Israel

1982

21-4: De Israëlische luchtmacht bombardeert voor het eerst sinds het staakt-het-vuren van juli 1981 Palestijnse stellingen in Libanon. Vier dagen later voldoet Israël aan zijn verplichtingen in het kader van het Camp David-akkoord van september 1978 en trekt zijn troepen volledig terug uit de Sinaï.

6-6: De invasie van Libanon begint als Israëlische troepen Libanon binnentrekken.

4-7: Israël legt een hongerblokkade om het ingesloten West-Beiroet, in een poging het verzet van de Palestijnen te breken. De blokkade wordt pas opgeheven na grote druk door de Amerikaanse president Reagan.

14-7: Er heeft een ommekeer plaats in de oorlog tussen Irak en Iran: Iraanse troepen trekken Irak binnen en doen pogingen de Iraakse oliestad Basra te veroveren.

21-8: In Beiroet begint de evacuatie van de duizenden Palestijnse strijders uit Beiroet, dat door het Israëlische leger nog steeds is ingesloten en wekenlang vernietigend werd gebombardeerd. De aftocht wordt begeleid door soldaten onder de vlag van de Verenigde Naties.

23-8: De nieuwe president van Libanon wordt, met instemming van de Israëlische bezettingsmacht, de christelijke falangist Bechir Gemayel. Op 14 september, nog vóór zijn beëdiging, komt hij om het leven bij een bomaanslag. Zijn broer Amin Gemayel volgt hem op.

15-9: PLO-leider Yasser Arafat komt op uitnodiging van de in Rome zetelende Interparlementaire Unie voor een bezoek naar Italië. Onder meer wordt hij in audiëntie ontvangen door paus Johannes Paulus II.

16-9: Falangistische strijders trekken in West-Beiroet de Palestijnse vluchtelingenkampen Sabra en Shatila binnen. Het Israëlische leger kijkt toe, terwijl in 36 uur 3000 Palestijnen worden afgeslacht.

25-9: Er zijn circa 400.000 deelnemers aan de grootste demonstratie uit de geschiedenis van Israël. Hun eisen zijn: 'Peace Now' en aftreden van de regering van Menachem Begin. Ook willen ze dat onmiddellijk een diepgaand onderzoek wordt ingesteld naar de omstandigheden waaronder het Israëlische leger tussen 16 en 18 september christelijke milities toegang heeft verschaft tot de Palestijnse vluchtelingenkampen Sabra en Shatila bij Beiroet. In een periode van 36 uur hebben de milities een bloedbad aangericht onder bejaarden, vrouwen en kinderen in de kampen – meer dan 800 mensen worden in koelen bloede vermoord.

28-9: Israël trekt zijn laatste troepen uit West-Beiroet terug. Een internationale vredesmacht van Italiaanse, Franse en Amerikaanse eenheden neemt de opengevallen posities in.

1983:

14-2: - De Israëlische minister van defensie Ariel Sharon treedt af nadat hij vijf maanden is achtervolgd door protesten tegen het bloedbad in de Palestijnse vluchtelingenkampen Sabra en Chatilla. Als minister zonder portefeuille blijft Sharon lid van het Israëlische kabinet.

18-4: De Amerikaanse ambassade in Beiroet (Libanon) wordt opgeblazen, waarbij 63 mensen omkomen. De zelfmoordaanslag wordt aanvankelijk opgeëist door Islamitische Jihad, maar later wordt Hezbollah verantwoordelijk gehouden.

4-5: Iran wijst achttien Russische diplomaten uit vanwege 'inmenging in binnenlandse aangelegenheden'; tegelijkertijd wordt de communistische Tudeh-partij verboden, die eerder het regime gesteund had.

1-6: De bevelvoerder van de Palestijnse strijdgroep El Fatah in Libanon, Mussa Awad, maakt bekend dat hij zich heeft aangesloten bij de opstand tegen het beleid van PLO-leider Yasser Arafat. Mussa Awad en anderen zoeken de harde confrontatie met Israël.

