Giovanni Virginio Schiaparelli(Italian astronomer )-జియోవాన్ని వర్జీనియో షాపరెల్లీ(ఇటాలియన్ వ్యోమగామి)
Giovanni Virginio Schiaparelli(Italian astronomer ),జియోవాన్ని వర్జీనియో షాపరెల్లీ(ఇటాలియన్ వ్యోమగామి)
జియోవాన్ని వర్జీనియో షాపరెల్లీ ఇటాలియన్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త మరియు విజ్ఞాన చరిత్రకారుడు. ఇతని విద్యాభ్యాసం టూరిన్ విశ్వవిద్యాలయం, బెర్లిన్ నక్షత్ర వేధశాలలో జరిగింది. ఇతను 1859-1860 మధ్య కాలంలో పుల్కొవో నక్షత్ర వేధశాలలో పనిచేశాడు. తరువాత నలభై సంవత్సరాలకు పైగా బ్రెరా నక్షత్ర వేధశాలలో పనిచేశాడు. ఇతడు ఇటలీ రాజ్యంలోని పాలకసభలో సభ్యుడు, అకాడమియా డై లిన్సెయి, అకాడమియా డెల్లె సైన్స్ డి టోరినో మరియు రెజీయో ఇస్టిటుటో లాంబార్డోలో కూడా సభ్యుడు మరియు ప్రత్యేకంగా అంగారక గ్రహంపై ఆయన అధ్యయనానికి పేరుగాంచాడు. ఇతని మేనకోడలు, ఎల్సా షియాపరెల్లి ఫ్యాషన్ డిజైనర్‌గా పేరు ప్రఖ్యాతలను సంపాదించింది.
జియోవాన్ని షాపరెల్లీ
జననం ---- మార్చి 14 1835-Savigliano,
మరణం ---- 1910 (వయసు 75),
రంగము----- ఖగోళ శాస్త్రం,
అంగారక గ్రహం
షాపరెల్లీ సహకారాల్లో అంగారక గ్రహంపై అతని టెలిస్కోపిక్ పరిశీలనలు ఎంతగానో ఉపయోగపడతున్నాయి. ఇతను ప్రారంభ పరిశీలనల్లో, అంగారక గ్రహంపై "సముద్రాలు" మరియు "ఖండాల"కు పేరు పెట్టాడు. 1877లో గ్రహాలపై "ఎక్కువ వైరుధ్యాన్ని" ప్రదర్శిస్తున్న సమయంలో, అతను అంగారక గ్రహంపై దట్టమైన దీర్ఘ నిర్మాణాలను పరిశీలించి, వాటికి ఇటాలియన్‌లో "కెనాలి" అంటే "ఛానెళ్లు" అని అర్ధం వచ్చేలా పేరు పెట్టాడు, కాని దాన్ని "కాలువలగా" తప్పుగా అనువదించారు. తర్వాత కాలంలో ఈ పదం ఒక కృత్రిమ నిర్మాణాన్ని సూచిస్తుంది, కానీ అతను ఉద్దేశ్య ప్రకారం ఆ గ్రహం కూడా భూమి యొక్క సహజ ఆకృతిగా సూచించాడు. ఈ తప్పుడు అనువాదం కారణంగా, అంగారక గ్రహంపై జీవనం గురించి పలు ఊహాగానాలు వెలువడినవి, అంగారక గ్రహం యొక్క "కేనల్స్" త్వరితంగా జనాదరణ పొంది, అంగారక గ్రహంపై జీవనం సాధ్యమనే దాని గురించి పరికల్పనలు, ఊహాకల్పనలు మరియు జానపద విజ్ఞానం పెరిగాయి. కృత్రిమ కేనల్స్‌పై శ్రద్ధగల పలు మద్దతుదారుల్లో ఒకరైన ప్రముఖ అమెరికన్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త పెర్సివాల్ లోవెల్, అంగారక గ్రహంపై విజ్ఞానవంత జీవులు ఉన్నాయని నిరూపించడానికి తన జీవిత కాల మొత్తాన్ని వెచ్చించాడు. తర్వాత, ఇటాలియన్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త విసెంజో సెరుల్లీ పరిశోధనల సహకారంతో, శాస్త్రవేత్తలు ప్రముఖ ఛానెళ్లు అనేవి సాధారణ దృష్టిబ్రాంతులుగా గుర్తించారు.
