1941 : Ekeren bezet

1 januari 1941 : Bommen 

Door Engelse vliegtuigen werden brandbommen geworpen in Stabroek en op de vliegvelden van Hoogboom en Deurne.

14 januari 1941 : V for Victory

De slogan "V for Victory" wordt voor de eerste maal gebruikt door Victor de Laveleye op de BBC's Belgian service.  Het V-teken dankt zijn wereldwijde populariteit aan Winston Churchill, maar die had zijn inspiratie gehaald bij Victor de Laveleye. Op 14 januari 1941 riep hij de Belgische bevolking op de letter V op alle mogelijke plaatsen aan te brengen als teken van verzet tegen de Duitse bezetter. Bewust had hij een letter gekozen die beide taalgroepen kon aanspreken: Victoire - Vrijheid. 

IIkg3-1.jpg (10775 Byte)
Symbool II. KG 3

19 januari 1941 : Noodlanding in de Rozemaai

Een noodlanding van een Duits vliegtuig (Dornier) in de Rozemaai. Eén der vliegers is ernstig gewond.

Om 14.25 uur steeg de Dornier 5K+LP van het II/KG3 in Deurne op met Eindhoven als bestemming.  (KG = Kampf-geschwader)  

Reeds bij het opstijgen bleek er een probleem te zijn met een van beide motoren.  De piloot, Horst Schulz, sloot de brandstoftoevoer af en plaatste de schroef in vaanstand.  De observator, Gröger, stelde toen vast dat de temperatuur van de tweede motor ook al veel te hoog was en dat deze nog steeds steeg.  Schulz zette de motor af voor deze in brand vloog en zond een noodsignaal uit.  

Het zes ton zware vliegtuig was net veranderd in een zweefvliegtuig.  Door een gat in de wolken zagen ze de Oude Landen.  Ondertussen was de piloot reeds de brandstof, zo'n 900 liter in een extra brandstoftank in het bommenruim, aan het lozen.  

Toen ze het wolkendek doorbraken op enkele tientallen meter hoogte waren ze boven de Noorderlaan.  De piloot kon de kazerne ontwijken en vloog nog enkele meters hoog toen hij een tram inhaalde die over de Ekerse Steenweg reed, richting Ekeren.  De inzittenden van de tram keken verbaasd toe toen het vliegtuig de bevroren grond raakte.  De "Bodenwanne" onderaan het vliegtuig, waar de buikschutter Walter Senk zich vasthield, werd afgerukt.  Het been van de boordschutter kwam onder het vliegtuig terecht en werd zo onder de romp nog tientallen meters meegesleurd.  Ondertussen kwamen de Duitse mariniers die gelegerd waren in de kazerne van de luchtbal al toegesneld.  Een ambulance die met loeiende sirene aankwam, slipte en kantelde op de bevroren ondergrond.  Met een dertigtal mariniers onder de vleugel werd het vliegtuig opgelicht en de buikschutter geëvacueerd.  Hij werd boven op het vliegtuig gelegd in afwachting van een andere ambulance. 

De volgende dag werd de brandstof overgetankt en het wrak gedemonteerd.  Bij het onderzoek van de motoren in Deurne werd vastgesteld dat er zand in de olie zat.  Dit was duidelijk sabotage, maar een dader werd nooit gevonden.

Do17Z-1.jpg (16808 Byte)
Do 17Z

21 januari 1941 :  Einde van de strenge winter

Er is eindelijk een einde gekomen aan de weken van zeer strenge vorst en sneeuwval.

24 januari 1941: nog steeds plunderzaken

In de krant verschijnt een berichtje dat er nog steeds gevallen van plundering worden aangegeven, gerelateerd aan de aftocht in mei 1940.  Het betreft eigenaars van buitenverblijven.  Hoogboomsesteenweg 149: scheergerief en badhanddoeken ter waarde van 1073 franken, een niet onaardige som in die tijd en aan de Claessensdreef 2 nieuwe rijwielen, 2 wollen dekens en 4 kookpotten ter waarde van 2750 frank.

28 januati 1941 : Krant Het Vlaamsche Land - zonder woorden...