24-6: Syrië wijst PLO-leider Yasser Arafat uit. Dat is een reactie op de verwijten van Arafat dat Syrië de opstandige elementen binnen El Fatah zou hebben geholpen.

1-7: De Libische revolutionaire leider Moammar al-Qadhafi brengt een bezoek aan de Marokkaanse koning Hassan en bespreekt de kwestie West-Sahara: sinds Spanje zich in de jaren 70 uit het koloniale gebied terugtrok, vechten de Saharanen (met name de bevrijdingsbeweging Polisario) om onafhankelijkheid van Marokko, dat het gebied annexeerde vanwege de rijkdom aan bodemschatten.

23-10: Op het hoofdkwartier van de Amerikaanse mariniers bij het vliegveld van Beiroet wordt een bomaanslag gepleegd, waarbij 241 Amerikanen worden gedood. Tegelijkertijd ontploft een bom bij het Franse hoofdkwartier, waarbij 58 Fransen worden gedood.

15-11: Rauf Denktaş roept in het Turkse gedeelte van Cyprus een onafhankelijk staatje uit. Alleen Turkije erkent zijn regering.

20-12: PLO-leider Yasser Arafat en 4.000 aanhangers zitten al vanaf half november door rebellen uit eigen gelederen ingesloten in de Libanese stad Tripoli. Onder druk van de wereldopinie kunnen ze worden geëvacueerd met vijf Griekse schepen.

1984

16-2: De Golfoorlog tussen Irak en Iran raakt geïntensiveerd: Iran begint een groot offensief. Op 22 februari sturen de VS oorlogsschepen naar de Perzische Golf, om de westerse olievoorziening veilig te stellen – dat wil zeggen: desnoods met wapens af te dwingen.

22-2: Jordanië verbreekt de diplomatieke banden met Libië, nadat in december 1983 de Jordaanse ambassade in Tripoli is bestormd en in brand gestoken door Libische demonstranten.

26-3: Onafhankelijke deskundigen bevestigen in een rapport van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties dat in de oorlog tussen Irak en Iran de gifgassen tabun en mosterdgas als wapen worden ingezet.

12-6: Na bemiddeling van de Secretaris-generaal van de Verenigde Naties gaan de oorlogvoerende partijen Irak en Iran ermee akkoord over en weer niet langer burgerdoelen aan te vallen.

18-10: Iran begint opnieuw een groot offensief in de Irak-Iranoorlog tegen Irak, dat zes dagen zal aanhouden. Beide kanten kampen met zware verliezen.

1985

3-1: Naar nu pas bekend wordt, onderhoudt Israël al sinds november 1984 in het geheim een luchtbrug om de door hongersnood bedreigde Ethiopische joden te evacueren. Via Soedan zijn er al meer dan 7.000 naar Israël overgebracht.

Feb: Israël begint zich terug te trekken uit Libanon.

5-3: Opnieuw escaleert de Irak-Iranoorlog: Irak en vervolgens ook Iran beginnen nu ook steden te bombarderen.

19-5: Een rechtbank in Caïro verbiedt een nieuwe complete uitgave van de Vertellingen van Duizend-en-een-nacht vanwege "het ontuchtige karakter". De hele oplage van 3000 exemplaren moet worden vernietigd.

20-5: Op de luchthaven van Genève vindt onder toezicht van het Internationaal Comité van het Rode Kruis een gevangenruil plaats: drie Israëlische soldaten tegen 1150 Palestijnen en Libanezen.

10-6: Het Israëlische leger begint met de ontruiming van Zuid-Libanon.

1-7: De regering van Israël kondigt noodmaatregelen af om de economie te saneren die ernstig te lijden heeft van de enorme defensie-uitgaven: 10.000 ambtenaren zullen worden ontslagen, alle departementen moeten bezuinigen, lonen en prijzen worden bevroren en de munt de sjekel devalueert. De vakbonden roepen op tot een algemene staking van 24 uur.

