20 februari 1809
Genealogisch Instituut Den Haag
Kerkregister Noordeloos
5 Maart
te Hoornaar
gedoopt wegens
den watersnood
dag behoorende te Hoornaar
te Noordeloos Mattheus gebooren
Zoon van V Pieter Both 20 Februari
M Pietertje Nieuwpoort
G Teuntje van Dijk ?(waar woont zij)
en
20 februari 1809
Rijksarchief Den Haag
Doopregister Noordeloos
Het doopregister is eind mei/begin juni 1809 ingevuld. Er staat naast: is te Hoornaar gedoopt wegens den Watersnooddag ? ? Noordeloos. Ook hier is het teken achter Teuntje van Dijks naam niet duidelijk. Achter Mattheus' naam staat "obiit". Dat heeft een ambtenaar er later, bij het overlijden, achter gezet.
13 juli 1809
Rijksarchief Den Haag
Gaardersregister Noordeloos
In dit aandoenlijk register tekent Pieter Both, de zoon van de Pieter Both van 1790, die getrouwd is met Pietertje Nieuwpoort, dat zijn zoon Matheus, 21 weken oud, overleden is "bij mijn aan huis". Hij ondertekent zelf "Bot' met een "h". Wat is zijn eigen handschrift? Ik denk dat hij zelf alleen ondertekent: de e verschilt duidelijk van de andere e, op de i staat een punt, de p en de b zijn niet met een hoofdletter en de letter r van "pieter' verschilt van de andere letters r. Kortom: alleen de handtekening is origineel "Made by Both". De uitdrukking "bij mijn aan huis" is als het ware een citaat: zo zei Pieter het tegen de ambtenaar.
Het recht van successie houdt in dat hij niet hoefde te betalen voor de begrafenis. (?)
8sten bloeimaand (=mei) 1810
Rijksarchief Den Haag
Archief Noordeloos en Overslingeland, nummer 13
Condities van verkoop en verpachting, 1809-1811, p. 130
Arie Peele koopt den 8ste van de bloeimaand een koe van de Heer van Noordeloos. Dit kan niet de Arie Peele zijn die in 1834 huwt met Geertje Gelderblom, want dan zou hij zo'n 10 jaar oud zijn. Het kan wel zijn opa zijn, die dan als zoon Leendert Peele had. Dit moet ik nog uitzoeken(??).
(zie ook M. Both, 1752)
20e Lentemaand (=maart) 1810
Rijksarchief Den Haag
Archief Noordeloos en Overslingeland, nummer 13
Condities van verkoop en verpachting, 1809-1811, p. ?, 95, 221
Betreft: TEUWIS / TEUNIS BOTH
20 maart 1810: Een meisje en een jongetje van A. Vink worden verzorgd door Teunis Bot tegen betaling van / 108.-. De kinderen zijn publiek besteed ten overstaan van Schout en Schepenen de 20ste mei 1810.
Is Teunis een verschrijving van Teeuwis, dat wil zeggen 'Mattheus'? Hij kan de teunis van 1783 zijn, maar Mattheus is ook goed mogelijk, hij heeft dan nog een dochter van een jaar of veertien.
1810: boedelverkoop van Jannigje den Besten, weduwe van Adriaan Spek. W.m koopt in 1810 2 tonnetjes van de openbare verkoop na overlijden van Jannigje den Besten. Is Wm Willemijntje Both uit 1781, dochter van Mattheus Both.
20 maart 1811: Teuwis Both neemt een meisje genaamd Jaantje en een jongen genaamd Leendert aan voor / 80.- Het zijn dezelfde kinderen al het jaar daarvoor.
Waarom worden die kinderen uitbesteed? Waarom krijgen die ouders dat geld niet?
30 augustus 1810
Rijksarchief Den Haag
Doopregister Noordeloos
Ruim een jaar na het overlijden van Mattheus krijgen Pieter Both en Pietertje Nieuwpoort een tweede zoon. Cornelis is vernoemd naar Pietertjes vader (zie 9 oktober 1785). Cornelis wordt 74 jaar, 6 maanden en 15 dagen.
De getuige is de zus van Pietertje, Annigje Broere. De Bothen wonen op Overslingeland (code OS, NZ is polder Noordzijde, ZZ is polder Zuidzijde).
Het is aannemelijk dat Pieter in "het kamertje aan het oosteijnde" van zijn opa, Pieter Both, woont (zie akte 15 januari 1790). Die boerderij gaat in 1811 in de fik. De hoofdbewoners, Jan de Branker - in 1790 al eigenaar - en Samon Suiker - waar die ineens vandaan komt is niet duidelijk - krijgen elk een vergoeding. Pieter krijgt niets ("overgeslagen sijnde").
Nog opzoeken: verslag van de vergadering van schout en gemeentebestuur van 21 mei 1811 (zie Overslingeland, een buurtschap, 1990, Mollema).
3 november 1812
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
Piet Both - Aagje den Breejen - Teunis den Breejen - Aaltje Swets
In het jaar Agttien Honderd en Twaalf den Derden November
des Voormiddags ten tien uren, is voor ons ??
van den Burgerlijken Staat der Gemeente van Hardinxveld
Arrondissement en Canton van Gorinchem, Departement
des Monden van de Maas gecompareerd Cornelis Swets
griendbaas te Hardinxveld, welke ons verklaard heeft
dat op den tweden November agttien Hondert en Twaalf
des Voormiddags ten vijf uren een kind van het vrouwelijk
geslacht geboren is te Hardinxveld in het Huis No 99;
welk kind hij ons voorstelde verklarende aan het zal ? den
voornaam van Aaltje te willen geven, en welk kind geboren
is uit des Declarants Behuwd Dochter Geertje Klop,
Huisvrouw van Bastiaan Swets, dagloner te Hardinxveld
dog thans afwezig; gemelde verklaring en voorstelling
is geschied in tegenwoordigheid van Leendert de
Kok, oud zeven en dertig jaren en van Herman ??man,
oud zeven en veertig jaren, bijde wonende te hardinxveld,
en hebbende Declarant en getuigen deze acte van ?
? nadat ook dezelve was voorgelezen, nevens ons
onderteekend.
18 december 1814
Rijksarchief Den Haag
Doopboeken Hoornaar 3, 1790-1816
- 20 juli 1809: precies een week nadat Pieter Both aangifte deed van Mattheus Both, geeft zijn broer Jan, die getrouwd is met Teuntje de Bruijn, de geboorte van zijn dochter, Johanna, aan. Gergje Both, de zus van Jan, is getuige.
- 29 april 1813 wordt Mattheus Both, zoon van Jan Both en Teuntje de Bruijn, geboren. Annigje Both is getuige. Annigje is van 5 november 1791, ze is dus 20 jaar oud. Of deze vernoeming naar de vader van Jan (en Pieter) nu meer succes had, weet ik niet.
- 18 december 1814 wordt het derde kind van Pieter Both en Pietertje Nieuwpoort geboren, namelijk Teuntje Both, naar de moeder van Pieter. Op eerste kerstdag wordt ze samen met nog een Aantje de Krijger in de kerk van Hoornaar gedoopt. Teuntje Vink, de vrouw van Jacob Both, was getuige.
Pieter is inmiddels met zijn gezin van Noordeloos naar Hoornaar verhuisd. We mogen aannemen dat daar meer of beter werk te vinden is.
De verschrijving van de naam Pietertje is wel grappig.
- 26 maart 1816: Pietertje Both wordt geboren, dochter van Jan Both en Teuntje de Bruijn. Ene Beligje Van Kleef is getuige.
- 28 oktober 1816: Mattheus Both wordt geboren, zoon van Jacob Both en Teuntje Vink. Jacob was de bijna twee jaar jongere broer van Jan. Pieter was negen jaar ouder. Teuntje Both is getuige. Of dat de moeder van Jacob is of wellicht de vrouw van Jan, is niet duidelijk. Het is wel grappig dat al die vrouwen Teuntje heten.
20 augustus 1820
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Willem Kamsteeg en Maria Remans waren de grootouders van Pietertje de Boon. Maria Remans overleed al op 23 februari 1836, op ongeveer 37-jarige leeftijd. Haar dochter, Jannigje Kamsteeg, zo genoemd naar de moeder van Willem Kamsteeg, was toen zo'n jaar of 15.
HUWELIJKSACTE van WILLEM KAMSTEEG en MARIA REMANS
In het Jaar Achttienhonderdtwintig den Twintigste Augustus des voormiddag ten Elf uren is mij Schout van Hardinxveld belast met het opmaken den Actens van den Burgelijken Staat binnen dezelve Gemeente gecompareerd
Willem Kamsteeg van beroep Arbeider, oud tweeentwintig Jaren, geboren en wonende te Hardinxveld, zoon van Arie Kamsteeg, overleden te Hardinxveld den Eenendertigste Augustus Achttienhonderd en zeven, blijkens Doodacte alhier afgegeven den tweede Juny Achttienhonderdtwintig en Jannigje Blokland, indertijd Echtelieden wonende te Hardinxveld, hier tegenwoordig en hare toestemming gevende,
En
Maria Remans, zonder beroep, oud Eenentwintig Jaren, geboren en wonende te Hardinxveld, dochter van Pieter Remans, van beroep arbeider en Ariaantje Korsman, Echtelieden wonende te Hardinxveld, hier tegenwoordig en hare toestemming gevende, welke mij verzocht hebben haar voorgenomen Huwelijk te voltrekken, waarvan de Eerste Afkondiging voor het huis der Gemeente alhier is geschied den vierden en de tweede afkondiging den Elfde Junij Achttienhonderd twintig beide des voormiddags ten Elf Uren, en geene verhindering tegen het zelve Huwelijk ter onzer kennisse gebragt zijnde, hebbe ik, na voorlezing van het 6e Hoofdstuk van den Titel van het Byrgerlijk Wetboek tot opschrift hebbende "van het Huwelijk" ieder der aanstaande Echtgenoten afgevraagd, of zij elkanderen wederkerig tot man en vrouw wilde aannemen. waarop door elk derzelver een afzonderlijk toestemmend antwoord zijnde gegeven, heb ik in naam der Wet, verklaard dat
Willem Kamsteeg en Maria Remanns door het Huwelijk verbonden waren, van al het geene acte hebbe opgemaakt in tegenwoordigheid van Jasper van der Kooy van beroep ?????? oud vier en zeventig Jaren, Engelbertus Valkhof, van beroep verhuurder van Rijtuigen, oud zestig Jaar, Jan van Dalen van beroep arbeider oud zesendertig Jaren, en Corneles de Ridder van beroep Kleermaker oud Negenentwintig Jaren, alle wonende te Hardinxveld, en hebbe genoemde getuige deze acte nadat dezelve was voorgelezen nevens mij ondertekend, terwijl de Comparante verklaarde van niet te kunnen schrijven.
21 april 1821
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Huibert de Jong en Teuntje van 't Verlaat zijn de grootouders van Dirk de Jong. Hun dochter, Cornelia de Jong, zou later ook met een De Jong trouwen. De ouders van Dirk Pieter heten dan beiden De Jong.
HUWELIJKSACTE van HUIBERT DE JONG en TEUNTJE VAN 'T VERLAAT
In het Jaar Achtienhonderd eenentwintig den eenentwintig April des nademiddags ten zes uren is voor mij Schout van Hardinxveld, belast met het opmaken der actens van den Burgelijken Staat binnen dezelve Gemeente gecompareerd:
Huibert de Jong van beroep arbeider, oud zevenentwintig jaren, geboren en wonende te Hardinxveld, zoon van Pieter de Jong, van beroep arbeider en Neeltje van Nes (?), Echtelieden wonende te Hardinxveld, hier tegenwoordig en hare toestemming gevende
En
Teuntje Van 't Verlaat, zonder beroep, oud ruim negentien jaren, geboren en wonende te Hardinxveld, dochter van Pieter Van 't Verlaat, van beroep Arbeider, en Cornelia van der Kooij, Echtelieden wonende te Hardinxveld, hier tegenwoordig en hare toestemming gevende, welke mij verzogt hebben haar voorgenomen Huwelijk te voltrekken, waarvan de Eerste afkondiging alhier voor het huis der Gemeente is geschied, den Achtsten, en de tweede afkondiging den vijftienden April Achtienhonderd eenentwintig, beiden des voormiddag ten Elf uren, en geene verhindering tegen het zelve Huwelijk ter onzer kennisse gebragt zijnde, heb ik na voorlezing van alle de noodige stukken, Alsmede van het zesde Hoofdstuk en van Titel van het Burgelijk Wetboek tot opschrift hebbende van het Huwelijk, ieder der aanstaande Echtgenooten afgevraagd te hebben, of zij elkander wederkerig tot Man en Vrouw wilden aannemen, waarop door elk derzelven een toestemmend antwoord zijnde gegeven, heb ik in naam der Wet verklaard, dat
Huibert de Jong en Teuntje Van 't Verlaat door het Huwelijk verbonden. Waarvan alle hetgeene akte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid van Pieter Willemszoon de Jong, oud drieendertig Jaren, Pieter Rijkszoon de Jong, oud zesentwintig Jaren, beide Neef van den Eerts genoemde comparant, Teunis Wervenbos, oud tweeenveertig Jaren, alle van beroep Arbeider en wonende te Hardinxveld, en Dirk Huijmen (?), van beroep Touwslager oud dertig Jaren eboren en wonende te Hardinxveld en hebben den Bruidegom alsmede den vader en gemelde getuigen ????????????? en na dat dezelve was voorgelezen nevens mij ondertekend, terwijl hare Ouders verklaarden van niet te kunnen schrijven.
13 november 1821
Archief Giessenlanden
Burgerlijke stand van Hoornaar van het jaar 1821
Geboorte-akte waarin Pieter Both de geboorte van zijn zoon aangeeft. Deze akte is uit de beginperiode: hij werd nog helemaal uitgeschreven. De buren, een smid en een arbeider, staan er ook op. Het valt op dat ze allen "het schrijven hebben geleerd." Jan is het vierde kind, Mathheus is overleden, Cornelis volgde in 1810, Teuntje in 1814, nu Jan in 1821. De conceptie verliep dus niet zo gemakkelijk. De vernoeming is naar de moeder van Pietertje, Jannigje Baardwijk. Pieter is 48 jaar: in werkelijkheid is hij 43. De leeftijd van Pietertje klopt ook niet.
In het jaar achttien honderd een en twintig den dertienden der maand November, des middags om twaalf ure, is voor ons Schout, als ambtenaar van den Burgerlijken Stand der gemeente Hoornaar, Provincie Zuid-Holland District Gorinchem, gecompareerd Pieter Both, oud acht en veertig jaren, arbeider, wonende te Hoornaar, welke ons een kind van het mannelijke geslacht heeft aangesteld den twaalfden der maand November, van het jaar achttien honderd een en twintig, des avonds om elf uren, in het huis numero vierendertig te Hoornaar, uit hem declarant en Pietertje Nieuwpoort, oud negenendertig jaren, deszelfs huisvrouw, geboren en aan het welk hij verklaard heeft de voornaam van Jan te willen geven. De gemelde verklaring en voorstelling is geschied in tegenwoordigheid van Leendert de Groot, oud vijftig jaren, smid, en Wijnand Wilschut, oud achten veertig jaren, arbeider, wonende beide te Hoornaar, als geburen. En hebben de vader en getuigen deze acte, nadat ook dezelve hun was voorgelezen, nevens ons onderteekend.
