1 Beperk de effectieve onderwijstijd tot het absolute minimum.

Organiseer zoveel mogelijk extra activiteiten, zodat een normale schoolweek tot de uitzonderingen gaat behoren. Week van dit, dag van dat. Bestook de leerlingen van ’s morgens af met allerlei prikkels, zodat ze al horendol zijn voor ze in de klas komen. Wees nu verwonderd dat er bij zijn die zich niet meer kunnen concentreren.

2 Kies voor ZORG en GOK, niet voor kleinere klassen.

Ontken dat kleine klassen de beste garantie zijn voor echte gelijke onderwijskansen, al wijzen meerdere onderzoeken duidelijk in die richting. (STAR-onderzoek, Krueger & Whitmore , McKinsey Quarterly, Blatchford)

Krijgen leerlingen in overbevolkte klassen te weinig aandacht en lopen ze daardoor leerachterstand op? Geen nood! Met ZORG en GOK worden ze bijgewerkt. De cirkel is rond.

3 Haal leerkrachten / directies zoveel mogelijk uit hun klas / school.

Bijscholingen, vergaderingen, overleg, werkgroepen … zijn een must. Al gaat dit ten koste van de continuïteit; kwaliteit heeft zijn prijs. Socrates stelde reeds dat goed onderwijs enkel mogelijk is als er een zorgvuldig opgebouwde, bijzondere relatie bestaat tussen leraar en leerling. Maar ... tegenwoordig wordt een leerkracht even gemakkelijk uit zijn of haar klas gehaald, als een arbeider vanachter de lopende band. Een directeur beleeft nog zelden een week waarin hij elke dag aanwezig was in zijn school.

4 Leren is leuk!

Geef kinderen de indruk dat ze alles spelend kunnen ontdekken en leren, alsof onze beschaving er als vanzelf en bij toeval is gekomen. Leren is fijn, leve de intrinsieke motivatie! Dat leren ook moeite kost en dat je er vaak leukere dingen voor moet laten, is van de oude tijd.

5 Als het nieuw is, is het goed.

Vergeet alles wat zijn deugdelijkheid bewezen heeft. Net zoals de reclamewereld het ons voorhoudt, moet ook het onderwijs mee met de vernieuwingsdrift. Cultuuroverdracht is out, kiezen wat je wil leren is in. Onderwijs is een consumptieartikel geworden. Een zelfpreserverende laag van specialisten, adviseurs, begeleiders, navormers en managers omknelt de onderwijswereld en neemt een flinke hap uit het onderwijsbudget. “Geef het onderwijs terug aan de leerkrachten!” is dan ook een veel gehoorde verzuchting bij pedagogen met gezond verstand.

6 Stel het onderwijs volledig in dienst van de economie.

De ERT (Europese Ronde Tafel van Industriëlen) weegt op het onderwijs.

Zakenlui hebben de onderwijsmarkt ontdekt. Een voorbeeld: sinds ICT in het onderwijs werd ingevoerd, zijn er gigantische winsten gemaakt door hardware- en softwarebedrijven. Idem voor firma’s die bijscholingen verzorgen of hypermodern schoolmateriaal verkopen. Het bedrijfsleven bepaalt zelfs mee de onderwijsdoelen. Met kan dus niet vroeg genoeg beginnen met ondernemerszin, flexibiliteit en adaptatievermogen. Let wel op! Voor industriëlen hebben competenties enkel waarde als ze leiden tot (meer) winst! Innovaties mogen best zinloos zijn, als ze maar verkopen! Studierichtingen zonder onmiddellijk economisch nut, worden (volgens industriëlen) beter afgeschaft.

7 Verwar informatie met kennis.

“Kennis veroudert snel”, beweren de vernieuwers. Feitenkennis vinden ze daarom overbodig.

Alles is immers te vinden op het internet. Maar … iets gericht opzoeken en die informatie accuraat verwerken, veronderstelt nu juist voorkennis. En … kennis veroudert niet snel; informatie en technologie wel. Die moeten om de haverklap geüpdatet worden maar de stelling van Pythagoras zal nog wel een tijdje meegaan. Als men spreekt over de kennismaatschappij bedoelt men dus eigenlijk de informatiemaatschappij.

8 Geef het onderwijs de schuld van alle maatschappelijke problemen!

De leerkracht als maatschappelijk werker. De nodige competenties worden uiteraard verworven door bijscholing. Of het nu gaat om zwaarlijvigheid, kansarmoede of jeugdcriminaliteit; het onderwijs lost het wel op. Naar aloude Westerse traditie bestrijden we de gevolgen, niet de oorzaken. Als het niet lukt, beweer dan dat het onderwijs faalt en sociale ongelijkheid genereert!

9 Leid een school als een uit verschillende divisies bestaande multinational.

Een basisschool mag men niet langer zien als een gezellig familiebedrijf waar iedereen elkaar kent. Pedagogische en didactische kwaliteiten zijn minder belangrijk voor schoolleiders. Managers hebben we nodig! Loodzware systemen uit het bedrijfsleven (Integraal Personeelsbeleid, Kwaliteitszorg, Competentiemanagement …) worden klakkeloos op de school geprojecteerd. Het vreemde is dat er kritiek komt op deze aanpak vanuit de managementwereld zelf. (B.v. Marc Oskam)

10 Laat alle kritiek varen en schaar u onvoorwaardelijk achter de waan van de dag.

Computer Aided Instruction, ervaringsgericht onderwijs, projectonderwijs, hoekenwerk, contractwerk, constructivisme, competentiegericht onderwijs, inclusief onderwijs … zijn boven alle kritiek verheven.

George Bernard Shaw zei het zo: "Uit ervaring leren we, dat we niets leren uit ervaring".