Innerlijke criticus !
Hoe om te gaan met de ‘innerlijke criticus’?
Slot : En dan besef je dat de innerlijke criticus niet het echte probleem was, het was het ego-zelf dat zich van de criticus probeerde te ontdoen.
Erik Van Zuydam :
Een van de meest voorkomende en kwellende vormen van psychisch leed waar we als mens aan lijden, is de innerlijke criticus, de stem in je hoofd die voortdurend allerlei negatieve commentaren over je uitstort; “je bent niet goed genoeg, je telt niet mee, je kan het niet, je bent lelijk, je bent een mislukkeling”, et cetera.
We doen - begrijpelijk genoeg - allerlei hopeloze pogingen om ons van dat ondermijnende stemmetje uit het verleden te bevrijden. Wie heeft het niet geprobeerd; veelbelovende cursussen volgen die suggereren dat je oude overtuigingen definitief kunt ‘opruimen’, de ondermijnende innerlijke kritiek ongedaan proberen te maken met affirmaties en positief denken, hopend dat de positieve suggesties het negatieve commentaar uiteindelijk zullen overstemmen. Of - als na alle vermoeiende pogingen blijkt dat de innerlijke criticus zich de mond niet laat snoeren - als laatste redmiddel maar proberen om de negatieve stemmetjes ‘er te laten zijn’ of er vriendschap mee te sluiten, onvermijdelijk nog steeds in de hoop dat we ons nu middels acceptatie alsnog kunnen ontdoen van de innerlijke commentator. Iedere inspanning die we echter doen om aan de terreur van de zelfafwijzing te ontsnappen is echter gedoemd te mislukken omdat we iets heel fundamenteels over het hoofd zien. Omdat we een cruciale vraag vergeten te stellen:
WIE is het die last heeft van de stemmetjes?
WIE voelt zich erdoor aangevallen en gehinderd?…
WIE zoekt naar een oplossing voor het probleem?
Degene die zich aangevallen en gehinderd voelt door de negatieve gedachten, is niet wie we werkelijk zijn. Het is het valse beeld dat we van onszelf hebben, de ego-identiteit, die zelf ook niet meer is dan een gedachte. Dat wat we werkelijk zijn, voorbij de wereld van gedachten, is vrij en kan niet worden aangetast of verstoord door wat voor negatieve stemmen dan ook.
De negatieve stemmen zijn niet het werkelijke probleem, het is het diepe geloof in het denkbeeldige ik dat zich erdoor gekweld voelt. Dit is de wortel van het probleem. Het geloof in dit valse ik is enorm sterk en we zien simpelweg niet dat het dit geloof is wat de innerlijke criticus zijn kracht geeft. De stem van de innerlijke criticus heeft in in zichzelf geen enkele kracht. Zolang we in de waan verkeren dit denkbeeldige ik of ego te zijn, zullen we ons aangevallen blijven voelen door de negatieve commentaren, we zullen vanuit deze positie altijd blijven proberen ons van de innerlijke criticus te ontdoen. We zullen eindeloos blijven wachten en hopen op een oplossing die er vanuit dit perspectief eenvoudigweg niet is.
Het antwoord ligt niet in het bestrijden, manipuleren of op wat voor manier dan ook proberen ‘om te gaan’ met de stemmetjes in je hoofd, maar in het ontwaken uit de illusie van het denkbeeldige ‘ik’. Zodra het droom-ik wordt doorzien als een illusie stort het hele probleem als een kaartenhuis in elkaar, want op dat moment is er simpelweg niemand die zich aangevallen voelt door de stemmetjes.
En dan besef je dat de innerlijke criticus niet het echte probleem was, het was het ego-zelf dat zich van de criticus probeerde te ontdoen.