Хәйерле көн, балалар! Туған әҙәбиәт дәресен башлайбыҙ.
Бөгөн ун етенсе апрель, йома.
Тема урока: Рәшит Ниғмәти. Ҡыҙымдың һорауҙарына яуаптар.
Рашит Нигмати. Ответы на вопросы моей дочери.
Аудирование. https://youtu.be/R5qddPTXTbo
Чтение отрывка.
Ватан - ул , ҡыҙым, Тыуған ил, Отчизна, дочь, - это Родина,
Бына беҙ торған урын. То место, где мы живём.
Был ерҙә ғүмер кисергән На этой земле раньше
Ата-бабалар борон. Предки жили наши .
Беҙҙең Ватан, ҡыҙым, матур: Отчизна наша, дочь, красива,
Ҡояштай балҡып тора, Сияет, подобно солнцу.
Тауҙары, зәңгәр болоттай, Горы её, как голубые облака,
Күктәргә ҡалҡып тора; Достигают небеса.
Һыуҙары, терегөмөштәй, Реки её, озёра, родники
Йылтырап ағып тора. Текут, сверкая, словно ртуть.
Урмандар, әкиәт шикелле, Леса здесь, будто сказка,
Гөр килеп шаулап тора, Гудят, шумят. Наш взор
Ал, ҡыҙыл, зәңгәр сәскәләр Цветы пленяют алые,
Күҙҙәрҙе ялмап тора; Красные, голубые.
Мөлдөрәп ятҡан күлдәрҙә В озёрах полноводных,
Балыҡтар уйнап тора, Резвятся рыбы, играют,
Буйҙары зифа ҡамыштар Камыши там стройные
Шым ғына йырлап тора; Еле слышно поют.
Күк йөҙөндә тулған айы На небе полная луна.
Йылмайып ҡарап тора, Нам улыбается она.
Елдәре ағас баштарын Ветры там ласкают деревья,
Иркәләп тарап тора. Им волосы расчёсывая.
Вывод. Поэт очень любил свою Отчизну. Он дочери объясняет значение слова Ватан, описывает ее красоту и богатство.
Домашнее задание: выписать с башкирского варианта сравнения и олицетворения (они на левом столбике, выделены жирным шрифтом).
Примечание. В сравнениях обычно применяются предлог шикелле (как) и окончания –тай, -тәй.
Например, Ватан ҡояштай, урмандар әкиәт шикелле.
Ответы отправьте на электронный адрес Rezeda.Kilchinbaeva@yandex.ru
Дәрес бөттө. Һау булығыҙ!