Ẩm thực Nhật Bản

2.4Ẩm thực Nhật Bản,

(Chuyến du lịch cùng với công ty Tiên Tiến Hốc Môn, vào các ngày 29/5-3/6/2010)

Phong cách ẩm thực của người Nhật ngày nay, không chỉ dùng những món ăn truyền thống như trướcđây, mà đã Âu hóa đi rất nhiều!và thay đổi rõ nét nhất là trong bữa ăn hàng ngày đã có bánh mỳ-trứng-sữa (tương tự như ở Hàn Quốc chỉ có bánh mì khi có giải Olympic quốc tế tổ chức ở Seoul vào năm 1988) và cả xúc xích- hamburger.

Cách ăn uống của họ cũng giống Việt Nam ta (họ là một trong 3 nước đồng văn hóa với ta) là sử dụng đũa, dùng cơm hàng ngày,dùng nước tương(shoyu-sho là tương, yu là dầu ăn) và xì dầu (soy sauce) nhưng thiếu món nước mắm nên những anh em trong đoàn đã thủ sẵn, phía chúng tôi có đầu bếp Sơn lo, nhưng đối chiếu với chuẩn bị của các gs Thắng-Hùng thì các bạn ấy đầy đủ hơn vì có hai lọai tỏi Lý Sơn, mì gói và cả tăm xỉa răng!

Thế nhưngđũa cũng hơi khác với ta là: “Đầu đũa Nhật nhọn và nhỏ nhơn rất nhiều so với phần trên của đũa- Ngày nay với công nghệ đũa làm sẵn-dùng qua một lần rồi bỏ, đã giống với đũa của Việt Nam ta”; đồng thời khi ăn mà mút đầu đũa hoặc dùng đầu đũa để xọc thức ăn bị coi là những thói quen xấu.

Đối với người Nhật buổi ăn chính trong ngày là buổi tối, về thức ăn truyền thống của họ, thường là các món:

- Sushi (thường nói gọn là cơm nắm-cá sống, nên đây là món ăn no, còn thực chất đó là món cơm trộn giấm cùng với cá sống-trứng gà-rau củ… được cuốn trong lá rong biển và được xắt ra thành từng lát ngũ sắc rất đẹp mắt, trông giống như món chả Bình Định quê tôi; còn nước chấm thì là hỗn hợp tương-mù tạt-gừng ngâm chua),

- Tempura (Là món chiên bột rán, hình như cũng được gọi là agemono? bao gồm tôm-cá- mực và kể cả củ quả- rau tẩm bột rồiđem ráng; nước chấm là nước tương pha loãng cùng với củ cải trắng và gừng băm nhỏ),

- Sashumi (là món ăn sống và thường là món khai vịtrong ẩm thực Nhật, làm bằng các loại thuỷ hải sản như tôm-cá-sò-mực…; chấm với nước tương hoà mù tạt),

- Sikiyaki (món lẫu thịt bò với nước tương và rau, món mà chúng tôi ăn bữa tối sau cùng trước khi về khách sạn Hilton), cá thì thường được thái mỏng và ăn sống với washabi.

- Mì Toba là loại mì lạnh, được sử dụng thay cơm, và được làm từ sợi mì soba-trúng cút-rong biển-hành lá-gừng-wasabi; mì sau khi luộc được ngâm trong nước đá lạnh, ăn cùng nước sốt zanu.

- Mì Udon là những sợi mì nhỏ có màu trắng làm từ bột, muối và nước.Có thể ăn nóng (mì nóng ăn với canh nóng) nguội (mì nguội ăn với sauce) và có thể nấu bằng nhiều cách.Gia vị bao gồm hạt vừng-bột gừng tươi-rong biển sấy khô-lát hành xanh và wasabi.

- Lẫu “sabu-sabu” thực rađã bán ở Sài Gòn thuộc hệ thống nhà hàng không khói ở đường Điện Biên Phủ hoặcđường Nguyễn Trãi, nhưng có điều hay theo giải thích của bạn Danh là từ sabu theo tiếng Nhật, có nghĩa rất thú vịlà“lướt qua một lần”ý nói chỉ nhúng cho vừa chín tái thôi! lẩu sabu sabucó hai loại: loại thứ nhất, nước lẫu đã được nêm nếm sẵn, và thức ăn thịt-rauđược bỏ vào ăn chung vơi nước lẫu; loại thứ hai là nước lẫu được nấu với rong biển và không được nêm nếm gì, sau khi thức ăn thịt-rau được luộc chín trong nước lẫu được vớt ra ăn với một loại nước chấm riêng.

- Cơm hộp Bento (lúc đầu họ sử dụng hộp gỗ, sau này chuyển sang hộp nhôm và ngày nay là hộp nhựa) trình bày theo một tỉ lệ 4-3-2-1 khá hay(4 cơm- 3 thịt,cá - 2 rau- 1 tráng miệng).

