Ẩm thực Lào .

2.10 Ẩm thực Lào,

(Chuyến du lịch cùng với HTX Thống Nhấtvào ngày//2005)

Ẩm thực Lào mang phong cách tương tự như các nước láng giềng Thái Lan-Campuchia: cay-chua-ngọt!

Gia vịchính của Lào trong các món ăn thường là: hai vị thuốc “gialang” và “macut” cùng với những gia vị phổ thông như tiêu-ớt-tỏi như ở Việt Nam ta, còn hương vị ẩm thực Lào là cay chua.

Nói chung, nhờhai bạn HDV người Việt, lại kinh doanh du lịch ở Lào, nên chúng tôi luôn yêu cầuđược phục vụ những món đặc sản Lào và được đáp ứng:

-“Lạp” có nghĩa là “vui” là đặc sản làm bằng cá, hoặc thịt heo băm nhỏ,trộn với gia vị Lào, dùng ăn với cơm hoặc xôi.

-“Tam(đâm,giã) Mak Hung(đu đủ)” hay còn gọi là “tầm mật khang” là món đu đủ giã, trộn với ớt cay, cá nướng, da cá không cháy, nhưng phủ trắng một lớp muối, thịt cá không dính vào da, mùi thơm, chấm với nước“chéo”.

-“Chéo” là một món đặc sản nước chấm làm bằng cá, chế biến từ “ớt-tỏi-hành-mắm-muối-bột ngọt-và chanh”,ăn rất ngon.

-Mắm Muok gồm lòng cá trộn với ớt-sả-củ hành…

-Ăn phở ở Lào rất lạ, là có “cà pháo chua” và “đậu đũa sống”… “giá” thì nhỏ như ở nhà làm, tức không có chất hoá học…

Riêng các bữa ăn trong suốt hành trình, chắc có lẽ bữa ăn hoành tráng và qui mô nhất của chuyến đi là buổi tối “nhậu” ở Luang Prabang. Chỉriêng ở bữa tiệc này, chúng tôi đã sử dụng đến 10 lít rượu trắng, với một lạng“cao hổ cốt” nghe đâu đến 8 triệu VND, còn con nhím lên đến 11kg*290.000/kg, tức hơn 3 triệu bạc! hình như chỉ còn thiếu một chút thịt “cheo”, là đủ bộ “nhím cheo” thú vị!

Nhân nói về“cao hổ cốt” chúng ta cần tìm hiểu thêm một chút về các “thần dược” từ loài chúa sơn lâm này:

-“Cao hổ cốt”, thực chất là dịch chiết xuất từ xương con cọp sau khi đã qua côngđoạn rửa sạch thịt và lấy hết tủy.Sở dĩ nó quí vì trong thành phần xương cọp, theo các nhà khoa học, lượng protein có nhiều gấp 900 lần so với các loại xương động vật khác; trong đó có chứa 17 loại acid amin cần thiết, chứa trong gelatin của cao và nó thường được chữa trị một số chứng bệnh như: kháng viêm-giảmđau-an thần-chữa phong thấp-và mau lành xương gãy.

-Máu cọp, ngâm rượu được đánh giá là “rượu tăng dũng khí” thế nhưng họ quên rằng máu cọp chỉ là máu của bao nhiêu loạiđộng vật khác!đôi khi nó còn kém hơn do chỉ lấy được máu khi nó đã chết,đó là chưa kể nếu nó bị tên tẩm thuốc độc thì lại càng chí nguy!

-Thịt cọp, về dưỡng chất chỉ như thịt bò nhưng lại có mùi hôi nên kém hấp dẫn!

-Vuốt cọp, theo dân gian nó có tác dụng trừ tà ma, bảo hộ người đeo nó, thực ra vuốt cọp là các lớp keratin nhưmóng tay, móng chân của ta thôi, nhưng về mặt tâm lý đeo vuốt cọp là sự thể hiệnđẳng cấp dữ tợn của mình như một tâm lý trị liệu đối với trẻ con!

