Embedded Files
محمد دليَر امين محمد
کۆلێجی زانستەمرۆڤایەتییەکان، زانکۆی سلێمانی
DOI: https://doi.org/10.17656/jzs.10032
پوختە:
ڕۆژنامەگەری وەک کەناڵێکی سەرەکی ڕاگەیاندن لەپاڵ بڵاوکردنەوەی هەواڵ و دەنگ و باسدا، پەیامی گەیاندنی ژیانەوە ئەدەبییەکانی پێسپێردراوە، بەتایبەتی لەناو ئەو میللەتانەدا کە لەسەرەتای ئەم سەدەیەوە تەوژمی ڕۆژنامەگەرییان تێکەوتووە و تاڕادەیەک تایبەتمەندێتی لە گۆڤار و ڕۆژنامەکانیاندا نابینرێت.
ڕۆژنامە و گۆڤارە کوردییەکان هەریەکەیان لە سەردەم و قۆناغی مێژووی خۆیاندا بزوێنەر و هاندەری ئەدەبی کوردی بوون، مەیدانی فراوانیان بۆ قەڵەمە ناسراوەکان واڵا کردوە و دەستگرۆی لاوەکانیان کردووە و لە ڕۆژانی هەژاری بێ بازاڕی کتێبی کوردیدا بەرهەمە ئەدەبییەکانیان گەیاندۆتە خوێنەر و بوونەتە ناوەندێکی پەیوەندی شاعیر و نوسەران و تۆمارگای بەرهەمەکانیان گۆڤاری هیوا بە ڕێگای (٣٦) ژمارە لەماوەی نێوان مانگی تەمموزی ١٩٥٧ تا شوباتی ١٩٦٣ توانی بوارێکی نوێ بۆ ئەدەبی کوردی بڕەخسێنێت و ئەو کەلێنە فراوانەی داخستی گەلاوێژ ٩٣٩-٩٤٩ پڕ بکاتەوە.
ئەم باسە زیاتر تیشک خستنەسەر ئەو جموجوڵە ئەدەبیەیە کە (هیوا لە دوو سەردەمی جیاوازدا ژمارەکانی پەخش کردووە(سەردەمی پاشایەتی و سەردەمی کۆماری)
سەرچاوەکان:
١- بڕوانە ژمارەی تایبەتی شۆرش ژ٣ س٣ ئاب ١٩٥٨ز.
٢-بڕوانە ژ١ س١ تەمموز ١٩٥٧ وێنەی بەرگ.
٣-هەر ئەو ژمارە یە ل١.
٤-گۆڤاری گەلاوێژ دوای دە ساڵ خزمەت بە ئەدەب و ڕۆشنبیری کوردی لە ئابی ٩٢٩ دا بە فەرمانی عورفی سەرکردەی هێزی سوپایی عێراق لە گەل ٢٣٧ ڕۆژنامەو گۆڤاری تر کە لە ناوچە جیا جیاکانی عێراق دا دەردەچون داخراو ئیمتیازی لە خاوەنەکەی سەندرایەوە. بڕوانە (عبدالزاق الحسنی) تأریخ الوزرات العراقيە ج ٨ - مطبعة العرفان - صح ٩٥٥ ل ١٠٥.
٥- بڕوانە ڕۆژنامەی ژیان ژ ٢٤٢، ٢ حزیران ٩٣٠، ژ ٢٤٣، ٥ حزیران ٩٣٠، گۆڤاری دەنگی مامۆستا ژ١ س دووەم - حوزەیران و تەمموزی ١٩٧٢، چاپخانەی ڕاپەڕین ل ١٤ - ١٨ (غەفور رشید).
٦- هیوا ژ٩ ، ١٠ س ٢ نیسان و مایس ١٩٥٩ ل ٢.
٧- لیث عبدالحسن الزبیری - ثورة ١٤ تموز في العراق - دار الرشید للنشر ١٩٢٠ ص ١٨.
٨- غەفور رشید - سەرچاوەی پێشو ل ١٧.