27 januari 1825
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
Arie Both - Jannigje Peele - Geertje Gelderblom - Frederik Gelderblom
Frederik Gelderblom is dus de overgrootvader van Arie Both. Hij heeft hem - uiteraard - nooit gekend.
OVERLIJDENSREGISTER van FREDERIK GELDERBLOM
In het jaar achttien honderd vijf en twintig den zevenentwintigsten
der Maand January, des Namiddag ten drie ure, zijn
voor ons
Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente van Hardinxveld
gecompareerd: Cornelis van Beuzekom, oud
Negenendertig jaren, van beroep Bouwman, wonende
te Hardinxveld, en Daan Gelderblom, oud
veertig jaren, van beroep Bouwman, wonende
te Schelluinen, die ons verklaard hebben, dat op den zevenen
twintigsten der maand january achttien honderd vijf
en twintig, des voordemiddags ten Acht ure, alhier is
overleden: Frederik Gelderblom - gepensioneerd
Ambtenaar bij het Rijk beroep, oud zevenenzestig jaren,
geboren te Schelluinen en gewoond hebbende alhier
in 't huis N 2
zijnde gehuwd met Jannigje den Ottelander
wonende te Hardinxveld, zoon van Izaäk
Gelderblom en Annigje Houweling, beide
overleden te Schelluynen.
En hebben wij en de Comparanten
deze Acte, na gedane voorlezing, onderteekend.
31 januari 1825
Archief Giessenlanden
Burgerlijke stand van Hoornaar van het jaar 1825
Geboorte-akte waarin Pieter Both de geboorte van zijn laatste zoon aangeeft. Deze akte is uit de beginperiode: hij werd nog helemaal uitgeschreven. De buren, een dagloner en een boer, staan er ook op. Mattheus is het vijfde kind, Mathheus nummer 1 is vijfeneenhalf jaar daarvoor overleden. Dat is gedurfd. De vernoeming is naar de Pieters vader. Pieters leeftijd is weer 48, in werkelijkheid was hij nog 47. De leeftijd van Pietertje lijkt ook klakkeloos van de vorige akte overgeschreven te zijn.
In het jaar achttien honderd vijf en twintig den een en dertigsten der maand Januari, des avonds om acht ure, is voor ons Schout, als ambtenaar van den Burgerlijken Stand der gemeente Hoornaar, Provincie Zuid-Holland District Gorinchem, gecompareerd Pieter Both, oud acht en veertig jaren, arbeider, wonende te Hoornaar, welke ons een kind van het mannelijke geslacht heeft voorgesteld den een en dertigsten der maand Januari van het jaar achttien honderd vijf en twintig, des avonds om zes ure, in het huis numero negenenvijftig te Hoornaar, uit hem declarant en Pietertje Nieuwpoort, oud negenendertig jaren, zonder beroep, wonende te Hoornaar, deszelfs huisvrouw, geboren en aan hetwelk hij verklaard heeft de voornaam van Matheus te willen geven. De gemelde verklaring en voorstelling is geschied in tegenwoordigheid van Hendrik de Groot, oud veertig jaren, Bouwman, en Kornelis de Kreij, oud zes en dertig jaren, daglooner, wonende te Hoornaar, als geburen. En hebben de vader en getuigen deze akte, nadat ook dezelve hun was voorgelezen, nevens ons onderteekend.
15 augustus 1829
Archief Den Haag
Overlijdensregister Gorinchem
Overlijdensakte van Pietertje Nieuwpoort. Zij is de veertiende overleden om twaalf uur 's nachts. Ze is slechts 45 jaar geworden. Zij is geboren in Giessen Nieuwkerk, dochter van Cornelis Nieuwpoort en Jannigje Baardman. Haar vader is al overleden, haar moeder leeft nog. Pieter Both, haar man, geeft haar overlijden niet zelf aan. Twee bekenden, Joseph Dekker, 58, kleermaker, en Bastiaan Bollee, 50 jaar, beroep is niet te lezen, nemen dat op zich.
Zij woonde met Pieter in een huis dat staat in de banne van Gorinchem, wijk E, nummer 36, binnen Gorinchem. Volgens Taxeira de Mattos was de banne van Gorinchem een polder tussen Schelluinen en Gorinchem.
30 januari 1830
Gemeente-archief Gorinchem
Register der bevolking van 1830
Volkstelling uit 1830. Er zijn ook volkstellingen gehouden in 1825 en in 1840.
Uit dit register blijkt dat Pieter woont in het huis aan de Schelluinschen dijk, nummer 33, met maar liefst 3 gezinnen, te weten: familie Advocaat (vader, moeder en 5 kinderen), familie Both (vader Pieter, arbeider en 4 kinderen) en familie Gelderblom (vader, moeder en 4 kinderen). In totaal 18 personen. Pieter is de oudste van het stel, 52, daarna volgt Baltus Advocaat met 42. De Gelderblommen zijn het jongste.
Een aardig detail is dat in het huis ernaast, nummer 32, Geertje Gelderblom woont. Zij is 30 en dan nog getrouwd met Hendrik Bouwman. 5 jaar later zou ze trouwen met Arie Peele. Hun dochter Jannigje Peele zal trouwen met de kleinzoon van deze Pieter, de Pieter uit 1836, zoon van Cornelis.
6 januari 1831
Archief Den Haag
Overlijdensregister Gorinchem
Overlijdensakte van Mattheus Both, zoon van Pieter Both en Pietertje Nieuwpoort. Hij is geboren in 'Hoorn', dat wil zeggen Hoornaar. Moeder is anderhalf jaar eerder overleden. Hij is de vijfde overleden om vier uur in de namiddag. Vader Pieter Both geeft het zelf aan. Hij woont nog steeds in de Banne van Gorinchem, wijk E, nummer 33 nu (hernummerd?). Hij is van beroep arbeider en 53.
De tweede getuige heet Joseph Kilsdonk. Deze Joseph is buurman en ook kleermaker, net als de getuige in 1829. Het is dus aannemelijk dat Pieter naast een kleermakerij woonde.
23 juli 1831
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
+ Huwelijkse Bijlage: nationale militie
(daarna volgt overzicht kinderen, gekregen van een nazaat die Den Breejen heet, hij stamde van Gerrit den Breejen af, wij van Teunis den Breejen)
Piet Both - Aagje den Breejen - Teunis den Breejen - Pieter den Breejen & Aaltje Swets
HUWELIJKSAKTE van PIETER DEN BREEJEN en AALTJE SWETS
In het jaar achttien honderd een en dertig, den drie en twintigsten
der maand Juni des namiddags ten zes uren, zijn
voor ons Ambtenaar
van den Burgelijken Stand der Gemeente van Hardinxveld, gecompareerd:
Pieter den Breejen, jongman, oud vijf en twintig
Jaren, geboren en wonende te Hardinxveld, van beroep
arbeider, voldaan hebbende aan den Nationale Militie,
blijkens certificaat van den Heer Gouverneur van
Zuid Holland afgegeven, meerderjarige zoon van Teunis den
Breejen, van beroep arbeider en Neeltje Swets,
echtelieden wonende te Hardinxveld, alhier tegenwoordig
en hunne toestemming gevende En
Aaltje Swets, jonge dochter, oud achttien jaren
van beroep naaister, geboren en wonende te Hardinxveld,
minderjarige dochter van Bastiaan Swets, van beroep
griendman wonende te Hardinxveld, hier tegenwoordig
en zijne toestemming gevende, en van
Geertje Klop, overleden te Hardinxveld den ? zestienden
September achttien honderd en veertien,
indertijd echteleden.
Die ons verzocht hebben het door hun voorgenomen Huwelijk te voltrekken, waarvan
den afkondigingen voor de hoofddeur van het gemeentehuis zijn geschied, namelijk
de eerste op Zondag van den twaalfden der maand Juni
achttien honderd een en dertig, en de tweeden op den Zondag daaraanvolgende,
beide des voormiddags ten elf uren
Geene verhinderingen tegen het gemelde Huwelijk ter onzer kennisse gebragt
zijnde, hebben wij, aan hun verzoek voldoende, na voorlezing van den voormelden
stukken, als mede van het Zesde Hoofdstuk en van Titel van het Burgelijk Wetboek
tot opschrift hebbende "van het Huwelijk" ieder der aanstaande Echtgenooten
afgevraagd, of zij elkander over en weder tot Man en Vrouw wilden nemen. waarop
door elk derzelven afzonderlijk een toestemmend antwoord zijnde gegeven, verklaren
wij in naam der Wet, dat Pieter den Breejen en
Aaltje Swets
door het Huwelijk zijn verbonden.
Waarvan wij akte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid
van Wouter Teuniss Swets, oud zeventig
Jaren, van beroep aannemer, oom van den Bruidegom
Teunis van den Heuvel, oud negen en veertig jaren, van beroep
Loots, neef van den Bruidegom, Gijsberts Swets, oud negen en
veertig jaren, van beroep arbeider, oom van den bruid, Pieter
van Wijngaerden, oud negen en dertig jaren, aangehuwde oom
van de Bruid en van beroep metselaar alle wonende
te Hardinxveld.
En hebben den Bruidegom, den Bruid, de vader van de bruid
en alle de getuigen, deze akte nadat dezelve was
voorgelezen nevens ons ondertekend, terwijl den
vader en moeder van den Bruidegom verklaren
niet te kunnen schrijven.
24 oktober 1834
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Schelluinen
Dit is de huwelijksakte van de ouders van Jannigje Peele. Haar moeder, Geertje Gelderblom, zal tot op late leeftijd bij haar in wonen. Later zal Arie zijn dochter aangeven bij de burgemeester Izaak Gelderblom. Hij moet op de een of andere manier familie zijn (de grootvader van Geertje heette ook Izaak Gelderblom). Het is grappig dat, omdat beide ouder van haar overleden zijn, ook de overleden grootouders met beroep erbij vermeld staan. Arie Peeles moeder is 'bouwvrouw', oftewel boerin. Die term komt niet voor in het WNT. Geertje was winkelierster - een beroep dat je ook niet veel tegekomt.
HUWELIJKSACTE van ARIE PEELE en GEERTJE GELDERBLOM
In het jaar achttien honderd vier en dertig, den vierentwintigsten
der maand October, des nademiddags ten vier uren zijn voor
ons Burgemeester van den Burgelijken Stand der Gemeente van Schelluinen
gecompareerd:
Arie Peele, jongman, oud vijfendertig jaren,
landbouwer en geboren en wonende in deze Gemeente,
voldaan hebbende aan den Nationale Militie, blijkens overgelegd
? certificaat afgegeven van den Heer
Gouverneur van Zuid Holland den negenentwingsten
september achttienhonderdvierendertig, onder
nommero drieduizendvijfhonderdeenentwintig
meerderjarige zoon van Leendert Peele, in leven
?? hebbende en overleden in deze gemeente
en Antje de Groot, oud zesenvijftig jaren, van beroep
bouwvrouw, wonende in deze gemeente hier
tegenwoordig en tot de voltrekking van het huwelijk
hare toestemming gevende en Geertje Gelderblom,
oud vijfendertig jaren, winkelierster,
geboren in deze gemeente en wonende te Hardinxveld
weduwe van Hendrik Bouwman, in
leven arbeider, gewoond hebbende en
overleden te Gorinchem, meerderjarige dochter
van Frederik Gelderblom, in leven gepensioneerd
ambtenaar en van Jannigje den Ottolander
in leven zonder beroep, beide gewoond hebbende
en overleden te Hardinxveld, kleindochter
van vaderszijde van Izaäk Gelderblom
en Annigje Houwelinge, in leven bouwlieden
gewoond hebbende en beide overleden in deze gemeente
en van moederszijde van Arie den Ottolander en
Maria ?ooman, in leven bouwlieden, gewoond
hebbende en beide overleden in deze gemeente.
Die ons verzocht hebben het door hun voorgenomen Huwelijk te voltrekken, waar
van den afkondigingen voor de hoofddeur van het gemeentehuis zijn geschied, namelijk
de eerste op zondag van den twaalfden der maand october
achttien honderd vier en dertig, en de tweeden op den Zondag daaraanvolgende,
zijnde den negentiende der maand october
Achttien honderd vier en dertig, ten beiden
dagen des voormiddags ten elf ure als
mede ?? dagen ?
in de gemeente Hardinxveld zijnde de woonplaats
der tweede Comparanten.
???? HET TWEEDE DEEL VAN DE ACTE IS NIET AANWEZIG!!!!!!
17 oktober 1835
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Schelluinen
(Ook Huwelijksbijlagen: certificaat Nationale Militie; verklaring dat het huwelijk in Gorinchem is afgekondigd; overlijdensregister van Gorinchem van Pietertje Nieuwpoort; twee extracten uit de geboorteregisters van Cornelis en Antje)
- Dit is de huwelijksakte van de Cornelis Both. Hij trouwt met Antje de Boon. Dit is de tweede De Boon als voorouder. De eerste is via de De Jong. Vader Pieter Both is ook aanwezig. Hij woont in Gorinchem. Moeder Pietertje is al dood.
- De burgemeester is Izaäk Gelderblom (zie 24 oktober 1834). Een getuige is Frederik Gelderblom: dat is niet de rechtreekse voorouder, maar wellicht een klein)zoon.
- De getuigen van deze acte zijn alleen mannen! Dat zal zo blijven tot 23 juli 1927: dan wordt bij wet bepaald, dat ook vrouwen als getuige mogen optreden!
- Dat Aaltje de Rover, moeder van de bruid, niet kan schrijven is niet zo verwonderlijk: pas eind 18e eeuw wordt leesonderwijs algemeen ingevoerd (als middel om het volk te verheffen, d.w.z. van de straat te houden). Zo werd de Maatschappij tot Nut van het Algemeen in 1784 opgericht en juist zij heeft veel gedaan om het onderwijs te vernieuwen. De leerplicht werd pas in 1901 ingevoerd. Waarschijnlijk was Aaltje een goede hulp in de huishouding of op de eigen boerderij.
- De man huwt in de woonplaats van de vrouw. Dat is overal zo.
- Het is opvallend dat een meerderjarige nog toestemming moet hebben van z'n vader om te trouwen. Louter formatliteit of niet?
- De huwelijksafkondigingen zijn voor de hoofddeur van het gemeentehuis geschied. In beide plaatsen. Hoe? Werd dat ronsgebazuind of gig dat schriftelijk? Het eerste is het waarschijnlijk, gelet op het vaste tijdstip: zondagochtend om elf uur. Bovendien kon niet iedereen lezen en schrijven. Dat zal wel vaste prik na de kerkgang geweest zijn. Even luisteren wie er nu weer gaat trouwem. Oh die! Met haar? Dat zal wel een motje zijn.
- In 1835 werd maar vier keer in die gemeente getrouwd.
- Cornelis was lucky: hij werd uitgeloot! Dat is - denk ik - ook de reden dat we zo'n uitgebreid signalement van hem hebben. De exacte betekenis van de maataanduidingen zijn mij niet bekend. Misschien is Cornelis 1 meter 64, misschien is de el gewoon een meter en is hij 1 meter 73.