10 februari 1941 : Nieuwe maatregelen luchtbescherming (Affiche)

16 februari 1941 : fietsplaten

Er werden verscheidene fietsplaten gestolen.

17 februari 1941 : het Jodenregister in Ekeren

"Gemeente Ekeren - Provincie Antwerpen"; brief door de Burgemeester van Ekeren aan de Gouverneur van de Provincie Antwerpen met de lijst van de 12 Joden ingeschreven in het Jodenregister van zijn gemeente. [Volgend op de rondzendbrieven van 20/11, 21/11/1940 en 15/02/1941.]. Ekeren (17/02/1941). 1941.  

Uit het Inventaris van het archief van de provincie Antwerpen, PAA981, Ordemaatregelen, Joden - vreemdelingen, 1940-1944 / Laurence Schram en Bart Willems.

26 februari 1941 : Onrustige nacht

Onrustige nacht door overvliegende Engelse bommenwerpers, vermoedelijk op weg naar Keulen

3 maart 1941 : Luchtalarm

Een groot deel van de nacht luchtalarm: Engelse bommenwerpers op weg naar Duitsland

4 maart 1941 : Hevig luchtafweer

Weer luchtalarm van 22.00 uur tot 01.30.  Hevig luchtafweer.  Er zou een Engels vliegtuig zijn neergestort aan kaai 133

12 maart 1941 : Weer een onrustige nacht

De Engelsen zijn begonnen aan een groot luchtoffensief tegen Duitsland.  Elke nacht luchtalarm en veel gedreun van het luchtafweer.

2 april 1941 : CLAES Leopold

CLAES Leopold, geboren te Deurne op 28/10/1914 , wonende Rubensheide 41 overlijdt te Zeven (Duitsland) in het ziekenhuis. Hij werd begraven op het stadskerkhof van Zeven (Niedersachsen) op het gedeelte van de oorlogsgraven (rij 1 - graf 3).  

In de Duitse oorlogskerhoven database wordt hij vermeld als soldaat.  Maar op het kerkhof liggen ook 19 bekende en 9 onbekende krijgsgevangenen begraven uit Italië, België, Polen en de voormalige USSR en Joegoslavië die gestorven zijn tussen 1941 en 1945.  De database geeft niet meer details. 

13 april 1941 : JANSSENS Georges

JANSSENS Georges (geboren te Coventry op 12/03/1915) echtgenoot van Anna Dierck, Nijverheidslei 35 Mariaburg overlijdt op zee.  Hij was een vol matroos op de SS Ville de Liège van de Societe Maritime Anversoise. 

De SS  VILLE DE LIÈGE werd in februari 1940 overgenomen van de United States Lines.  De Societe Maritime Anversoise werd speciaal voor transatlantisch verkeer tussen Amerika en Europa opgericht.  Deze constructie had enkel tot doel om Roosevelt's Neutrality Act te omzeilen. Deze nieuwe firma (60% Belgisch en 40% Amerikaans) maakt het toch mogelijk te maken om handel te drijven tussen het neutrale Amerika en het Europa in oorlog.

Acht Amerikaanse vaartuigen werden getransfereerd naar de Belgische vlag.  De schepen kregen elk de naam van een stad: de SS Ville d'Anvers, SS Ville d'Arlon, SS Ville de Bruges, SS Ville de Gand, SS Ville de Hasselt, SS Ville de Liege, SS Ville de Mons en de SS Ville de Namur.

Op 14 april 1941 was de SS Ville de Liège op weg naar Belfast vanuit New York.  Het schip was geladen met 6121 ton staal, wol, tarwe en vlees.  Om 01.17 uur werd het schip getroffen door één van de 2 torpedo's (G7a) die de U-52 (KL Otto Salman) zo'n 700 mijl ten Oosten van Cape Farewell afvuurde.  Om 02.10 uur zonk het brandende schip.  Slechts 12  van de 52 opvarenden overleefden de aanval.

Het schip maakte deel uit van konvooi OB306. Het konvooisysteem werd met letters en cijfers aangeduid. De letters vertegenwoordigden de route, met een letter voor de vertrekhaven en een letter voor (meestal) de aankomsthaven, aangevuld met een cijfer voor de volgorde. 