٩- هیوا ژ١ س١ تەمموز ٩٥٧ ل٣.
١٠- لیث عبدالحسن الزبیری - سەرچاوەی پێشو ل٣٨.
١١- کوردستانی نوێ ژ٧٣٢ ڕۆژی ١٢/٧/١٩٩٢
١٢-گۆڤاری ڕێگای ئاشتی و سۆشیالیزم ژ ١٣ تەمموزی ٩٨٨ ل٢ هەروەها لیث بعدالحسن الزبیری سەرچاوەی پێشوی ل ٢٨٧
١٣- هیوا ژ (٩-١٠) س ٢ نیسان و مایسی ١٩٥٩ ل٤.
١٤- هیوا ژمارە ٢س اب ٩٥٨.
١٥- هیوا ژمارە ٣س ٢ ئەیلول ٩٥٨ ، وتاری کورد و یاسای جمهوریەت و وتاری یانەی سەرکەوتن و داوای تواندنەوەی کورد ژ٣٢ س٢. نیسان ٩٦١ ل٦٨.
١٦- هیوا ژ٥٥ س١، تشرینی دووەمی ٩٥٧.
١٧- دکتۆر عبداللطیف حمزە - الصحافە و الادب فی المصر / مطبعة البرلمان / مصر ٩٥٥ص ٦ دا.
١٨- بڕوانە کوردستان - یەکەمین ڕۆژنامەی کوردی - کۆکردنەوەو پێشەکی یەکەی دکتۆر کەمال فوئاد بەغدا ١٩٧٢.
١٩- هیوا س١ ٩٥٧، ٩٥٨ - ژمارە (١، ٣، ٤، ٥، ٦، ٧، ٨، ٩)
٢٠- هیوا س١ ژمارە ٤،٦،٧،٥ ٩٥٧-٩٥٨
٢١- هیوا ژ١، س١ تەمموز ١٩٥٧ ل٢.
٢٢- بڕوانە محمد صدیق عارف / کامەران و هۆنراوەی نوێ - چاپخانەی مەعاریف بەغدا ٩٥٧، معروف بەرزنجی کامەران و دیاری یەکەی، گۆڤاری شەفەق ژ١ ك٢ ٩٥٨ ل٧.
٢٣- محمد صدیق عارف - سەرچاوەکەی پێشو ل١٧.
٢٤- هیوا ژ١١، س٢ ١٩٥٩ ل٥٥
٢٥- هیوا ژ٢ اب ٩٥٨ ل١.
٢٦- هیوا هەر ئەو ژمارە ل١
٢٧- هیوا هەر ئەو ژمارەیە ل١
٢٨- نامەیەك بۆ قارەمانی ڕزگارکەر. هیوا ژ٣ س٢، ایلول ٩٥٨ ل٢٤.
٢٩-لەو گوڵانەی هەرگیز سیس نابن هیوا ژ٥ س٣ مایس ٩٤٠ ل١٨
٣٠- کوران - هەوری پایز ژ٢ س٢ کانونی ٩٥٩ ل ١٤
٣١- کاروان - کاکەی فەلاح - هیوا ژ٣٠ س٢ تشرینی یەکەم، ١٩٦٠ ل١٠
٣٢- هیوا ژ٦، ٧ س٢ ل٣٧، ژ١١، ١٢ س٢ ل١٠٤، ١٠٦، ژ٤ س٢ ل٧٦، ژ١١، ١٢ ل٢ ل٤٩ - ٥٣ ژ٣٢ س ٤ ل٥.
٣٣- شیعری دایك - نازم حکمت ، وەرگیر، کەمال غەمبار (هیوا) ژ١١، ١٢ س٢ ل٦٢.
٣٤- هیوا ژمارەی پێشوو ل٢٨
٣٥- هیوا هەر ئەو ژمارەیە ل٣٦
٣٦- بڕوانە ئەو گۆڤارو ڕۆژنامانەی ناویان هاتووە و بەرهەمی چیرۆك نوسانی ئەم سەردەمە و ڕۆژگارەی ڕۆژنامە گەری کوردین.
