Zuivelfabriek I

Tot eind 19e eeuw werd de melk meestal door boeren zelf verwerkt tot zuivelproducten en rondgebracht. Vanaf eind 19e eeuw zijn vele veelal kleine zuivelfabrieken ontstaan, waar een deel van de productie en verdere distributie van de boeren werd overgenomen. De eerste melkfabrieken werden opgericht door ondernemende pioniers, en niet veel later door zuivelcoöperaties. In Engeland is men in 1870 met de eerste zuivelfabriek begonnen. In de Nederlandse provincie Friesland werd in 1879 de eerste zuivelfabriek Zuivelfabriek Freia gesticht in Veenwouden. De melk werd vanuit de omgeving aangevoerd met wagens en soms met speciale melkboten. Vele kleine fabriekjes werden met handkracht aangedreven en specialiseerde zich op boterbereiding.

In de begintijd lag de nadruk veelal op het vergroten van de afzet van de boeren. Onder druk van efficiency en kostenbesparing fuseerden veel zuivelfabrieken in de tweede helft van de 20e eeuw tot grote zuivelconcerns.

Ontleend aan Wikipedia.

In 1887 werd een boterfabriek in Boornzwaag opgericht, op initiatief van jonkheer Cees van Eysinga.

In 1908 werd de Coöperatieve Zuivelfabriek te Langweer opgericht. Bovengenoemde boterfabriek werd daarin opgenomen.

In 1911 werd in Sint Nicolaasga een coöperatieve zuivelfabriek opgericht.

Een van de oprichters was Jelle Martens Kok uit Doniaga. Ik neem aan dat het onze Jelle Martens Kok was. Hij was dus toen boer. Een kleine waarschijnlijk, maar toch leverancier van de zuivelfabriek.