Ma'ase

מַעֲשֶׂה בְּרַבִּי אֱלִיעֶזֶר וְרַבִּי יְהושֻׁעַ וְרַבִּי אֶלְעָזָר בֶּן עֲזַרְיָה וְרַבִּי עֲקִיבָא וְרַבִּי טַרְפון

De Rabbijnen in Bnee Brak

De volgorde waarin deze rabbijnen genoemd worden heeft ook een reden.

Rabbi Elazar Ben Azarja was belangrijker dan Rabbi Akiwa want hij kwam van een betere familie en was ook een nasie (leider).

Rabbi Akiwa komt voor Rabbi Tarfon want dit voorval speelde zich af in Bnee Brak waar Rabbi Akiwa de rabbijn was.

Rabbi Eliezer en Rabbi Jehoshoea waren beide leraren van Rabbi Akiwa en gaan dus voor ook al was het in zijn stad.

Rabbi Tarfon was oorspronkelijk ook een leraar van rabbi Akiwa geweest maar later waren ze vrienden geworden.

(Likoetee Bioeriem)

Een andere verklaring van de volgorde is gebaseerd op de wetten van tafel indelingen.

De belangrijkste persoon moet in het midden zitten.

De op één na belangrijkste zit daarboven en de minder belangrijke eronder.

Zo zat dus de Nasie Rabbi Elazar ben Azarja in het midden. Daarvoor de twee leraren van Rabbi Akiwa die de belangrijker personen waren, en eronder Rabbi Akiwa en Rabbi Tarfon.

(Meir Ajien)

שֶׁהָיוּ מְסֻבִּין בִּבְנֵי בְרַק

Die zaten aangeleund in Bnee Brak

Waarom moet er bij staan dat dit in Bnee Brak gebeurde?

Een bekend argument van de Egyptenaren was dat zij geen straf verdiend hadden aangezien G-d al lang van tevoren aan Awraham had voorspelt dat zijn nakomelingen in ballingschap zouden verkeren.

Het antwoord daarop is ook bekend dat er bij die voorspelling niet was gesproken over slavernij. Daar hadden ze die straffen wel voor verdiend.

Nu is er echter nog een argument dat Farao kon gebruiken.

Jakov en Esav hadden afgesproken dat al het aardse genot voor Esav zou zijn, en al het hemelse genot voor Jakov.

Volgens deze transactie is het voor een nakomeling van Jakov onmogelijk om op deze wereld ook maar iets te eten of drinken!

Farao deed het Joodse volk dus een plezier om ze als slaven te gebruiken waardoor ze rechtmatig hun eten verdienden!

De “Jad Awie Sjalom” legt uit dat deze redenering niet opgaat. Er was namelijk nog een clausule in het contract. Door tot het Jodendom toe te treden (gerim) kunnen ook de nakomelingen van Esav een aandeel krijgen in de hemel.

Aangezien een klein beetje hemels genot veel meer waard is dan alle aardse plezieren bij elkaar, is ons aandeel dat wij aan de relatief weinig gerim geven groot genoeg om voor al ons aards genot te betalen.

Hieruit volgt dat ware het niet voor de gerim dan had Farao ons wel degelijk als slaven kunnen houden.

De stad Bnee Brak staat bekend in de Gemara omdat daar nakomelingen van Haman leren. Ook was in ieder geval Rabbi Akiwa een afstammeling van Gerim. Het was daarom juist in dit plaatsje dat ze zo onder de indruk waren van de uittocht en er daarom de hele nacht over door gingen.

(Ben Ish Chai)

Een andere verklaring:

Rabbi Elazar ben Azarja is van mening dat het Pesach offer maar tot middernacht gegeten mag worden.

Dat zou betekenen dat het praten over de uittocht ook maar tot middernacht zou moeten.

Waarom is hij dan de hele nacht gebleven?

Dat deed hij omdat hij in Bnee Brak was waar Rabbi Akiwa rabbijn was. Rabbi Akiwa is van mening dat men het Pesach offer de hele nacht mag eten en daarom ook de hele nacht moet door vertellen.

Hoewel Rabbi Elazar ben Azarja zich aan zijn eigen gewoontes hield in zijn stad, hield hij zich aan de gewoontes van Rabbi Akiwa in Bnee Brak.

(Sjeem Misjmoe’el)

וְהָיוּ מְסַפְּרִים ... כָּל אותו הַלַּיְלָה, עַד שֶׁבָּאוּ תַלְמִידֵיהֶם וְאָמְרוּ לָהֶם רַבּותֵינוּ הִגִּיעַ זְמַן קְרִיאַת שְׁמַע שֶׁל שַׁחֲרִית.

Zij bespraken de uittocht de hele avond tot hun leerlingen kwamen en zeiden: Het is tijd voor het ochtend Sjema!

Hoe komt het dat deze bijzondere geleerden niet aanvoelden dat het tijd was om Sjema te gaan zeggen?Het woord mesaprim, vertellen, komt ook van het woord saffier (een soort edelsteen)

Door het vertellen over de uittocht op hun manier werd alles om hen heen licht.

De leerlingen waren zo doornomen door dit licht dat zij aankondigden dat het al ochtend was.

Hier zien we ook hoe bijzonder deze geleerden waren. Zelfs wat door hun leerlingen als licht ervaren werd in de duisternis,werd door deze geleerden nog steeds als duisternis ervaren ten opzichtte van het veel grotere licht zij konden bereiken door hun Tora studie.

(Likoetee Bioeriem)

Tot het ochtendgloren

De leerlingen wisten niet of het vertellen over de uittocht alleen 's-nachts een mitswa is of ook overdag.

Er bestaat een regel dat als iemand met een mitswa bezig is en niet tezelfder tijd een andere kan vervullen, dat hij niet hoeft te onderbreken waar hij mee bezig is.

De geleerden waren druk bezig met het vertellen over de uittocht dat 's-nachts een mitswa is. Nu werd het tijd om het ochtend-shema uit te spreken.

De leerlingen vroegen zich af of het niet onderbreken van de discussie door hun leraren het gevolg was van het niet door hebben dat het ochtend geworden was of dat zij van mening waren dat er overdag ook een mitswa van vertellen was en dat zij daarom niet hoefden te stoppen om een andere mitswa - namelijk het lezen van shema - te vervullen.

Hun opmerking was dus eigenlijk een halachische vraag.

Aangezien er niet duidelijk vermeld wordt dat ze zo een mening hadden veronderstellen we dat zij wel degelijk gestopt zijn om het shema te lezen.

(Tishbi Mevaser)