Nomarsi koji su vladali u Tebi uspeli su da nakon pobede nad Herakleopoljom, ponovo ujedine zemlju.XI dinastija-Mentuhotep Nebhepet Re-ujedinitelj zemlje, prvi put prestonica postaje Teba.Srednje Carstvo predstavlja period mira, period vraćanja na stare uzore i tradiciju Starog Carstva; nov pristup prema susednim zemljama, nova spoljna politika;neki autori smatraju da je uloga i status kralja manja nego ranije.XII dinastija-osnivač je Amenemhet I, prestonicu iz Tebe premešta u oblast Fajuma gde osniva novi grad Amenemhet Itaui ime grada znači- držatelj dve zemlje.
XI dinastija
Vladari XI dinastije su bili iz Tebe. Imena svih počinju sa Mentuhotep, tada dolazi do pada umetničke produkcije, kulturni impuls nameće prestonica i vladar , formiranje umetničkih radionica u prestonici koje ne utiču na radionice u provinciji, jačaju lokalni običaji, nema standarda.Javlja se novi tip grobnica, to su grobnice u steni prvenstveno za privatna lica.Na primer u Beni Hasanu je otkriveno 39 grobnica u steni.Takodje se javlja i novi tip hrama. Primer hrama Mentuhotepa Nebhepet Rea u Deir el Bahariju je kombinacija grobnice u steni i piramide.
XII dinastija
XII dinastoja nije rodbinski vezana za prethodnu dinastiju.Vraćanje na uzore i tradiciju starog carstva.Ponovo se grade piramide, koncept gradnje je isti kao u starom carstvu ali je kvalitet znatno lošiji, ponovo oko piramida imamo nekropole gde se grade mastabe (obe vezane forme koje se ponovo javljaju), smeštene su između Memfisa i prilaza Fajumu-kod Dahšura su piramide Amenemheta II i Sesotrisa III, kod Lišta su piramide Amenemheta I i Sesotrisa II, a kod Havare u Fajumu je piramida Sesotrisa II.Početak dinastije nije bio stabilan, borba oko prestola.Iz nestabilnosti je proistekla institucija suvladarstva(koregenstvo).Administracija je počivala na lokalnim nomama,vladali su centralizovano, jaka podela na gornji i donji Egipat, nomarsi odgovorni veziru a ovaj vladaru.Kontakti sa Azijom(Biblos-kedrovina,Ugarit;oba u Fenikiji).Nubija-gradi se niz utvrđenja duž I i II katarakte, utvrđuje se granica duž II katarakte, postavljaju se vojni garnizoni, zbog obezbeđivanja puteva i trgovine a ne zbog vladanja.Najveće vojne pohode i osvajanja je izvršio Sesotris III.Prodor u Siriju (još u vreme Amenemheta I) i Palestinu (priča o Sinuheu-egipćaninu koji beži u Palestinu).Eksploatisanje i zauzimanje rudnika bakra na Sinaju, a time i olakšan put ka Siriji (najviše natpisa iz vremena Amenemheta III).
Vladari XII dinastije
Amenemhet I, Sesotris I (gradi Kahun, grad sa luksuznim i radničkim četvrtima),Amenemhet II, Sesotris II, Sesotris III (konačno pokorenje Nubije, od njegove vladavine postoji koregenstvo), Amenemhet III, Amenemhet IV, Sebekneferu Re.
Piramide XII dinastije
Izgradnja piramida je obnovljena sa XII dinastijom jer egipcani se okrecu starim tradicijama, tada se prestonica iz Tebe XI dinastije, premešta u oblast Fajuma, u grad u blizini Dahšura.Koncept gradnje je isti kao u Starom Carstvu, ali je kvalitet znatno lošiji.Ponovo oko piramide imamo nekropole gde se grade mastabe.Piramide su smeštene između Memfisa i prilaza Fajumu-kod Dahšura su piramide Amenemheta II i Sesotrisa III, kod Lišta su piramide Amenemheta I i Sesotrisa I, a kod Havare u Fajumu je piramida Sesotrisa II.
II međuperiod
Tokom XIII i XIV dinastije smenjuje se čitav niz vladara, prestonica je i dalje ista, nema jake ličnosti.Funkcionisanje države je isto kao u srednjem carstvu, pa stoga neki autori XIII dinastiju svrstavaju u Srednje Carstvo.U Nubiji polako nestaju utvrđenja, vojnici se mešaju sa lokalnim stanovništvom.Tokom XIII dinastije, život u Nubiji polako nestaje a u XIV dinastiji koja ustvari vlada istovremeno sa XIII dinastijom, Libijska plemena naseljavaju deltu što je važno.Kraj XIV dinastije se vezuje za prodor Hiksa u Egipat.
XV i XVI dinastija
XV I XVI dinastija se smatraju dinastijama Hiksa.XV dinastija se naziva jos i Veliki Hiksi, a XVI dinastija Mali Hiksi; Egipatski naziv za Hikse je Hekau Hesut što znači vladari stranih zemalja; prestonica za vreme dominacije Hiksa u Egiptu je Avaris u Severo-zapadnom delu delte Nila.Egipćani su od Hiksa preuzeli vojnu tehniku, borna kola i kompaktni luk.Ubrzo su Hiksi imali posla sa XVII dinastijom iz Tebe koja je pretendovala na vlast, Tebanci su prodirali brzo i pokoravali i osvajali vazale Hiksa.Kamoze je stigao do Avarisa, a njegov brat Ahmoze I osvaja Avaris i isteruje Hikse iz Egipta.
Piramide posle Srednjeg Carstva
Najpoznatije su
Nubija-Napata i Meroe, kraljevske grobnice.