షాపరెల్లీ, అతని లైఫ్ ఆన్ మార్స్ పుస్తకంలో ఈ విధంగా వ్రాసాడు: "నిజమైన ఛానెళ్లను మనకు తెలిసిన రూపంలో కాకుండా, నేలలో నిలువుగా, 100, 200 కిలోమీటర్లు మరియు ఇంకా ఎక్కువ వెడల్పుతో వందల మైళ్లు, మరీ ఎక్కువ కాకుండా తక్కువ లోతుతో ఉన్న వాయుగుండాన్ని ఊహించుకోవాలి. నేను ముందే చెప్పినట్లు, అంగారక గ్రహంపై వర్షపాతం లేని కారణంగా, పొడి గ్రహ ఉపరితలంపై నీరు (మరియు దాని జీవసంబంధితాలతో) వ్యాపించడానికి ఈ ఛానెళ్లే ప్రధాన మార్గం అయ్యి ఉండవచ్చు.
ఖగోళ శాస్త్రం మరియు శాస్త్ర చరిత్ర
సౌర కుటుంబంలోని వస్తువులను పరిశోధించే షాపరెల్లీ జంట నక్షత్రాలను పరిశీలించి, 1861 ఏప్రిల్ 26న 69 హేస్పిరియా గ్రహ శకలాన్ని కనుగొన్నాడు మరియు పర్సేయిడ్స్ మరియు లియోనిడ్స్ ఉల్కాపాతాలు అనేవి తోక చుక్కలకు సంబంధించినవని ప్రత్యక్ష ప్రమాణాలతో రుజువు చేసి చూపించాడు. ఉదాహరణకు లియోనిడ్స్ ఉల్కాపాతం యొక్క కక్ష్య టెంపెల్-టుట్లే తోకచుక్కతో ఏకీభవించందని అతను నిరూపించాడు. ఈ పరిశోధనల సహకారంతో ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు పరికల్పనను సూత్రీకరించి, తదుపరి కాలంలో ఉల్కాపాతాలు అనేవి తోకచుక్కల జాడని ఖచ్చితంగా నిరూపించారు.
షాపరెల్లీ సంప్రదాయక ఖగోళ శాస్త్ర చరిత్రలో ఒక ప్రాజ్ఞుడుగా చెప్పవచ్చు. తదుపరి సమయంలో పలు ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు ఉపయోగించనట్లు కాకుండా ఆధునిక ఫూరియర్ శ్రేణి వలె అతను మొట్టమొదటిగా సిండస్ యొక్క ఈడాక్సస్ మరియు కాలిప్పస్ యొక్క కేంద్రకగోళాలను ముడి వస్తువులుగా పరిగణించరాదని, అవి అల్గారిథంలో ఒక భాగం మాత్రమేనని గుర్తించాడు.
సత్కారాలు మరియు బహుమతులు
(1872)లో రాయల్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్తల సంఘం యొక్క బంగారు పతకం
(1902)లో బ్రూస్ పతకం
అతని పేరుతో పిలిచేవి
గ్రహశకలం 4062 షాపరెల్లీ
చంద్రునిపై షాపరెల్లీ అగ్ని పర్వత బిలం
అంగారక గ్రహంపై షాపరెల్లీ అగ్నిపర్వత బిలం
ముఖ్యమైన రచనలు
1873 -లె స్టేల్లే కాడెంటీ (ది ఫాలింగ్ స్టార్స్ )
1893 - లా విటా సుల్ పియానెటా మార్టే (లైఫ్ ఆన్ మార్స్ )
1925 - మూడు సంపుటల్లో స్క్రిట్టి సుల్లా స్టోరియా డెల్లా ఆస్ట్రోనోమియా అంటికా (రైటింగ్స్ ఆన్ హిస్టరీ ఆఫ్ క్లాసికల్ ఆస్ట్రానమీ ).బోలోగ్నా. పునఃముద్రణ: మిలానో, మిమెసిస్, 1997.