Mobilisatie 1938 en 1939

Er werd gemobiliseerd in twee fasen:

Fase één : de laatste 5 klassen dienstplichtigen werden opgeroepen, samen met degenen die toen reeds onder de wapens waren. Met deze klassen ging men de eerste lijnseenheden samenstellen :

• 12 Infanteriedivisies

• 2 divisies Ardense Jagers,

• 2 divisies Cavalerie

• 1 brigade Cavaliers Portés (lichte pantserwagens),

• de troepen die voorzien werden voor de bezetting van de verschillende forten

• de manschappen voor de zware artillerie.

Fase twee : oproeping van de 6 Reserve Infanteriedivisies net als de troepen met speciale opdrachten (bv. de medische dienst)

Op 28 september was de wederoproeping grotendeels afgerond.

Echter kwamen er, na deze eerste algemene mobilisatie, een aantal belangrijke problemen naar voor:

• een groot tekort aan onderofficieren. Sommige divisies hadden bereikten slechts 1/3 van het voorziene aantal.

• gebrek aan leiding

• tekort van ongeveer 50% aan paarden (het grootste deel van het transport gebeurde met paarden)

• er ontbrak nogal wat materieel.

Op 29 september 1938 rond 14 uur vertrokken de verschillende eenheden naar hun aangewezen stellingen. Deze stellingen werden op 30 september allen voorzien van de nodige munitie.

Maar dan werd op de conferentie van München door het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Italië aan Hitler toegestaan om gebieden waar de meerderheid van de bevolking uit Volksduitsers bestond, in bezit te nemen. Dit in ruil voor vredesgaranties.

En alzo werd de mobilisatie afgeblazen en mocht op 2 oktober 1938 iedereen weer naar huis. De wanorde was gigantisch.

Dit nieuwe plan bestond uit vijf fazen waarvan de uitvoering gestart werd in augustus 1939 naar aanleiding van de opnieuw opgelopen spanningen. (Op 01/09/39 viel Duitsland Polen binnen)

Fase A : 26 augustus 1939 werd gestart met het op oorlogsvoet brengen van de actieve regimenten (de 1ste tot de 6de Infanteriedivisie, de eerste divisie Ardense Jagers, het Cavaleriecorps en de Grenswielrijders), het vliegwezen, de luchtdoelartillerie en de vestingtroepen.

Fase B : Op 28 augustus 1939 volgde fase B, de wederoproeping van de divisies van eerste reserve die in het oosten zouden gekantonneerd worden (de 8ste en 11de Infanteriedivisie en de drie regimenten die de tweede divisie Ardense Jagers zouden vormen).

Fase C : Op 1 september 1939 werden transporteenheden, de twee lichte regimenten en de andere divisies van eerste reserve opgeroepen (de 7de, 9de, 10de en 12de Infanteriedivisie).

Fase D : het oproepen van de divisies van tweede reserve werd in vier gesplitst.

Op 11 september 1939 werd de 14de Infanteriedivisie opgeroepen, de 22ste volgde de 18de, de 25ste de 15de en 16de, de 20ste oktober was het de beurt aan de 13de, op 8 november de 17de Infanteriedivisie en op 13 januari 1940 de Services de l'Arrière. Diezelfde dag werd de Generale Staf omgevormd tot hoofdkwartier. Enkele dagen later werden de laatste maatregelen gedeeltelijk ongedaan gemaakt.

Fase E : De algemene mobilisatie was de laatste fase. Deze zou plaatsvinden bij de aanvang van de oorlog op 10 mei 1940.

Deze periode is ook gekend als de ‘Schemeroorlog’, de ‘Drôle de guerre’, de ‘Phoney War’ en ook voor de Duitsers de ‘Sitzkrieg’. (3 september 1939-10 mei 1940)

In de nacht van 10 op 11 november 1939 werd alarm geblazen langsheen het Belgische front. Alles bleef rustig. Hitler had de aanval uitgesteld wegens het slechte weer en de moeilijkheden met het spoor. De winter van 1939 was één van de strengste winters van de laatste decennia. Op 15 november eindigde het alarm.

Het afwachten bestond voor onze soldaten vooral uit karweien, loopgraven en schuilplaatsen graven en oefeningen.

Het wachten bracht natuurlijk de nodige spanningen mee. Zo braken er nogal wat ongeregeldheden uit: o.a. op 19 oktober 1939 was er een muiterij te Brasschaat bij het 37ste Linieregiment.