2-7: Verslaafde rokers in Israël bestormen en plunderen een sigarettenfabriek die vanwege stakingen al enige tijd niet meer leverde.

1-10: De Israëlische luchtmacht voert aanvallen uit op het hoofdkwartier van de PLO in Tunesië. Meer dan 70 mensen komen hierbij om het leven.

7-10: Palestijnse terroristen kapen het Italiaanse passagiersschip Achille Lauro. De kapers doden de invalide Amerikaanse gijzelaar Leon Klinghoffer. Na twee dagen geven de kapers zich in Port Said over, als hen een vrijgeleide is beloofd naar Tunesië. Amerikaanse straaljagers zetten echter hun Egyptische lijntoestel aan de grond op Sicilië. Woede in de VS en crisis in de Italiaanse regering volgen als Italië het brein achter de kaping, Abu Abbas, toch nog laat vertrekken omdat hij een diplomatiek paspoort heeft.

27-12: Gelijktijdig vinden bomaanslagen plaats op de luchthavens van Rome en Wenen bij de balies van de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al. Er zijn 18 doden en ruim 100 gewonden.

1986

4-2: Israëlische gevechtsvliegtuigen onderscheppen boven de Middellandse Zee een Libisch verkeersvliegtuig en dwingen het in Israël te landen. Per abuis wordt aangenomen dat er enkele Palestijnse leiders aan boord zijn. Het voorval leidt in alle Arabische landen tot felle protesten.

24-3: Nadat de spanningen tussen Libië en de VS al op 7 januari hebben geleid tot een economische boycot van het Arabische land door de Amerikaanse president Ronald Reagan en tot het blokkeren van alle Libische gelden in de VS, komt het nu op de Middellandse Zee ook tot gevechtshandelingen tussen de twee landen.

15-4: Amerikaanse bommenwerpers voeren een aanval uit op de Libische hoofdstad Tripoli als vergelding voor beweerde Libische steun aan terroristische bewegingen in en buiten het Midden-Oosten.

22-6: Omdat Marokko bezoek ontvangt van de Israëlische premier Shimon Peres, verbreekt Syrië de diplomatieke betrekkingen met dit Arabische koninkrijk in Noord-Afrika.

20-10: Op de helft van de wettelijke regeerperiode van het kabinet ruilen in Israël premier Shimon Peres en minister van buitenlandse zaken Yitzhak Shamir, zoals afgesproken bij de coalitievorming, van ambt.

25-11: Irangate gaat aan het rollen: de Amerikaanse veiligheidsadviseur admiraal John Poindexter treedt af en diens medewerker luitenant-kolonel Oliver North wordt, nadat hij dagenlang de papiervernietiger heeft gevoerd met geheime documenten, ontslagen. Medewerkers van de Nationale Veiligheidsraad blijken met medeweten van leden van de Amerikaanse regering in het geheim wapens te hebben verkocht aan Iran. Uit de winst daarvan zijn buiten het parlement om de Nicaraguaanse contra's gesteund.

1987

10-2: Het Rode Kruis eist onmiddellijke toelating tot de door sjiitische Amal-milities belegerde Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon. Vier dagen later staan de milities voor het eerst in maanden toe dat er levensmiddelen en medicijnen naar de kampen worden gebracht. Hoofdzakelijk leven daar vrouwen en kinderen, die worden bedreigd door honger en epidemieën. Pas in april weten Syrische troepen de belegering te beëindigen.

26-2: In Washington komt de Commissie-Tower met haar eindrapport over 'Irangate', het grote Iran-contra-schandaal. Het kon niet worden bewezen dat president Ronald Reagan kennis had van alle implicaties, maar niettemin is sprake geweest van ernstige bestuurlijke fouten van het Witte Huis. Op 4 maart gaat Reagan in het offensief en neemt de verantwoordelijkheid op zich voor een reeks gesignaleerde fouten.

