Gimnazyaści

Na zdjęcie natrafiłem na genealogicznej stronie internetowej rodziny Myszkowskich (myszkowscy.pl). Tam też wskazano jego źródło: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa (wbc.poznan.pl), „Praca” Tygodnik Ilustrowany nr 4 z 22.01.1911 r., str. 108/109.

Niżej załączyłem tekst notatki której ilustrację stanowi zdjęcie oraz oryginalny podpis pod zdjęciem.

Uczestnicy Zjazdu Delegatów Towarzystw Gimnazyastów z Trzemeszna, Ostrowa, Leszna, Głogowy i Poznania w roku 1860. *)

Poniżej umieszczona rycina niewątpliwie żywo zainteresuje naszych Szanownych Czytelników.

Jak wiadomo istniały od r. 1848 - 1863 przy gimnazyach w nagłówku wyszczególnionych tajne stowarzyszenia uczniów. Towarzystwa te miały cele naukowe głównie. Uczono się wspólnie historyi i literatury polskiej. Pielęgnowano ducha koleżeńskości i patryotyzmu. Polityczne zabarwienie miały te towarzystwa o tyle, o ile członkowie ich związani byli przysięgą niesienia czynnej pomocy ojczyźnie, ile razy kraj tej ofiary wymagać będzie. To też, gdy wybuchło powstanie 63 r. uczestnicy tych towarzystw natychmiast stawili się pod znaki powstańcze. Wielu z nich zginęło na polu chwały. Wielu odbyło ciężką kaźń więzienną za uczestnictwo w ruchu wolnościowym.

Towarzystwa te pozostawały ze sobą w dość ścisłym związku i porozumieniu. Służyły ku temu zjazdy delegatów poszczególnych towarzystw młodzieży gimnazyalnej.

Otóż podobiznę uczestników jednego z takich zjazdów podajemy w niniejszym zeszycie "Pracy".

Kliszę kazaliśmy sporządzić według fotografii bardzo dobrze jeszcze zachowanej, a użyczonej nam przez śp. Filipa Skoraczewskiego z Miłosławia. Jest to fotografia niezmiernie rzadka, przeto nader cenna jako pamiątka historyczna.

Przy tej sposobności warto wspomnieć o znanych procesach, które przed kilku laty wytoczono gimnazyastom. Chodziło wtedy o kółka literackie. Kółka te różniły się tem od wyżej wspomnianych towarzystw, że miały na celu jedynie interesy naukowe, nie łączyły się pomiędzy sobą i nie zajmowały się zgoła polityką, a już zupełnie nie liczyły się z możliwością jakichkolwiek ruchów zbrojnych, chociażby tylko dla tego, że są one w czasach obecnych prostą niemożebnością.

Mimo to ostre kary spotkały zawikłanych w proces młodzieńców.

--------------

*) Artykuł powyższy wzięty z zeszytu 1-go "Filarety", miesięcznika kulturalnego dla Młodzieży.

Młodzież z roku 1860.

Stoją od lewej, od okna począwszy:

1. Śp. Bronikowski, 2. śp. Floryan Stablewski, późniejszy ks. Arcybiskup i Prymas,

3. śp. Filip Skoraczewski, 4. śp. Dr. Roman Szymański, właściciel i redaktor "Orędownika", 5. śp. Tomasz Śniegocki, 6. śp. Dr. Osowicki radca zdrowia w Poznaniu,

7. śp. Tułodziecki, literat i księgarz w Poznaniu, 8. śp. Stanisław Arndt, literat,

9. śp. Dr. Borowski, lekarz w Krotoszynie.

Siedzą, od okna począwszy:

1. Nitsche, 2. Nędzewicz, (nie wiadomo czy żyją), 3. śp. Haunszyld, umarł jako ks. wikaryusz w Mogilnie, 4. śp. Kostański, poległ na polu chwały w r. 1863.

Na wspomnianej stronie rodziny Myszkowskich (myszkowscy.pl) znajduje się też alternatywny podpis pod zdjęciem, który wygląda na próbę głębszego genealogicznego opisu występujących postaci.

Czerwoną czcionką zaznaczyłem nieprawdziwe - w świetle moich danych - informacje o rodzicach Tomasza Śniegockiego.

Winno być: syn Kazimierza Śniegockiego h.Zagłoba i Marianny Sempołowskiej (ślub ok. 1826).

MpS, styczeń 2017