5 พยัคฆ์พิทักษ์ซุนยัดเซน
เขียนโดย ขุนอัสดร
หนังดีวีดีเรื่องที่นำมาบอกเล่าให้ฟังถือเป็นหนังฮ่องกงระดับรางวัลเมืองคานส์ปีค.ศ. 2009 จึงทำให้ต้องมองละเอียดว่าเหตุไฉนจึงได้รับรางวัลและเป็นหนังที่ควรชมเรื่องหนึ่ง เนื้อหาของหนังเรื่องนี้เกี่ยวข้องกับการเมืองปลายราชวงศ์ชิงยุคที่พระนางซูสีไทเฮาเสื่อมอำนาจและใกล้สิ้นพระชนม์ คนจีนซึ่งเคยทำมาหากินหรืออยู่อาศัยในประเทศจีนได้รับความทุกข์ทรมานและยากแค้นจึงหนีไปฮ่องกงซึ่งเวลานั้นถูกเช่าโดยอังกฤษทำให้จีนมิได้มีอำนาจเหนือแดนฮ่องกงนี้
เวลานับพันปีในการปกครองโดยฮ่องเต้นั้นคนจีนรับความทุกข์มากกว่าความสุขจึงเก็บอัดไว้จนกระทั่งสังคมเริ่มเปลี่ยนแปลงเพราะคนจีนจำนวนมากได้ไปเรียนต่อในประเทศตะวันตกที่หลักประชาธิปไตยรุ่งเรือง ส่งผลให้คนจีนรุ่นใหม่มองเห็นวิธีทำให้สังคมบ้านเกิดมีความเท่าเทียมกันได้เพียงแค่เปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบราชาธิปไตยซึ่งกำลังเสื่อมทรามเต็มที่ แผ่นดินถูกชาติตะวันตกและญี่ปุ่นแบ่งแยกปกครองตนเอง การฉ้อราษฎร์บังหลวงทำอย่างไม่อาย กดขี่รีดนาทาเร้นชาวบ้านตามอำเภอใจไปสู่ระบอบใหม่ ความทุกข์ของชาวจีนเวลานั้นใกล้ทนไม่ไหว เมื่อมีกลุ่มบัณฑิตเสนอทางเลือกที่ทำให้พวกเขามีฐานะทางสังคมทัดเทียมกัน มีอิสรภาพ ปลดปล่อยความทาสด้วยมือของเขา ชาวบ้านจึงคว้าแสงสว่างนั้นไว้ เมื่อไม่มีอาวุธต่อสู้กับราชสำนักจึงวางชีวิตที่ถือว่าเป็นสิ่งมีค่าสุดท้ายเป็นเดิมพัน
ห้าพยัคฆ์พิทักษ์ซุนยัดเซนหรือ Bodyguards and Assassins เป็นหนังที่สร้างขึ้นเพื่อส่งแข่งชิงรางวัลหนังที่เมืองคานส์จึงพิถีพิถันในการเขียนเนื้อหา คัดเลือกนักแสดงชั้นยอด และทีมงานก็ได้รางวัลสมดังใจหวังทุกประการ เนื้อหาของเรื่องนำมาจากเสี้ยวประวัติศาสตร์เล็กๆในฮ่องกงที่คนฮ่องกงเสี่ยงตายเพื่อคุ้มครองบิดาแห่งประชาธิปไตยของคนจีนที่ประกาศก้องจะล้มราชวงศ์ชิงแล้วนำความรุ่งเรืองไปสู่แผ่นดินเกิดของครอบครัวด้วยหลักประชาธิปไตยที่จะทำให้คนจีนมีสิทธิเสรีภาพเสมอภาคกัน มิใช่ทาสของใครอีกต่อไป คนจีนจะกำหนดเส้นทางชีวิตของตัวเองและประเทศชาติด้วยมือคนจีนเท่านั้น ปรัชญานี้นำไปเผยแพร่ทั่วแผ่นดินจีนอันสร้างแรงสั่นคลอนแก่บัลลังก์มังกรที่พระนางซูสีไทเฮาครองอำนาจอยู่ จึงออกคำสั่งฆ่าดร.