Watergeuzen

Tijdperk: van 1555 tot 1648

Wikipedia: Watergeuzen, Willem van Oranje, Diederik van Sonoy, Lumey

Watergeuzen waren Geuzen die zich aan het begin van de Nederlandse Opstand op zee als zeerovers of vrijbuiters ophielden en ook de kustdorpen onveilig maakten. Zij waren verwant aan de bosgeuzen.

Jaartallen:

1568

10-7: Zeeslag op de Eems: de Watergeuzen verslaan de Hollands-Spaanse vloot onder Francois van Boshuizen.

1569:

De Watergeuzen plunderen het Norbertinessen klooster bij Morra.

1571:

21-5: Alva laat elf schepen uitvaren onder Boshuizen, die een maand later de geuzen verslaat bij Emden.

1572:

maart: De Geuzenvloot moet, na dreiging van koning Filips II van Spanje aan koningin Elizabeth I van Engeland, de Engelse kust verlaten.

1-4: Inname van Den Briel door de watergeuzen.

6-4: Vlissingen wordt ingenomen door geuzen onder leiding van Jacob Blommaert.

Vanaf april het Beleg van Middelburg (1572-1574) tot 23 februari 1574.

10-6: De watergeuzen onder de Zeeuwse admiraal Ewoud Pietersz. Worst, brengen bij Blankenberghe een aantal schepen tot zinken van de Spaanse vloot onder Juan Luis de la Cerda, hertog van Medina Celi.

10-6: Zutphen wordt bij verrassing ingenomen tijdens de Inname van Zutphen (1572) door het geuzenleger van Willem van den Bergh, kerken en kloosters worden geplunderd en vernield, geestelijken worden gemarteld, verkracht of gedood.

20-6: Bredevoort gaat bij verdrag over in Staatse handen na het Inname van Bredevoort (1572).

25-6: Vijf katholieke geestelijken uit Alkmaar worden onder Diederik Sonoy door de geuzen naar Enkhuizen gebracht en aldaar gemarteld en ter dood gebracht. Ze worden bekend als de martelaren van Alkmaar.

9-7: 19 Katholieke geestelijken afkomstig uit Gorcum tegen de zin van Prins Willem I van Oranje-Nassau door geuzen in Brielle gemarteld en vermoord. Deze mensen raken bekend als de martelaren van Gorcum.

11-8: Inname van Kampen: De stad Kampen wordt ingenomen door Willem van den Bergh.

10-12: Pater Muys, prior van het Delftse Agathaklooster, wordt door Lumey en zijn Geuzen zwaar gemarteld en opgehangen.

Graaf Lodewijk van Nassau benoemd tot commandant van de watergeuzen, naast Lumey.

7 april - slag bij Vlissingen, een zeeslag tussen een Spaanse vloot onder Sancho d'Avila en een geuzenvloot onder Lieven Keersmaker.

22 april - Slag bij Borsele, een zeeslag tussen een Spaanse vloot onder Sancho d'Avila en een geuzenvloot onder admiraal Worst. De meeste Spaanse schepen moeten terugkeren.

26 mei - slag op het Haarlemmermeer, een zeeslag tussen Spaanse schepen onder Bossu en een geuzenvloot onder leiding van admiraal Brandt. De geuzen worden verslagen, Haarlem houdt nog stand tot juli.

11 oktober - Slag op de Zuiderzee tussen de Watergeuzen en een Spaanse vloot, die eindigt in een overwinning voor de Watergeuzen.

1573

Reimerswaal dat al danig door alle watersnoden aan belang heeft ingeboet wordt ingenomen door de watergeuzen omdat de stad de Spaanse kant gekozen had. De stad wordt in brand gestoken en staat drie jaar leeg.

De abdij en het kasteel van Egmond worden verwoest door de Geuzen onder leiding van Diederik Sonoy en op bevel van Prins Willem I van Oranje-Nassau. Met de bezittingen van de abdij wordt de oprichting van de universiteit van Leiden gefinancierd.

1574:

29-1: Slag bij Reimerswaal tussen de Spaanse hoofdvloot onder Glimes en Romero en de geuzenvloot onder Lodewijk van Boisot en Joost de Moor. De Spaanse vloot wordt verslagen.

30-5: Slag bij Lillo: Een Geuzenvloot onder Louis de Boisot doet een verrassingsaanval op een tussen de forten Lillo en Liefkenshoek voor anker liggend Spaans smaldeel.

2-6: Vlaardingen wordt door de Geuzen platgebrand om te voorkomen dat de stad in handen valt van de Spanjaarden.

1576

9-5: Mislukte Aanval op Muiden door een Geuzenvloot.

1577

23-11: De Watergeuzen proberen met een legertje van veertig man onder leiding van Herman Helling en Nicolaas Ruikhaver Amsterdam te veroveren. De aanslag op Amsterdam mislukt omdat ze de weg niet kunnen vinden naar de Dam.