-Da cọp, dù “thuộc” xong vẫn còn mùi hôi! nên nếu có nó trong nhà, chó mèo dễ được thuần phục hơn, quả là “cứt cọp”!

Món Phở mà dân Việt chúng ta ra nước ngoài chỉ dăm ba hôm là nhớ và thèm ăn! Ngay trên đất Lào, có Phở Zạp (Ngon), tức là phở Ngon.Thoạt đầu, khi vào quán để ăn sáng, chúng tôi tưởngđây là cơ ngơi của ông chủ nhà hàng Ngon ở Sài Gòn, nhưng sau khi tìm hiểu thì không phải.

Về giá cả,loại tô Jumbo (18.000Kip) - Large (15.000Kip) - Small (13.000Kip) và phở ngon gold bat (50.000kip), quán này tọa lạc ở cạnh khách sạn Cholonxay hotel (Nơi phát triển) của một Việt kiều.

Về giá cã một số thức ăn khác, có thể nói tương đối cũng dễ chịu, như: Buffet lunch giá 49.000 Kip + 12.000 Kip là “Enjoy free plow of drawght beer and Fruit juice”.Buổi tối thì đắt hơn một chút +15.000 kip.

Nhìn chung,ẩm thực Lào đơn giản, không nhiều gia vị, không béo ngậy.Tập quán của người Lào làăn phải chừa lại một ít thức ăn, điều đó đồng nghĩa với khách ăn đã quá no, nếu không họ sẽ rất buồn vì sợ thức ăn không đủ để phục vụ khách! Do không có bữa cơm theo kiểu“home stay” nào, nên chúng tôi cứ thẳng như ruột ngựa: lúc làm gọn lỏn-lúc để thừa rất nhiều!

Những bạn nào chưa có dịp đến Lào muốn thưởng thức hương vị Lào, hãy một lần thử đến: “Xep Lai” ở 132, Hàm Nghi-Quận 1. “Xep lai” theo tiếng Lào là Ngon như Phở Zạp tức là Phở Ngon vậy.

Rieng kỳ đdến Lào từ năm 2005, chúng tôi cũng đãđược thưởng thức một số món ăn Lào khá thú vị. Phong caùch aên uoáng khaù gioáng Vieät Nam, ñaëc bieät laø ôû khu vöïc noâng thoân.

Tieáng Laøo “taø laït” laø chôï, “changkhöng” laø ñeâm. Chôï ñeâm coá ñoâ Laøo hoïp treân ñöôøng phoá Savangvong, thuoäc phoá coå Pa An ( töïa phoá coå Hoäi An cuûa Vieät Nam ta) daøi chöa ñaày 1.000m, ngang chöøng 6m, ñaàu chôï laø chuøa coå Xieâng Thoong, cuoái chôï laø Hoaøng cung coá ñoâ Luangbrabang beân doøng soâng Meùkong. Ñoái dieän hoaøng cung qua chôï coù thaùp vaøng Phu Xæ treân ñænh ngoïn nuùi cao 329 baäc ñaù giöõa baït ngaøn röøng döøa,thoang thoaûng höông hoa ñaïi vaø röïc maøu hoa phöôïng ñoû.ÔÛ chôï ñeâm Laøo, coù 3 moùn ñaëc saûn ñaùng nhôù :

“OÏ lam” laø thòt traâu hoaëc thòt gaø naáu cuøng caây « saï khan » coù vò cay töïa baïc haø, ñöôïc bieát ñaây laø moùn khoâng theå thieáu cuûa coâng chuaù Thaùi Lan vaø khaùch du lòch phöông Taây,ñeàu taám taéc ngôïi khen.

“Khaøy phen” laø nhöõng sôïi reâu haùi giöõa doøng Mekong ñöôïc chieân nöôùng laøm moài uoáng bia Laøo vöøa ngon, vöøa reû.

“Naêng nhaåm” laï laãm laøm baèng da traâu, giaõ bằng chaøy goã, ñem nöôùng aên noùng vôùi cheûo ôùt.