Konvooi OB306 werd op 10 april voor de eerste maal aangevallen.  Een Nederlandse koopvaarder was het slachtoffer.  Een Amerikaanse Destroyer "Niblack" kwam ter plaatse om de overlevenden op te pikken.  Tijdens deze reddingsoperatie pikte de Niblack een contact op van een onderzeeboot en viel aan met dieptebommen.  Dit was de eerste keer dat een Amerikaans marineschip betrokken raakte bij de slag om de Atlantische Oceaan. 

Alleen de SS Ville D'Anvers zal de oorlog overleven.  

SS Ville de Liége
U-52

17 april 1941 : Het Joegoslavische leger capituleert.  De Duitsers trekken Athene binnen.

21 april 1941: Sluitingsuur en verkeersverbod

25 april 1941 : Schuilplaatsen

Langs de baan Ekeren-Luchtbal en aan de Wip in het Veltwijckpark worden betonnen schuilplaatsen in "tentvorm" geplaatst.

27 april 1941 : Griekenland capituleert

10 mei 1941 : Eerste verjaardag inval Duitsland

Eerste verjaardag van de Duitse inval in ons land.  Lahaut, hoofd van de PCB start een staking in de staalfabriek van Cockerill te Luik.  Ze eisen een loonsverhoging.  Acht dagen later, met een loonsverhoging van 8%, was de staking voorbij.  De staking had zich uitgebreid over Luik, Henegouwen en de Limburg.  Op het hoogtepunt waren er meer dan 70.000 stakers.

16 mei 1941 : Goed nieuws voor de bewoners van het Laar

De  bewoners van het Laar mogen terug gebruik maken van het Laar.  De weg was voorbehouden voor het luchtafweergeschut. De batterij luchtdoelgeschut had stellingen aan beide zijden van het Laar. Hiervoor werd het Laar afgesloten met slagbomen. Vanaf dan werd dit nog slechts toegepast bij luchtalarm.

27 mei 1941 : De Bismarck wordt gekelderd.

13 juni 1941 : GUIOT Arthur komt om

GUIOT Arthur, geboren te Chokier op 18/07/1878, echtgenoot van Isabella Augustijns, Fortuinstraat 33 komt om op zee.

Guiot Arthur was een officier (Chief Engineer Officer) van de Belgische handelsvloot.  Op 13 juni 1941 was hij als werktuigkundige aan boord van het Britse stoomschip SS DJURDJURA (3460 ton).  Zijn naam bevindt zich op het " Mercantile Marine Memorial" in Londen, samen met 24.000 namen van de koopvaarddij en visserij die omkwamen op schepen onder de Britse vlag tijdens de oorlog.  De namen zijn opgenomen per schip, zijn naam staat op panneel 35.

De SS DJURDJURA werd gebouwd in 1922 door de Ardrossan Drydock & Shipbuilding Co, Yard No 314 in opdracht van de  Lancashire Shipping Company, Liverpool.  In 1927 werd het schip aangekocht door "Les Cargos Algeriens", uit Algiers.  Op 25 juli 1940 werd het schip in beslag genomen te Falmouth voor het Ministry of Shipping, UK.  Op dat ogenblik was Algerije een Franse kolonie dewelke dan deel uitmaakte van Vichy Frankrijk.  Vichy Frankrijk stond onder toezicht van Duitsland.  Op 8 juli 1940 hadden de Engelsen de Franse Vichy vloot te Mers-el-Kébir vernietigd.  

Het schip werd overgedragen aan de F.N.F.L. (Forces Navales de la France Libre), waar Guiot Arthur had dienst genomen in juli 1940.  Hij is opgenomen in de lijst van vrijwilligers die zich tussen 18 juni 1940 tot 31 juli 1943 hadden aangesloten bij Generaal De Gaulle.

