Le filastrocche esercitano un fascino particolare, con la loro cantilena e cadenza ritmica. Sono utilizzati per esprimere un gioco, per raccontare un piccolo evento, per fare un’invocazione, dire uno scioglilingua o un indovinello ecc. ecc. Alcune sono composte da poche battute per rigo, altre sono molto lunghe e difficili da ripetere, anche perché sono ricche di vocaboli e parole “antiche” già cadute in disuso, e spesso quando si ripetono, lo si fa senza capirne del tutto il significato.
Indice delle varie Filastrocche Siciliane presenti nel sito
(I)
Setti, quattordici, vintunu vintotto,
rapi la porta chi sugnu picciottu,
sugnu picciottu di vintiquattranni,
rapi la porta chi sugnu Giuvanni,
sugnu Giuvanni cavusi ranni,
ecca pirita e fa castagni
e nni fa na manatedda,
p'accurdari la vicchiaredda.
(II)
Dici la mamma Rocca:
si guarda ma n'un si tocca
dici la mamma Betta:
si talia, si tocca e si metti nsacchetta
(III) Vice, Vicè, rapi la porta e viri cu cc'è, c'è lu surci cu la cazzola e Vicè Vicè cu lu culu di fora. (IV)
Figghi strigghi
Niputi corpi di cuti
Li nori rattalori
Ennari boia di capizzi
Cugnati balati
Amici, nimici,
Parenti, sirpenti,
Cucini assassini,
Cumpari, jccatili a mari,
Fimmini, furmini,
Finanza, Diu ni scanza,
(V)
Arcamisi catisi, catisi,
sutta lu lettu aviti cammisi,
ncapu lu lettu aviti giurani,
Arcamisi, cu li corna chiani
(VI) Dormi figghiu chi la naca è nova,d'oru li cordi e d'argentu li chiova, lu crucchiteddu è d'argentu finu, dormi figghiu finu a lu matinu. (VII) Bo e bo e bo, Ora veni lu Patri tò a ti porta siminzina, rosamarina e basiricò a ti porta Pani e Pisci e lu figghiu s'addumisci. E si lu figghìu un voli durmiri, neticateddi av'ara viri.
(VIII) E dà e dà e dà Batti manine che viene papà
Porta cosi e sinni va
E ni porta na manateddra
Pi accurdari la vicchiareddra
Oppure
Porta mennuli e nuciddri
Pi accurdari li picciriddri
(IX)
Cuccurucù lu addu si tu,
m’a dari a manciari e m’a vestiri tu.
(X)
Dumani è duminica
ci tagghiamu la testa a minica,
Minica un c'è
Minica un c'è
la tagghiamu a lu re;
lu re è malatu,
la tagghiamu a lu surdatu;
lu surdatu è a la guerra
e va duna lu culu nterra.
(XI) Ciaschiteddu meu binignu,si di crita o si di lignu, ddu santu chi t'adura n'un ti lassa s'un ti scula. (XII) Voca voca marinaru, pigghia un pisci di un cantaru e lu surci si marita cu la coppula di sita (XIII)
Aiu un cappiddruzzu beddru e sapuritu
Tannu mi lu mettu quannu mi fazzu zitu
Scinnu di lu cassaru appizzu li banneri
E tutti chi mi ricinu: bongiornu Cavaleri
(XIV)
Pali e paletti signori e cummari
Aiu na figghia chi sapi jucari
Sapi jucari al lu vintitri
1, 2, 3, lu cchiù sceccu tu ci si
(XV)
Oh Maria Giulia di dove sei venuta alza gli occhi al cielo fai un salto fai la riverenza e pi l’amuri di Gesù dai un bacino a chi vuoi tu (XVI)
Stasera veni lu papà
Maccarruna ci coci la mamà
Ci li coci cu l’agghia e l’ogghiu
Manciati vuiatri chi eu un ni vogghiu
Ci li fa cu la muddrica
che beddru lu papà chi tuttu si strica
(XVII)
Taddrarita veni pigghia l’agghia