- Cơm Nhật gọi là Syokuji,súp rong biển gọi là tomewan, rau luộc gọi là nimoro…

Về thức uống,rượu sake là lọai rượu truyền thống của Nhật giống như rượu đế của Việt Nam, Vodka-Nga, Mao đài-Trung Quốc, nó được chế biến bằng cách cho lên men hỗn hợp gạo mạch nha và nước (Qui trình là rửa sạch gạo đểlọai bỏ cám, phơi khô và sau đó hấp lên, rồi trộn với mạch nha và nước để lên men trong vòng 20 ngày. Sau đó ta sẽ thu được sake và sakekasu.Riêng sake để một lát sẽ phân thành seishu và ori).

Tóm lại, nghệ thuật ẩm thực Nhật họ luôn thực hiện đúng triết lý tam ngũ: ngũ vị-ngũ sắc-ngũ pháp; trong đó, ngũ vị(bao gồm ngọt-chua-cay-đắng-mặn), ngũ sắc (bao gồm Trắng-vàng-đỏ-xanh-đen), ngũ pháp (gồm để sống-ninh-nướng-chiên-hấp).

Các bữa ăn mà Đoàn chúng tôi thưởng thức, hoành tráng nhất theo tôi, là bữa ăn theo phong cách Nhật ở lữ quán New hakkein Hotel với 8 món chủ yếu bằng tôm:

“Yensai-tofu-Iashini-tempera-patoyaki-tobanyaki kamameshi-với 2 lò cơm cá con và canh hải sản, tráng miệng dưa lưới”.

Thức ăn ngon nhưng do không mang được rượu vào quán, nên giờ chót gs Tiến đã gọi mấy lọsake nóng, làm cho bữa ăn trở nên tuyệt vời!

Còn bữa ăn hoành tráng nhất theo phong cách tự chọn, chính là bữaăn ở trên đường từ Yokohama về Tokyo ở quán Hapuna Luxe Dining, với loại ghẹ Nhật to vô kể, bữa ăn với giá 5.300 yen/người tức khoảng 1,1 triệu đồng/người, chỉ tiếc là do đến trễ chúng tôi chỉ được dùng trong vòng 45 ’nên không đủ thời gian nhâm nhi thưởng thức!

Riêng tôi, ẩm thực Nhật dễ ăn hơn ẩm thực Đại Hàn-Thái lan-Singapore…Những món ăn của Nhật mà tôi thích nhất không gì khác hơn là loài tép con-cá bé xíu (lòng tong, tựa như món cá-tép con hấp cuốn bánh tráng ở Hốc Môn),rong biển và món gia vị khô trong chai với wasabi-rong biển.

Còn điều mà tôi không thích nhất trong phong cách ăn của Nhật chính là ngồi xếp bằng ở bànăn sàn thấp vì những người giò dài như tôi, sau khi ăn đứng lên không nổi! Còn về phong cách ăn, có lẽ phong cách mà tôi thích nhất là:

- Trước khi ăn người nhật thường dùng câu“Ita daki masu-Xin mời” nó nhấn mạnh sự cám ơn đến những người đã chuẩn bị cho bữa ăn.

- Sau khi ăn xong họ lại cám ơn một lần nữa“Gochiso samadeshita-Cámơn vì bữa ăn ngon” vì suy cho cùng với phong cách hoàng gia ấy, để có được một bữaăn, người phụ nữ Nhật đã bỏ biết bao công sức mới có thể hoàn thành!

Nói đến ẩm thực chuyến đi, mà không nhắc đến các buổi “bù khú” với nhau qua các chung rượu, là một thiếu sót lớn! vì theo phong cách Việt Nam, nếu những chuyến rong chơiđây đó mà thiếu hương vị rượu thì giá trị chuyến đi chỉ còn một nửa!nên ngay ở “waiting lobby” sân bay Tân Sơn Nhất anh em đã tậu đến 7 chai!

Với hậu cần quá đầy đủ như thế, nên bắt đầu bữa khai vị, ngay hôm đầu tiên khi lưu trú ở ks Metropolitan, ở phòng gs Tiến và Nam; tuy tửu lượng kém nhưng mình và gs Thanh cũng tham gia cho đến phút chót.Tuy chỉ khai vị nhưng cũng tiêu hết hai chai!

Cuộc thứhai khá hoành tráng là buổi tối sau khi tắm “onsen”ở lữ quán.Cuộc thứ ba là buổi tối cuối cùng ở ks Hilton Narita,do đi cả ngày mệt, riêng mình bị dấp toét ngón chân út suýt xỉu nên không dám tham gia!và theo lời gs Sơn kể lại là đêm hoành tráng nhất với Mr Kein vũ “sex-xàlõn”, hôm sau khi ra sân bay và ngay cả lúc lên máy bay, gs Thắng tuy là tay cự phách nhất nhưng cũng còn “âm vang” đêm trước!