HUWELIJKSACTE van CORNELIS BOTH en ANTJE DE BOON
In het jaar achttien honderd vijf en dertig, den zeventienden
der maand October, des nademiddags ten zes ure zijn voor
ons Burgemeester van den Burgelijken Stand der Gemeente van Schelluinen
gecompareerd: Cornelis Both, Jonkman, oud vijfendertig
Jaren, arbeider, Geboren te Noordeloos en wonende
te Gorinchem, voldaan hebbende aan de
Nationale Militie, blijkens overgelegd certificaat
Afgegeven door den Heer Staatsraad Gouverneur
van Zuid Holland den drie en twintigste
September Achtienhonderdvierendertig, onder
nommero 3607, meerderjarige zoon van Pieter
Both, oud acht en vijftig Jaren, Arbeider, wonende
te Gorinchem, en van Pietertje Nieuwpoort,
in leven zonder beroep, gewoond hebbende en
overleden te Gorinchem, welke vader hier
tegenwoordig is en tot de voltrekking van
het Huwelijk Zijne toestemming gevende;
en Antje de Boon, Jonge dochter, oud negentien
Jaren, zonder beroep, Geboren en wonende
in deze gemeente, minderjarige dochter
van Izaäk de Boon, oud vijftig jaren, en van
Aaltje de Rover, oud vijf en veertig jaren, Arbeiders,
wonende in deze Gemeente, mede hier
tegenwoordig en tot de voltrekking van
het Huwelijk hunne toestemming gevende;
Die ons verzocht hebben het door hun voorgenomen Huwelijk te voltrekken, waar
van den afkondigingen voor de hoofddeur van het gemeentehuis zijn geschied, namelijk
de eerste op Zondag van den vierden der maand October
achttien honderd vijf en dertig, en de tweeden op den Zondag daaraanvolgende, zijnde
Elfden der maand october Achttien honderd
vijf en dertig, als mede ter zelven dagen, maand
en Jaar binnen de Stad Gorinchem, zijnde
de woonplaats der eerste Comparant, ter beider
plaatsen des voormiddags ter Elf uren;
en
Geene verhinderingen tegen het gemelde Huwelijk ter onzer kennisse gebragt
zijnde, hebben wij, aan hun verzoek voldoende, na voorlezing van den voormelden
stukken, als mede van het Zesde Hoofdstuk en van Titel van het Burgelijk Wetboek
tot opschrift hebbende "van het Huwelijk" ieder der aanstaande Echtgenooten
afgevraagd, of zij elkander over en weder tot Man en Vrouw wilden nemen. waarop
door elk derzelven afzonderlijk een toestemmend antwoord zijnde gegeven, verklaren
wij in naam der Wet, dat Cornelis Both en
Aaltje de Boon
door het Huwelijk zijn verbonden. Waarvan wij akte hebben
opgemaakt in tegenwoordigheid van
Hendrik Advocaat, oud vijf en zestig Jaren,
Arbeider, en Joost Groeneweg,
oud twee en vijftig jaren, mede arbeider,
en Frederik Gelderblom,
oud vijf en twintig Jaren, bouwman
en Dammis de Kuiper, oud twee
en dertig Jaren, mede Bouwman,
Alle wonende in deze Gemeente,
welke gemelde getuigen in geene
bloedverwantschap aan de Comparanten
bestaan; en hebben de
beide comparanten, de vader der
eerste comparant, en de vader der
tweede Comparant, en de gemelde
getuigen, deze akte na gedane
voorlezing nevens ons ondertekend,
terwijl den moeder
der tweede Comparant aan ons verklaarde
niet te kunnen schrijven.
12 februari 1836
Archief Den Haag
Geboorteregister Schelluinen
GEBOORTE-AKTE van PIETER BOTH
In het jaar achttien honderd zes en dertig, den Twaalfden
der maand Februarij, des nademiddags ten vijf ure, is voor
ons Burgemeester Ambtenaar
van den Burgelijken Stand der Gemeente Schelluinen
gecompareerd: Cornelis Both
oud zesentwintig jaren, van beroep Arbeider,
wonende in deze gemeente, die ons heeft voorgesteld een Kind
van het mannelijk geslacht, verklarende, dat hetzelve den Twaalfden
des maand Februarij achttien honderd zes en dertig, des 's morgens
ten twee ure, binnen deze Gemeente is geboren uit hem Comparant
en des zelfs huisvrouw Antje de Boon, zonder beroep,
in het huis nommero 18 en dat aan hetzelve zal worden
gegeven de voornaam van Pieter.
Die verklaring en voorstelling is geschied in tegenwoordigheid van Joost
Groeneweg, oud drieenvijftig jaren,
van beroep Arbeider, wonende in deze gemeente
en van Daan Gelderblom, oud
vijftig jaren, van beroep Bouwman, mede
wonende in deze gemeente als getuigen van den Comparant.
En hebben wij Burgemeester Comparant en getuigen
deze Acte, na gedane voorlezing, onderteekend.
1. Joost Groeneweg ondertekend wel vaker.
2. Het is zondermeer grappig dat Pieter nauwelijks vier maanden na de huwelijksvoltrekking wordt geboren. Hoe keken ze daar in die dagen tegenaan?
3. Pieter is vernoemd naar opa Both. Het volgend kind zal traditiegetrouw Aaltje heten (naar haar moeder) als het een meisje is, of Izaäk (naar haar vader). Daarna kan er nog en Pietertje komen (naar Cornelis' overleden moeder).
26 Mei 1838
Archief Den Haag
Geboorteregister Schelluinen
GEBOORTE-AKTE van AALTJE BOTH
In het jaar achttien honderd acht en dertig, den Zesentwintigste
der maand Mei, des nademiddags ten Zes ure, is voor
ons Burgemeester Ambtenaar
van den Burgelijken Stand der Gemeente Schelluinen
gecompareerd: Cornelis Both
oud zesentwintig jaren, van beroep Arbeider,
wonende in deze gemeente, die ons heeft voorgesteld een Kind
van het vrouwelijk geslacht, verklarende, dat hetzelve den Zevenentwintigste
des maand Mei achttien honderd achte en dertig, des 's morgens
ten drie ure, binnen deze Gemeente is geboren uit hem Comparant en
des zelfs huisvrouw Antje de Boon, zonder beroep, in
het huis nommero 18 en dat aan hetzelve zal worden
gegeven de voornaam van Aaltje.
Die verklaring en voorstelling is geschied in tegenwoordigheid van Dammis de
Kuiper, oud zesendertig jaren,
van beroep Bouwman, wonende in deze gemeente
en van Nicolaas Hamerpagt, oud twee en dertig
jaren, van beroep kleermaker, mede
wonende in deze gemeente zijnde geburen van den Comparant.
En hebben wij Burgemeester Comparant en getuigen
deze Acte, na gedane voorlezing, onderteekend.
1. Cornelis is hier nog steeds 26 (vergelijk akte van 12 februari 1836).
2. Dammis de Kuiper komt vaker voor.
10 augustus 1839
Archief Den Haag
Geboorteregister Schelluinen
GEBOORTE-AKTE van JANNIGJE PEELE
In het jaar achttien honderd negen en dertig den Tiende der
maand Augustus, is voor ons Izaak Gelderblom Burgemeester
Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente Schelluinen
Provincie Zuid-Holland, verschenen: Arie Peele
oud veertig jaren, van beroep Arbeider, wonende te
Schelluinen, dewelke ons heeft verklaard, dat op Vrijdag,
den Negende der maand Augustus dezes jaars, des
smorgens ten zes ure, binnen deze gemeente is geboren een kind
van het vrouwelijk geslacht, uit zijne huisvrouw Geertje Gelderblom,
zonder beroep oud veertig jaren en dat aan dat kind te willen geven
de voornaam van Jannigje.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Arie van
de Graaf, oud drieënzestig jaren, van
beroep arbeider, wonende in deze gemeente en van Joost
Groeneweg, oud zesenvijftig jaren, van
beroep arbeider, wonende in deze gemeente als getuigen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
en de gemelde getuigen,
25 september 1840
Archief Den Haag
Geboorteregister Schelluinen
GEBOORTE-AKTE van PIETERTJE BOTH
In het jaar achttien honderd veertig, den vijfentwintigste maand
September, is voor ons Izaak Gelderblom Burgemeester
Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente Schelluinen
Provincie Zuid-Holland, verschenen: Cornelis Both,
oud dertig jaren, van beroep Arbeider, wonende te
Schelluinen, dewelke ons heeft verklaard, dat op Vrijdag,
den ?Vijfentwintigste der maand September dezes jaars, des
? middags ten negen ure, te Schelluinen is geboren een kind
van het vrouwelijk geslacht, uit hem Comparant en zijne huisvrouw
Antje de Boon, zonder beroep oud vierentwintig
jaren en dat aan dat kind te willen geven
de voornaam van Pietertje
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Dammis
de Kuiper, oud zesendertig jaren, van
beroep Bouwman, wonende in deze gemeente en van Nicolaas
Hamerpagt, oud zesendertig jaren, van
beroep kleermaker, wonende in deze gemeente als getuigen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
en de gemelde getuigen,
29 mei 1841
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Dit is de huwelijkakte van de ouders van Pietertje de Boon. Pietertje kwam in 1863, haar ouders waren al 22 jaar gehuwd. Jannigje was al 42, Huibert Teunis 45.
HUWELIJKSACTE van HUIBERT TEUNIS DE BOON en JANNIGJE KAMSTEEG
In het jaar achttien honderd een en veertig, den negenentwintigste der maand Mei, zijn voor ons Petrus Marius Bouwman, burgemeester, Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, in het huis der gemeente, in het openbaar verschenen:
Huibert Teunis de Boon, oud drie en twintig jaren, arbeider wonende te Hardinxveld, meerderjarige zoon van Cornelis de Boon, arbeider en Cornelia Sterrenburg, zonder beroep, beide wonenede te Hardinxveld, hier tegenwoordig en hunne toestemming gevende;
----en ---
Jannige Kamsteeg, oud een en twintig jaren, zonder beroep, geboren en wonende te Hardinxveld, minderjarige dochter van Willem Kamsteeg, arbeider wonende te Hardinxveld, hier tegenwoordig en zijne toestemming gevende ,en van Maria Remans overleden te Hardinxveld, -------------
Zijnde door den Bruidegom overlegd zijn geboorteextract, en certificaat van te hebben voldaan aan de Nationale Militie en door de bruid haar geboorte en doodextract van hare Moeder.
----------------------------------------------------------------
welke ons verzocht hebben het door hun voorgenomen huwelijk te voltrekken, waarvan de afkondigingen hebben plaats gehad voor de buitendeur van het gemeente-huis alhier, de eerste op Zondag den tweeden der maand Mei achttien honderd een en veertig en de tweede op den Zondag daaraanvolgende zijnde den negende der zelfve maand.------------------------------------------------
Dien ..........., met namen:-------------------------------------Arie de Rozer (?), oud acht endertig jaren, arbeider, aangehuwde broeder van den bruidegom, Wouter Kamsteeg, oud vier en twintig jaren, arbeider, neef van de bruid, Arie Klop, oud zeven en dertig jaren, arbeider, en Teunis Holleman, oud drie en dertig jaren, arbeider, de twee laatst genoemden in geene familie betrekking tot de bruidegom noch bruid staande en alle wonende te Hardinxveld.--------------------------------
En wij hebben deze Akte, na gedane voorlezing geteekend met de bruidegom, zijnen vader en de vier getuigen, verklarende de bruid harer vader en de moeder van den bruidegom het schrijven niet te hebben geleerd.
29 september 1842
Archief Den Haag
Geboorteregister Schelluinen
GEBOORTE-AKTE van IZAÄK BOTH
In het jaar achttien honderd twee en veertig, den negenentwintigste maand
December, is voor ons Izaäk Gelderblom Burgemeester,
Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente Schelluinen
Provincie Zuid-Holland, verschenen: Cornelis Both,
oud dertig jaren, van beroep Arbeider, wonende te
Schelluinen, dewelke ons heeft verklaard, dat op woensdag,
den Achtentwintigste der maand December dezes jaars, des
nademiddags ten negen ure, te Schelluinen is geboren een kind
van het mannelijk geslacht, uit hem Comparant en zijne
huisvrouw Antje de Boon, zonder beroep oud zesentwintig
jaren, zonder beroep en dat aan dat kind te willen geven
de voornaam van Izaäk.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Dammis
de Kuiper, oud achtendertig jaren, van
beroep Bouwman, wonende in deze gemeente en van Nicolaas
Hamerpagt, oud negenendertig jaren, van
beroep kleermaker, wonende in deze gemeente als getuigen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
en de gemelde getuigen,
18 maart 1844
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Gorinchem
- 18 maart 1844: In deze akte wordt de geboorte van Pietertje Both aangegeven. Zij is de dochter van Jan Both en Johanna Boon. Jan en Johanna wonen in Gorinchem. Het kind is vernoemd naar de moeder van Jan, en ook een beetje naar zijn vader. Volgens mij woont Pieter Both bij Jan in, of andersom.
- 19 mei 1852: Hierin geeft Jan de geboorte aan van zijn dochter Maria Both.
29 december 1845
Archief Den Haag
Geboorteregister Schelluinen
GEBOORTE-AKTE van CORNELIS BOTH
In het jaar achttien honderd vijf en veertig, den negenentwintigste maand
December, is voor ons Izaäk Gelderblom Burgemeester,
Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente Schelluinen
Provincie Zuid-Holland, verschenen: Cornelis Both,
oud vijfendertig jaren, van beroep Arbeider,
wonende te Schelluinen, dewelke ons heeft verklaard, dat op zondag,
den Achtentwintigste der maand December dezes jaars, des
nademiddags ten drie ure, te Schelluinen is geboren een kind
van het mannelijk geslacht, uit hem Comparant en zijne
huisvrouw Antje de Boon, zonder beroep oud negenentwintig
jaren, zonder beroep en dat aan dat kind te willen geven
de voornaam van Cornelis.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Adriaan
de Groot, oud vijfendertig jaren, van
beroep Arbeider, wonende in deze gemeente en van Cornelis
Gelderblom, oud drieenendertig jaren, van
beroep Bouwman, wonende in deze gemeente als getuigen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
en de gemelde getuigen,
6 december 1847
Archief Den Haag
Overlijdensregister Gorinchem
Overlijdensakte van Pieter Both, zoon van Mattheus Both en Teuntje van Dijk. Hij heeft zijn vrouw 18 jaar overleefd. Zoon Jan, 26 en arbeider, en Arie Gelderblom, 49 en arbeider en bekende van de dode, geven zijn overlijden aan. Hij is de vijfde overleden om vier uur in morgen. Hij woonde in de Schelluinse Stoep, wijk E, nummer 38 (hernummerd?). Wellicht is dit hetzelfde huis als voorheen, nu geheten Schelluinse Stoep. In Texeira de Mattos komt wel Schelluinse kade en Schelluinse weg voor, maar niet Schelluinse Stoep.