ซุนยัดเซน(ชื่อภาษาแต้จิ๋ว)หรือซุนเหวิน(ชื่อจีนกลาง)ด้วยหวังว่าไม่มีเขา คนจีนเลิกฝันเป็นอิสระชนได้โดยอยู่บนพื้นฐานว่าดร.ซุนเป็นศูนย์รวมพลังประชาชน หากทำลายศูนย์นี้ก็รักษาอำนาจราชสำนักได้ พระนางสั่งตั้งกองกำลังสังหารเขาซึ่งประกาศจะกลับแผ่นดินจีนโดยลงเรือที่ฮ่องกงก่อน
คำสั่งฆ่าของพระนางซูสีไทเฮาหรือราชสำนักชิงทำให้กลุ่มผู้ต่อต้านในฮ่องกงเตรียมแผนปกป้องท่านซุนเหวินที่เรียกประชุมผู้ต่อต้านทุกมณฑลในจีน ณ ที่ลับแห่งหนึ่งเพื่อวางแผนก่อการการจลาจลทั่วแผ่นดินพร้อมกันอย่างต่อเนื่อง จุดมุ่งหมายคือ ล้มราชวงศ์ชิงลงให้สำเร็จ การสังหารดร.ซุนในฮ่องกงซึ่งเป็นเขตเช่าของอังกฤษทำไม่ได้โดยเปิดเผยเพราะราชสำนักชิงไม่มีอำนาจในบริเวณนั้นจึงต้องส่งกองทัพสังหารลักลอบเข้าไปที่นั่น อดีตนายทหารจีนที่เคยก่อกบฎและพ่ายแพ้จึงหนีไปตั้งหลักใหม่ที่ฮ่องกงทราบข่าวนี้และเตรียมร่วมมือช่วยปกป้องดร.ซุนไปประชุมกับฝ่ายต่อต้านทั้งหมดให้ได้ พ่อค้าวาณิชที่มีอุดมการณ์เดียวกันและข้าราชการฮ่องกงบางคนช่วยเหลือให้ฝ่ายต่อต้านทำงานง่ายขึ้นด้วยเหตุผลเดียว นั่นคือ พวกเขาคือคนจีน แต่ละฝ่ายก็ใช้อำนาจหน้าที่ของเขาช่วยเหลือตามอัตภาพ สุดท้ายจึงเลือก 5 คนเพื่อทำงานปกป้องชีวิตดร.ซุนยัดเซนหรือซุนเหวินซึ่งพร้อมจะตายทุกเวลาเพื่อให้งานสำเร็จ พวกเขาเชื่อมั่นและศรัทธาว่างานนี้ทำเพื่อประเทศชาติ ปลดปล่อยให้คนจีนเป็นอิสระ มีอนาคตที่ดีได้เพราะดร.ซุนคือความหวังในอนาคตและจุดรวมพลังประชาชนจีนที่แท้จริงและทรงพลังยิ่ง
ฝ่ายต่อต้านทั้งห้าคนมีชาติกำเนิดแตกต่างกัน ทำมาหากินในฮ่องกง แต่ทำงานร่วมกันด้วยเหตุผลเดียว คือ ปกป้องชีวิตดร.ซุนเท่ากับปกป้องประชาธิปไตยให้ไปถึงมือชาวจีนในแผ่นดินเกิดด้วย พวกเขาทั้งห้าใช้ชีวิตในฮ่องกงที่ดูสงบ แต่ยอมเสียสละชีวิตเพื่อโค่นล้มราชวงศ์ชิงที่ทำร้ายเพื่อนร่วมชาติและหวังว่าประชาธิปไตยจะช่วยให้ชีวิตคนจีนดีขึ้นกว่าพันปีก่อน แผนสังหารดร.ซุนโดยนักฆ่าราชสำนักชิงก็หวังจะใช้ปืนฝรั่งลอบฆ่าหัวหน้านักต่อต้านคนนี้ ห้าพยัคฆ์และฝ่ายสนับสนุนต้องหาข่าวยืนยันจุดสังหารให้ทันเวลาที่ดร.ซุนจะลงเรือที่ฮ่องกงแล้วไปร่วมประชุมกับฝ่ายต่อต้านจากแผ่นดินใหญ่ก่อนเข้าสู่แผ่นดินราชวงศ์ชิงเพื่อทำงานตามแผนนั้น หลายคนต้องตายเพื่ออุดมการณ์และศรัทธาของพวกเขาเมื่อการสังหารเริ่มต้นขึ้น
