VOCABULARIO AÑOS ANTERIORES
NON ENTRA NO CURSO 24-25
10.- GRAN SOL: caladoiro situado cerca das illas británicas e onde faenan moitos barcos pesqueiros galegos. Os buques do "Gran Sol" son os principais provedores de peixe fresco para o mercado español. Entre as capturas de peixe nesta zona temos: a pescada, peixe sapo, peixe jalo, etc. As consecuencias do Brexit preocupan aos mariñeiros e armadores que traballan neste caladoiro.
3.- DENOMINACIÓN DE ORIXE: distinción que se outorga a certos produtos, xeralmente para destacar a súa alta calidade, na que se sinala o lugar do que proceden para evitar as posibles falsificacións e a produción masiva de produtos de similar natureza que saturen o mercado.
12.- ARTES DE PESCA: métodos empregados na captura e extracción de peixes ou outras especies acuáticas como crustáceos, moluscos e outros invertebrados do seu medio natural. Como exemplo de artes temos: as nasas, almadraba, arrastre ou palangre entre outras.
13.- BATEA criadeiro de mexillón e ostras composto por unha estrutura de madeira e flotadores. Desta plataforma colgan as cordas que se afunden na auga e onde se atopan estas especies. A súa presenza é destacable nas rías galegas dende mediados do século XX, en que se instalaron as primeiras na ría de Vilagarcía.
5.- EXPLOTACIÓN INTENSIVA: [gtx] É aquela explotación agraria ou gandeira que elimina os barbeitos e recorre á produción continua do terreo, estimulada polo emprego de fertilizantes e o regadío artificial. Este tipo de agricultura intensiva obtén unha forte produtividade, sobre terreos moitas veces de extensión reducida. É moi habitual no litoral mediterráneo, especializado na horticultura.
2. EXPLOTACIÓN INTENSIVA: agricultura ou gandería localizada sobre unha superficie moi limitada de terreo, que require un gran investimento de capital e traballo, co fin de obter rendementos elevados. Implica a utilización de métodos modernos, maquinaria e fertilizantes ou medicamentos, que elevan o rendemento e posibiliten máis dunha colleita anual en agricultura ou un crecemento acelerado na gandería.
3.- GANDARÍA NÓMADE: consiste no desprazamento continuo dos pastores e dos rabaños co fin de buscar pastos naturais. Esta actividade localízase principalmente en África septentrional e subsahariana, en Asia central e no Oriente Próximo.
10.- ACUICULTURA: cultivo de peixes, moluscos e crustáceos en piscifactorías ou bateas. As principais especies son a dourada o rodaballo e lubina, no caso da acuicultura mariña, xunto a troita na acuicultura continental. O volume máis alto corresponde o cultivo do mexillón nas rías galegas mediante bateas.
12. GANDARÍA SEMIESTABULADA: é un sistema mixto de gandaría intensiva. Durante o verán, os animais permanecen ao aire libre e aliméntanse de pastos naturais, mentres que nas épocas de escaseza de herba gárdanse nas cortes e aliméntanse de pensos. Practícase nas zonas húmidas (fachada atlántica europea e os Estados Unidos) e nas rexións de alta montaña (Alpes suizos)
10. ENERXÍAS RENOVABLES: [gtx-per] son aquelas que se obteñen de fontes naturais virtualmente inesgotables, ben sexa pola inmensa cantidade de enerxía que conteñen, ben porque son capaces de rexenerarse por medios naturais. Entre as enerxías renovables cóntanse a hidroeléctrica, eólica, solar, xeotérmica, maremotriz, a biomasa e os biocombustibles. As tres primeiras teñen unha forte presenza en España.
11. FONDOS ESTRUCTURAIS: [gtx] son instrumentos da Unión Europea que teñen por obxecto reducir as diverxencias de desenvolvemento entre as rexións, e busca reforzar a cohesión económica e social. O Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional (FEDER) –destinados ás rexións menos favorecidas- e o Fondo Social Europeo (FSE) –destinado á formación, para fomentar as oportunidades de emprego.
1.- REFINARIA: instalación industrial onde se transforma o petróleo bruto en produtos finais: gasolina, aceites, etc. O petróleo chega á refinaría a través de oleoductos que parten dos portos ou dos pozos petrolíferos.
