De Repressie

Bij het zoeken naar informatie over de tweede wereldoorlog in Ekeren en omgeving, las ik een artikel over de vrouw in de straatrepressie na de Tweede Wereldoorlog, getiteld DE GESCHORENE EN DE SCHEERSTER.  Het artikel dat je kan lezen via deze link op de website van Cegesoma, werd geschreven door Carolien Van Loon.  Ze studeerde geschiedenis aan de Universiteit Antwerpen (2000-2002) en de Vrije Universiteit Brussel (2002-2004).   Toen ze het artikel schreef was ze verbonden aan de onderzoeksgroep politieke geschiedenis van de Universiteit Antwerpen. 

In dat werk wordt beschreven hoe zo een publieke vernedering tijdens de straatrepessie in zijn werk ging.  De beschrijving was van het kaalscheren van een vrouw in oktober 1944, vlak na de bevrijding op de Markt, hier bij ons in Ekeren.  Deze gebeurtenis werd op beeld vastgelegd en zijn bewaard in het archief van de VRT (VRT. De bevrijdingsdagen in het Antwerpse, september-oktober 1944)

Het verhaal schokte me.  Hoe meer verhalen ik las, hoe meer ik het gebeuren wel kon plaatsen.  Toch blijft het me verafschuwen.  En steeds wanneer ik het verhaal lees vraag ik mijzelf af of ik er zou hebben tussen gestaan moest ik in 1944 hebben geleefd.  Ik hoop van niet...

Twee citaten uit het artikel:

"In Ekeren keek het standbeeld van Leopold II toe op het kaalscheren van een vrouw."

"Over de participanten

‘Het volk’ was dus een belangrijke actor. Om zijn collectieve identiteit te bevestigen, diende het te participeren. De vrouwen moesten dan ook gezien worden. Hen tentoonstellen op een balkon of via een optocht door de stad, zodat een ruim publiek hen kon aanschouwen, maakte integraal deel uit van de straf. De toekijkende menigte nam steeds dezelfde plek in. Ze vormde de buitenste cirkel. De collaboratrice was het centrum, leden van het verzet en gelegenheidkappers vormden de eerste cirkel rond haar en het publiek omsloot de verzetsleden. Beelden van het kaalscheren van een vrouw in Ekeren gaven deze opstelling duidelijk weer.  De massa deed echter meer dan louter toekijken op het spektakel. Ze nam niet enkel een passieve houding aan. Het volk tierde, lachte en riep. Geluid vormde dan ook een aanzienlijke component van de straf."