٣٧- مستەفا صالح کەریم: فرمیسکی پەشیمانی هیوا ژ٢ س١ ٩٥٧ ل٢٧.
٣٨- محمد مەولود مەم، قینی لیم بوو هیوا ژ٦ س ٩٥٧ ل٨٢.
٣٩- مستەفا صالح کەریم بریا نەهاتیتایەوە هیوا ژ٣ س١، ٩٥٧ ل٥٣.
٤٠- مامۆستا ع (عەبدوللا میدیا) دلسۆزی نەمر هیوا ژ٣ س٩٥٧ ل٧٤.
٤١- بڕوانە زمان و ئەدەبی کوردی بۆ شەشەمی ئامادەی/ وەزارەتی پەروەردە چاپی دووەم ١٩٧٨ ژ ل ١٤٣.
٤٢- مستەفا صالح کەریم - چیرۆکی (چۆن لە بیرم بچیتەوە؟) هیوا ژ١ س٣ ١٩٥٩ ل١٠٣.
٤٣- قەلەندەر ئالانی - دیمەنیکی سامناك کە لەسەر سنور، هیوا ژ٣٣ س٥ ١٩٦١ ل٩٢.
٤٤- بڕوانە هیوا ژ١١، ١٢ س ٩٥٩ ل١٠٤.
٤٥- عومر مەعروف بەرزنجی - لیکۆلینەوە و بیبلیوگرافیای چیرۆکی کوردی ٩٢٥- ٩٦٩ چاپخانەی کوردی زانیاری کورد - بەغداد ١٩٨ ل٧٤، ٧٥.
٤٦- بڕوانە چیرۆکی کوا کوڕەکەم، چیرۆکی لافاو، هیوا ژ٥ س٩٥٧ ل٥ هەرئە ژمارەیە ل٦٧.
٤٧- ع ڕەحیمی داهینەری یەکەمین شانۆنامەیە لە ئەدەبیاتی کوردیدا، ئەمەش بەنوسینی شانۆ نامەی (مەمی ئالان) کە لە ژمارە ١٥،١٤ ی گۆڤاری ژین ١٩١٩ ی ئەستەمبول بڵاو کراوەتەوە، بڕوانە د.فەرهاد پیرباڵ: ع. ڕەحیمی هەکاری، ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ ژ٨٢٩ ڕۆژی ٦/١١/١٩٩٦، ل٦.
٤٨-زمان و ئەدەبی کوردی - سەرچاەی پێشوو ل١٤٦.
٤٩- بڕوانە هیوا ژ٣ ئابی ١٩٥٨ ل١٦.
٥٠- بۆ زانیاری زیاتر سەبارەت بە مێژوی ئیستگەی بەغداد و پەخشی بەشەکانی بڕوانە د.ابراهیم الداقوقی - نظام الاذاعة العراقية - مجلە (حولیات الاعلام) عدد٢، ١٩٨٢ ل٥ -٥٠.
٥١-سەرجەمی بەرهەمەکانی مارف بەرزنجی شەهید ، سامان مارف بەرزنجی و عومەر بەرزنجی، هەولیر ٩٩٣ ل٢١٣.
٥٢- لە ناو ژنانی تویژە دەولەمەندو مەئموورەکانی دەولەت دا، ئەو ساڵانە و دواتریش ئاهەنگی خنجیلە و کۆبونەوە ساز دەکرا بۆ ژنان بە ناوی (قبول)ە وە.
٥٣- بڕوانە ئەمین میرزا کەریم - چوون بووم هونەرمەند، هیوا ژ٦ س١٩٥٩ ل ٦٦-٧٦.
٥٤- بۆ نمونە بڕوانە - ژمارە دووی هیوا لە تای تەرازوودا، هیوا ژ٤ س١٩٥٧ ل٦٤.
Page updated
Report abuse