ดร.ซุนยัดเซน หัวหน้านักต่อต้านการปกครองราชวงศ์ชิงและถือเป็นบิดาแห่งหลักประชาธิปไตยในจีนและไต้หวัน เขามีชีวิตสุขสบายกับครอบครัวที่มีฐานะดี จึงได้รับการศึกษาแบบตะวันตกและเรียนต่างประเทศจนเป็นแพทย์ ทำให้มองเปรียบเทียบชีวิตคนจีนกับชาติตะวันตกจึงพบว่าหากจะพาคนจีนให้พ้นทุกข์เข็ญได้ต้องใช้หลักประชาธิปไตยเท่านั้น แม้เขาจะเรียนจบแพทย์แต่ฝักใฝ่การเมืองด้วยหวังเปลี่ยนชีวิตคนจีนที่ถูกกดขี่เอาเปรียบจากราชสำนักชิงมานานมาก คนจีนได้รับความอยุติธรรมมาตลอดหลายชั่วอายุคน เขาเชื่อมั่นว่าหลักประชาธิปไตยคือหนทางแก้ปัญหานี้และช่วยให้คนจีนมีสิทธิเสรีภาพเท่าเทียมกัน เขาเผยแพร่หลักคิดนี้ไปในหมู่คนจีนที่เรียนต่างแดนแล้วนำแนวคิดกลับบ้านไปด้วย ช่วงนั้นแผ่นดินจีนทุกข์เข็ญจากสงครามแย่งชิงอำนาจระหว่างจีนกับฝรั่ง การรีดนาทาเร้นที่ราชสำนักทำกับราษฎรเพื่อสนองตัณหาส่วนตัว ทำให้คนจีนเริ่มมองหาอนาคตใหม่ที่ดร.ซุนเสนอไว้ การต่อต้านจึงเริ่มต้นขึ้นทีละมณฑลจนกลายเป็นจลาจลครั้งยิ่งใหญ่ท่ามกลางความเสียสละเพื่อพลิกประวัติศาสตร์จีนใหม่ขึ้นมาโดยมีชีวิตวีรชนสังเวยเป็นระยะ
การต่อต้านราชวงศ์ชิงโดยฝ่ายต่อต้านที่มีแรงศรัทธาต่อดร.ซุนยัดเซนแผ่ไปทั่วแผ่นดินจีนและด้วยการเสียสละชีวิต เสียทรัพย์ ทุ่มเทสติปัญญาเพื่อนำแนวคิดนี้ไปใช้ในแผ่นดินจีนให้สำเร็จ สุดท้ายดร.ซุนก็สามารถล้มราชวงศ์ชิงลงได้ และกลายเป็นประธานาธิบดีคนแรกของจีนในระบอบประชาธิปไตยบนแผ่นดินจีน แม้เขาจะทำสำเร็จในด้านการเมืองโดยอาศัยพลังมวลชนที่ลุกฮือพร้อมกันเพื่อเรียกร้องสิทธิเสรีภาพของเขา แต่แม่ทัพนายกองที่เคยชินกับอำนาจนิยมและเชื่อว่าหลักประชาธิปไตยจะทำให้สูญเสียอำนาจที่เคยมีไป จึงเริ่มต่อต้านและคิดฆ่าดร.ซุนเพื่อให้ตนครองตำแหน่งนั้นแทนโดยคิดว่าจะนำพาประเทศไปในแบบฉบับของตน เขามุ่งหวังจะรักษาอำนาจเดิม แต่เปลี่ยนรูปจากฮ่องเต้ เป็นประธานาธิบดีเท่านั้นเพราะตระหนักดีว่ามิอาจหวนเวลากลับคืนได้อีกแล้ว หวังรักษาอำนาจให้มากเท่าเดิมไว้
