02. Vergiftiging door chemische verbindingen
Vergiftiging door chemische verbindingen
1. Arceen
Arceen komt voor in rattenverdelgingsmiddelen en wordt binnen de veeteelt veel gebruikt om de ratten te verdelgen.
Symptomen
Bij acute vergiftiging heeft het geitje bloederige diarree, buikpijn (koliek) en spierzwakte. Door de diarree ontstaat voedseltekort, uitdroging er volgt vaak een snelle dood.
Behandeling
Voor de behandeling kan men medicale kool gebruiken. Ingeval van grote hoeveelheden opgenomen arceen, dient men best de pens operatief leeg te maken via een snede in de flank.
Voorkomen
Zorg er voor dat de geitjes niet bij het rattenverdelgingsmiddel kunnen komen.
2. Koper
Kopervergiftiging wordt veroorzaakt door een te hoog kopergehalte in het voer. Meestal komt dit door het krachtvoer.
Bij een chronische kopervergiftiging wordt het teveel aan koper in de lever opgeslagen en bij stress komt het plotseling vrij.
Bij het plots vrijkomen van het koper treedt er een bloedafbraak op en een beschadiging van lever en nieren
Bij een acute kopervergiftiging is er geen opstapeling van koper in de lever. De vergiftiging komt door het zeer hoge kopergehalte in het voer of het slecht functioneren van de lever (vb. door leverbot). Hierdoor komen er meteen grote hoeveelheden koper in de bloedbaan.
Kopervergiftiging komt ook vaak voor wanneer de weide bemest wordt met varkensmest, varkensmest bevat veel koper.
Symptomen
Door de plotse afbraak van rode bloedlichaampjes bij een chronische kopervergiftiging ontstaat er een storing in het zuurstoftransport. Door dit te kort heeft het geitje het benauwd.
De slijmvliezen van oog, mond en schede worden donkerbruin.
De urine is donker gekleurd, de ontlasting is zacht tot diarree.
De geitjes eten niet en zijn sloom.
Indien het kopergehalte zeer hoog is sterven ze binnen enkele dagen.
Bij de acute kopervergiftiging ziet men dezelfde symptomen als bij de chronische vorm en treden vlug op na opname. Bij de acute vorm ziet men een uitgesproken diarree.
Behandeling
De behandeling van zieke geitjes heeft geen zin.
Voorkomen
Geen te koperrijke voeding aan de geitjes geven.
De dieren rustig verzorgen om stress te vermeiden.
Ingeval van koperrijke weiden kan men de opname van koper vanuit de darmen beperken door molybdaat aan het voer toe te voegen.
3. Lood
Loodvergiftiging kan zich voordoen door:
- het likken aan voorwerpen beschilderd met loodhoudende verf (menie, loodwit, loodchromaat);
- grazen van gras met een hoog loodgehalte vb. bermgras bij een drukke weg.
Symptomen
De symptomen zijn vooral een niet goed functioneren van het zenuwstelsel.
De geitjes:
- worden blind;
- knarsentanden voortdurend;
- ze vertonen overdreven loopbewegingen;
- doen aan cirkellopen;
- met de kop tegen de muur gedrukt blijven ze loopbewegingen doen alsof ze de muur willen omduwen.
Behandeling
De veearts zal een infuus van een calcium oplossing geven.
Voorkomen
Gebruik geen loodhoudende verf waar de geitjes bij kunnen.
Tracht de weide zo ver mogelijk van een drukke weg te gebruiken.
4. Keukenzout
De keukenzoutvergiftiging treed meestal op na perioden van dorsten waarna de geitjes grote hoeveelheden keukenzout willen opnemen.
Symptomen
Als de geitjes te veel keukenzout opnemen ziet men spierzwakte, apathie, sloomheid en blindheid. Uiteindelijk zal het geitje sterven.
5. Nitraat- en nitrietvergiftiging
Deze vergiftiging wordt veroorzaakt door een te hoog gehalte nitraat in de voeding.
Het hoge nitraatgehalte in het gras ontstaat bij een extreem hoge stikstofbemesting.
De vergiftiging komt meestal voor bij koel, donker en nat weer.
Het nitriet wordt vanuit de pens opgenomen in het bloed, waardoor er geen zuurstoftransport meer mogelijk is.
Symptomen
In ernstige gevallen kan, na 1 tot 2 uur na de opname van het voedsel, de eerste symptomen optreden.
De dieren:
- hebben het benauwd en staan te rillen;
- wankelen op hun pootjes;
- ademhaling en hartslag versnellen;
- de slijmvliezen van ogen, mond en schede zijn grauwbruin tot donkerblauw door het zuurstoftekort.
Zonder ingrijpen sterven de geitjes een verstikkingsdood.
Behandeling
De veearts zal het geitje een infuus van methyleenblauw geven.
Voorkomen
Er wordt aangeraden om een koolhydraat rijk dieet te geven.
(04/09/2015)