In juni 1941 was het schip op weg van Freetown (Brits-West-Afrika nu Sierra Leone - vertrokken 31 mei 1941) naar Liverpool (aankomst 21 juni 1941) met een lading ijzererts. Het schip voer in een konvooi (SL.76).  Het konvooi bestond uit 54 schepen en 2 oorlogsschepen (de HMS CUMBERLAND en de HMS MORETON BAY).  4 schepen zouden de eindbestemming niet halen.  

Op 13 juni werd het konvooi 3 maal aangevallen met torpedo's door de Italiaanse onderzeeër BRIN.  De onderzeeër was gestationeerd te Bordeaux, dat onder Duits commando stond.  Haar kapitein was Luigi Longanesi-Cattani.  Hij slaagde er in om die dag 2 schepen van het konvooi te kelderen: de DJURDJURA om 04:50 ten Oosten van de Azoren, en een Grieks schip, de EIRINI KYRIAKIDES (3781 ton).  

Slechts 5 van de 38 opvarenden van de DJURDJURA werden gered. De kapitein DE LA RUE PIERRE-EDMOND, was ook een Belg, wonende in Deurne Noord.

De BENEDETTO BRIN, heeft in 17 zendingen meer dan 7200 ton aan scheepsruimte tot zinken gebracht, een vliegtuig neergehaald (een Short Sunderland flying boat)  en een torpedoaanval van een Britse onderzeeër overleefd.  In 1943 is deze onderzeeër (na de capitulatie van Italië), van kamp gewisseld.  Hij zou meevechten met de geallieerden in de Indische Oceaan voor de rest van de oorlog.

De Benedetto Brin

18 juni 1941 : Bommen in de Vloeiende

Rond twee uur 's nachts vallen er zes bommen in de Vloeiende. Vijf komen terecht in een weide , één bom op een villa.  Er zijn gelukkig geen slachtoffers.

22 juni 1941 : Duitsland valt Rusland binnen.

29 juni 1941 : Start scouts Sint-Mariaburg

Acht jongens kwamen voor de eerste maal samen in de  garage  van de heer L. Van Bavel aan de Bist.  Dit was de start van de scouts groep 53e Onze Lieve Vrouw van Vrede in Mariaburg.  

6 juli 1941 : Bommen op het vormingsstation

Tijdens de nacht worden op en rondom het vormingsstation Antwerpen-Noord 14 bommen gelost door een Engels vliegtuig.  De sporen, telefoonverbindingen en de gewassen in de omliggende weilanden werden beschadigd.

7 juli 1941 : STESSELS Martinus

STESSELS Martinus, geboren te Ekeren op 10/09/1923 wonende Oudebaan 101, verdrinkt te Dankmarshausen in de Werre

13 juli 1941 :  BASTIAENSEN Edmond

Edmond Bastiaensen, Lode de Raetlei 27 (nu Volkstuinlei), Merksem klimt in een paal van de elektrische leidingen en wordt geëlektrocuteerd. Hij was met enkele kameraden gaan ravotten in en rond de Laarse Beek aan het Laar.

8 september 1941 : VAN HOOF Jozef

Jozef Van Hoof verdrinkt te Oorderen in de Schelde ter hoogte van de Kruisschans in tragische omstandigheden (student klein-seminarie Hoogstraten) en zoon van drukker Van Hoof.  Hij was samen met zijn broer gaan vissen.  Toen het bootje omsloeg verdween hij in de diepte.

11 september 1941 : Leopold III huwt Lilian Baels.

15 september 1941 : Oprichting Groot-Antwerpen

Besluit van de secretarissen-generaal tot oprichting van Groot-Antwerpen. De gemeenten Berchem, Borgerhout, Deurne, Hoboken, Merksem, Mortsel, Wilrijk en een gedeelte van Ekeren worden bij Antwerpen gevoegd. Op 4 september 1944 werd dit ongedaan gemaakt.

3 oktober 1941 : Luchtalarm!

Luchtalarm vanaf 21.30 uur.  Mercantile en de Fordfabrieken zijn het doelwit.  Er vallen ook bommen aan de kerk van Wilmarsdonk, de polder van Stabroek en Brasschaat-Polygoon.

15 oktober 1941 : Luchtalarm!