2.- PARQUE TECNOLÓGICO/PARQUE TECNOLÓXICO [*840,841] Polígono industrial nun medio agradable no que se concentran empresas que traballan en tecnoloxía avanzada. As empresas situadas nestas áreas necesitan dispoñer de man de obra cualificada, universidades para levar a cabo procesos de investigación e boas infraestruturas, condicións que se dan particularmente nas grandes cidades.
10.- .- ETIQUETA DE EFICIENCIA ECOLÓXICA: etiqueta da U. Europea que clasifica os electrodomésticos se son máis ou menos consumidores de enerxía. A forma de cualificar un dispositivo é a través de sete barras de cores e con letras, que van desde o verde e a letra A ata o vermello e a letra G. Os máis eficientes son os máis próximos á letra A e ao verde escuro, e os menos eficientes son os da letra G e cor vermello.
INDUSTRIAS MAQUILADORAS: son industrias onde se ensamblan pezas importadas para, despois, seren reexportadas ao país de orixe. A maioría dos obreiros non teñen cualificación, reciben salarios mínimos e traballan a miúdo en pésimas condicións. É unha fómula de produción moi utilizada no norte de México cuxa produción se reexporta a Estados Unidos.
Produción: consiste na obtención e na transformación ou fabricación de produtos; e dicir, de bens materiais e de servizos. As unidades básicas de produción de bens económicos son as empresas, que poden adoptar diversas formas: explotacións agrarias, fábricas, colexios, minas etc
Países emerxentes: antigos estados subdesenvolvidos que experimentaron un proceso de crecemento económico rápido e superior ao do resto do mundo. Isto levounos a ocupar un lugar destacado na actual economía mundial. Exemplo: Brasil, China, India.Arancel: tarifa oficial que deben pagar os produtos que cruzan a fronteira dun país.Novos Países Industrializados: conxunto de países que, a mediados da década de 1960, tiñan un baixo nivel de desenvolvemento e rexistraron desde entón un rápido crecemento industrial, converténdose en grandes exportadores mundiais de manufacturas. As causas foron a boa calidade e baixos prezos dos seus produtos e os investimentos estranxeiros. Estes países foron inicialmente Corea do Sur, Singapore, Brasil e México. Despois sumáronse outros no sueste asiático como China, India, Filipinas e Indonesia.1.- PETRÓLEO: fonte de enerxía e materia prima esgotable. Presenta múltiples aplicacións como combustible (do petróleo deriva a gasolina), como materia prima na fabricación de plásticos, medicamentos, abonos, deterxente etc. A produción española é insignificante o que require a súa importación de Oriente Medio, México, Venezuela, Nixeria etc.
2.- CANTEIRA: é unha explotación mineira, xeralmente ó aire libre, da que se obteñen rochas industriais, ornamentais e áridos. As principais rochas que se extraen das canteiras son: mármores, granitos, calcarias e lousas.
3.- BOOM INMOBILIARIO: termo que fai referencia á existencia dunha burbulla especulativa no mercado de bens inmobles en España. Orixinouse a finais da década de 1990, e durou ata principios de 2008, cando se produciu o seu estalido. Algúns dos seus efectos foron a nacionalización dalgunhas caixas de aforros, fusións bancarias, desafiuzamentos e aumento do paro.
5.- ALUMINIO: Metal de color branco, lixeiramente azulado e de escaso peso. Non se trata dun mineral polo que para a súa produción é necesario contar coa bauxita (mineral). Presenta moitas aplicacións: na construción (estruturas, fiestras), aeronáutica (avións), construción de liñas eléctricas de alta tensión.
6.- MATERIAS PRIMAS ESTRATEXICAS: son aquelas que pola súa importancia son vitais para a existencia económica ou política dos Estados e inflúen poderosamente nas decisión políticas; xeralmente están relacionadas co sector enerxético; petróleo, gas, uranio, carbón… Na actualidade, considéranse tamén estratéxicas as materias primas asociadas ás industrias de novas tecnoloxías: coltan, cobalto, aluminio, xermanio, grafito, cromo, niquel, titanio…
8.- ALMACÉN TEMPORAL CENTRALIZADO (ATC): é un sistema de almacenamento deseñado para albergar o combustible gastado e os residuos de alta actividade de todas ou varias centrais nucleares dun mesmo país. Gran parte destes residuos das centrais españolas lévanse a Francia.
10.- CENTRAL TERMOSOLAR: central que produce enerxía eléctrica usando espellos para quentar un fluído e xerar vapor.