11 maart 1848
Archief Den Haag
Overlijdensregister Gorinchem
Overlijdensakte van Eijmen Both, zoon van Jan Both en Johanna Boon. Hij is de tiende overleden om drie uur in de namiddag. Hij is slechts 11 maanden oud geworden en overlijdt ruim drie maanden na opa. Vader Jan Both geeft het zelf aan. Hij woont nog steeds in de Banne wijk E, nummer 38.
De nummer komen overeen, dus ik mag aannemen dat vader (zie 1847) bij zoon Jan inwoonde.
De tweede getuige heet Leendert van Bergeijk. Hij is bekende, 41 en schoenmaker van beroep.
28 juni 1849
Archief Den Haag
Geboorteregister Gorinchem
GEBOORTE-AKTE van ARIE BOTH
In het jaar achttien honderd negen en veertig, den achtentwintigste
Junij, is voor ons Gerard Blom,
Lid van het plaatselijk bestuur, benoemd Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Stad Gorinchem, Provincie Zuid-Holland, gecompareerd: Kornelis
Both, oud negenendertig
jaren, Arbeider, wonende
te Gorinchem, dewelke ons verklaarde, dat op den Achtenetwintigsten
Junij dezes jaars, des morgens ten drie ure, t
alhier is geboren een kind van het mannelijk geslacht, uit hem
aangever Kornelis Both en Antje
de Boon, echtelieden, ouders van het
kind aan hetwelk hij ons verklaarde te
willen geven de voornaam Arie.
Van welke verklaring wij akte hebben opgenaakt in tegenwoordigheid van Arnoldus
Koene, oud vierenzeventig jaren,
visscher, en Leendert van Bergeijk
oud tweeëendertig jaren, Schoenmaker
beiden wonende te Gorinchem. En hebben de Aangever en getuigen
deze akte, na door ons gedane voorlezing, nevens ons onderteekend.
30 oktober 1851
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Gorinchem
GEBOORTE-AKTE van ADRIANA BOTH
In het jaar achttien honderd een en vijftig den Dertigsten
October, is voor ons Dirk van Drooge,
Lid van het plaatselijk bestuur benoemd Ambtenaar van den Burgelijken Stand te
Gorinchem, Provincie Zuid-Holland, gecompareerd: Kornelis Both
oud veertig
jaren, arbeider wonende
te Gorinchem, dewelke ons verklaarde, dat op den negenentwintigsten
October dezes jaars, des voormiddags ten elf ure,
alhier is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht, uit hem
declarant en Johanna de Boon, zonder
beroep, zijne huisvrouw,
aan hetwelk hij ons verklaarde te
willen geven de voornaam: Adriana.
Van welke verklaring wij Akte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid van Johannes
van Strouwen, oud zevenenveertig jaren,
mandenmaker en Jan Stavast
oud achtentwintig jaren, arbeider
beiden wonende te Gorinchem. En hebben de komparanten en getuigen
deze akte, na door ons gedane voorlezing, nevens ons onderteekend,
19 mei 1852
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Gorinchem
GEBOORTE-AKTE van MARIA BOTH
In het jaar achttien honderd twee en vijftig den negentienden
Mei, is voor ons Dirk van Drooge
Lid van het plaatselijk bestuur benoemd Ambtenaar van den Burgelijken Stand te
Gorinchem, Provincie Zuid-Holland, gecompareerd: Jan Both
oud dertig
jaren, arbeider wonende
te Gorinchem, dewelke ons verklaarde, dat op den negentienden
Mei dezes jaars, des voormiddags ten halftwaalf ure,
alhier is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht, uit hem
declarant en Johanna Boone, zonder
beroep, zijne huisvrouw
aan hetwelk hij ons verklaarde te
willen geven de voornaam: Maria.
Van welke verklaring wij Akte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid van Arie
de Koning, oud zesendertig jaren,
voorman en Herman Ton ?
oud zesendertig jaren, ?
beiden wonende te Gorinchem. En hebben de komparanten en getuigen
deze akte, na door ons gedane voorlezing, nevens ons onderteekend,
?
15 mei 1854
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Gorinchem
GEBOORTE-AKTE van ANTJE BOTH
In het jaar achttien honderd vier en vijftig den vijftienden
Mei, is voor ons Dirk van Drooge,
Lid van het plaatselijk bestuur benoemd Ambtenaar van den Burgelijken Stand te
Gorinchem, Provincie Zuid-Holland, gecompareerd: Kornelis
Both, oud drieenveertig
jaren, arbeider wonende
te Gorinchem, dewelke ons verklaarde, dat op den veertienden
Mei dezes jaars, des avonds ten tien ure,
alhier is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht, uit hem
declarant en Antje de Boon, zonder
beroep, zijne huisvrouw,
aan hetwelk hij ons verklaarde te
willen geven de voornaam: Antje.
Van welke verklaring wij Akte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid van Izak
de Boon, oud negenenzestig jaren,
arbeider en Bastiaan Verhoeff,
oud negenendertig jaren, arbeider
beiden wonende te Gorinchem. En hebben de komparanten en getuigen
deze akte, na door ons gedane voorlezing, nevens ons onderteekend,
29 oktober 1855
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Huwelijksakte van de ouders van Dirk Pieter de Jong. Dirk Pieter zou vier jaar later ter wereld komen. Naar wie hij vernoemd is, is mij nog niet duidelijk. Zij wordt ruim 71, hij overlijdt nog geen 9 maanden later, 75 jaar, 6 maanden en 23 dagen oud.
HUWELIJKSACTE van GERRIT DE JONG en CORNELIA DE JONG
In het jaar achttien honderd vijf en vijftig, den negenentwintigste der maand October, zijn voor ons Petrus Marius Bouwman, burgemeester, Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, in het huis der gemeente, in het openbaar verschenen:
Gerrit de Jong, oud twee entwintig jaren, arbeider wonende te Hardinxveld, minderjarige zoon van Cornelis de Jong, arbeider wonende te Hardinxveld, hier tegenwoordig en zijne toestemming gevende, en Lena den Breejen, overleden, en ---------------------
Cornelia de Jong, oud negentien jaren, zonder beroep wonende te Hardinxveld en minderjarige dochter van Huibert de Jong, arbeider, en van Teuntje van 't Verlaat, zonder beroep en beide wonende te Hardinxveld, hier tegenwoordig en hunne toestemming gevende. -------------
Zijnde door den Bruidegom overlegd zijn geboorteextract, doodextract van zijn moeder, het bewijs van voldoening aan de Nationale Militie benevens de toestemming tot het aangaan van zijn huwelijk afgegeven door den kommandant van het bataillon Mineurs en Sappeurs en door de bruid haar geboorteextract. ------
welke ons verzocht hebben het door hun voorgenomen huwelijk te voltrekken, waarvan de afkondigingen hebben plaats gehad voor de buitendeur van het gemeente-huis alhier, de eerste op Zondag den veertienden der maand October achttien honderd vijf en vijftig en de tweede op den Zondag daaraanvolgende zijnde den eenentwintigsten dierzelfde maand.
Dien ..........., met namen:-------------------------------------Arie Blokland, oud twee endertig jaren, arbeider, neef van den bruidegom, wonende te Hardinxveld,------------------------------
Gerrit aan de Wiel, oud vijf en twintig jaren, arbeider, neef van den bruidegom, wonende te Hardinxveld,---------------------------Jan de Jong, oud acht en veertig jaren, arbeider, oom van den bruidegom, wonende te hardinxveld,-------------------------------Cornelis de Jong, oud zes en twintig jaren, arbeider, broeder van de bruid, wonende te Hardinxveld.--------------------------------
En wij hebben deze Akte, na gedane voorlezing geteekend met den ouders des bruidegoms, de ouders van de bruid en de getuigen, verklarende bruidegom en bruid het schrijven niet te hebben geleerd.
15 december 1856
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Gorinchem
GEBOORTE-AKTE van LENA BOTH
In het jaar achttien honderd zes en vijftig den vijftienden der maand
December, is voor ons Dirk van Drooge,
Ambtenaar van den Burgelijken Stand te Gorinchem, Provincie Zuid-Holland,
verschenen: Kornelis Both,
oud zesenveertig jaren, arbeider wonende
te Gorinchem, die ons verklaarde, dat op den veertienden
December dezes jaars, des morgens ten vier ure,
alhier is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht, uit hem
declarant en Antje de Boon, zonder
beroep, zijne huisvrouw,
aan hetwelk hij ons verklaarde te
willen geven de voornaam: Lena
Van welke verklaring wij akte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid van Arie
Gelderblom, oud achteenvijftig jaren,
arbeider en Dirk de Veer,
oud tweeendertig jaren, gemeentebode,
beiden wonende te Gorinchem. En hebben de komparanten en getuigen
deze akte, na gedane voorlezing, nevens ons onderteekend.
30 mei 1859
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Gorinchem
Cornelis vernoemt een zoon naar zijn opa en overleden broers (waarvan hij de eerste nauwelijks gekend zal hebben). Toen hij 15 was kreeg hij nog een broertje, Vlak voordat dat ventje zes werd, overleed dat kereltje. Deze Mattheus zal ook op vierjarige leeftijd overlijden. Hoezo: 'what's in a name?'
GEBOORTE-AKTE van MATTHEUS BOTH
In het jaar achttien honderd negen en vijftig den dertigsten der maand
Mei, is voor ons Dirk van Drooge,
Ambtenaar van den Burgelijken Stand te Gorinchem, Provincie Zuid-Holland,
verschenen: Kornelis Both,
oud achtenveertig jaren, arbeider wonende
te Gorinchem, die ons verklaarde, dat op den negenentwintigsten
Mei dezes jaars, des namiddags ten half vier ure,
alhier is geboren een kind van het mannelijk geslacht, uit hem
declarant en Antje de Boon, zonder
beroep, zijne huisvrouw,
aan hetwelk hij ons verklaarde te
willen geven de voornaam: Mattheus
Van welke verklaring wij akte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid van Willem
van der Wiel, oud tweeenvijftig jaren,
arbeider en Dirk de Veer,
oud tweeendertig jaren, gemeentebode,
beiden wonende te Gorinchem. En hebben de komparanten en getuigen
deze akte, na gedane voorlezing, nevens ons onderteekend.
29 augustus 1859
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Gorinchem
GEBOORTE-AKTE van DIRK PIETER DE JONG
In het jaar achttien honderd negen en vijftig den twintigsten der maand
Augustus, is voor ons Petrus Marius Brouwer
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Johannes Samson Baumann, bij de bevalling tegenwoordig, oud zesenveertig
jaren, van beroep vroedmeester, wonende te Hardinxveld,
dewelke ons verklaarde, dat op zaterdag, den twintigsten
der maand Augustus dezes jaars, des morgens ten drie ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het mannelijk geslacht,
uit Gerrit de Jong, arbeider en diens huisvrouw
Cornelis de Jong, zonder beroep, beide wonende te
Hardinxveld, en aan dat kind te willen geven
de voornamen: Dirk Pieter.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Tijs Swets
Tijszoon, oud zestig jaren, van
beroep secretaris, wonende te Hardinxveld en van Arie van
Zutphen, oud negenenveertig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te Hardinxveld, als getuigen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met den comparanten
en de getuigen.
1 september 1860
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Gorinchem
Huwelijksakte van de Antje Both. Zij trouwt met Gerrit Slomp, dertig jaar oud, arbeider, zoon van Gerrit Slomp (overleden) en Anna Kamsteeg. Aaltje is 22, zonder beroep. De familie Both woont dan nog in Gorinchem. Niet veel later zal ze verhuizen naar Hardinxveld, althans voor of omstreeks januari 1862.
HUWELIJKSACTE van GERRIT SLOMP en ANTJE BOTH
1850-1860
Genealogisch Instituut Den Haag
Bevolkingsregister Hardinxveld, 1850-1860
Kaart 30, nummer 172
Piet Both - Aagje den Breejen - Teunis den Breejen - Pieter den Breejen
BEVOLKINGSREGISTER PIETER DEN BREEJEN & AALTJE SWETS
Ik denk dat de kaart in 1852 aangemaakt is.
De Den Breejens woonden in Wijk C, boven de buurt. Hun huisnummer was 108 a.
Ze woonden daar maar liefst met 14 mensen in één huis, vader moeder en 12 kinderen. Toen deze lijst werd opgetekend, werden de kinderen niet in chronologische volgorde onder elkaar gezet. Pieter den Breejen was Griendbaas. Het is opvallend dat er zo weinig kinderen overleden. Wellicht begint deze lage kindersterfte halverwege de 19e eeuw, door de verbeterde gezondheidszorg en hygiëne.
1850-1860
Genealogisch Instituut Den Haag
Bevolkingsregister Hardinxveld, 1850-1860
Kaart 9 (of 1?), nummer 46
Piet Both - Huipie de Jong - Pietertje de Boon - Huibert Teunis de Boon
BEVOLKINGSREGISTER HUIBERT T. DE BOON & JANNIGJE KAMSTEEG
De familie De Boon woonde in Den Bout in huis nummer 36.
Ze kregen relatief gezien niet zoveel kinderen: Cornelis, Willem, Maria, een Pieter (die in 1857 overleed) en een Huibert Teunis. Pietertje, van wie we die mooie brieven hebben uit de oorlog, is van 1863, dus die staat niet op deze kaart. Haar oudste broer is dan al 20. Ze is dus een beetje een nakomertje. Huibert Teunis was en bleef arbeider.
1850-1860
Genealogisch Instituut Den Haag
Bevolkingsregister Hardinxveld, 1850-1860
Kaart ?, nummer van het blad 33
Piet Both - Pieter Both - Arie Both - Pieter Both - Cornelis Both
BEVOLKINGSREGISTER CORNELIS BOTH & ANTJE DE BOON
De familie Both woont in (wijk) A (huisnummer) 15 a n.k.(????) Waar dat precies is, weet ik niet. Dat moet in het kadaster in Rotterdam na te zien zijn.
Daarvoor woonde een Anna Sterrenburg er met Dirkje Hol.
Cornelis c.c. ging daar januari 1862 wonen, of hij direct uit Gorinchem kwam, of eerst nog in een ander huis in Hardinxveld woonde, is nog niet onderzocht. (zie kaarten in Gorinchem).
Dergelijke kaarten werden nogal slordig ingevuld:
1. Cornelis was niet geboren in Gorinchem, maar in Noordeloos.
2. Wat die Arie Beuzekom onderaan moet betekenen is een raadsel. Van wie is hij een zoon? Wanneer is hij geboren? Het zal wel een schrijffout geweest zijn.
Wat valt er allemaal van deze kaart af te lezen:
1. Pieter, ook landbouwer, verhuist naar A 12. Dat zal redelijk snel gebeuren, want Pieter trouwt 31 mei 1862.
2. Antje overlijdt 2 augustus 1865. Ze wordt slechts 47 jaar oud. Haar jongst zoon is 2 jaar oud! Heeft Cornelis zijn kinderen verder alleen opgevoed?
3. Pietertje staat twee keer op de kaart vermeld, als nummer 7 en na 11. Zij is van 25 september 1840, geboren in Schelluinen. Nummer 7 is een beetje raadselachtig.