20-4: In Algiers begint het congres van de Palestijnse Nationale Raad. In de aanloop ervan verzoent PLO-leider Yasser Arafat zich met de leiders van radicale fracties, George Habash en Nayef Hawatmeh, die zich in 1983 aan zijn leiding onttrokken. Een dag later verbreekt Marokko tijdelijk zijn betrekkingen met de PLO, omdat het congres de vrijheidsstrijd van de Saharanen tegen Marokko op één lijn stelt met de situatie in Palestina.

dec: Iran-contraschandaal: Het raakt bekend dat de Amerikaanse regering in het geheim wapens heeft geleverd aan Iran.

9-12: Begin van de Palestijnse intifada op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever en Gazastrook.

12-12: De Palestijnse bevolking op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook staat volgens de Israëlische pers 'op het punt van een volksopstand': dagelijks zijn er aanvaringen met het Israëlische leger. Op 16 december zet Israël in de Gazastrook voor het eerst tanks in. Op 19 december leveren demonstranten en politie ook in het Arabische deel van Jeruzalem urenlang strijd.

15-12: Ahmad Yassin richt een Palestijnse tak op van de organisatie Moslimbroederschap. Deze zal later de naam Hamas aannemen.

1988

16-4: Het Israëlische commando Sayeret Matkal vermoordt in Tunis de 53-jarige leider en vicepresident van de PLO Khalil Al-Wazir, beter bekend als Abu Jihad.

9-12: Begin van de Intifada: Verzet tegen Israël in de bezette gebieden, militaire reactie vanuit Israël.

Radicale Moslimgroep Al Qaida wordt opgericht door Osama Bin Laden.

1989

4-1: Amerikaanse straaljagers schieten twee Libische MiG-23's neer boven de Middellandse Zee.

14-2: De Iraanse Ayatollah Khomeiny spreekt in een fatwa het doodvonnis uit tegen de schrijver Salman Rushdie vanwege diens boek De Duivelsverzen.

14-3: Met de aankondiging van de christelijke generaal Michel Aoun dat 'de slag om de bevrijding van de Syrische aanwezigheid in Libanon is begonnen' begint een nieuwe bloedige fase in de Libanese burgeroorlog.

2-5: Tijdens een bezoek aan Parijs verklaart PLO-leider Yasser Arafat dat het uit 1964 stammende handvest van zijn organisatie niet langer van kracht is. Hiermee is de mogelijkheid geopend dat de PLO Israël als staat erkent.

22-10: In de Saoedi-Arabische stad Taif keurt het Libanese parlement het Handvest van nationale entente goed, dat een einde moet maken aan de Libanese burgeroorlog.

22-11 In West-Beiroet wordt het konvooi opgeblazen van president René Mouawad, die daarbij om het leven komt. Hij was pas 17 dagen in functie.

1990

10-4: Drie gegijzelden van de gekaapte Silcoboot worden door de Fatah-Revolutionaire Raad van Aboe Nidal vrijgelaten. Het gaat over de Belg Fernand Houtekins, Jaqueline Valente, zijn Franse vriendin, en hun dochtertje Sophie-"Liberté", dat in gevangenschap geboren is.

30-4: Na 43 maanden te zijn vastgehouden in Beiroet, wordt de Amerikaanse gijzelaar Frank Reed vrijgelaten.

22-5: De leiders van de Arabische Republiek Jemen en Volksdemocratische Republiek Jemen kondigen de eenmaking van beide landen tot Jemen aan. Sanaa wordt de nieuwe hoofdstad.

15-8: Irans voorwaarden voor een vredesverdrag dat een eind moet maken aan de oorlog tussen Iran en Irak worden door Saddam Hoessein geaccepteerd.

5-9: Saddam Hoessein, de Iraakse president, roept opnieuw op tot een heilige oorlog tegen het Westen. Hij spoort de Egyptenaren en het Saoedische volk aan om in opstand te komen tegen hun regeringen.