E ti curvi nna la pagghia
Pagghia un ci nnè
E ti curchi dunni e ghè
(XVIII)
Angulareddru, vuccuzza d’aneddru
Nasu nasiddru, occhi a pirtusiddru
Frunti di balata, e teccà na timpulata
(XIX)
Peppi Nappa munci la vacca
Munci la tua chi la mia mi scappa
E mi scappa nna lu chianu
Peppi Nappa lu ruffianu
(XX)
Giuvanni cavusi ranni
Etta pirita e fa castagni
E ni fa na manateddra
Pi accurdari la vicchiareddra
(XXI) Lu Re befè C’era na vota un re befè viscottu e minnè cu lu nfinfirinfè c'àvia 'na figghia befigghia viscottu e minnigghia cu lu nfinfirinfigghia. Sta figghia befigghia viscottu e minnigghia cu lu nfinfirinfigghia avia n'aceddu befeddu viscottu e minneddru cu lu nfinfirinfeddru St'aceddu befeddu viscottu e minneddu cu lu nfinfirinfeddru un jomu vulau. Allura lu re befè viscottu e minnè cu lu nfinfirinfè dissi "A cu' trova l'aceddu befusu viscottu e minnusu cu lu nfinfirinfusu ci rugnu a me figghia befigghia viscottu e minigghia' cu lu nfinfirinfigghia
Lu truvau un vicchiazzu bavusu viscottu e minnusu cu lu nfinfirinfusu
'Eccu I'acceddu befeddu viscottu e minneddu cu lu nfinfirinfeddru
Ora rammi a to figghia befigghia viscottu e minnigghia cu lu nfinfirinfigghia
"Bruttu vicchiazzu bàvazzu viscottu e minnazzu cu lu nfinfirinfazzu
p'un aceddu befeddu viscottu e minneddu cu lu nfinfirinfeddru
t'ha dari a me figghia befigghia viscottu e minnigghia cu lu nfinfirinfigghia?
(XXII)
Schetta un t'appi,
maritata t'appi,
basta chi t'appi,
comu t'appi t'appi
(XXIII)
Tri tri tri setti fimmini e un tarì
Tri tri tri setti fimmini e un tarì
lu tarì a pocu a pocu setti fimmini e un varcocu
e lu varcocu é duci duci setti fimmini e na nuci
e la nuci é dura dura setti fimmini e na mula
e la mula etta cavuci setti fimmini e na favuci
e la favuci avi li denti setti fimmini e un serpenti
e lu serpenti è mmilinatu setti fimmini e un granatu
e lu granatu a coccia a coccia setti fimmini e na boccia
e la boccia è sciddricusa setti fimmini e na busa
e la busa è liscia liscia setti fimmini e na biscia
e la biscia è china d’acqua setti fimmini e na vacca
e la vacca avi li minni setti fimmini e vattinni
(XXIV)
Maruzzeddra maruzzedra veni seri a la siggiteddra chi ti rugnu pani e vinu fa la suppa a lu Bamminu lu Bamminu un voli suppa chi già ci abbampa la vuccuzza la vuccuzza è china di meli viva viva San Micheli San Micheli acchiana ncelu pi sunari li tri campani Li tri campani su sunati viva viva la Trinitati
la Trinitati è a lu cummentu
viva viva lu Saramentu
lu Saramentu è a la batia
viva viva Rusulia
Rusulia quannu era nica
si ja a vestiri di rimita
lu Signuri si la chiamau
mparadisu si la purtau
cu tri ntorci e tri cannili
cu Gesù vogghiu muriri
e a la robba chi unne mia
è di Gesù e di Maria
e Maria la palermitana
cala cala sta fontana
e la funtana è china di seggi
si cci assettanu l'ancileddri
l’ancileddri vannu cantannu
e la Maronna priricannu
va priricannu locu locu
setti balati ‘ncapu lu focu
va priricannu festa festa
setti balati ‘ncapu la testa
e poi dopu chi mori
setti balati ‘ncapu lu cori.