การต่อสู้ทางการเมืองเพื่อขจัดอำนาจเก่ายังไม่สำเร็จ ดร.ซุนก็ป่วยด้วยโรคร้ายและตายเสียก่อน ศึกชิงอำนาจระหว่างขุนพลในที่ต่างๆจึงอุบัติขึ้นอีก ความหวังที่จะสงบด้วยหลักประชาธิปไตยก็หมดสิ้นไปพร้อมกับชีวิตบิดาแห่งหลักประชาธิปไตยด้วย ระบอบอำนาจนิยมถูกนำมาใช้แทนราชาธิปไตยเพราะคิดว่าจะช่วยให้บ้านเมืองสงบ แท้จริงเป็นการจุดไฟสงครามให้คุกรุ่นตลอดเวลาและยาวนานมากเพราะเป็นสนามต่อสู้ระหว่างพละกำลังกับพละกำลังโดยไร้อุดมการณ์เพื่อประชาชน จนกระทั่งพวกคอมมิวนิสต์ที่อาศัยความทุกข์ยากของชาวบ้านเป็นเชื้อไฟได้ชัยชนะและขับไล่ฝ่ายอำนาจนิยมออกไปอยู่ไต้หวันและครองประเทศมาถึงปัจจุบันนี้ มันคือประวัติศาสตร์จีน
ห้าพยัคฆ์แห่งฮ่องกงเป็นเศษเสี้ยวประวัติศาสตร์จีนที่เกี่ยวข้องกับดร.ซุน บิดาแห่งหลักประชาธิปไตยของจีนซึ่งเขียนบันทึกวีรกรรมบนแผ่นดินฮ่องกงของพวกเขาไว้ไม่กี่บรรทัด แต่มีความยิ่งใหญ่ที่ต่อเชื่อมให้งานล้มล้างราชวงศ์ชิงประสบความสำเร็จได้ คงต้องยอมรับกันว่า พลังศรัทธาต่อดร.ซุนยัดเซนมีมากมายและเป็นจุดศูนย์รวมพลังประชาชนให้ลุกขึ้นต่อต้านราชสำนักชิงได้สำเร็จ หากไม่มีเขาคนนี้ ประเทศจีนวันนี้อาจยังอยู่ในระบอบราชาธิปไตยก็ได้
หนังเรื่อง ห้าพยัคฆ์พิทักษ์ซุนยัดเซน บอกเล่าแนวคิด พลังศรัทธา ความหวัง ที่คนจีนมีต่อหลักประชาธิปไตยว่าแน่วแน่ มั่นคงเพียงใด แม้แต่สละชีวิต สละทรัพย์สิน เพื่อหวังให้คนจีนในแผ่นดินราชสำนักชิงเป็นอิสระชน มีเสรีภาพเท่าเทียมกัน คนฮ่องกงซึ่งก็คือคนจีนในเขตเช่าของอังกฤษไม่สนใจชีวิตคนจีนในแผ่นดินใหญ่ก็ได้ แต่เขาไม่ได้วางเฉยต่อชีวิตเหล่านั้น การทุ่มเท เสียสละ ของห้าพยัคห์ทำให้มองเห็นคุณค่าสูงยิ่งของหลักประชาธิปไตยแท้จริงเมื่อเราอยู่ในห้วงเวลาที่ขาดอิสรภาพ บ้านเมืองเต็มไปด้วยความอยุติธรรมต่อชนชั้นถูกปกครอง การไร้มาตรฐานในทุกระบบราชการที่มุ่งทำร้าย เอาเปรียบ ประชาชน ความทุกข์สะสมเหล่านี้สร้างพลังต่อต้านให้เข้มแข็งในหมู่ประชาชนที่ถูกราชสำนักชิงกระทำไว้ มันเป็นอุทาหรณ์แก่ผู้ปกครองบ้านเมืองมิให้ทำร้ายประชาชน และประชาชนควรมองเห็นคุณค่าแท้จริงของสิทธิเสรีภาพในหลักประชาธิปไตยให้ถูกต้องเมื่อยังมีมันอยู่หรือขาดมันก็ต้องแสวงหามันมาใช้ในสังคมของตนถ้าอยากมีความเสมอภาค ตัวแทนทำงานเพื่อประชาชน เลือกผู้บริหารประเทศโดยประชาชน
*******************************