?? 1850-1860
Genealogisch Instituut Den Haag
Bevolkingsregister Hardinxveld, 1850-1860
Kaart ?, nummer van het blad 24
Piet Both - Pieter Both - Arie Both - Pieter Both - Cornelis Both
(het gaat om de zoon van Cornelis, broer van Pieter)
BEVOLKINGSREGISTER CORNELIS BOTH & LIJNTJE SWETS
De kaart is niet zo duidelijk. Er staat dat Cornelis Jr. Both 2 dagen na zijn 30ste verjaardag op 13 mei 1875 verhuist van huisnummer 20 en naar 23. Hij heeft dan een zoon en een dochter (een dochter Ariaantje is dan al overleden).
Oktober 1878 kwam Cornelis' zuster Lena ook bij hem inwonen. Zij is 21 en komt volgens het gegeven uit Gorinchem. Op haar 15e vertrok ze naar Sliedrecht (als dienstmeid, neem ik aan). Waarom ze niet gewoon bij haar vader is mij nog niet duidelijk. Mogelijk woonde pa ook al bij en kind in, of een kind met gezin bij hem. Hij was in 1878 tenslotte ook al 68.
De kaart is nog incompleet, hier moet een betere afdruk van gemaakt worden.
26 mei 1862
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Piet Both - Aagje den Breejen - Teunis den Breejen & Johanna Margrieta de Vries
HUWELIJKSACTE TEUNIS DEN BREEJEN en JOHANNA MAGRITA DE VRIES
In het jaar achttien honderd twee en zestig, den zesentwintigsten der maand
Mei, zijn voor ons Petrus Marius Brouwer
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, in het huis
der gemeente, in het openbaar verschenen:
Teunis den Breejen, oud tweeentwintig
jaren, arbeider, geboren en wonende te
Hardinxveld, minder jarige zoon van
Pieter den Breejen, schipper en Aaltje
Swets, zonder beroep, beiden wonende
te Hardinxveld, hier tegenwoordig en
hunne toestemming gevende
En
Johanna Margrita de Vries, oud
een en twintig jaren, zonder beroep,
geboren en wonende te Hardinxveld,
minderjarige dochter van Pieter de Vries,
schipper, en van Aagje de Korver, zonder beroep,
beide wonende te Hardinxveld, hier
tegenwoordig en hunne toestemming gevende
Zijnde door den bruidegom overgelegd
zijn geboorteextract, het bewijs van voldoening
aan de nationale Militie en de toestemming van
den kommandant der vesting artillerie tot het
aangaan van een huwelijk ? haar geboorteextract
welke ons verzocht hebben het door hun voorgenomen huwelijk te voltrekken, waarvan
de afkondigingen hebben plaats gehad voor de buitendeur van het gemeente-huis alhier,
de eerste op Zondag den Elfden der maand Mei achttien
honderd twee en zestig en de tweede op den Zondag daaraanvolgende zijnde
den achttienden dierzelde maand
Dien ten gevolge en na dat de partijen, des gevraagd, elk afzonderlijk, aan ons, in
tegenwoordigheid der na te melden getuigen hebben verklaard: "dat zij elkander aannemen
tot echtgenooten, en dat zij getrouwelijk al de pligten zullen vervullen, welke door
de wet aan den huwelijken staat verbonden zijn," zoo verklaren wij Ambtenaar van
den Burgelijken Stand, in naam der wet, dat Teunis den Breejen
en Johanna Margrita de Vries voornoemd, door den echt aan elkander verbonden zijn.
Van al hetwelk wij deze Acte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid der navolgende getuigen, met namen:
Leendert Van Eck, oud vier en dertig jaren timmerman
Maarten Grondel, oud zesentwintig jaren arbeider
Arie Eikelenboom, oud vij en twintig jaren
bouwman en Arie Zutphen oud drie en vijftig
jaren verldwachter, allen in geene familiebetrekking
tot de comparanten staande wonende te Hardinxveld
En zulcken omdat de genoemde gehuwden in tegenwoordigheid
der gemelde getuigen hebben verklaard
dat hij het kind van het mannelijk geslacht,
waarvan de tweede comparante op den zevenden
december der vorigen jaars is bevallen en ?
registers van geboorte daar ? te voor dien jaar
bij de hondervijfendertigste acte onder de
voornamen van Pieter Cornelis ingeschreven, als hun
wettig kind hetzelve als zodanig bijden erkenden.
En hebben wij dees Acte, na gedane voorlezing, geteekend met den bruidegom
de bruid, de ouders des bruidegoms ende
bruid benevens de getuigen.
31 mei 1862
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Schelluinen
Deze akte legt het huwelijk vast van Pieter Both en Jannigje Peele. Pieter is de zoon van Cornelis Both en Antje de Boon. Hij is geboren in Schelluinen, verhuist op dertienjarige leeftijd naar Gorinchem, trouwt met Jannigje uit Schelluinen in Schelluinen en gaat dan net als zijn vader wonen in Hardinxveld. Zijn moeder was zelfs al weer twee maanden zwanger. De zoon, die Pieter aangeeft, wordt ook Pieter genoemd! Geertje Gelderblom, de moeder van Jannnigje, zal bij Pieter in gaan wonen.
In het jaar achttien honderd twee en zestig, den eenendertigsten der maand Mei, zijn voor ons Johannes Diderik van Slijpe Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente Schelluinen Provincie Zuid-Holland, in het huis der gemeente, in het openbaar verschenen:
Pieter Both, oud zesentwintig jaren, van beroep schipper, wonende te Hardinxveld en geboren te Schelluinen, voldaan hebbende aan de wet op de Nationale Militie, blijkens verklaring van voldoening, afgegeven door den Hoog Edel Gestrengen Heer Commissaris des Konings in de Provincie Zuid Holland in dato twee en twintig April dezes jaars onder Numero een duizend negen honderd zes en tachtig, meerder jarige zoon van Cornelis Both, van beroep Schipper en van Antje de Boon, zonder beroep, beiden wonende te Hardinxveld, welke alhier tegenwoordig verklaarden hunnen toestemming te geven tot het aangaan van een huwelijk van dezen hunnen zoon met Jannigje Peele, comparante in deze
En
Jannigje Peele, oud twee en twintig jaren, zonder beroep, geboren en wonende te Schelluinen, minderjarige dochter van Arie Peele, overleden, en van Geertje Gelderblom, zonder beroep, mede te Schelluinen woonachtig, welke alhier tegenwoordig verklaarde hare toestemming te geven tot het aangaan van een huwelijk van deze hare dochter met Pieter Both, comparant in deze.
welke ons verzocht hebben het door hun voorgenomen huwelijk te voltrekken, waarvan de afkondigingen hebben plaats gehad voor de buitendeur van het gemeente-huis alhier, de eerste op Zondag den Elfden der maand Mei achttien honderd twee en zestig en de tweede op den Zondag daaraanvolgende zijnde den achttienden derzelver maand en zoowel binnen deze gemeente als binnen de gemeente Hardinxveld, zonder stuiting[1] zijn afgeloopen.
Dien ten gevolge en na dat de partijen, des gevraagd, elk afzonderlijk, aan ons, in tegenwoordigheid der na te melden getuigen hebben verklaard: "dat zij elkander aannemen tot echtgenooten, en dat zij getrouwelijk al de pligten zullen vervullen, welke door de wet aan den huwelijken staat verbonden zijn," zoo verklaren wij Ambtenaar van den Burgelijken Stand, in naam der wet, dat Pieter Both en Jannigje Peele voornoemd, door den echt aan elkander verbonden zijn.
Van al hetwelk wij deze Acte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid der navolgende getuigen, met namen:
-Vas Peele, oud twee en zestig jaren, van beroep Bouwman, wonende te Schelluinen, oom van de comparante,
-Adriaan de Groot, oud vijftig jaren, van beroep Bouwman, wonende te Schelluinen, Oom van den Comparant,
- Ew?t de Kuijper Sr. oud acht en vijftig jaren, van beroep Bouwman, wonende te Schelluinen, Oom van de Comparante,
- Jan Leendertse, oud drie en veertig jaren, van beroep Veldwachter, wonende te Schelluinen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de beide Comparanten, de ouders van den Comparant, de moeder van de Comparante, en de vier genoemde getuigen.
Opmerkingen:
-Antje Both-de Boon tekent met haar meisjesnaam.
- dit is het tweede huwelijk in die gemeente in dat jaar: er zullen er nog vier volgen.
- Cornelis' beroep is dat van schipper, net als Pieter.
- De akte is veranderd t.o.v. voorheen: nu wordt niet verwezen naar "het Zesde Hoofdstuk van den Titel van het Burgerlijk wetboek tot opschrift hebbende van den Huwelijk," maar daaruit geciteerd.
- Welke 'pligten zijn aan den huwelijken staat verbonden'?
-Hierna volgen de huwelijkse bijlagen: Bewijs voldaan te hebben aan de nationale militie, Bewijs van de burgemeester van Hardinxveld, P.M. Brouwer, dat de afkondigingen goed zijn verlopen en twee Extracten uit het bevolkingsregister (geboorteregister) van de gemeente Schelluinen van Pieter en Jannigje.
22 december 1862
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van PIETER BOTH
In het jaar achttien honderd twee en zestig den tweeëntwintigsten der maand
december, is voor ons Petrus Marius Brouwer
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Pieter Both, bij de bevalling tegenwoordig oud zevenentwintig
jaren, van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op maandag, den tweeëntwintigsten
der maand december dezes jaars, des morgens ten een ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het mannelijk geslacht,
uit Cornelis Both, thans afwezig als werkman, van beroep arbeider,
en diens huisvrouw Antje de Boon, zonder beroep,
beide wonende te Hardinxveld en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Pieter.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Pieter de Rover,
oud tweeënzestig jaren, van
beroep arbeider, wonende te Hardinxveld en van Gijsbert den
Dunnen, oud eenenzestig jaren, van
beroep winkelier, wonende te Hardinxveld als getuigen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de
comparanten en getuigen.
23 maart 1863
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van ANTJE BOTH
In het jaar achttien honderd drie en zestig den drieëntwintigsten der maand
maart, is voor ons Petrus Marius Brouwer
burgemeester, Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Jan Hansium bij de bevalling tegenwoordig oud vijfenveertig
jaren, van beroep vroedmeester, wonende te Giessennieuwkerk
dewelke ons heeft verklaard, dat op Zondag, den tweeëntwintigsten
der maand Maart dezes jaars, des avonds ten zeven ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht,
uit Pieter Both arbeider en zijne huisvrouw Jannigje
Peele zonder beroep en beide wonende
te Hardinxveld en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Antje.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Tijs?
Tijszoon, oud drieënzestig jaren, van
beroep secretaris, wonende te Hardinxveld en van Arie
van Zutphen, oud drieënvijftig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te Hardinxveld als getuigen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de
comparanten en getuigen.
23 mei 1863
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
OVERLIJDENSREGISTER van ANTJE BOTH
In het jaar achttien honderd drie en zestig, den tweeëentwintigsten der maand
maart, zijn voor ons Petrus Marius Brouwer
Burgemeester, Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Cornelis den Breejen, buur van den overledene, oud zeventig
jaren, van beroep schipper, wonende te hardinxveld
en Arie de Groot, buur, oud vierendertig jaren, van
beroep arbeider, wonende te Hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op donderdag, den eenentwintigsten der maand Mei
dezes jaars, des middags ten twee ure, te Hardinxveld
is overleden:
Antje Both, oud twee maanden, zonder beroep, geboren
te Hardinxveld en laatst aldaar gewoond hebbende
in het huis nummer dertien, dochter van Pieter
Both, arbeider en Jannigje Peelen, zonder beroep,
echtelieden, beide wonende te Hardinxveld
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
19 oktober 1863
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van PIETERTJE DE BOON
In het jaar achttien honderd drie en zestig den negentienden der maand
October, is voor ons Petrus Marius Brouwer
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Adriana Meerendonk, bij de bevalling tegenwoordig, oud vierentwintig
jaren, van beroep vroedvrouw, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op maandag, den negentienden
der maand October deze jaars, des morgens ten zes ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht,
uit Huibert Teunis de Boon, arbeider en diens huis-
vrouw Jannigje Kamsteeg, zonder beroep, beide wo-
nende te Hardinxveld en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Pietertje.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Tijs Swets
Tijszoon, oud vijfenzestig jaren, van
beroep secretaris, wonende te Hardinxveld en van Arie van
Zutphen, oud vierenvijftig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te Hardinxveld, als getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparante
en de getuigen.
28 november 1863
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
OVERLIJDENSREGISTER van MATTHEUS BOTH
In het jaar achttien honderd drie en zestig, den achtentwintigsten der maand
maart, zijn voor ons Petrus Marius Brouwer
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Cornelis Both, vader, oud drieenvijftig
jaren, van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld,
en Hendrik Willem van den Hoff, buur, oud vijfentwintig jaren, van
beroep scheepstimmerman, wonende te Hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op vrijdag, den zevenentwintigsten der maand November
is overleden:
Mattheus Both, oud vier jaren, zonder beroep, geboren
te Gorinchem en laatst alhier te Hardinxveld gewoond
hebbende in het huis nummer vijftien a, zoon van den
eersten comparant en diens huisvrouw Antje de Boon,
zonder beroep, wonende te Hardinxveld.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
18 april 1864
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van ARIE BOTH
In het jaar achttien honderd vier en zestig den achttienden der maand
April is voor ons Petrus Marius Brouwer
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Adriana van Meerendonk, bij de bevalling tegenwoordig, oud vijfentwintig
jaren, van beroep vroedvrouw, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op zaterdag, den zestienden
der maand April deze jaars, des avonds ten tien ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het mannelijk geslacht,
uit Pieter Both, arbeider en diens huisvrouw Jannigje
Peele, zonder beroep, beide wonende te Hardinxveld
en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Arie
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Tijs Swets
Tijszoon, oud vijfenzestig jaren, van
beroep secretaris, wonende te Hardinxveld en van Arie van
Zutphen, oud vierenvijftig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te Hardinxveld, als getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten
en de getuigen.
18 september 1866
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van CORNELIS BOTH
In het jaar achttien honderd zes en zestig den zesentwintigsten der maand
September is voor ons Adriaan Alexander Cremer
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Adriana van Meerendonk, bij de bevalling tegenwoordig, oud zevenentwintig
jaren, van beroep vroedvrouw, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op woensdag, den zesentwintigsten
der maand September deze jaars, des morgens ten vijf ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het mannelijk geslacht,
uit Pieter Both, arbeider en diens huisvrouw Jannigje
Peele, zonder beroep, beide wonende te Hardinxveld
en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Cornelis
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Tijs Swets
Tijszoon, oud achtenzestig jaren, van
beroep secretaris, wonende te Hardinxveld en van Arie van
Zutphen, oud vierenvijftig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te Hardinxveld, als getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten
en de getuigen
14 maart 1867
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
OVERLIJDENSREGISTER van IZAÄK BOTH
In het jaar achttien honderd zeven en zestig, den veertienden der maand
Maart, zijn voor ons Willem Izaäk van den Hoff
Raadslid Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Cornelis Both, vader van den overledene, oud zevenenvijftig
jaren, van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld,
en Baris Klop, buur, oud zestig jaren, van
beroep arbeider, wonende te Hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op donderdag, den veertienden der maand maart
dezes jaars, des morgens ten vier ure, te Hardinxveld
is overleden:
Izaäk Both, oud vierentwintig jaren, van
beroep arbeider, geboren te Schelluinen,
en laatst alhier gewoond hebbende in het
huis nummer vijftien a, ongehuwde
zoon van Cornelis Both, bovengenoemde,
en van Antje de Boon, overleden.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend door eersten
comparant, verklarende de tweede het
schrijven niet te hebben geleerd.