10-9: Iran en Irak sluiten een akkoord om hun diplomatieke betrekkingen te normaliseren.

8-9: Er vallen 21 Palestijnse doden en 300 gewonden bij schermutselingen op de Tempelberg in Jeruzalem.

13-9: De leider van de Libanese christelijke milities, generaal Michel Aoun, vlucht naar de Franse ambassade nadat hij werd verdreven uit zijn hoofdkwartier in Oost-Beiroet.

17-9: De zogenaamde "Groene Lijn" - een lijn van 8 km lang die de Libanese hoofdstad Beiroet gedurende 15 jaar in twee heeft gedeeld - wordt door Syrische troepen ontmanteld.

1991

4-1: De VN Veiligheidsraad veroordeelt unaniem de Israëlische behandeling van de Palestijnen.

1992

Juni: De laatste westerse gijzelaars in Libanon komen vrij.

1983

13-9: Yitzchak Rabin en Yasser Arafat sluiten een vredesakkoord in Washington D.C. De Palestijnen krijgen zelfbestuur in de bezette gebieden.

30-12: Er ontstaan diplomatieke relaties tussen Israël en het Vaticaan.

1994

24-2: Bloedbad van Hebron: De gewapende Israëlische arts Baruch Goldstein doodt en verwondt tientallen moslims in de Ibrahimi-Moskee.

25-7: Israël en Jordanië ondertekenen de Declaratie van Washington die de oorlogstoestand tussen beide landen, die sinds 1948 bestond, formeel beëindigt.

26-9: Jordanië en Israël tekenen een vredesverdrag.

10-12: Yasser Arafat, Yitzhak Rabin en Shimon Peres krijgen de Nobelprijs voor de Vrede.

1995

22-1: In het Israëlische Beit-Lid wordt een bomaanslag gepleegd. Door deze Palestijnse zelfmoordaanslag komen 23 mensen (inclusief twee daders) om het leven.

1-7: Irak geeft, na bewijs van UNSCOM, toe dat er een biologisch wapenprogramma bestaat.

4-11: Premier Yitzchak Rabin wordt getroffen door een kogel van een extreemrechtse Israëli. Hij sterft later in het ziekenhuis op de operatietafel.

13-11: Het bestuur van Jenin als eerste Palestijnse stad wordt door Israël overgedragen aan de Palestijnse Autoriteit in het kader van de Oslo-akkoorden.

1996

5-1: Hamas-leider Yahya Ayyash wordt gedood door een Israëlische boobytrap in een mobiele telefoon.

20-1: Yasser Arafat wordt tot president van de Palestijnse Autoriteit verkozen.

18-4: 102 Libanezen komen om als Israël een VN-opslagplaats in Kana beschiet.

mei: Benjamin Netanyahu wint de verkiezingen en wordt de nieuwe premier van Israël.

1997

1-1: In Hebron raken zes Palestijnen gewond wanneer een Israëlisch soldaat zijn automatisch geweer leegschiet op een plaatselijke groentemarkt.

19-1: Yasser Arafat keert na dertig jaar terug naar Hebron.

13-3: Een Jordaanse militair schiet vanaf een wachttoren aan de grens zeven Israëlische schoolmeisjes dood.

17-11: In Luxor (Egypte) worden in de Vallei der Koningen 62 mensen, waaronder 58 toeristen, vermoord tijdens een aanslag door 6 moslimmilitanten.

1998

6-2: Kroonprins Abdullah wordt bij verordening van zijn vader Koning Hoessein de leider van Jordanië.

1-10: Het Wye-akkoord voor een gedeeltelijke terugtrekking van het Israëlische leger uit de Westelijke Jordaanoever wordt gesloten.

1999

17-5: Ehud Barak wordt premier van Israël.

2000

7-10: Een woedende Palestijnse menigte vernielt het Graf van Jozef, een Joods heiligdom in Nabloes.