Er vallen weer bommen aan de scheepswerven van Mercantile en ook aan de Kruisschans.

20 oktober 1941 : Crash aan de Kruisschans

Een Engelse bommenwerper crasht aan de Kruisschans

22 oktober 1941 : HERMANS Petrus

Een granaat van het luchtdoelgeschut valt op een huis op de hoek van de Willy Staeslei 23 en de Schoolstraat te Mariaburg. De bewoners, een echtpaar, liggen in bed. HERMANS Petrus (geboren te Ekeren op 24/09/1905) wordt gedood in zijn slaapkamer, zijn vrouw, Irma DE BACKER, wordt gewond.

25 oktober 1941 : Weer een huis getroffen

Er valt weer een niet ontplofte granaat van het luchtafweer in een huis aan de Gebroeders Leemansstraat.

7 november 1941 : Doelwit Haven

De haven wordt weer aangevallen.  Er vallen bommen vlakbij Ekeren o.a. aan kaai 176.

8 november 1941 : Inval in de Kloosterstraat

In een herberg aan de  Kloosterstraat valt de Duitse Feldpolizei en de zedenpolitie binnen.

Er zouden een vijftig (50) tal vrouwen opgepakt geweest zijn en met bussen naar Antwerpen overgebracht voor medische controle.  Dertig vrouwen zouden nog langs achter zijn kunnen ontsnappen.

23 november 1941 of december 1941 : VOET Jozef

Voet Jozef Leopold (geboren te Antwerpen op 19/01/1920) Lange Sterrestraat 12 verdween in de Atlantische Oceaan. 

Op19 augustus 1940 had Jozef al een aanval overleefd.  Hij was de "Third Engineer Officer" op de SS Ville de Gand (een zusterschip van de Ville de Liege - zie 13 april 1941).  00.05 uur werd het schip getroffen door 1 van de 2 torpedos (G7e) die werden afgeschoten door de U-48.  Het schip zonk binnen de 2 minuten na een treffer bij de achtersteven op 200 mijl van de kust van Ierland.  15 van de 54 opvarenden kwamen om.

De SS  VILLE DE GAND werd in februari 1940 overgenomen van de United States Lines.  De Societe Maritime Anversoise werd speciaal voor transatlantisch verkeer tussen Amerika en Europa opgericht.  Deze constructie had enkel tot doel om Roosevelt's Neutrality Act te omzeilen. Deze nieuwe firma (60% Belgisch en 40% Amerikaans) maakt het toch mogelijk te maken om handel te drijven tussen het neutrale Amerika en het Europa in oorlog.

Acht Amerikaanse vaartuigen werden getransfereerd naar de Belgische vlag.  De schepen kregen elk de naam van een stad: de SS Ville d'Anvers, SS Ville d'Arlon, SS Ville de Bruges, SS Ville de Gand, SS Ville de Hasselt, SS Ville de Liege, SS Ville de Mons en de SS Ville de Namur.

Spijtig genoeg geen info gevonden over het schip waarop Jozef zich toen bevond.

28 november 1941 : Inzameling koper

7 december 1941 : Pearl Harbour

De Japanners vallen de Amerikaanse basis in Pearl Harbor aan en sleuren zo de Amerikanen mee de oorlog in. Engeland steunt de Amerikanen en beiden verklaren Japan de oorlog.

8 december 1941 : Nederland verklaart Japan te oorlog.

11 december 1941 : Duitsland verklaart Amerika de oorlog .

RAADSEL

Op een site voor verzamelaars, Delcampe wordt de onderstaande foto te koop aangeboden.  Deze foto zou op 8 april 1941 in Ekeren zijn genomen (volgens de verkoper).  Dit op basis van het opschrift op de achterzijde.  Bij Antwerpen, datum zijn goed leesbaar.  Reclame op gevel geeft in elk geval aan dat het in de omgeving van Antwerpen is.  Er stopt aan het café op de foto een autobus. 

Weet je iets meer?  Laat het gerust weten.

bron : https://www.delcampe.be/nl/verzamelingen/postkaarten/belgie/andere/ekeren-fotokaart-van-wo-ii-zie-achterkant-498644648.html