16 juli 1867
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
OVERLIJDENSREGISTER van CORNELIS BOTH
In het jaar achttien honderd zes en zestig den zestienden der maand
Julij, zijn voor ons Willem Izaak van den Hoff,
Raadslid, Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Cornelis de Kok, bekende, oud eenenveertig jaren, van
beroep timmerman, wonende te Hardinxveld,
en Huibert van de Laar, bekende, oud achtendertig jaren, van
beroep herbergier, wonende te hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op dinsdag, den zestienden der maand Julij,
dezes jaars, des morgens ten drie ure, te Hardinxveld
is overleden:
Cornelis Both, oud negen maanden, zonder beroep, gebo-
ren te hardinxveld en laatst aldaar gewoond hebben-
de in het huis nummer elf, zoon van Pieter Bot, arbeider en
diens huisvrouw Jannigje Peelen, zonder beroep, beiden
wonende te Hardinxveld
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
17 oktober 1868
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
Piet Both - Aagje den Breejen & Arie Both
GEBOORTE-AKTE van AAGJE DEN BREEJEN
In het jaar achttien honderd acht en zestig den zevendtienden der maand
october, is voor ons Frans Marius de Vries van Heijst
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Adriana van Meerendonk, bij de bevalling tegenwoordig, oud negenentwintig
jaren, van beroep vroedvrouw, wonende te Hardinxveld,
dewelke ons heeft verklaard, dat op vrijdag, den zestienden
der maand oktober dezes jaars, des middags ten twaalf ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht,
uit Teunis den Breejen, schipper en diens huisvrouw
Jannigje Peele, zonder beroep, beide wonende te
Hardinxveld en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Aagje.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Tijs Swets
oud zeventig jaren, van
beroep secretaris, wonende te Hardinxveld en van Pieter Kenster
oud achtendertig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te Hardinxveld, als getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten
en de getuigen
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
7 december 1868
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van ANTJE BOTH
In het jaar achttien honderd acht en zestig den zevenden der maand
december, is voor ons Frans Marius de Vries van Heijst
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Adriana van Meerendonk, bij de bevalling tegenwoordig, oud negenentwintig
jaren, van beroep vroedvrouw, wonende te Hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op zondag den zesden
der maand december dezes jaars, des morgens ten vijf ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht,
uit Pieter Both arbeider en diens huisvrouw
Jannigje Peele, zonder beroep, beide wonende te
Hardinxveld en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Antje
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Tijs Swets
oud zeventig jaren, van
beroep secretaris, wonende te Hardinxveld en van Pieter Kenster;
oud achtendertig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te Hardinxveld, als getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten
en de getuigen
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
25 maart 1872
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van GEERTRUIDA BOTH
In het jaar achttien honderd twee en zeventig den vijfentwintigsten der maand
Maart, is voor ons Arie Johannes Goudriaan,
Burgemeester Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Adriana van Meerendonk, bij de bevalling tegenwoordig, oud drieendertig
jaren, van beroep vroedvrouw, wonende te Hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op zondag den zesden
der maand Maart dezes jaars, des morgens ten negen ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht,
uit Pieter Both arbeider en diens huisvrouw
Jannigje Peele, zonder beroep, beide wonende te Hardinxveld
en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Geertruida.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van Tijs Swets
oud drieenzeventig jaren, van
beroep secretaris, wonende te Hardinxveld en van Jan Dirk
de Vries, oud achtendertig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te Hardinxveld, als getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten
en de getuigen
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
1 november 1875
Gemeente-archief Hardinxveld
Proces-verbaal 16 juni 1874 - 1879, inv. nr. 584
Aangifte van een boze winkelier, de heer Cornelis Hoogendoorn, uit wiens winkel Willem den Breejen met enkele kornuiten heeft gepikt. Willem is van 1860 en het nakomertje van Pieter den Breejen en Aaltje Swets. Moeder zou de volgende dag haar 63ste verjaardag vieren. Misschien pikte hij het wel als verjaardagscadeautje, of is dat al te romantisch gedacht? Waarschijnlijk wel. In ieder geval zal het ongeluk van gepakt geworden te zijn snel verbleken: 15 dagen later, op 16 november, overlijdt zijn moeder. Vader Pieter zou twee jaar later overlijden.
13 december 1878
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van JANNIGJE BOTH
In het jaar achttien honderd acht en zeventig den dertienden der maand
December, is voor ons Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente
Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen: Adriana van Meerendonk,
bij de bevalling aanwezig geweest, oud negenendertig
jaren, van beroep vroedvrouw, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op vrijdag den dertienden
der maand December dezes jaars, des morgens ten tien ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht,
uit Jannigje Peele, zonder beroep, echtgenoot van
Pieter Both, arbeider, beide wonende te Hardinxveld
de laatste afwezig en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Jannigje.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van
Gerrit van santen, oud negenenzestig jaren,
van beroep hovenier, wonende te Hardinxveld en van
Teunis Koorevaar, oud vijfendertig jaren,
van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld, als
getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten en
de getuigen
6 februarij 1879
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
OVERLIJDENSREGISTER van JANNIGJE BOTH
In het jaar achttien honderd negenenzeventig, den zesden der maand
februarij, zijn voor ons Willem Izaak van den Hoff,
Raadslid, Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Pieter Both, bekende, oud tweeenveertig
jaren, van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld,
en Teunis Willem van den Heuvel, oud drie en dertig jaren, van
beroep visscher, wonende te hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op donderdag, den zesden der maand februari
dezes jaars, des morgens ten zes ure, te Hardinxveld
is overleden Jannigje Both, oud geworden
bijna twee maanden, geboren te Hardinxveld en als laatst
gewoond hebbende in het huis nummer negenentwintig aldaar,
dochtertje van den eersten comparant en
diens echtgenote Jannigje Peele, zonder beroep, beiden
te Hardinxveld wonende
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
21 mei 1879
Gemeente-archief Hardinxveld
Proces-verbaal 16 juni 1874 - 1879, inv. nr. 584
Aangifte van een opgevist anker van Pieter Both, zn van Cornelis Both en Antje. Zo'n aangifte komt vaker voor.
Op heden den 21sten Mei 1879 verscheen voor mij
Mr. Pieter Dozy, Burgemeester der Gemeente
Hardinxveld
Pieter Both, oud 44 jaren, wonende te
Hardinxveld, die mij verklaarde dat hij in de
eerste dagen derselfde maand Mei, bezig zijnde
met visschen in het oostelijk gedeelte dezer gemeente
ter hoogte van de plaat de Swets
in zijn netten heeft opgevischt een anker,
vermoedelijk 70 à 80 pond zwaar, waarchijnlijk
afkomstig van een houtvlot,
daar het voorzien was van een houten arm.
Opgemaakt te Hardinxveld den 21sten Mei 1879
De Burgemeester
P. Dozy
6 juni 1879
Gemeente-archief Hardinxveld
Proces-verbaal 16 juni 1874 - 1879, inv. nr. 584
Aangifte van een opgevist lijk door Huibert Teunis de Boon en ene Hendrik Kamsteeg. Niet duidelijk is of dit de vader (van Pietertje de Boon) of de zoon Huibert Teunis de Boon is. De vader was van 1812, de zoon van 1852. Vader was gehuwd met Jannigje Kamsteeg, overleden 1883. Vader zou in dit geval wat oud zijn, de zoon weer wat jong.
Onderzoek naar zijn overlijdensdatum en de relatie met Hendrik Kamsteeg kan wellicht opheldering geven. In het boek van De Jong (p.382) staat een Hendrik Kamsteeg uit 1852, en een H. Kamsteeg uit 1835. Er komen 3 H.T. de Bonen in aanmerking (1819, 1813 1857). Ze worden overleven alle drie het jaar 1879.
In ieder geval is dit een leuk stukje voor het leven van Pietertje. Zij was toen 15 jaar oud.
Op heden den zesden Juni 1800 negen en zeventig des morgens ten
8 3/4 ure werd mij Jan Dirk de Vries, veldwachter der gemeente Hardinxveld
ter kennis gebracht, dat er etc.
1879/1880
Gemeente-archief Hardinxveld
Inv. nr. 864, volkstelling 1879
Genoteerd staan wijk en huisnummer.
Leuke details: sigarenfabriek op nummer A 2.
Cornelis Both woont op A 23, wat bekend is. Wie er allemaal nog bij hem wonen is niet duidelijk. 4 mannen en 1 vrouw, dat zijn dan Cornelis, zijn jongste zoon Pieter. Wie zijn die andere twee 'mannen'? Niet zijn zoon Cornelis. Wie is die ene vrouw?
Zijn oudste zoon Pieter woont op A 29, wat bekend is uit andere akten. Genoteerd staan 2 mannen en 4 vrouwen. Dat zijn: Pieter en Jannigje, Arie, Antje, Geertruida en Cornelia. Jannigje was hen in 1879 als baby ontvallen, in 1880 zal Cornelia Pieternella ook slechts enkele maanden oud worden.
Zoon Cornelis woont op A 47. Totaal 3 mannen en 1 vrouw.
24 februarij 1880
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
Deze Cornelis is een zoon van Arie Both, die weer een zoon is van Cornelis Both uit 1810. Pieter, mijn rechtsreekse voorouder is uit 1836, Arie is zijn 13 jaar jongere broer uit 1849. Deze Arie trouwt met een Egas. Hun zoon overlijdt al na zes weken. Het is niet zo dat Pieter zijn eerste zoon vernoemt naar zijn broer (naar zijn schoonvader Arie Peele).
OVERLIJDENSREGISTER van CORNELIS BOTH
In het jaar achttien honderd tachtig, den vierentwintigsten der maand
februarij, zijn voor ons Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Arie Both, oud dertig
jaren, van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld,
en Laurens den Breejen, oud zes en veertig jaren, van
beroep schipper, wonende te Hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op dinsdag, den vierentwintigsten der maand februarij
dezes jaars, des morgens ten zeven ure, te Hardinxveld
is overleden Cornelis Both, oud geworden zes
weken, geboren te Hardinxveld en aldaar laatst gewoond
hebbende in het huis nummer drieenvijftig, zoontje van den
eersten comparant en diens echtgenoote Adriana
Egas, zonder beroep, te Hardinxveld wonende.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
18 maart 1880
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van CORNELIA PIETERNELLA BOTH
In het jaar achttien honderd tachtig, den achttienden der maand
Maart, is voor ons Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente
Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Pieter Both oud vierenveertig
jaren, van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op donderdag den achttienden
der maand Maart dezes jaars, des nachts ten half twee ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het vrouwelijk geslacht,
uit zijne echtgenoote Jannigje Peele, zonder beroep,
te Hardinxveld wonende, en aan dat kind te willen geven
de voornamen van Cornelia Pieternella.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van
Teunis de Bie, oud één en vijftig jaren,
van beroep kleermaker, wonende te Hardinxveld en van
Leendert Muilwijk, oud tweeen veertig jaren,
van beroep visser, wonende te Hardinxveld, als
getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten en
de getuigen
24 juli 1880
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
OVERLIJDENSREGISTER van CORNELIA PIETERNELLA BOTH
In het jaar achttien honderd tachtig, den vierentwintigsten der maand
Julij, zijn voor ons, Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Cornelis Both, grootvader der overledene, oud zeventig
jaren, van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld,
en Jan Dirk de Vries, oud zes en veertig jaren, van
beroep veldwachter, wonende te hardinxveld, die ons verklaard
hebben, dat op zaterdag, den vierentwingsten der maand Julij
dezes jaars, des voormiddags ten tien ure, te Hardinxveld
is overleden Cornelia Pieternella Both, oud geworden
vier maanden, geboren te Hardinxveld en als laatst
aldaar gewoond hebbende in het huis nummer negenentwintig,
dochtertje van Pieter Both, arbeider, en
Jannigje Peele, zonder beroep, beiden te Hardinxveld wonende.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
7 maart 1882
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van PIETER JAN BOTH
In het jaar achttien honderd twee en tachtig, den zevenden der maand
Maart, is voor ons Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente
Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Pieter Both, oud zevenenveertig
jaren, van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op dinsdag den zevenden
der maand Maart dezes jaars, des morgens ten drie ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het mannelijk geslacht,
uit zijne echtgenoote Jannigje Peele, zonder beroep,
te Hardinxveld wonende, en aan dat kind te willen geven
de voornamen van Pieter Jan.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van
Jan Hendrik van Lopik, oud dertig jaren,
van beroep arbeider, wonende te Hardinxveld en van
Gijsbert Stasse, oud negenentwintig jaren,
van beroep visser, wonende te Hardinxveld, als
getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten en
de getuigen
28 juni 1882
Gemeente-archief Hardinxveld
Register van Processen-verbaal van 18 oct. 1879 tot 31 dec 1884
Acte waarin Pieter Both en zijn broer Cornelis beiden als getuigen optreden. De herberg waarover gesproken wordt, behoorde toe aan de scheepswerf Van der Hoff (zie p. 261 en foto p. 231, Riviervisserij), die in Den Bout gevestigd was. Beide broers bleven wat dat betreft dicht bij huis.
Heden den achtentwintigsten Juni des jaars
achttienhonderd tweeëntachtig verscheen voor mij
meester Pieter Dozy, Burgemeester der Gemeente
Hardinxveld
Arie Eikelenboom oud 65 jaren, zonder beroep,
wonende alhier
die mij verklaarde
dat terwijl hij zich op zondag den vijf en
twintigsten dezer maand, des avonds te ongeveer
zeven uur, in de herberg van Huibert Willem
van der Hoff, met eenige personen in gesprek
bevond, zeker Cornelis van Andel, oud 59 jaren
van beroep tuinman, alhier wonende, tot hun kwam,
zeggende: je kunt geen gras maaien, aan welke
woorden door Comparant weinig of geen aandacht
werd geschonken;
dat hij slechts heeft gezegd: "Kerel wat is dat nou
voor flauwe praat, ik kon al grasmaaien voor
dat jij geboren was."
waarop Comparant onmiddelijk daarna van
genoemden van Andel met de hand een geduchte
klap in het gezicht kreeg, onder het linkeroog, waarvan
het litteeken nog op dit oogenblik zichtbaar is.
Nog verschenen voor mij
Pieter Both, oud 46 jaren en diens broeder
Cornelis Both, oud 36 jaren, beiden arbeiders van beroep
en te Hardinxveld wonende
die mij verklaarden van het korte gesprek tuschen
Arie Eikelenboom, bovengemeld, en den beklaagde, geen
enkel woord te hebben gehoord, doch zeer duidelijk
te hebben gezien dat Eikelenboom, zonder daartoe eenige
aanleiding te hebben gegeven, van van Andel in de
herberg van van der Hoff een klap tegen het gezicht
kreeg onder het linkeroog.
