρόσκρουση στό ἀόρατο τεῖχος πού τὴν ἐμπόδιζε ἀπό τὴν εἴσοδο στό ναό. Ὅμως, δὲν ἀρκεῖ νὰ λάβουμε τὴν κλήση σὲ μετάνοια ἀπό τόν Θεό∙ πρέπει καί νὰ ἀνταποκριθοῦμε θετικά σέ αὐτήν. Διότι μπορεῖ νὰ δεχθοῦμε τὴν κλήση καὶ νὰ τὴν ἀπορρίψουμε. Κάποτε κάποιος προσπαθοῦσε νά κάνει μία ἁμαρτία καί συνεχῶς κάτι συνέβαινε καί ἐμποδιζόταν. Αὐτός ὅμως ἐπέμενε καί ἀγανακτησμένος ἔκανε μία περίεργη «προσευχή». Νοερῶς διαμαρτυρήθηκε στὸν Θεό ἐπειδή τόν ἐμπόδιζε καί δέν τόν ἄφηνε νὰ ἐκδηλώσει τὴν ἐλευθερία του καί νὰ κάνει αὐτό ποὺ ἤθελε. Ἔπειτα ἀπό αὐτό στὴν ἑπόμενη ἀπόπειρά του μπόρεσε νὰ ἁμαρτήσει ἀνεμποδίστως καί μετά ἀπό καιρό μετενόησε πικρῶς. Ἀλλὰ στὴν περίπτωσή μας, ἡ Ὁσία Μαρία ἀνταποκρίθηκε θετικῶς στό κάλεσμα γιὰ μετάνοια καί προσευχήθηκε ἀποφασισμένη νὰ ἀλλάξει ζωή.

Πράγματι, μετά τὴν προσευχή αὐτή, πέρασε ἀνεμπόδιστα στὸ Ναό καί προσκήνυσε τὸν Τίμιο καὶ Ζωοποιό Σταυρό τοῦ Κυρίου. Εὐχαρίστησε θερμῶς τὴν Παναγία καὶ ἄκουσε μέσα της μία φωνή νὰ τῆς ὑποδεικνύει νὰ περάσει τὸν Ἰορδάνη καί ἐκεῖ θὰ βρεῖ ἀνάπαυση. Πράγματι, φεύγοντας ἀπό τὰ Ἱεροσόλυμα διεπέρασε τόν Ἰορδάνη καί κατευθύνθηκε στὴν ἔρημο. Ἔζησε στὴν ἔρημο 47 ἔτη δίχως νὰ δεῖ ἄνθρωπο. Μὲ τὴν αὐστηρή ἄσκηση νίκησε τὰ πάθη της καί ἔφθασε στόν Φωτισμό καί τή Θέωση. Ὅταν πλησίαζε τό τέλος τοῦ βίου της, ὁ Θεός φώτισε τόν Ἀββᾶ Ζωσιμᾶ, ἕναν Ἅγιο Γέροντα, νά κατευθυνθεῖ χάριν ἀσκήσεως στήν ἴδια περιοχή καί νὰ τὴν συναντήσει. Σ’ αὐτόν διηγήθηκε τόν βίο της καί αὐτός τήν κοινώνησε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων καί ἔθαψε τό σῶμα της μετά τήν ἐκδημία της, ὅπως ἀναλυτικῶς περιγράφει ὁ Συναξαριστής.

Καὶ ἀπό αὐτό τό σημεῖο ἀντλοῦμε ἕνα ἄλλο μήνυμα. Βλέπετε ὅτι παρά τήν μεγάλη ἄσκηση, καί τίς ἀρετές πού ἀπέκτησε ἡ Ὁσία, ὁ Θεός δὲν τὴν πῆρε ἀπό αὐτή τὴ ζωή πρίν κοινωνήσει τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Ἀπό αὐτό διακρίνεται ὅτι ἡ ἄσκηση δὲν εἶναι αὐτοσκοπός. Ἡ νηστεία, ἡ ἀγρυπνία, ἡ προσευχή, ἡ ἐλεημοσύνη κ.λπ. εἶναι μέσα γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ σκοπός εἶναι ἡ ἀπόκτηση τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἡ Χάρις αὐτή παρέχεται διὰ τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, κατόπιν τῆς ὅσο τό δυνατόν καλύτερης προετοιμασίας. Ἰδοῦ λοιπόν ἡ ὁδός τῆς σωτηρίας: Μετάνοια, ἐξομολόγηση, νηστεία-ἀγρυπνία-προσευχή, ἐλεημοσύνη καί συμμετοχή (σύμφωνα μὲ τίς ὁδηγίες τοῦ Πνευματικοῦ) στὰ Ἄχραντα Μυστήρια. Ἡ ἀρχή τῆς ὁδοῦ αὐτῆς εἶναι ἡ μετάνοια.

Ἂς ἔχουν θάρρος, λοιπόν ὅλοι καὶ ἄς μὴν ἀπελπίζονται καὶ νὰ ἀμελοῦν, διότι «δεινόν ἡ ραθυμία, μεγάλη ἡ μετάνοια». Ὅ,τι καὶ ἄν ἔχει κάνει κάποιος, ὅσα πλήθη ἁμαρτημάτων καὶ ἄν συσσωρεύσει, ὅσο μεγάλα καὶ ἄν εἶναι αὐτά, μπορεῖ νὰ σωθεῖ, ἀρκεῖ νὰ μετανοήσει.