VII -THÀNH PHỐ CAO HÙNG-ĐÀI LOAN

(Chuyến đi theo lời mời của tập đoàn Siemens-Đức, do pgđ Lê Toàn dẫn đầu,vào các ngày 3-8/9/2010 )

7.1) Giới thiệu một chút về thành phố Cao Hùng,

Đây là thành phố ởphía Tây Nam Đài Loan, lớn thứ 2 tại Đài Loan, rộng 150 ^km2 với dân sốtrên 1,5 triệu người.Cao Hùng còn là trung tâm chế tạo,lọc dầu và vận tải lớn củaĐài Loan.

Các HDV du lịch thường cho rằng, không giống như Đài Bắc,cácđường phố của Cao Hùng rộng rãi và giao thông thông suốt,từ Đài Bắc đi Cao Hùng gần 500 km nhưng chỉ mất 40’máy bay,hoặc tàu lửa cao tốc chỉ mất 1g30’,còn nếu sử dụng ô tô hoặc tàu hỏa thường thì hết 4 giờ.

Cao Hùng là cảng chính của Đài Loan và là một trong 4 cảng lớn nhất thế giới (chỉ đứng sau Singapore, Rodterdam, Hồng kông), phần lớn dầuđược xuất qua cảng này.Cao Hùng còn có những khu chế xuất sản xuất nhôm-gỗ-giấy-phânđạm-xi măng…

Cao Hùng là trung tâm ngành công nghiệp đóng tàu của Đài Loan và cũng là căn cứ hải quân lớn của Trung Hoa Dân Quốc. Năm 2009 thành phố Cao Hùng được chọn làm nơi đăng cai tổ chức World Games 2009, một thế vận hội cơ bản không có những môn được thi đấu trong thếvận hội.

7.2) Thấy gì qua hệ thống MRT Cao Hùng?

Qua 4 ngày làm việc và tham quan thực tế các tuyến tàu điện ngầm, tham qua các cơ sởsửa chữa (Depot) và Trung tâm điều hành (OCC-Operation Control Center) hệ thống tàu điện ngầm cũng như cơquan xây dựng và đầu tư hệ thống tàu điện ngầm ở Cao Hùng (KRTC-Kaohsiung Rapid Transit Coporation))chúng tôi nhận thấy:

Với một diện tích nhỏ(154 km²), một dân số ít(1,5 triêu dân) chính quyền thành phố Cao Hùng đã sáng suốt lựa chọn, xây dựng ngay cho mình một hệ thống vận tải công cộng khối lượng lớn như khuyến cáo của hầu hết các chuyên gia về VTHKCC trên khắp thế giới(Các thành phố trên một triệu dân nên nghĩ ngay đến Vận tải khối lượng lớn), nên mặc dù ở thành phố này có đến gần 1,2 triệu xe ôtô và hơn 1,6 triệu xe gắn máy(như vậy bình quân mỗi người dân ở đây gần như có một xe ôtô và một xe gắn máy!), nhưng lưu thông ở đây vẫn thông thóang, tiết kiệm thời gian, tiện lợi cho hành khách... không như cảnh kẹt xe triền miên ở TP.HCM của chúng ta hiện nay(Vào thời điểm này vào những ngày cuối tuần, chỉ từ khu vực Suối Tiên về Chợ Bến Thành, khỏang 30km hoặc từ Bình Chánh về Chợ Bình Tây, chỉ khỏang 20 km , vào những ngày Thứ bảy-Chúa nhật phải mất cỡ 3g xe ôtô...) hay Bangkok-Thái Lan trước đây!

Việc xây dựng hệ thống MRT(Mass Rapid Transit) của họ với một mục tiêu: “Hết lòng hết sức cho việt phát triển chất lượng của hệ thống VTKHL” cho vùng Cao Hùng ngày càng lớn hơn và cho một thành phố Cao Hùng ngày càng tốt hơn; với một giá trị cốt lõi: “Cung cấp một dịch vụ toàn tâm, toàn ý-chính xác-nhanh-luôn đổi mới và sáng tạo”; với một tầm nhìn:“Huớng tới một hệ thống GTCC khối lượng lớn thuộc tầm cỡ thế giới”!

Sau 6 năm xây dựng(bắt đầu từ 30/10/2001), chỉ đưa vào vận hành khoảng một năm nay: Red line(3/2008) và Orange line(9/2008), với tổng chi phí 5,52 tỉ USD(bình quân 52,5tỉ/42,7km = 129 triệu USD/km, nhưng 75% công trình của họ là ngầm trong khi tuyến số 1-Bến Thành-Suối Tiên của ta chỉ có một đoạn ngầm rất ngắn 2,6 km nhưng đã tốnđến 2 tỉ USD/19,6km là khá đắt!) với một hợp đồng nhượng quyền 30 năm do công ty KRTC(Với sự hợp vốn từ 7 đơn vị, trong đó, China Steel group chiếm 32,5%) đảm nhận.

Cái hay của hệ thống Metro Cao Hùng là tuy họ chỉ mới thực hiện hai tuyến xương sống: Tuyến Red line là tuyến trục Bắc-Nam và tuyến Orange line là tuyến trục Đông- Tây, thế nhưng họ đã nối kết đựơc toàn bộ các điểm chính của thành phố:

- “Ga O1 nối kết với phà Gushan-SouShan zoo-British consulate;

- Ga R4nối với sân bay, được thiết kế dựa trên ý tưởng “Bầu trời xanh-Đại dương và Metro”;

- Ga R8 nối với trung tâm thương mại,

- Ga R9 nối với Centrak Park, được thiết kế theo hình mái vòm rộng lớn và dưới đó là vườn hoa khoe sắc dưới ánh sáng mặt trời, khi nhìn nó tựa nhưhình của chiếc đầu máy bay phản lực;

- Ga R10/O5 là nhà ga trung tâm, nơi tiếp chuyển của hai tuyến Đỏ-R/Cam-O; hình dáng của 4 lối vào như 4 bàn tay chắp lại khấn vái cho dân chủ và hoà bình của thành phố cảng Cao Hùng(symbolize prayers by the people of Kaohsiung for peace and democracy).