Op mijn vraag aan den Comparant en de getuigen of
van Andel, terwijl het boven neerschrevene voorviel, in
meerdere of mindere staat van dronkenschap verkeerde,
werd mij door hun geantwoord, dat dit slechts in
geringe mate het geval was geweest:
Waarvan doen wij op de belofte van de
aanvaarding mijner bediening afgelegd, is opgemaakt dit
proces-verbaal en na voorlezing en volharding is
geteekend met den comparant en de getuigen.
17 augustus 1882
Gemeente-archief Hardinxveld
Register van Processen-verbaal van 18 oct. 1879 tot 31 dec 1884
Acte waarin Cornelis Both, de vader van Pieter, als getuige optreedt.
Heden den zeventienden Augustus 1800 twee en tachtig
verscheen voor mij meester Pieter Dozy, Burgemeester der
gemeente Hardinxveld
Baris Klop, oud 75 jaren, zonder beroep, wonende te
Hardinxveld
die mij verklaarde
dat hij op zaterdag den twaalfden dezer maand des avonds
te ongeveer zeven uren zijn schoonzoon Jan Tromp, oud
42 jaren, van beroep vischer, en diens mede-vischer Arie
Klop, had geholpen in het ophangen van hun visch?
[Arie Klop: zie H. en de riviervisserij, p. 313)
op de daarvoor bestemde hangstokken, staande boven
aan de kruin van den dijk
dat hij toen dit afgelopen was zich met de twee genoemde
personen en met zekeren Cornelis Both oud
72 jaren, zonder beroep, wonende te Hardinxveld, ?
derde met het voornemen zich naar huis te begeven.
dat hij toen de woning voorbijging van Jan Muilwijk
oud 51 jaren, vischer alhier
dat de vrouw van genoemde Muilwijk, Maaike den
Breejen, oud 52 jaren, uit hare woning kwam loopen en
tegen hem comparant op een verschrikkelijke wijze begon
te schelden, hem uitmaakte voor alles wat leelijk was
en ten slotte zeide: "Je hebt een valschen eed gedaan."
dat daarna ook Jan Muilwijk zelve en diens zoon
Cornelis Muilwijk, oud 30 jaren, vischer alhier, de woning
kwam uitloopen, comparant uitmaakten voor een
schurk, een smeerlap en een strooper en ten slotte ook
tegen hem zeide: "Je hebt een valschen eed gedaan."
Op mijne vraag wat comparant op dit alles had geantwoord
gaf hij mij te kennen dat hij volstrekt niets
heeft gezegd, doch dat hij alleen de drie bovengenoemde
hem vergezellende personen heeft verzocht, het door hen
waargenomene te onthouden, ten einde, zoo noodig dit
later voor mij te kunnen verklaren
Comparant verzocht mij ten slotte dit verbaal aan
de bevoegde macht ter vervolging op te zenden.
Vervolgens verschenen
Jan Tromp en Arie Klop bovengenoemd die mij verklaarden
nadat hun voorlezing was gedaan van bovenstaande
verklaring van Baris Klop, dat die verklaring
geheel overeenkomstig de waarheid was en dat zij dit alles
ook zelve hadden waargenomen
getuige Tromp verklaart de uitdrukking 'Je hebt een valschen
eed gedaan' te hebben gehoord van Jan Muilwijk
diens zoon en diens vrouw, allen bovengenoemd.
Getuige Klop zegt de uitdrukking wel te hebben hooren
bezigen door Jan Muilwijk en diens vrouw, doch
niet door haren zoon Cornelis.
Nog verscheen voor mij de derde getuige Cornelis Both
aan wien door mij ook voorlezing werd gedaan van de
door Baris Klop afgelegde verklaring
Ook deze getuige verklaart dat die verklaring geheel
overeenkomstig de waarheid is en dat ook hij de uitdrukking
'Je hebt een valschen eed gedaan' heeft hooren bezigen
door Jan Muilwijk en diens vrouw, doch niet door
den zoon Cornelis Muilwijk.
Daarop verscheen voor mij Jan Muilwijk beklaagde
bovengenoemd, die mij op mijne ondervragingen te kennen
gaf, dat Baris Klop op den bedoelden Zaterdagavond
de netten had opgehangen op het erf van hem
beklaagde en dat zonder hunne toestemming.
dat zijne vrouw Maaike den Breejen tegen hem
Klop had gezegd dat hij de netten aldaar niet mogt
ophangen
dat Klop daarop zou hebben geantwoord: "Ja vrouw,
ik weet wel waar je de schoen wringt, het heeft je
geld gekost daarmede doelende op eene veroordeeling
tot gevangenisstraf en geldboete van Cornelis Muilwijk
bovengenoemd in welke strafregterlijke zaak
Baris Klop in der tijd als getuige was opgetreden
Beklaagde ontkent zoowel voor zich zelven als voor
zijne vrouw en zijnen zoon Cornelis dat zij een van
allen Baris Klop zouden hebben uitgescholden en
nog veel minder dat zij een van hen allen hem
zouden hebben beticht van een valsch eed te hebben
gedaan
Van al hetwelk door mij op de belofte bij de aanvaarding
mijner bediening afgelegd is opgemaakt
dit Procesverbaal en na voorlezing geteekend met
de getuigen Jan Tromp en Cornelis Both en den
beklaagde jan Muilwijk, verklarende de aangeven Baris
Klop en de getuige Arie Klop niet te kunnen schrijven.
Handmerk van den aangever.
24 maart 1883
Rijksarchief Den Haag
Huwelijkregister Hardinxveld
Piet Both - Huipie de Jong - haar ouders
HUWELIJKSACTE DIRK PIETER DE JONG en PIETERTJE DE BOON
In het jaar achttien honderd drie en tachtig, den vier en twintigsten der maand
Maart, zijn voor ons Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, in het huis der
gemeente, in het openbaar verschenen:
Dirk Pieter de Jong, oud drie en twintig
jaren, arbeider van beroep, geboren en wonende te
Hardinxveld, zoon van Gerrit de Jong, arbeider
en Cornelia de Jong, zonder beroep, beiden te
Hardinxveld wonende, en:
Pietertje de Boon, oud negentien jaren, zonder beroep,
geboren en wonende te Hardinxveld, dochter
van Huibert Teunis de Boon, visscher, wonende te
Hardinxveld en van Jannigje Kamsteeg, overleden,
Van welke comparanten, de eerste, de bruidegom, aan ons
overlegt een extract uit zijne acte van geboorte het bewijs
dat hij heeft voldaan aan de nationale militie
en eene toestemming om te mogen huwen hem als nog
dienstplichtig militien verleend door zijne Corps Commandant,
terwijl de tweede comparant, de bruid, aan ons ter
hand stelt behalve een extract uit hare geboorte-acte
een extract uit de acte van overlijden haar moeder
en waarbij tegenwoordig zijn zoowel de vader der bruid,
als die van den bruidegom, die beiden verklaren, en
de laatste ook namens zijne echtgenoote, dat zij eene
echtverbintenis tusschen deze hunne kinderen goedkeuren.
welke ons verzocht hebben het door hun voorgenomen huwelijk te voltrekken, waarvan
de afkondigingen hebben plaats gehad voor de buitendeur van het gemeente-huis alhier,
de eerste op Zondag den vierden der maand Maart achttien
honderd drie en tachtig en de tweede op den Zondag daaraanvolgende.
Dien ten gevolge en na dat partijen, des gevraagd, elk afzonderlijk, aan ons, in
tegenwoordigheid der na te melden getuigen hebben verklaard: "dat zij elkander aannemen tot echtgenooten, en dat zij getrouwelijk al de plichten zullen vervullen, welke door de wet
aan den huwelijken staat verbonden zijn," zoo verklaren wij, Ambtenaar van den Burgelijken Stand, in naam der wet, dat
Dirk Pieter de Jong en Pietertje de Boon
voornoemd, door den echt aan elkander verbonden zijn.
Van al hetwelk wij deze Acte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid der navolgende
getuigen, met namen:
-Willem de Boon, oud zeven en dertig jaren, van
beroep visscher, broeder der bruid,
-Arie de Jong, oud veer en veertig jaren, van beroep
hoepelmaker, oom van den eersten comparant,
- Andries de Koning, oud zes en veertig jaren, van
beroep hoepelmaker, in geene familiebetrekking tot
comparanten staande.
- Rokus Huibert Ambachtsheer, oud vijf en
twintig jaren, van beroep arbeider, zwager van den
eersten comparant.
Alle welke getuigen te Hardinxveld wonen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanaten,
de vader der tweede cpmparante en de eerste - derde en
vierde getuigen, terwijl de vader van den eersten comparant
en de tweede getuige verklaren geen schrijven te
hebben geleerd.
3 januari 1884 - 29 augustus 1890
Gemeentearchief Hardinxveld (stukken afwezig)
Kopieën van de heer De Jong
'Register van aangevraagde jagt en vischacten,
1881 tot 1891/92'
- 3 januari 1884, Pieter Both, huisnummer 29, tekent in voor de kleine vischacte.
- 29 december 1884, Pieter Both, huisnummer 29, tekent in voor de kleine vischacte.
- 22 mei 1885, Arie Both, huisnummer 29, tekent in voor de kleine vischacte. Er staat eerst Pieter, maar die is doorgehaald en daar is Arie van gemaakt.
- 21 december 1885, Pieter Both, huisnummer 29, tekent in voor de kleine vischacte.
- 11 juni 1886, Pieter Both, huisnummer 29, kleine akte.
- 31 december 1886, Arie Both, zonder huisnummer, kleine akte.
- 9 mei 1887, Pieter en Arie Both staan onder elkaar vermeld, zonder huisnummer, kleine akte.
- 2 augustus 1887, Arie Both, kleine akte
- 26 mei 1888, P. Both, huisnummer 29, kleine akte.
- 4 februari 1889, Arie Both Cz, huisnummer 41, kleine akte: die Cz is niet erg duidelijk, maar het staat er volgens mij wel. Dat zou dan de oom van Arie zijn, de broer van zijn vader. 26 december 1888 gaat volgens het bevolkingsregister Arie Both Pz op dat nummer wonen. 10 april 1889 verhuist die Arie Both Cz. van 41a naar 73a. En 41a is toch iets anders dan 41. laten we maar aannemen dat het Arie Pz. is.
- 29 augustus 1890, Pieter Both, huisnummer 29, kleine visakte. "voor drijfnetten" staat erachter.
17 maart 1885
Rijksarchief Den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
OVERLIJDENSREGISTER van CORNELIS BOTH
In het jaar achttien honderd vijf en tachtig, den zeventienden der maand
Maart, zijn voor ons, Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Pieter Both, zoon van den der overledene, oud negenenveertig
jaren, van beroep visscher, wonende te Hardinxveld,
en Gerrit den Breejen, oud vijf en vijftig
jaren, van beroep schipper, wonende te Hardinxveld,
die ons verklaard hebben, dat op zondag, den vijftienden
der maand Maart dezes jaars, des morgens ten zeven
ure, te Hardinxveld is overleden
Cornelis Both, oud geworden vieren zeventig
jaren, van beroep arbeider, geboren te Gorinchem en
laatst gewoond hebbende te Hardinxveld in huisnummer
zevenenveertig aldaar, weduwnaar van Antje
de Boon, zoon van Pieter Both en Pietertje
Nieuwpoort, beiden overleden.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de comparanten
23 juni 1888
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Akte - Bijlagen - Nationale Militie (2 formulieren) - uittreksels bevolkingsregister
In het jaar achttien honderd acht en tachtig, den drieentwintigsten der maand
Juni, zijn voor ons Ambtenaar van den Burgelijken Stand der
Gemeente Hardinxveld Provincie Zuid-Holland, in het huis der
gemeente, in het openbaar verschenen:
Arie Both, oud vierentwintig jaren, geboren en wonende
te Hardinxveld, visser, zoon van Pieter Both,
visser, en van Jannigje Peele, zonder beroep, beiden te
Hardinxveld wonende
en
Aagje den Breejen, oud negentien jaren, zonder beroep,
geboren en wonende te Hardinxveld, dochter van
Teunis den Breejen, overleden, en van Johanna
Margrieta (of Margrietha) de Vries, zonder beroep, te
Hardinxveld wonende
en welke comparanten, bruidegom en bruid, de eerste
aan ons overlegt een extract uit zijne geboorte acte,
het bewijs dat hij heeft voldaan aan de nationale militie
en eene toestemming om te mogen huwen, hem als dienstplichtig
zeemilitien verleend, door den Heer Minister
(van Marine), terwijl de tweede comparant, de bruid, aan
ons ter hand stelt behalve een extract uit hare geboorte-acte
een extract uit de acte van overlijden haars vaders
en tegenwoordig zijn de vader van den bruidegom en de
moeder der bruid, die beiden verklaren, en de eerste
ook namens zijne echtgenoote, dat zij eene echtverbintenis
tussen comparanten goedkeuren.
welke ons verzocht hebben het door hun voorgenomen huwelijk te voltrekken, waarvan
de afkondigingen hebben plaats gehad voor de buitendeur van het gemeente-huis alhier,
de eerste op Zondag den tienden der maand Juni achttien
honderd acht en tachtig en de tweede op den Zondag daaraanvolgende.
Dien ten gevolge en na dat partijen, des gevraagd, elk afzonderlijk, aan ons, in
tegenwoordigheid der na te melden getuigen hebben verklaard: "dat zij elkander aannemen tot echtgenooten, en dat zij getrouwelijk al de plichten zullen vervullen, welke door de wet
aan den huwelijken staat verbonden zijn," zoo verklaren wij, Ambtenaar van den Burgelijken Stand, in naam der wet, dat Arie Both en Aagje
den Breejen
voornoemd, door den echt aan elkander verbonden zijn.
Van al hetwelk wij deze Acte hebben opgemaakt in tegenwoordigheid der navolgende
getuigen, met namen:
-Pieter Cornelis den Breejen, visser, oud zes
en twintig jaren, broeder der bruid,
-IJmert Arie van Straten, visser, oud zeven
en dertig jaren, oom der bruid
- Cornelis Both, visser, oud vier en veertig jaren
oom van den bruidegom
- Jan Dirk de Vries, veldwachter, oud vierenvijftig
jaren, in geene familiebetrekking tot comparatnten staande.
Alle welke getuigen te Hardinxveld wonen.
En hebben wij deze Acte, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanaten,
de vader des bruidegoms, de moeder der bruid en de getuigen.
20 augustus 1888
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
Akte nummer 118: (nog geen origineel) 2 maanden na het huwelijk komt het eerste kind, Teunis. Hier heeft men nooit weet van gehad.
Arie Both, 24 jaar, arbeider, heeft verklaard dat op 20 augustus, om 2 uur in de middag, werd geboren Teunis Both.
Aangifte werd gedaan in tegenwoordigheid van Paulus Stasse (41 jaar, visser) en Alexander de Roon (?), 35 jaar, visser.
27 augustus 1888
Rijksarchief den Haag
Overlijdensregister Hardinxveld
Akte nummer 89: (nog kopieren) Arie Both, visser, 24, geeft overlijden aan van Teunis Both, oud geworden 7 dagen, gewoond hebbende in huis nummer 97. Geeft aan samen met Abraham de Haas, 53, arbeider.