(XXV) Santa Rita fammi zita, Santa Rosa fammi Sposa. "Madonna di lu Rumiteddu fammì truvari un mariteddu. (XXVI)
Manu manuzzi Pigghia aciddruzzi
Veni la rana Gesuzzu ni chiama
Ni chiama matinu Gesuzzu Bamminu
(XXVII) Palummeddra bianca bianca Tu chi porti nna sta lampa? Portu ogghiu binirittu Pi vattiari a Gesù Cristu Gesù Cristu è vattiatu Lu munnu è illuminatu
(XXVIII)
Vaju a la chiesa e lu scaluni vasu
Vaju a la funtana e mi vagnu lu visu
Chi beddru stu me Diu quannu lu vasu
Pirdunatimi Diu si v’aju uffisu
(XXIX) A Santa Rosalia Palermu è nominata conca d’oru vutasti opinioni e fantasia si viri a Cristu com’è adiratu chi tutti subbissari ni vu1ia lu dui settembri agghiurnau chi lu celu in terra lu celu sapia e nun c’è cchiù la Santa Rusulia priannu a Gesù Cristu cu duluri ittannusi a li Peri di Maria ci rissi ( la Madonna) e tu chi vai facennu? Vegnu priannu priannu a vui Maria chi vostru figghiu ni sta spussirennu spusseri aggentità aggenti lia
Luci lu visu to comu sbanneggia
emuci cu na santa cumpagnia
davanti la prisenza di me figghiu
chiancinu tutti peu di tu nigghiu
chi ncurpau l'affritti nuzzinteddri
nun mmi nnj vaiu di 'cca divinu figghju
si mai la santa razia un mi rati
Matri, li piccatura su sfrinati chi tutti parranu cu li lingghui scioti e ci li dugnu eu li boni annati e a tutti parti li boni arricoti e ora chi unn’aiu chiù piatà ci mannu timpesti e tirrimoti rintra li batii ci sunnu li batioti chi preanu Diu pi lu sanghu di li Puvireddri matri ci nnè assai nta sti vaneddri
ni fannu chiù assai chi ni Ponnu fari
e pi li lingghui ci vonnu forfici e cuteddri
li festi un 'nni li vonnu chiù vardari
Chi dici figghiu, ti voi cuntintari
Giuseppi santu e to matri Maria
chi la tò ira issi abbacari
Giuseppi è santu pi priari a tia,
La ira passa e la sintenza ria
vinni la paci e un ci fu cchiù nenti
facemu festa e priamu a Maria
ristamu tutti quanti allegramenti
ora chi vinni me matri a mia
eu tornu comu un figghiu abburienti
(XXX) Santu Simuni Chista è casa di Santu Simuni L’aneddru di nostru Signuri Dintra porta e fora rocca Livatimi sti nimici di darrè la porta
(XXXI)
Gesù Giuseppi e Maria vi rugnu lu cori e l’anima mia
Gesù Giuseppi e Maria assistiti la mia agunia
Gesù Giuseppi e Maria speru cu vuiatri di stari in armonia
Gesù Giuseppi e Maria cu voli mali a mia unn’avi aviri ne forza ne valia
(XXXII)
Gesù nna la frunti
Maria nna la vucca
S. Giuseppi nna lu cori
Scanzatini di mali e ntantazioni
(XXXIII)
Lu Signuruzzu npervula acchianau
Lu cori di Maddalena ci firiu
La tonaca di lana ci mittiu
E li genti chi la vittiru passari:
Chi appi Mantalena, chi mpazziu?
Un sugnu pazza no, chi vi pari
Ma mpazzuta pi l’amuri di Diu
(XXXIV)
Unn’iti picciriddri
cu sta beddra matinata?
Emu a cogghiri ciuriddri
li cchiù beddri chi ci su
Sunnu beddri frischi e tennari
pi lu cori di Gesù
(XXXV)
Susi Bamminu vattinni a la scola
La mamma ti chiama la missa ti sona
Trentatrè anni curuna di spini
Ferru e catini pi amari a Gesù
(XXXVI)
Cincu cruci cincu rosi
Gesù Cristu ccà mi vosi
Tuttu chiddru c’a mi rati
Di penitenza e di piccati
Tuttu chiddru chi eu soffru
Gesù miu a vui lu offru
(XXXVII)
Preghiera a Santa Monica
Santa Monica gluriusa Santa Monica piatusa
Pi li tririci viaggi chi facistivu da Messina a Milanu
Purtatimi sta notizia a manu a manu