- Ga R11 nối với Taiwan Railways;

- Ga R16 kết nối với Tawan High Speed Rail;

- Ga R17nối kết với World Games Station, được thiết kế dựa trên ý tưởng và hình dáng của một chiến tàu chiến;

- Ga 23kết nối với Taiwan Railways...”

Tuyệt vời hơn nữa là các kiến trúc sư khi thiết kế công trình họ đã thả hồn vào các tác phẩm nghệthuật, tương tự như ở Lyon-Pháp:mỗi tầng ngầm đậu-đỗ xe là một công trình nghệthuật hoặc ở Đà Lạt quê ta, lúc đầu các ngôi biệt thự ở đó đều được xây dựng theo các motif khác nhau!

Ga R4 nối với sân bay quốc tế Cao Hùng, với chủ đề Nước: Love our water resoursesbỡi vì cuộc sống và nền văn minh của chúng ta đều bắt đầu từ Nước.Ở đây còn có 2 bức tường nghệ thuật, bức thứ nhất với biểu tượng “Tree of life-Cây sự sống” với hàm ý nguồn gốc của sự sống từ đại dương và sự sống của thành phố cảng Cao Hùng; bức tường thứ hai là “bức tường vô tận” với những làn sóng vô tận, hàm ý sự phồn vinh kéo dài của thành phố Cao Hùng.

Ga R17 nối với sân vận động World Games với chủ đề Floating Forest với ước mong:“Love for our mountain”.

Ga O5/R10 là nhà ga Đại lộ Formosa với “Dome of light” bao gồm 1.252 miếng kính màu ghép lại và chia làm 4 phần tượng trưng cho “ánh sáng-lửa-nước và đất” là biểu tượng của vòng đời “sinh-trưởng-huỷ diệt và tái sinh”.

Trên các toa tàu, có ghi chú những chỉ dẫn rất rõ:

- “Mind the platfom gap;

- Keep finger off doors;

-Priority seats: Priority to senior citizens-pregnant-and passenger who is disabled or with chidl;

- Do not lean on doors;

- No eating-drinking-or smoking, fine for violaton 1.500 NT”....

Hệ thống toa xe metro ở Cao Hùng và Đài Bắc đều do Siemens Đức sản xuất ở Áo, có đặc trưng là thông suốt giữa các toa, tạo sự thông thoáng cho cả đoàn tàu. Riêng lô toa xe ở Đài Bắc, tuy đã sản xuất gần chục năm nhưng nay vẫn còn khá tốt.

Cách quản lý dự án(Project Management Systematic)của tập đoàn Siemens do Mr Schober-Trưởng dự án metro Cao Hùng trình bày khá xuất sắc, rất đáng cho ta học tập trong những bước khởi đầu còn ngổn ngang như ở TP.HCM hiện nay, không hiểu gs Quốc có đồng tình với mình như thế không nhỉ? đặc biệt là trong công tác nối kết giữa các bên liên quan(vì Siemens chỉ tham gia một phần nhỏ dự án),mỗi hạng mục luôn có: “Objectives-Main contents or main activities-main tools”nên nhờ vào đó họ đã handed over rút ngắn 13 tháng bù trừ hơn một nửa thời gian chậm trễ24 tháng do sự cố sập 100 mđường hầm gần biển, điều mà pgđ Toàn hỏi rất cặn kẽ, nhằm rút kinh nghiệm vềsau, nhưng hình như mọi lý giải còn có điều gì đó chưa thõa đáng!?

Học tập được nhiều điều nhưng rút kinh nghiệm từ Metro Cao Hùng cũng không phải không có! Nhìn sự trống vắng của các ga tàu metro ở Cao Hùng và qua làm việc với Mr.Yen, chủ tịch KRTC(Kaohsiung Rapid Transit Coporation) vào sáng thứ hai ngày 7/9/2009, chúng ta thấy rằng giữa nhu cầu dự báo (thường được tô hồng-chuốc lục) và trên thực tế vẫn còn khoảng cách khá xa và để trả lời câu hỏi: “liệu ông có chọn phương án BOT nếu cho ông làm lại từ đầu”? thì ông rất thực lòng:“dĩ nhiên là sẽ chọn phương thức BT thay vì BOT”!

Theo chương trình công tác đã hoạch định,suốt 4 ngày chúng tôi có lịch làm việc dày đặc, kể cả hai ngày thứ bảy và chủ nhật; chỉ duy nhất một buổi chiều chủ nhật là được rảnh rang để đi shopping!

Trước tình cảnh này, nguy cơ đến Cao Hùng nói riêng và Đài Loan nói chung, chúng tôi đã đi-nhưng hình như chưa đến bao giờ! Vì đâu có biết được gì ngoài những buổi làm việc,ăn cơm và quay về thành phố!Nhưng cuối cùng nhờ sự “mạnh mẽ” của bạn Hưng-sởQHKT, đoàn chúng tôi tận dụng ngày chúa nhật, làm một chuyến tham quan Đài Bắc,vừa biết được thủ đô của đất nước này,lại vừa có dịp ngắm nhìn cả thành phố từ trên ngọn tháp cao nhất nước 101 tầng, và có hạng “top 3” hay “top 5” của thế giới và như các bạn biết đấy,nhìn từ trên cao,bao giờ cũng đẹp và thú vị hơn nhiều!