Gemeente-archief Hardinxveld
Omslagkohier 1883-1889, inv. nr. 578
Van 1883-1889 + Bijlage
Opm: Bijlage op belastingcohier is los vel met wanbetalers. Geen Both, de Jong, den Breejen of De Boon, d.w.z. geen directe voorouders.
(Betekent de 1e kolom een volgnummer, de tweede een huisnummer?)
Over 1883, 2 kopieën:
. nummer 11 en 20: Arie Both (zal de Arie Both uit 1849 zijn).
. nummer 15 en 23: Cornelis Both, kolom 5 staan de data, kolom 6 geeft het bedrag. Uit controle blijkt dat er altijd op vrijdag belasting geïnd wordt.
. nummer 18 en 29: P. Both
Over 1884, 2 kopieën:
. nummer 13 en 20: Arie Both
. nummer 16 en 23: Cornelis Both
. nummer 20 en 29: P. Both
Over 1885: 3 kopieën:
. nummer 17 en 23: Cornelis Both
. nummer 21 en 29: P. Both
. nummer 31 en 41 a: A. Both: is dezelfde A. Both uit 1883. (zie bev. register)
Over 1886: 5 kopieën:
. nummer 14 en 23: Cornelis Both
. nummer 17 en 29: P. Both
. nummer 28 en 41 a: A. Both
. nummer 388 en 609: D.P. de Jong
Over 1887: 2 kopieën:
. nummer 12 en 23: Cornelis Both
. nummer 14 en 29: P. Both (vrij)
. nummer 24 en 41 a: A. Both (vrij)
. nummer 29 en 47: P. Both (oninbaar) Is dit de P. Both uit 1868?
Over 1888: 1 kopie:
. nummer 15 en 23: Cornelis Both
. nummer 17 en 29: P. Both
Over 1889: 1 kopieën:
. nummer 14 en 23: Cornelis Both
. nummer 16 en 29: P. Both (leeg vak?)
. nummer 22 en 38: Arie Both
. nummer 25 en 41 a (73 a): Arie Both. (deze Arie verhuist dus)
6 december 1889
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van PIETER BOTH. Pieter Cornelis den Breejen is de oudste broer van Aagje (al opgenomen in overzicht?), getuige bij het huwelijk. Pieter Pieterse, de broodbakker, woont op A 37, dat is dus bijna een buurman.
In het jaar achttien honderd negen en tachtig, den zesden der maand
December, is voor ons Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente
Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Arie Both, oud vijfentwintig
jaren, van beroep visser, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op vrijdag den zesden
der maand December dezes jaars, des morgens ten tien ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het mannelijk geslacht,
uit zijne echtgenoote Aagje den Breejen, zonder beroep,
te Hardinxveld wonende, en aan dat kind te willen geven
de voornamen van Pieter Teunis.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van
Pieter Pieterse, oud negenentwintig jaren,
van beroep broodbakker, wonende te Hardinxveld en van
Pieter Cornelis den Breejen, oud zevenentwintig jaren,
van beroep visser, wonende te Hardinxveld, als
getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten en
de getuigen
12 april 1890
Gemeente-archief Hardinxveld
Register van Processen-verbaal van 3 jan 1885 tot 9 oktober 1897, p. 150
(niet gekopieerd)
Proces verbaal waarbij Kristiaan Adrianus Both Czn, een kleinzoon van de Cornelis uit 1810? Hij is arbeider, wonende alhier, getuige is bij een aanval van een kwaadaardige hond van P. Verhagen. Hij is vijftien jaar. Dus geboren 1875. Is hij de zoon van Arie Both?
september 1890
Genealogisch Instituut Den Haag
Bevolkingsregister Hardinxveld
1890-1910, deel 3, wijk A, blad 7
Op dit blad staat de bewoningsgeschiedenis van Pieter Both c.s. beschreven, vanaf december, september 1890. Waarom vanaf die datum is mij (nog) niet duidelijk. Na deze datum zijn er allerlei veranderingen aangegeven: dat vereist nauwgezette lezing.
-sept. 1890 is Both Pieter, man, hoofd van het gezin, geboren 22 mei 1862 te Hardinxveld, gehuwd, NH, van beroep arbeider/hakker, wonende op huisnummer A 420, later vertrokken naar A44
september 1890
Genealogisch Instituut Den Haag
Bevolkingsregister Hardinxveld, 1890-1910, deel 1, blad 7
Op dit blad staat de bewoningsgeschiedenis van Pieter Both c.s. beschreven, vanaf beroep
secretaris, wonende te Hardinxveld en van Pieter Kuisten september 1890. Waarom vanaf die datum is mij (nog) niet duidelijk. Na deze datum zijn er allerlei veranderingen oud achtendertig jaren, van aangegeven: dat vereist nauwgezette lezing.
-sept. 1890 is Both Pieter, man, hoofd van het gezin, geboren 22 mei 1862 teen de getuigen Hardinxveld, gehuwd, NH, van beroep arbeider/hakker, wonende op huisnummer A420, later vertrokken naar A44
13 september 1890
Gemeente-archief Hardinxveld
Register van Processen-verbaal van 3 jan 1885 tot 9 oktober 1897, p. 156
(niet gekopieerd)
Proces verbaal waarbij Arie Both Czn, 41 jaar, visscher, een broer van onze Pieter, oom van Arie Both die overlijdt in 1933. Deze Arie is de zoon van de Cornelis uit 1810, wonende alhier, "verklaarde op den morgen van den 11e September 1890 gezien te hebben, dat Cornelis Hendrik Voetee voornoemd, in een afgesloten boomgaard van D.J. de Ruiter, een doorgang maakte en aan een van de boomen schudde. En heeft Comparant na voorlezing en goedkeuring geteekend".
Deze Both is getrouwd met Adriana Egas, die op 34 jarige leeftijd op 11 februari 1893 optreedt als getuige in een of andere zaak (onbevoegd uitoefenen van de verloskunde).
9 oktober 1891
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van TEUNIS BOTH. De gemelde Wouter den Breejen is een zwager van Arie. Pieter Pieterse woont op A 37, dat is dus bijna een buurman.
In het jaar achttien honderd een en negentig, den negenden der maand
October, is voor ons Jan ? Roelant?
Ambtenaar van den Burgelijken Stand der Gemeente
Hardinxveld, Provincie Zuid-Holland, verschenen:
Arie Both, oud zeventwintig
jaren, van beroep visser, wonende te Hardinxveld
dewelke ons heeft verklaard, dat op vrijdag den negenden
der maand October dezes jaars, des ? ten vier? ure, te
Hardinxveld is geboren een kind van het mannelijk geslacht,
uit zijne echtgenoote Aagje den Breejen, zonder
beroep, te Hardinxveld wonende, en aan dat kind te willen geven
de voornaam van Teunis.
Welke aangifte en verklaring zijn geschied in tegenwoordigheid van
Pieter Pieterse, oud dertig jaren,
van beroep meester broodbakker, wonende te Hardinxveld en van
Wouter den Breejen, oud vierentwintig jaren,
van beroep hoepelmaker, wonende te Hardinxveld, als
getuigen.
En hebben wij deze Act, na gedane voorlezing, geteekend met de Comparanten en
de getuigen
Opm: naast Arie Both woont in 1912 (brandweer) ene W. den Breejen. Dat zou heel goed deze Wouter kunnen zijn.
9 september 1893
Gemeente-archief Hardinxveld
Register van Processen-verbaal van 3 jan 1885 tot 9 oktober 1897, p. 367
Proces verbaal waarin het verhaal van Lena Both uit de doeken wordt gedaan. Zij geeft kleur aan het leven van Pieter Both (en ook wel Arie Both). Zij is als het klopt zijn 20 jaar jongere zus, die op haar 30ste aan krankzinnigheid gaat lijden. Wanneer ze precies in het huwelijk treedt, moet ik nog opzoeken.
"Nadat op heden den 8 september 1893 des avonds ten ongeveer 7 ure geruchten in de Gemeente gingen van een mishandelinge van een kind gepleegd door Lena Both op haar eigen dochtertje, waarop de dood onmiddellijk zoude zijn gevolgd, heb ik ondergetekende Pieter Lagendijk, Gemeente en onbezoldigd Rijkswachter te Boven Hardinxveld, op last van den Heer Burgemeester dezer Gemeente een onderzoek dienaangaande ingesteld en gesproken met verschillende in die buurt wonende vrouwen, die mij ieder afzonderlijk gehoord gelijkluidend verklaarde:
dat zij betreffende deze mishandeling niets konden verklaren, dan van loopende geruchten, doch wel dat die vrouw reeds vroeg in den morgen bezig was met razen en vloeken op de kinderen, en dat geen van hun het had durven wagen bij haar te gaan kijken, daar zij met al wat voor de hand komt naar hun hoofd wordt geworpen, terwijl het hun niets vreemd voorkwam daar zulks dagelijks gebeurde, zelfs zoo, dat het te verwonderen is dat niet vroeger een kind van haar in haar handen door de mishandelingen is dood gebleven, dat die vrouw reeds ongeveer zes jaar aan krankzinnigheid lijdende is en voor de Maatschappij zeer gevaarlijk is.
Daarna heb ik gesproken met het twaalf jarig dochtertje van Lena Both voornoemd, Antje Mijntje van Houwelingen, die mij evenals haar zusje Mijntje, oud elf jaren, gelijkluidend verklaarde:
Dat zij heden namiddag ten ongeveer twee uur met haar moeder in huis waren, deze zonder daartoe eenige aanleiding te hebben gegeven, haar jonger zusje Aaltje aanviel, en trachtte te mishandelen, waarop deze de vlucht nam, dat daarna ook zij het moesten ontgelden, waarop ook zij trachtten de vlucht te nemen, doch niet de deur konden uitkomen.
Dat hun moeder haar woede niet voldoende lucht kunnende geven, volgens haar gewoonte haar woede ging koelen aan haar drie jarig zusje Cornelia en die toen uit de wieg nam en een eindweegs (ongeveer 4 meter) door de kamer op de stenen vloer heeft gesmeten, daarna nog niet genoeg het kind zoodanig met de voeten in de zij heeft geschopt en er op getrapt, dat het onmiddellijk was overleden.
Dat hun moeder het kind daarma heeft opgenomen en in de armen gerold en geschut, terwijl zij trachtte het te laten drinken, doch toen zij bemerkte dat het weigerde weder in de wieg gelegen met de woorden: "Het zal wel weer bijkomen". En in geen enkel opzicht toonde te begrijpen wat zij gedaan had, terwijl zulks ook werd verklaard door de weduwe C. van Andel, die het eerst de woning was binnengeloopen op het gegil van de kinderen.
En heb ik hiervan enz."
Verder in het register over Lena Both:
1. 1 oktober 1890: blz. 157, no. 20 en 21.
Lena Both is getrouwd met Jan van Houwelingen. Hij is 35 jaar en visscher te Hardinxveld. Hij vertelt het verhaal dat op 29 september 's avonds ten 72 uur de vrouw van Barend Jan Gladderak (?) en haar dochter naar de woning van Jan zijn gegaan. Bij de buitendeur gekomen zijnde begonnen zij beiden met zijn huisvrouw Lena Both te kijven en schelden, daarop heeft Lena Both die deur gesloten op de kling, waarbij de rokken van Alberta Adriana Gladderak (is de dochter) tussen de deur en den stijl bleven zitten en wel zodanig dat zij die niet los konden maken, en toen hebben zij, moeder en dochter met hun beiden, met geweld tegen dien deur gedrukt, totdat zij opensprong en boven dien deur werd een glasruit ingeworpen.
2. 14 augustus 1891: blz. 184, no 52.
Het proces verbaal gaat over het verbreken van afsluiting. Lena Both bevindt zich in het woonhuis, Oude dijk, wijk A 59. Zij is den eerste augustus gerechtelijk door den deurwaarder eruit gezet. Nu is zij weer naar binnen gegaan door 'tegen die deur te stoten en vervolgens mijn huisboedel er weer in gedragen'.
Op de volgende dag zegt Jan dat hij 'toen hij zich verwijderde en ook niet wist dat zijn vrouw de deur zoude openen en er de huisboedel weer inbrengen.'
(schijnheil: hij heeft samen met haar voor het huis gestaan en gezegd: Schijterd, je durft er niet eens in. Daarna peerde hij hem zelf).
20 november 1893
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van Wouter Both. (akte 169)
In de akte 168 is Arie getuige bij de aangifte van Kors Adrianus Swets. Was hij toevallig op het gemeentehuis aanwezig bij de aangifte van zijn eigen zoon of hebben ze het van tevoren afgesproken? Als ze vlak bij elkaar hebben gewoond, kan dat.
23 december 1893
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Huwelijksaangifte van Hendrk Cornelis Klop * Antje Both. Zij is dochter van Pieter Both en Jannigje Peele.
Arie, haar broer, is getuige.
8 september 1894
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Huwelijksaangifte van Gerrit Muilwijk * Antje Both. Pieter Both is toeziend voogd van Antje. Antje is de dochter van Adriana Both. Zij is ongehuwd, Pieter is haar oudste broer.
Later zou Antje optreden als getuige a charge in de zaak van 1905.
23 december 1893
Rijksarchief Den Haag
Huwelijksregister Hardinxveld
Huwelijksaangifte van Huibert Teunis Blokland * Geertruida Both. Zij is dochter van Pieter Both en Jannigje Peele.
Arie, haar broer, is getuige.
1895
Gemeente-archief Hardinxveld
Verslagen van hoofden van scholen, 1895-1906, 19 pagina's
Alleen van school 1 gekopieerd.
Mooie beelden van het vroegere schoolleven.
Geeft ook indirect kijkje op gezagsverhoudingen en rangen en standen.
25 juni 1895
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van Jan Both.
15 oktober 1896
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van Arie Both.
9 mei 1897
Gemeente-archief Hardinxveld
Register van Processen-verbaal van 3 jan 1885 tot 9 oktober 1897, p. 367
(niet gekopieerd)
Proces verbaal waarbij Pieter Both, 16 jaar oud, denkelijk Pieter (zoon van Cornelis Both Cornelisz.) uit 12.12.1881, een achterneef van Pieter Teunis Both uit 1889, die betrokken was bij een zaak van het spelen met en om geld. Locatie: woonhuis A 27.
Op A 27 woont in 1898 Cornelis Both, samen met Kors Adrianus en Adrianus. Het was dus in de woning van pa Cornelis.
8 januari 1898
Gemeente-archief Hardinxveld
Register Brandweerplichtigen
Inv. nr. 1146
Opgenomen zijn Cornelis Both en zijn zoons Kors Adrianus en Adrianus, zijn zijn spuitbedienden, verder Arie Both op nummer A 73, ook spuitbediende en een Arie Both op A 81.
Pieter doet niet meer mee. Hij woont op 29, maar zal wel te oud zijn.
4 maart 1898
Rijksarchief Den Haag
Geboorteregister Hardinxveld
GEBOORTE-AKTE van Johan Marius BOTH.
[1] verhindering, beletsel